Yunus İnanç | Karamanoglu Mehmetbey University (original) (raw)

Papers by Yunus İnanç

Karaman ve Konya Ağızlarındaki Arapça Kökenli Olduğu Düşünülen Bazı Kelimeler (Sıfat, Zarf ve Zamirler) , 2023

Bu makale, iTenticate yazılımınca taranmıştır. İntihal tespit edilmemiştir/This article has been ... more Bu makale, iTenticate yazılımınca taranmıştır. İntihal tespit edilmemiştir/This article has been scanned by iTenticate. No plagiarism detected. Etik Beyan/Ethical Statement: Bu çalışmanın hazırlanma sürecinde bilimsel ve etik ilkelere uyulduğu ve yararlanılan tüm çalışmaların kaynakçada belirtildiği beyan olunur/It is declared that scientific and ethical principles have been followed while carrying out and writing this study and that all the sources used have been properly cited (Yunus İNANÇ).

Arap Şiirindeki Bazı Rivayet Farklılıklarının Nahiv Kurallarına Etkisi, 2023

Öz: Nahiv kaideleri, dilleri bozulmamış Arapların sözlerinden çeşitli yöntem ve veriler kullanıla... more Öz: Nahiv kaideleri, dilleri bozulmamış Arapların sözlerinden çeşitli yöntem ve veriler kullanılarak çıkarılmış kurallar bütünüdür. Dilcilerin kural çıkarmada kullandıkları yöntemlerin başında icmâ, kıyâs ve istishâb gelmektedir. Arap dilcileri derledikleri malzemeleri bu yöntemlerle işleyerek nahiv kurallarını koymuşlardır. Derlenen malzemelerin temelini ise nakle dayalı veriler oluşturmuştur. Nakil veya bir diğer ifadeyle rivayet yoluyla elde edilen dil malzemelerini kendi dil selikalarını da işe katarak yorumlamışlar ve kurallarını vaz etmişlerdir. Bu çerçevedeki nakil verilerinin başında sahih kıraat vecihleriyle birlikte Kur'ân, dildeki delilliği tartışmalı olsa da hadîs-i şerîfler, şiir ve nesri içine alan Arap sözleri yer almıştır. Bu çalışmada rivayete dayalı dil kaynaklarından olan şiirin nahiv kuralları üzerindeki etkisini gösteren ve kısmen detay sayılabilecek bir yönüne temas edilecektir. Zira bazı nahiv eserlerinde bazı şiirlerle ilgili farklı rivayetlere yer verilmiştir. Delil Yunus İNANÇ Makale Bilgisi / Article Information Makale Türü / Article Types : Araştırma Makalesi / Research Article Geliş Tarihi /

Hitit Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Jun 30, 2019

Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi. This article ... more Bu makale, en az iki hakem tarafından incelendi ve intihal içermediği teyit edildi. This article has been reviewed by at least two referees and scanned via plagiarism software.

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Dec 20, 2018

Öz Arap dilcileri dil kurallarını vaz ederken kuralların genel, kapsamlı, tutarlı ve işlevsel olm... more Öz Arap dilcileri dil kurallarını vaz ederken kuralların genel, kapsamlı, tutarlı ve işlevsel olmasına özen göstermişlerdir. Bu çerçevede dilin bütününe hâkim olan sistemli kurallara ulaşmışlardır. Ancak kimi zaman dilin doğal yapısı gereği genel kuralların dışında kalan istisnâî durumlarla karşılaşmışlardır. Dil bilginleri söz konusu özel durumların dilin genel çerçevesine dâhil olduğunu, vaz edilen genel kuralların bütünüyle dışında kalmadığını ve özel durum oluşturması nedeniyle yeni bir kural vazını gerektirmediğini düşündüklerinden bu kullanımlarla ilgili çeşitli izah ve gerekçelendirme yollarına başvurmuşlardır. Bu çalışmada dil bilginlerinin dil kurallarının arkaplanında yatan gerekçeleri izah (ta'lîl) süreci hakkında kısaca bilgi verilecek, ardından gerekçelendirmede başvurdukları yaygın açıklama biçimlerine yer verilecektir. Bunun yanında istisnâi bir durum oluşturmayan ancak dilin muhataplarının zihinlerinde soru işaretlerine neden olan kullanımların arkaplanı hakkında yer alan çeşitli yorumlar da söz konusu edilecektir.

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Jan 30, 2015

Tefsircilerden sonra kıraatlere dair değerlendirmelere en çok yer veren bilginler dilcilerdir. Di... more Tefsircilerden sonra kıraatlere dair değerlendirmelere en çok yer veren bilginler dilcilerdir. Dilciler, kural koyma sürecinde gerek bir kuralı temellendirmede gerekse muhaliflerinin görüşlerini geçersiz kılmada kıraatlere çokça başvurmuşlardır. Kimi zaman kıraatleri esas alıp başka delile ihtiyaç duymazken kimi zaman da kıraatleri diğer delillerle birlikte kullanmışlardır. Bununla birlikte kıraatleri diğer delilleri merkeze alarak kullandıkları da olmuştur. Bu çerçevede dilcilerin kıraatlere yaklaşımları, kıraatleri değerlendirme esnasında kullandıkları ifadeler önem kazanmıştır. Bu çalışmada dile ve kıraatlere dair görüşleriyle dikkat çeken dilcilerden Zeccâc'ın kıraatlere yaklaşımı söz konusu edilmektedir. Önce dilcilerin kıraatlere yaklaşımı genel bir bakışla ele alınmakta, ardından Zeccâc'ın kıraatlere yaklaşımına yer verilmektedir.

Pamukkale üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, 2019

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, Dec 15, 2016

Arap dilcileri, dil kurallarının tespit ve tahlil süreçlerinde başta istikrâ, semâ' ve kıyâs olma... more Arap dilcileri, dil kurallarının tespit ve tahlil süreçlerinde başta istikrâ, semâ' ve kıyâs olmak üzere çeşitli yöntemlere başvurmuşlardır. İlk dönem dilcilerinin kullandıkları bu yöntemler daha sonra gelen kimi dilciler tarafından eleştiri konusu olmuştur. Her biri kendi içinde eleştirilebilecek ve itiraz edilebilecek noktaları taşımakla birlikte bu itiraz ve eleştiriler daha çok kıyâs yöntemine yöneltilmiştir. Dilcilerin kıyâsa itiraz ettikleri ifade edildiğinde kıyâsa bir yöntem olarak karşı çıktıklarını vurgulamakla birlikte bu yöntemin nahiv ilminde kullanılmasına karşı çıktıklarının belirtilmesi yerinde olacaktır. Bu çalışmada dilcilerin kıyâs dışında kural tespit sürecinde başvurdukları yöntem ve delillerden kısaca söz edilecektir. Ancak daha çok nahiv ilminde kıyâsın bir yöntem olarak kullanılmasına karşı çıkış gerekçeleri ve bu itirazlara verilen cevaplar söz konusu edilecektir.

Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Jun 18, 2019

Arap dilcileri dilin bütününü ilgilendiren genel ve kapsamlı dil kuralları vaz etmişlerdir. Ancak... more Arap dilcileri dilin bütününü ilgilendiren genel ve kapsamlı dil kuralları vaz etmişlerdir. Ancak bununla yetinmemişler ve vaz ettikleri dil kurallarını bütün yönlerden ele almışlardır. Özellikle yöntem ve görüş farklılıklarından kaynaklanan dil ekollerinin ortaya çıkmasıyla birlikte dilciler arasındaki dil tartışmaları yoğunluk ve hız kazanmıştır. Söz konusu tartışmalarda dilciler kendi görüşlerinin doğruluğunu ortaya koymak, muhataplarının görüşlerinden yanlış bulduklarını geçersiz kılmak üzere çeşitli yol ve yöntemler geliştirmişler, kuralları açıklamak ve gerekçelendirmek, tartışmalı dil konularında muhataplarını ikna etmek üzere farklı akıl yürütme biçimleri göstermişlerdir. İşte bu çalışmada dilcilerin sıklıkla başvurdukları akıl yürütme biçimleri çeşitli örnekleriyle ele alınacaktır.

ÖZETBu çalışmada Gelibolulu Mustafa b. İbrahim’in Tuhfetü’l-Avâmil isimli eseri incelenecek, Geli... more ÖZETBu çalışmada Gelibolulu Mustafa b. İbrahim’in Tuhfetü’l-Avâmil isimli eseri incelenecek, Gelibolulu Mustafa b. İbrahim hakkında kısaca bilgi verilecektir. Tuhfetü’l-Avâmil, İmam Birgivî’nin (929-981/1523-1573) Avâmil’ine yazılmış bir şerh olduğu için Avâmil üzerinde de ayrıntılı olarak durulacak, Avâmil şerhlerinden bahsedilecektir. Ancak çalışmanın temelini Tuhfetü’l-Avâmil’in incelenmesi ve tahkiki teşkil edecektir. ABSTRACTOur aim in this thesis is to examine Mustafa b. Ibrahim’s work entitled Tukhfatu’l-‘Avâmil and give brief information about his life. In fact, Tukhfatu’l-‘avâmil is a book of commentary that has been written on al-Imâm al-Birqivî’s book called al-Avâmil. For that reason, we will mention about al-Avâmil in detail and books which has been written on it in order to explain it. However, our main goal is to study on Tukhfatü’l-Avâmil and to investigate (tahqîq) it

Arap dilinde ismin kalicilik ve devam anlamlarina; fiilin ise yeni olma, degisim, yenilenme anlam... more Arap dilinde ismin kalicilik ve devam anlamlarina; fiilin ise yeni olma, degisim, yenilenme anlamlara delâlet ettigi kabul edilmektedir. Bu sebeple duraganligin oldugu, degisimin olmadigi, sabit ve kalici olan durumlarin ifadesinde isim kalibi kullanilmaktadir. Degisim, olus, yenilik gibi hareket iceren durumlarin ifadesinde de fiil kalibi kullanilmaktadir. Bazen anlatimda hareket veya kaliciligi ifade eden cumleden tam ziddi durumu ifade eden baska bir cumleye gecisler olmaktadir. Boyle gecislerde, kullanilan kaliplar da degismekte ve baglama uygun kalip kullanilmaktadir. Bu calismada oncelikle calisma icerisinde yer alan kavramlar ele alinacaktir. Kavramlar incelenirken delalet ettikleri anlami bulunduran unsurlara da yer verilecektir. Bu unsurlardan ismin kalicilik, fiilin yenilenme anlamlarina delâletlerinden soz edildikten sonra iki anlam arasindaki farktan dolayi kaliplar arasinda meydana gelen gecisler soz konusu edilecektir. Bu durumun neticesinde dogal olarak subut ve devam...

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (SAUIFD), 2014

Bu çalışmada Birgivî'nin (929-981/1523-1573) nahve dair İzhârü'l-esrâr adlı eserinin meşhur şârih... more Bu çalışmada Birgivî'nin (929-981/1523-1573) nahve dair İzhârü'l-esrâr adlı eserinin meşhur şârihlerinden Reîsülkurra Abdullah Eyyûbî'yi (1176-1252/1763-1836) tanıtmaya çalıştık. Abdullah Eyyûbî'nin tahsil hayatından, ders aldığı hocalarından, telif ettiği eserlerinden bahsettik. Bizzat ulaşabildiğimiz eserlerinin muhtevası hakkında kısa bilgiler verip bu eserlerin özelliklerine dair gerekli bilgiler sunduk. Ulaşamadığımız veya Abdullah Eyyûbî'ye nisbetini teyit edemediğimiz eserlerin ise sadece isimlerini vermekle yetindik.

06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun... more 06.03.2018 tarihli ve 30352 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan “Yükseköğretim Kanunu İle Bazı Kanun Ve Kanun Hükmünde Kararnamelerde Değişiklik Yapılması Hakkında Kanun” ile 18.06.2018 tarihli “Lisansüstü Tezlerin Elektronik Ortamda Toplanması, Düzenlenmesi ve Erişime Açılmasına İlişkin Yönerge” gereğince tam metin erişime açılmıştır.Nahiv ve Kıraat ilimleri birbirinden bağımsız olarak üzerinde çokça çalışılan konulardan olmuştur. Gerek Arap dünyasında ve gerekse ülkemizde bu alanlarda müstakil çalışmalar yapılmıştır. Ancak bu iki ilim arasındaki etkileşim ülkemizde başlı başına bir çalışmaya konu edilmemiştir. Bu çalışmada nahiv ve kıraat ilimleri arasındaki ilişki, bu ilişkinin boyutu ve düzeyi ele alınmıştır. Tez, giriş ve üç bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde, çalışmanın nahiv-kıraat ilişkisi ekseninde oturacağından söz edilmiştir. Bu itibarla iki ilim dalı arasındaki ilişkinin; nahvin kıraatleri etkilemesi, kıraatlerin nahvi etkilemesi, nahiv ve kıraatlerin karşılıklı etkileş...

DergiPark (Istanbul University), Jan 2, 2023

Arap dilcileri, dil kurallarının tespit ve tahlil süreçlerinde başta istikrâ, semâ' ve kıyâs ... more Arap dilcileri, dil kurallarının tespit ve tahlil süreçlerinde başta istikrâ, semâ' ve kıyâs olmak üzere çeşitli yöntemlere başvurmuşlardır. İlk dönem dilcilerinin kullandıkları bu yöntemler daha sonra gelen kimi dilciler tarafından eleştiri konusu olmuştur. Her biri kendi içinde eleştirilebilecek ve itiraz edilebilecek noktaları taşımakla birlikte bu itiraz ve eleştiriler daha çok kıyâs yöntemine yöneltilmiştir. Dilcilerin kıyâsa itiraz ettikleri ifade edildiğinde kıyâsa bir yöntem olarak karşı çıktıklarını vurgulamakla birlikte bu yöntemin nahiv ilminde kullanılmasına karşı çıktıklarının belirtilmesi yerinde olacaktır. Bu çalışmada dilcilerin kıyâs dışında kural tespit sürecinde başvurdukları yöntem ve delillerden kısaca söz edilecektir. Ancak daha çok nahiv ilminde kıyâsın bir yöntem olarak kullanılmasına karşı çıkış gerekçeleri ve bu itirazlara verilen cevaplar söz konusu edilecektirArab linguists apply to distinctive methods in the process of determination and analysis of l...

Arap dilcileri, Arapların kullanımlarından genel kurallara ulaşmak için çeşitli yöntem ve delille... more Arap dilcileri, Arapların kullanımlarından genel kurallara ulaşmak için çeşitli yöntem ve deliller kullanmış, ulaştıkları kuralları gerekçelendirmek ve tutarlılığını göstermek için çeşitli yollara başvurmuşlardır. Nakil, kıyâs, icma ve istishâb gibi yöntem ve deliller bunların başlıcalarıdır. Nahivcilerin başvurdukları yöntemlerden biri de daha çok fıkıh usûlünün yöntemi olan istishâb yöntemidir. Nahivde de zaman zaman başvurulan bu yöntem, olguların aslına odaklanmayı ve bu aslın dışına çıkmayı gerektirecek bir durum olmadıkça aslına itibar etmeyi esas almaktadır. Bu çalışmada istishâb yönteminde öne çıkan “asl” kavramı üzerinde durulacak ve aslın dışına çıkan durumlarda ortaya çıkan değişikliklere dikkat çekilecektir. Nahiv eserlerinde bazı dil kurallarının izahı esnasında temas edilen bu kavram kimi dil meselelerinde çözüme götüren yaklaşımların önünü açmıştır. Konulara, bilinen izah yollarının dışında farklı bir açıklama biçimi ile yaklaşılmasını sağlamıştır.The Grammarians of A...

Sakarya Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (SAUIFD), 2015

Arap dilcileri, dile dair malzeme derleme sürecinin ardından nahiv kaidelerini vaz etmeye girişmi... more Arap dilcileri, dile dair malzeme derleme sürecinin ardından nahiv kaidelerini vaz etmeye girişmişlerdir. Nahiv kaidelerini vaz ederken, tespit ettikleri kuralların Arap dilinin bütününü kapsamasına özen göstermişlerdir. Bu çerçevede olmak üzere kaide tespit ve istidlal süreçlerinde Arap kabilelerinin kullanımlarına sıkça başvurmuşlardır. Dilcilerin başvurdukları kabilelerden bazıları, bulundukları coğrafi konum gereği öne çıkarken bazıları dikkate değer bulunmamıştır. Bu çalışmada, dilcilerin istişhâd sahasına dâhil ettiği kabilelerin en önemlilerinden sayılan Temîm lehçesinin nahiv ilmi açısından taşıdığı istişhâd değeri ele alınmış, bu lehçenin diğer lehçeler arasındaki yerine temas edilmiştir. Bu itibarla; lehçe olgusuna, lehçelerin ortaya çıkış sebeplerine, nahivcilerin kural tespit sürecinde kullandıkları kaynaklara, bu kaynaklar arasında Temîm lehçesinin konumuna yer verilmiştir. Dile dair eserlerde Temîm lehçesine yapılan atıflar ele alınmış, Temîm lehçesinin fasih Arapça'dan ayrılan yönlerine temas edilmiştir.

Karamanoğlu Mehmetbey Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi

Dillerin birbirlerinden etkilenmeleri doğal yapılarının bir gereğidir. Diller birbirlerinden keli... more Dillerin birbirlerinden etkilenmeleri doğal yapılarının bir gereğidir. Diller birbirlerinden kelime ya da kelime grupları alırlar. Diller arasındaki bu etkileşim kaçınılmaz bir durumdur. Türkçe ve Arapça da birbirinden etkilenen ve aralarında kelime alışverişi bulunan dillerdendir. Bu çalışmada Arapçadan Türkçeye geçen ve halk ağzında kullanıldığı için yöreden yöreye farklılık gösteren fiiller incelenecek ve bunların köken analizi yapılacaktır. Çalışma Karaman ve Konya yöresine özgü ağızlarda yer alan ve Arapça kökenli olduğu düşünülen kırk bir adet fiille sınırlı kalacaktır. Arapçadan Türkçeye geçmiş ve güncel Türkçe sözlüklerde yer alan Türkçeleşmiş kelimeler kapsam dışı tutulacaktır. Çalışma için kelimelerin derlenmesi sürecinde literatür taraması yapılmış ve görüşme yöntemi uygulanmıştır. Görüşme yöntemi olarak yapılandırılmış görüşmeden ziyade yarı yapılandırılmış görüşmeye başvurulmuştur. Çok sayıda kelime tespit edilmiş ve bu kelimelerden sadece fiil olanları bu çalışmaya dâh...