Evangelos Karamanes - Academia.edu (original) (raw)
Papers by Evangelos Karamanes
Ιερός ναός Αγίου Νικολάου Υπάτης, σειρά Πηγές Αγιασμού και Πολιτισμού αρ. 11, Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδας, Λαμία 2010, 2010
EtnoAntropologia 11, 2023
Ethnographic practice in the form of fieldwork, its importance as well as changes in approach and... more Ethnographic practice in the form of fieldwork, its importance as well as changes in approach and method over time within the HFRC has been the subject of several analyses, particularly during the most recent period. The successive confinements and the various limitations to sociability during the pandemic period made it difficult to practice the ethnographic encounter, which was even suspended. Since the beginning of the COVID-19 pandemic, we have noticed the formulation of digital communities which refer to public activities by publishing material (photos, videos etc.). Interesting questions arise on the construction of collective identities, collective memory, the conception of time on the basis of lived experiences but also on narratives of the more distant past of communities.
Ιστορίες Επιβίωσης. Μικρασιάτες Πρόσφυγες και εργασία στις νέες πατρίδες. Κατάλογος έκθεσης, (Γεν. επιμ. Μαρία Καμηλάκη, επιμ. Μαρία Βλασσοπούλου, Άντζελα Καραπάνου), Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα , 2022
Επιβίωση-Ενσωμάτωση-Πρόοδος Επιπτώσεις από την εγκατάσταση των προσφύγων του 1922 στην Ελλάδα Δρ ... more Επιβίωση-Ενσωμάτωση-Πρόοδος Επιπτώσεις από την εγκατάσταση των προσφύγων του 1922 στην Ελλάδα Δρ Νίκος Ανδριώτης Εκθέματα Από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στο Ελληνικό Κράτος: Η πορεία του Θρακιώτη λόγιου Φωτίου Αποστολίδη από την Τσεντώ στην Ξάνθη Δρ Μαρία Βλασσοπούλου Εκθέματα Επαγγελματικοί βίοι των προσφύγων στο πλαίσιο της μελέτης του λαϊκού πολιτισμού Ευάγγελος Καραμανές
International Association of Agricultural Museums, online articles, 2023
Υogurt is deeply ingrained in modern Greek diet and popular culture. The basic process of small-s... more Υogurt is deeply ingrained in modern Greek diet and popular culture. The basic process of small-scale yogurt production is well-documented in numerous ethnological and folklore and agronomic sources. Homemade yogurt preparation is widely practiced throughout Greece. Greek yogurt has gained significant renown in international markets over the past few decades as a staple of a healthy diet.
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 35-36 (2014-2019), Αθήνα 2021, 2021
Περίληψη: Η εξέταση των σχέσεων των συντακτών / ερευνητών του Λαογραφικού Αρχείου / Κέντρου Ερεύν... more Περίληψη: Η εξέταση των σχέσεων των συντακτών / ερευνητών του Λαογραφικού Αρχείου / Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας (ΛΑ / ΚΕΕΛ) με επιστήμονες αντιστοίχων ή ομολόγων λαογραφικών και εθνολογικών αρχείων ευρωπαικών χωρών, ήδη από την εποχή της ίδρυσης του Αρχείου από τον Νικόλαο Γ. Πολίτη (1918), αποκαλύπτει και τοποθετεί σε μια ιστορική προοπτική τις επιστημολογικές επιλογές τους σε διάφορες στιγμές της λειτουργίας του Κέντρου. Οι εν λόγω επιλογές είχαν μεγάλη επίδραση στην διαμόρφωση και εξέλιξη των λαογραφικών σπουδών στην Ελλάδα. Οι γενικότερες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις και τα ιδεολογικά ρεύματα που επηρέασαν το πεδίο των ανθρωπολογικών, εθνολογικών και λαογραφικών σπουδών διεθνών απηχούν στην εξέλιξη της ελληνικής λαογραφίας κυρίως μέσω των επιστημονικών συνεργασιών, θεσμικών φορέων ή χάρη στις πρωτοβουλίες μεμονωμένων Ελλήνων επιστημόνων.
Δεδομένου ότι οι κοινωνικές μεταβολές στην Ελλάδα είναι ταχύτατες και κατακλυσμιαίες – η χώρα ευρίσκεται σε κατάσταση διαρκούς μετάβασης και ομοιάζει με εργαστήριο μελέτης της κοινωνικής μεταβολής όπως είχε πει ο αείμνηστος Στάθης Δαμιανάκος – οπότε πολλά στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού, ως πολιτισμικό φαινόμενο που εγγράφεται στη μακρά χρονική διάρκεια, χάθηκαν για πάντα, ο συνεχής εμπλουτισμός τόσο με παλαιότερο όσο και με σύγχρονο υλικό από επιτόπιες έρευνες και η ανάπτυξη της προσβασιμότητας του Αρχείου του Κέντρου είναι μια πολύ σημαντική υπόθεση, δεδομένης της σπουδαιότητάς του σε εθνικό επίπεδο λόγω του πλούτου του υλικού του, της ισχυρής παράδοσης που διατηρεί στον τομέα των επιτοπίων ερευνών, της κατάρτισης θεματικών καταλόγων με στόχο την αρχειακή ταξινόμηση ποικίλων μορφών τεκμηρίων. Σε πολλές στιγμές της υπερεκατονταετούς λειτουργίας του, ορισμένες φορές σε δύσκολες ιστορικές περιστάσεις για τον τόπο, σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν εμπνευσμένες και πρωτοποριακές πρακτικές συλλογής, αρχειοθέτησης, διατήρησης, μελέτης και προβολής του υλικού του.
Καλλιγραφένια στρωσίδια Παλαιοχωρίου Χαλκιδικής, 2020
Loom woven carpets of NE Chalkidiki: we present a report on researches concerning traditional wea... more Loom woven carpets of NE Chalkidiki: we present a report on researches concerning traditional weaving in the area, history, commerce, division of labour focusing on women's position, evolution of loom weaving patterns in 19th and 20th century.
Τιμή τε και γέρας. Τιμητικός τόμος Στεφάνου Δ. Ημέλλου. Ναξιακά Γράμματα, 2019
The works of the Folklore Archive / Hellenic Folklore Research Centre, Academy of Athens for the ... more The works of the Folklore Archive / Hellenic Folklore Research Centre, Academy of Athens for the Atlas of Greek Folklore (Atlas tis ellinikis laografias) in the framework of Ethnological Atlas of Europe.
Evangelos Karamanes (sous la direction de), Du terrain à l’archive : les archives de folklore et d’ethnologie en tant que pôles de recherche, d’éducation et de culture. Actes du XXXIème Atelier du réseau FER-EURETHNO, Athènes, 14-16 septembre 2018, 2019
En retraçant les relations-souvent méconnues-des directeurs et des membres du personnel scientifi... more En retraçant les relations-souvent méconnues-des directeurs et des membres du personnel scientifique (rédacteurs et chercheurs) des archives de Folklore / CRFH de l'Académie d'Athènes avec des scientifiques des institutions homologues d'autres pays européens, depuis leur fondation par N. G. Politis en 1918, nous allons mettre en perspective les choix des principaux acteurs du Centre à divers moments de son histoire, choix qui ont eu un impact considérable sur l'évolution de la laographie hel-lénique. Les évolutions et les courants intellectuels dans le domaine élargi des études anthropologiques, ethnologiques et folkloriques internationales trouvent des échos forts dans la laographie hellénique grâce à des collaborations institutionnelles réussies, quoique de façon parfois sélective ou même personnelle, qui suivent le parcours intellectuel des scientifiques grecs. Étant donné les changements sociaux spectaculaires qui ont eu lieu au XXe siècle en Grèce , l'enrichissement et le développement du CRFH, archives ethnographiques d'envergure nationale dotées d'une tradition solide de recherches sur le terrain et de constitution d'inventaires thématiques, des programmations visionnaires ont été tentées et appliquées à certains moments cruciaux de son histoire.
Χαρίτων Καρανάσιος - Βασιλική Διάφα-Καμπουρίδου (επιστημ. επιμέλεια), Η Κοζάνη και η περιοχή της από τους Βυζαντινούς στους Νεότερους χρόνους, Κοζάνη 2019, σελ. 653-667, 2019
Στην παραδοσιακή θεώρηση του κόσμου ο δομημένος χώρος του χωριού διακρίνεται από τον μη εξανθρωπι... more Στην παραδοσιακή θεώρηση του κόσμου ο δομημένος χώρος του χωριού διακρίνεται από τον μη εξανθρωπισμένο, ακατοίκητο χώρο, στη βάση της διάκρισης μεταξύ ιερού (sacré) και ανόσιου (profane). Ο οικισμένος χώρος είναι χώρος καθαγιασμένος, τα όρια του οποίου καθορίζονται από εικονοστάσια (ή προσκυνητάρια) και ναούς χτισμένους σε επίκαιρες θέσεις. Στον ακατοίκητο, «άγριο», χώρο κυριαρχούν δαίμονες και ξωτικά. Συχνά οι λαογράφοι κατά τις επιτόπιες έρευνές μας καταγράφουμε παραδόσεις (λαϊκές αφηγήσεις) σύμφωνα με τις οποίες η πανούκλα, συνήθως με τη μορφή γριάς, επισκέφτηκε κάποτε συγκεκριμένο χωριό και πήρε πολλές ζωές. Οι κάτοικοι, για να προστατευθούν, έχτισαν εικονοστάσια στην περιφέρεια του χωριού, συνήθως στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα ή στις οδικές εξόδους από τον οικισμένο χώρο. Στη συνέχεια τα εικονοστάσια πλήθυναν και σχημάτισαν έναν προστατευτικό κύκλο γύρω από τον οικισμό. Σε άλλες περιπτώσεις γινόταν τελετουργική περιάροση (γκαίνιασμα) του οικισμού κατά την ίδρυσή του.
100 Χρόνια «Η Καθημερινή»: Ένας αιώνας με ένα κλικ (17 Μαρτίου 2019), 2019
Ο Ν. Γ. Πολίτης θεωρείται, δικαίως, ως ο πατέρας της Ελληνικής Λαογραφίας. Οργάνωσε το υπαρκτό κα... more Ο Ν. Γ. Πολίτης θεωρείται, δικαίως, ως ο πατέρας της Ελληνικής Λαογραφίας. Οργάνωσε το υπαρκτό και διάχυτο ενδιαφέρον ατόμων και συλλογικών φορέων της εποχής του για την καταγραφή και μελέτη των θεμάτων του βίου του ελληνικού λαού («μνημεία του λόγου» και «κατά παράδοσιν πράξεις ή ενέργειαι») σε συγκροτημένη επιστήμη, την οποία ονόμασε «Λαογραφία».
Πρακτικά Β΄ Συνεδρίου Απανταχού Γρεβενιωτών, 16-19 Αυγούστου 2018, Δήμος Γρεβενών, Γρεβενά 2018, σ. 41-58., 2018
Τα τελευταία έτη ο ρόλος της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης ως φορέα διαχείρισης στοιχεί... more Τα τελευταία έτη ο ρόλος της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης ως φορέα διαχείρισης στοιχείων και εκδηλώσεων του λαϊκού πολιτισμού έχει αναβαθμιστεί καθώς «εν τοις πράγμασι» και συχνά χωρίς να προηγηθεί κάποια ειδική προετοιμασία περισσότερες σχετικές δομές και δράσεις πέρασαν στην ζώνη αρμοδιοτήτων της Αυτοδιοίκησης. Στην δημόσια συζήτηση για το θέμα συμμετέχουν επιστημονικά ιδρύματα (ιδιαιτέρως το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών), υπηρεσίες Υπουργείων, Μουσεία, το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης με σχετικά σεμινάρια και μαθήματα, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι πολιτιστικών συλλόγων και ευρύτερα της κοινωνίας των πολιτών και ειδικοί επιστήμονες. Έχουν δρομολογηθεί αρκετές συνέργειες μεταξύ, κυρίως, δημοσίων φορέων. Η συζήτηση αφορά τον τρόπο που σχεδιάζονται και ενίοτε υλοποιούνται σε ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο οι σχετικές με το θέμα πολιτιστικές πολιτικές. H εφαρμογή συστημάτων προστασίας της τοπικής προέλευσης των αγροτικών προϊόντων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά η σχετικώς νέα έννοια της «άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς» από την UNESCO επιχειρούν να τοποθετήσουν σε ένα σύγχρονο πλαίσιο τους τρόπους αντιμετώπισης διαφόρων όψεων/εκφάνσεων του λαϊκού πολιτισμού. Στην πραγματικότητα, δεν είναι εύκολο να μορφοποιηθούν συγκεκριμένες προτάσεις για την αξιοποίηση στοιχείων και εκδηλώσεων του λαϊκού πολιτισμού είτε υλικών είτε πνευματικών και κοινωνικών ειδικά στη σημερινή κοινωνικοπολιτική συγκυρία. Θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε και να συζητήσουμε ορισμένες από τις βασικές έννοιες που σχετίζονται με τα παραπάνω και να προτείνουμε πρακτικές που μπορούν να εφαρμοστούν με μέριμνα της τοπικής αυτοδιοίκησης και να αποδώσουν θετικά αποτελέσματα ως προς την τοπική βιώσιμη ανάπτυξη ειδικότερα.
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 33-34 (2009-2013), Αθήνα 2016, σ. 59-81., 2016
"Local traditional products and development: ecology, local systems, localities" Analysis of the... more "Local traditional products and development: ecology, local systems, localities"
Analysis of the technology of making local traditional products, their transformations, the disclosure of proportions with social phenomena such as the study of multiple relations between the local community and the ecological environment from Folklore and Ethnology can provide positive services in the public debate of specialized persons (producers, institutional representatives, scientists) and the general public on matters of nutrition.
Particularly now that has been put into question the economic efficiency of a globalized scale exchange, under the weight of the problems posed by the cost of transport and the resultant of these environmental burdens, the needs of major infrastructures, the large population concentrations, etc., we mark a growing interest for locality and particularity, that do not refuse communication with the rest of the world. History of food production in industrial scale and elaboration of the status of Protected Destination of Origin (PDO) and Protected Geographical Indication (PGI) products in Europe and in Greece are put into research.
Τα ζητήματα των τοπικών διατροφικών προϊόντων προσεγγίζονται καταρχήν μέσω της ανάλυσης των τεχνικών παρασκευής τους και των μετασχηματισμών τους. Ερευνώνται οι αναλογίες των τεχνικών με τα κοινωνικά φαινόμενα και οι σχέσεις των τοπικών κοινωνιών με το οικολογικό περιβάλλον. Τέλος ο ρόλος της λαογραφικής έρευνας στην δημόσια συζήτηση για τα θέματα της διατροφής.
International Society for Ethnology and Folklore Νewsletter, Oct 2018
Compte rendu du colloque « Du terrain à l’archive : les archives de folklore et d’ethnologie en t... more Compte rendu du colloque « Du terrain à l’archive : les archives de folklore et d’ethnologie en tant que pôles de recherche, d’éducation et de culture » - XXXIème Atelier du réseau FER-EURETHNO du Conseil de l’Europe, Ière Conférence du Groupe de Travail Francophone de la SIEF, Centenaire du Centre de Recherches du Folklore Hellénique de l’Académie d’Athènes (1918-2018), Athènes, 14-16 septembre 2018
Λαϊκή ιατρική και ιατρική επιστήμη. Σχέσεις αμφίδρομες. Πρακτικά Πανελλήνιου Επιστημ. Συνεδρίου, Αθήνα, 7-11 Μαρτίου 2012, επιμ. ύλης/επιστημ. επιμ. Κυρ. Χρυσού-Καρατζά, Γεν. επιμ., Αικ. Πολυμέρου-Καμηλάκη, Υπευθ. έκδοσης, Ευ. Καραμανές, Δημοσιεύματα του ΚΕΕΛ αρ. 33, Αθήνα 2018, τόμ. Α΄, σ. 443-462, Sep 2017
Τα βότανα αποτελούσαν στο παραδοσιακό πλαίσιο την πλέον κρίσιμη μάζα – ποσοτικώς και ποιοτικώς – ... more Τα βότανα αποτελούσαν στο παραδοσιακό πλαίσιο την πλέον κρίσιμη μάζα – ποσοτικώς και ποιοτικώς – των θεραπευτικών φαρμάκων. Στο σύγχρονο πλαίσιο, είτε στο πλαίσιο της επιβίωσης της παραδοσιακής θεραπευτικής είτε στο πλαίσιο της νέας εναλλακτικής ιατρικής, η σημασία τους είναι αξιοσημείωτη εξ ου και οι πολλές σχετικές εκδόσεις, επιστημονικές και εκλαϊκευτικές, διεθνώς.
Η λαογραφική/εθνολογική τεκμηρίωση της πολιτισμικής διάστασης των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών καταγράφει εκτός από τις παραδοσιακές κατά τόπους ονομασίες τους, τις χρήσεις τους, πραγματικές και συμβολικές, καθώς και στοιχεία της λαϊκής κοσμολογίας που αναφέρονται σε αυτά και σταχυολογούνται στα τραγούδια, τα παραμύθια, τις παραδόσεις, τις παροιμίες και άλλες εκδηλώσεις του λαϊκού λόγου.
Στη σημερινή συγκυρία που σηματοδοτείται από την δραστηριοποίηση στον τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών σημαντικών φαρμακευτικών εταιρειών και ερευνητικών ομάδων η συστηματική τεκμηρίωση του λαογραφικού και εθνογραφικού υλικού είναι ένα ζητούμενο που αναμένεται να συμβάλλει στην διεπιστημονική έρευνα του συγκεκριμένου πεδίου.
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 35-36 (2014-2019), Αθήνα 2021, 2019
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Επιχειρείται αποτίμηση της δραστηριότητας του Πέτρου Φουρίκη κατά την διάρκεια της παρο... more ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Επιχειρείται αποτίμηση της δραστηριότητας του Πέτρου Φουρίκη κατά την διάρκεια της παρουσίας του στο Λαογραφικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών κατά τα έτη 1930-1935 στο πλαίσιο της επιστημονικής και ιστορικής συγκυρίας της εποχής του. Το κείμενο, αφιερωμένο στη μνήμη του Π. Φουρίκη, έχει ως στόχο, μέσω της παράθεσης πραγματολογικών δεδομένων που έχουμε στην διάθεσή μας, να συμβάλει στην μελέτη της ιστορίας του Λαογραφικού Αρχείου (και της Λαογραφίας εκείνης της περιόδου).
L. S. Fournier (dir.), L'inventaire des fêtes en Europe, Paris, L'Harmattan, coll. Ethnologie de l'Europe, pp. 67-87., 2017
Nous essayons de donner un aperçu de la tradition scientifique dans le domaine de l’élaboration d... more Nous essayons de donner un aperçu de la tradition scientifique dans le domaine de l’élaboration d’inventaires des fêtes du calendrier populaire et des pratiques festives en général au sein de la laographie hellénique depuis l’époque de son fondateur N. G. Politis (1852-1921) et notamment au sein du Centre de Recherches du Folklore Hellénique de l’Académie d’Athènes (fondé en 1918). Les inventaires ainsi que les atlas (historiques ou se référant au présent) de pratiques festives, se développent actuellement avec l’appui de la technologie digital, souvent inspirés par la notion nouvelle de patrimoine culturel immatériel. Dans la société contemporaine façonnée par les réseaux sociaux digitaux la perception et l’étude des pratiques festives par les scientifiques tente d’être en interaction avec le public (individus, associations, municipalités, etc.) en se réclamant de formes différentes de recherche appliquée. Un compte-rendu des différentes positions existantes au sein des différentes institutions et chercheurs qui travaillent sur ce sujet et au carrefour de domaines scientifiques relatifs, révèle que la question est abordée dans différentes dimensions et avec une multiplicité d’approches théoriques.
Αικ. Πολυμέρου-Καμηλάκη, Ευάγγ. Καραμανές, Ζ. Ν. Μάργαρη, Π. Ποτηρόπουλος, Ι. Καραχρήστος, Λαϊκός πολιτισμός και τοπική ανάπτυξη, 2017
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 33-34 (2009-2013), Αθήνα 2016, σ. 83-105., 2016
Maternal Lactation and Breastfeeding: An approach to the folklore recordings This paper is prima... more Maternal Lactation and Breastfeeding: An approach to the folklore recordings
This paper is primarily an approach to folklore transcriptions referring to maternal lactation. The objective is to present to the general public, and possibly to scientists of other disciplines, beyond the folklorists and anthropologists, who deal with the issue, folklore transcriptions and surveys on maternal lactation. We begin with a reference to some selected examples of modern anthropological literature – a mainly indicative reference – concerning specific case studies aimed at giving a practical application to the generated knowledge (e.g. investigations for the transmission of HIV virus through breastfeeding in Africa) or surveys that gave impetus to the multidisciplinary approach of the issue. Then we focus on the Greek areas and attempt to comment on the features and uses of folklore transcriptions, having mainly in mind the perspective of the interdisciplinary approach.
Μητρικό γάλα και θηλασμός: η προσέγγιση των λαογραφικών καταγραφών
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Το κείμενο αποτελεί μία προσέγγιση των λαογραφικών καταγρα-φών, που αναφέρονται στο μητρικό γάλα. Κύριος στόχος είναι να παρουσιασθούν σε ένα γενικότερο κοινό και ενδεχομένως σε επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων, πέρα από τους λαογράφους και τους ανθρωπολόγους, οι οποίοι ασχολούνται με το θέμα, οι λαογραφικές καταγραφές και οι έρευνες για το μητρικό γάλα. Καταρχήν επιχειρείται μια αναφορά σε ορισμένα παραδείγματα της σύγχρονης ανθρωπο-λογικής βιβλιογραφίας-αναφορά περισσότερο ενδεικτική-, που αφορά κυρίως έρευνες με στόχο να έχει η παραγόμενη γνώση πρακτική εφαρμογή (π.χ. οι έρευ-νες για τη μετάδοση του ιού του A.I.D.S. μέσω του θηλασμού στην Αφρική) και άλλες που έδωσαν ώθηση στη διεπιστημονική θεώρηση του μητρικού θηλασμού. Στη συνέχεια εστιάζουμε στον ελληνικό χώρο και επιχειρούμε να σχολιάσουμε τα χαρακτηριστικά και τις χρήσεις των λαογραφικών καταγραφών, έχοντας υπόψη κυρίως την προοπτική της διεπιστημονικής προσέγγισής τους.
In a few years time, a century will be completed since the first folklore mission to Thrace by S... more In a few years time, a century will be completed since the first folklore mission to Thrace by Stilpon Kiriakidis in 1920, and from that time to this day, a hundred of folklore expeditions for fieldwork have been realised by the Compilers / Researchers and other collaborators of the Folklore Archive / Hellenic Folklore Research Centre. More specifically, systematic cinematic recordings on behalf of the Folklore Centre began in 1962, when the then director, G. K. Spyridakis, secured the supply of cameras and projectors of 16 mm. which were employed in the following year by the folklorist, G. A. Ekaterinidis. The moving-image recordings have since been continued, apparently with different technical means, with the aim of collecting ethnographic recording of the various manifestations of popular culture.
Συμπληρώνεται σε λίγα χρόνια ένας αιώνας από την πρώτη λαογραφική αποστολή του Στίλπωνος Κυριακίδου στη Θράκη το 1920 και κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε έως τις μέρες μας πραγματοποιήθηκαν εκατοντάδες λαογραφικές αποστολές για επιτόπια έρευνα από τους συντάκτες/ερευνητές και τους αποσπασμένους συνεργάτες του Λαογραφικού Αρχείου/Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας. Ειδικότερα, οι συστηματικές κινηματογραφικές καταγραφές από το Κέντρο Λαογραφίας ξεκινούν το 1962, όταν ο τότε διευθυντής Γ. Κ. Σπυριδάκης εξασφάλισε την προμήθεια κινηματογραφικών μηχανημάτων λήψεως και προβολής των 16 χιλ., τα οποία αξιοποίησε από το επόμενο έτος ο Γεώργιος Ν. Αικατερινίδης στο πλαίσιο επιτόπιων ερευνών για την συλλογή πρωτογενούς λαογραφικού υλικού. Οι καταγραφές κινούμενης εικόνας συνεχίζονται έκτοτε, με διαφορετικά βεβαίως τεχνικά μέσα, με στόχο την εθνογραφική καταγραφή των φαινομένων του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού.
Ιερός ναός Αγίου Νικολάου Υπάτης, σειρά Πηγές Αγιασμού και Πολιτισμού αρ. 11, Ιερά Μητρόπολις Φθιώτιδας, Λαμία 2010, 2010
EtnoAntropologia 11, 2023
Ethnographic practice in the form of fieldwork, its importance as well as changes in approach and... more Ethnographic practice in the form of fieldwork, its importance as well as changes in approach and method over time within the HFRC has been the subject of several analyses, particularly during the most recent period. The successive confinements and the various limitations to sociability during the pandemic period made it difficult to practice the ethnographic encounter, which was even suspended. Since the beginning of the COVID-19 pandemic, we have noticed the formulation of digital communities which refer to public activities by publishing material (photos, videos etc.). Interesting questions arise on the construction of collective identities, collective memory, the conception of time on the basis of lived experiences but also on narratives of the more distant past of communities.
Ιστορίες Επιβίωσης. Μικρασιάτες Πρόσφυγες και εργασία στις νέες πατρίδες. Κατάλογος έκθεσης, (Γεν. επιμ. Μαρία Καμηλάκη, επιμ. Μαρία Βλασσοπούλου, Άντζελα Καραπάνου), Βιβλιοθήκη της Βουλής των Ελλήνων, Αθήνα , 2022
Επιβίωση-Ενσωμάτωση-Πρόοδος Επιπτώσεις από την εγκατάσταση των προσφύγων του 1922 στην Ελλάδα Δρ ... more Επιβίωση-Ενσωμάτωση-Πρόοδος Επιπτώσεις από την εγκατάσταση των προσφύγων του 1922 στην Ελλάδα Δρ Νίκος Ανδριώτης Εκθέματα Από την Οθωμανική Αυτοκρατορία στο Ελληνικό Κράτος: Η πορεία του Θρακιώτη λόγιου Φωτίου Αποστολίδη από την Τσεντώ στην Ξάνθη Δρ Μαρία Βλασσοπούλου Εκθέματα Επαγγελματικοί βίοι των προσφύγων στο πλαίσιο της μελέτης του λαϊκού πολιτισμού Ευάγγελος Καραμανές
International Association of Agricultural Museums, online articles, 2023
Υogurt is deeply ingrained in modern Greek diet and popular culture. The basic process of small-s... more Υogurt is deeply ingrained in modern Greek diet and popular culture. The basic process of small-scale yogurt production is well-documented in numerous ethnological and folklore and agronomic sources. Homemade yogurt preparation is widely practiced throughout Greece. Greek yogurt has gained significant renown in international markets over the past few decades as a staple of a healthy diet.
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 35-36 (2014-2019), Αθήνα 2021, 2021
Περίληψη: Η εξέταση των σχέσεων των συντακτών / ερευνητών του Λαογραφικού Αρχείου / Κέντρου Ερεύν... more Περίληψη: Η εξέταση των σχέσεων των συντακτών / ερευνητών του Λαογραφικού Αρχείου / Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας (ΛΑ / ΚΕΕΛ) με επιστήμονες αντιστοίχων ή ομολόγων λαογραφικών και εθνολογικών αρχείων ευρωπαικών χωρών, ήδη από την εποχή της ίδρυσης του Αρχείου από τον Νικόλαο Γ. Πολίτη (1918), αποκαλύπτει και τοποθετεί σε μια ιστορική προοπτική τις επιστημολογικές επιλογές τους σε διάφορες στιγμές της λειτουργίας του Κέντρου. Οι εν λόγω επιλογές είχαν μεγάλη επίδραση στην διαμόρφωση και εξέλιξη των λαογραφικών σπουδών στην Ελλάδα. Οι γενικότερες κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις και τα ιδεολογικά ρεύματα που επηρέασαν το πεδίο των ανθρωπολογικών, εθνολογικών και λαογραφικών σπουδών διεθνών απηχούν στην εξέλιξη της ελληνικής λαογραφίας κυρίως μέσω των επιστημονικών συνεργασιών, θεσμικών φορέων ή χάρη στις πρωτοβουλίες μεμονωμένων Ελλήνων επιστημόνων.
Δεδομένου ότι οι κοινωνικές μεταβολές στην Ελλάδα είναι ταχύτατες και κατακλυσμιαίες – η χώρα ευρίσκεται σε κατάσταση διαρκούς μετάβασης και ομοιάζει με εργαστήριο μελέτης της κοινωνικής μεταβολής όπως είχε πει ο αείμνηστος Στάθης Δαμιανάκος – οπότε πολλά στοιχεία του λαϊκού πολιτισμού, ως πολιτισμικό φαινόμενο που εγγράφεται στη μακρά χρονική διάρκεια, χάθηκαν για πάντα, ο συνεχής εμπλουτισμός τόσο με παλαιότερο όσο και με σύγχρονο υλικό από επιτόπιες έρευνες και η ανάπτυξη της προσβασιμότητας του Αρχείου του Κέντρου είναι μια πολύ σημαντική υπόθεση, δεδομένης της σπουδαιότητάς του σε εθνικό επίπεδο λόγω του πλούτου του υλικού του, της ισχυρής παράδοσης που διατηρεί στον τομέα των επιτοπίων ερευνών, της κατάρτισης θεματικών καταλόγων με στόχο την αρχειακή ταξινόμηση ποικίλων μορφών τεκμηρίων. Σε πολλές στιγμές της υπερεκατονταετούς λειτουργίας του, ορισμένες φορές σε δύσκολες ιστορικές περιστάσεις για τον τόπο, σχεδιάστηκαν και εφαρμόστηκαν εμπνευσμένες και πρωτοποριακές πρακτικές συλλογής, αρχειοθέτησης, διατήρησης, μελέτης και προβολής του υλικού του.
Καλλιγραφένια στρωσίδια Παλαιοχωρίου Χαλκιδικής, 2020
Loom woven carpets of NE Chalkidiki: we present a report on researches concerning traditional wea... more Loom woven carpets of NE Chalkidiki: we present a report on researches concerning traditional weaving in the area, history, commerce, division of labour focusing on women's position, evolution of loom weaving patterns in 19th and 20th century.
Τιμή τε και γέρας. Τιμητικός τόμος Στεφάνου Δ. Ημέλλου. Ναξιακά Γράμματα, 2019
The works of the Folklore Archive / Hellenic Folklore Research Centre, Academy of Athens for the ... more The works of the Folklore Archive / Hellenic Folklore Research Centre, Academy of Athens for the Atlas of Greek Folklore (Atlas tis ellinikis laografias) in the framework of Ethnological Atlas of Europe.
Evangelos Karamanes (sous la direction de), Du terrain à l’archive : les archives de folklore et d’ethnologie en tant que pôles de recherche, d’éducation et de culture. Actes du XXXIème Atelier du réseau FER-EURETHNO, Athènes, 14-16 septembre 2018, 2019
En retraçant les relations-souvent méconnues-des directeurs et des membres du personnel scientifi... more En retraçant les relations-souvent méconnues-des directeurs et des membres du personnel scientifique (rédacteurs et chercheurs) des archives de Folklore / CRFH de l'Académie d'Athènes avec des scientifiques des institutions homologues d'autres pays européens, depuis leur fondation par N. G. Politis en 1918, nous allons mettre en perspective les choix des principaux acteurs du Centre à divers moments de son histoire, choix qui ont eu un impact considérable sur l'évolution de la laographie hel-lénique. Les évolutions et les courants intellectuels dans le domaine élargi des études anthropologiques, ethnologiques et folkloriques internationales trouvent des échos forts dans la laographie hellénique grâce à des collaborations institutionnelles réussies, quoique de façon parfois sélective ou même personnelle, qui suivent le parcours intellectuel des scientifiques grecs. Étant donné les changements sociaux spectaculaires qui ont eu lieu au XXe siècle en Grèce , l'enrichissement et le développement du CRFH, archives ethnographiques d'envergure nationale dotées d'une tradition solide de recherches sur le terrain et de constitution d'inventaires thématiques, des programmations visionnaires ont été tentées et appliquées à certains moments cruciaux de son histoire.
Χαρίτων Καρανάσιος - Βασιλική Διάφα-Καμπουρίδου (επιστημ. επιμέλεια), Η Κοζάνη και η περιοχή της από τους Βυζαντινούς στους Νεότερους χρόνους, Κοζάνη 2019, σελ. 653-667, 2019
Στην παραδοσιακή θεώρηση του κόσμου ο δομημένος χώρος του χωριού διακρίνεται από τον μη εξανθρωπι... more Στην παραδοσιακή θεώρηση του κόσμου ο δομημένος χώρος του χωριού διακρίνεται από τον μη εξανθρωπισμένο, ακατοίκητο χώρο, στη βάση της διάκρισης μεταξύ ιερού (sacré) και ανόσιου (profane). Ο οικισμένος χώρος είναι χώρος καθαγιασμένος, τα όρια του οποίου καθορίζονται από εικονοστάσια (ή προσκυνητάρια) και ναούς χτισμένους σε επίκαιρες θέσεις. Στον ακατοίκητο, «άγριο», χώρο κυριαρχούν δαίμονες και ξωτικά. Συχνά οι λαογράφοι κατά τις επιτόπιες έρευνές μας καταγράφουμε παραδόσεις (λαϊκές αφηγήσεις) σύμφωνα με τις οποίες η πανούκλα, συνήθως με τη μορφή γριάς, επισκέφτηκε κάποτε συγκεκριμένο χωριό και πήρε πολλές ζωές. Οι κάτοικοι, για να προστατευθούν, έχτισαν εικονοστάσια στην περιφέρεια του χωριού, συνήθως στα τέσσερα σημεία του ορίζοντα ή στις οδικές εξόδους από τον οικισμένο χώρο. Στη συνέχεια τα εικονοστάσια πλήθυναν και σχημάτισαν έναν προστατευτικό κύκλο γύρω από τον οικισμό. Σε άλλες περιπτώσεις γινόταν τελετουργική περιάροση (γκαίνιασμα) του οικισμού κατά την ίδρυσή του.
100 Χρόνια «Η Καθημερινή»: Ένας αιώνας με ένα κλικ (17 Μαρτίου 2019), 2019
Ο Ν. Γ. Πολίτης θεωρείται, δικαίως, ως ο πατέρας της Ελληνικής Λαογραφίας. Οργάνωσε το υπαρκτό κα... more Ο Ν. Γ. Πολίτης θεωρείται, δικαίως, ως ο πατέρας της Ελληνικής Λαογραφίας. Οργάνωσε το υπαρκτό και διάχυτο ενδιαφέρον ατόμων και συλλογικών φορέων της εποχής του για την καταγραφή και μελέτη των θεμάτων του βίου του ελληνικού λαού («μνημεία του λόγου» και «κατά παράδοσιν πράξεις ή ενέργειαι») σε συγκροτημένη επιστήμη, την οποία ονόμασε «Λαογραφία».
Πρακτικά Β΄ Συνεδρίου Απανταχού Γρεβενιωτών, 16-19 Αυγούστου 2018, Δήμος Γρεβενών, Γρεβενά 2018, σ. 41-58., 2018
Τα τελευταία έτη ο ρόλος της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης ως φορέα διαχείρισης στοιχεί... more Τα τελευταία έτη ο ρόλος της Τοπικής και Περιφερειακής Αυτοδιοίκησης ως φορέα διαχείρισης στοιχείων και εκδηλώσεων του λαϊκού πολιτισμού έχει αναβαθμιστεί καθώς «εν τοις πράγμασι» και συχνά χωρίς να προηγηθεί κάποια ειδική προετοιμασία περισσότερες σχετικές δομές και δράσεις πέρασαν στην ζώνη αρμοδιοτήτων της Αυτοδιοίκησης. Στην δημόσια συζήτηση για το θέμα συμμετέχουν επιστημονικά ιδρύματα (ιδιαιτέρως το Κέντρο Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών), υπηρεσίες Υπουργείων, Μουσεία, το Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης με σχετικά σεμινάρια και μαθήματα, εκπρόσωποι της Τοπικής Αυτοδιοίκησης, εκπρόσωποι πολιτιστικών συλλόγων και ευρύτερα της κοινωνίας των πολιτών και ειδικοί επιστήμονες. Έχουν δρομολογηθεί αρκετές συνέργειες μεταξύ, κυρίως, δημοσίων φορέων. Η συζήτηση αφορά τον τρόπο που σχεδιάζονται και ενίοτε υλοποιούνται σε ελληνικό αλλά και ευρωπαϊκό επίπεδο οι σχετικές με το θέμα πολιτιστικές πολιτικές. H εφαρμογή συστημάτων προστασίας της τοπικής προέλευσης των αγροτικών προϊόντων στο πλαίσιο της Ευρωπαϊκής Ένωσης αλλά η σχετικώς νέα έννοια της «άυλης πολιτισμικής κληρονομιάς» από την UNESCO επιχειρούν να τοποθετήσουν σε ένα σύγχρονο πλαίσιο τους τρόπους αντιμετώπισης διαφόρων όψεων/εκφάνσεων του λαϊκού πολιτισμού. Στην πραγματικότητα, δεν είναι εύκολο να μορφοποιηθούν συγκεκριμένες προτάσεις για την αξιοποίηση στοιχείων και εκδηλώσεων του λαϊκού πολιτισμού είτε υλικών είτε πνευματικών και κοινωνικών ειδικά στη σημερινή κοινωνικοπολιτική συγκυρία. Θα επιχειρήσουμε να παρουσιάσουμε και να συζητήσουμε ορισμένες από τις βασικές έννοιες που σχετίζονται με τα παραπάνω και να προτείνουμε πρακτικές που μπορούν να εφαρμοστούν με μέριμνα της τοπικής αυτοδιοίκησης και να αποδώσουν θετικά αποτελέσματα ως προς την τοπική βιώσιμη ανάπτυξη ειδικότερα.
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 33-34 (2009-2013), Αθήνα 2016, σ. 59-81., 2016
"Local traditional products and development: ecology, local systems, localities" Analysis of the... more "Local traditional products and development: ecology, local systems, localities"
Analysis of the technology of making local traditional products, their transformations, the disclosure of proportions with social phenomena such as the study of multiple relations between the local community and the ecological environment from Folklore and Ethnology can provide positive services in the public debate of specialized persons (producers, institutional representatives, scientists) and the general public on matters of nutrition.
Particularly now that has been put into question the economic efficiency of a globalized scale exchange, under the weight of the problems posed by the cost of transport and the resultant of these environmental burdens, the needs of major infrastructures, the large population concentrations, etc., we mark a growing interest for locality and particularity, that do not refuse communication with the rest of the world. History of food production in industrial scale and elaboration of the status of Protected Destination of Origin (PDO) and Protected Geographical Indication (PGI) products in Europe and in Greece are put into research.
Τα ζητήματα των τοπικών διατροφικών προϊόντων προσεγγίζονται καταρχήν μέσω της ανάλυσης των τεχνικών παρασκευής τους και των μετασχηματισμών τους. Ερευνώνται οι αναλογίες των τεχνικών με τα κοινωνικά φαινόμενα και οι σχέσεις των τοπικών κοινωνιών με το οικολογικό περιβάλλον. Τέλος ο ρόλος της λαογραφικής έρευνας στην δημόσια συζήτηση για τα θέματα της διατροφής.
International Society for Ethnology and Folklore Νewsletter, Oct 2018
Compte rendu du colloque « Du terrain à l’archive : les archives de folklore et d’ethnologie en t... more Compte rendu du colloque « Du terrain à l’archive : les archives de folklore et d’ethnologie en tant que pôles de recherche, d’éducation et de culture » - XXXIème Atelier du réseau FER-EURETHNO du Conseil de l’Europe, Ière Conférence du Groupe de Travail Francophone de la SIEF, Centenaire du Centre de Recherches du Folklore Hellénique de l’Académie d’Athènes (1918-2018), Athènes, 14-16 septembre 2018
Λαϊκή ιατρική και ιατρική επιστήμη. Σχέσεις αμφίδρομες. Πρακτικά Πανελλήνιου Επιστημ. Συνεδρίου, Αθήνα, 7-11 Μαρτίου 2012, επιμ. ύλης/επιστημ. επιμ. Κυρ. Χρυσού-Καρατζά, Γεν. επιμ., Αικ. Πολυμέρου-Καμηλάκη, Υπευθ. έκδοσης, Ευ. Καραμανές, Δημοσιεύματα του ΚΕΕΛ αρ. 33, Αθήνα 2018, τόμ. Α΄, σ. 443-462, Sep 2017
Τα βότανα αποτελούσαν στο παραδοσιακό πλαίσιο την πλέον κρίσιμη μάζα – ποσοτικώς και ποιοτικώς – ... more Τα βότανα αποτελούσαν στο παραδοσιακό πλαίσιο την πλέον κρίσιμη μάζα – ποσοτικώς και ποιοτικώς – των θεραπευτικών φαρμάκων. Στο σύγχρονο πλαίσιο, είτε στο πλαίσιο της επιβίωσης της παραδοσιακής θεραπευτικής είτε στο πλαίσιο της νέας εναλλακτικής ιατρικής, η σημασία τους είναι αξιοσημείωτη εξ ου και οι πολλές σχετικές εκδόσεις, επιστημονικές και εκλαϊκευτικές, διεθνώς.
Η λαογραφική/εθνολογική τεκμηρίωση της πολιτισμικής διάστασης των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών καταγράφει εκτός από τις παραδοσιακές κατά τόπους ονομασίες τους, τις χρήσεις τους, πραγματικές και συμβολικές, καθώς και στοιχεία της λαϊκής κοσμολογίας που αναφέρονται σε αυτά και σταχυολογούνται στα τραγούδια, τα παραμύθια, τις παραδόσεις, τις παροιμίες και άλλες εκδηλώσεις του λαϊκού λόγου.
Στη σημερινή συγκυρία που σηματοδοτείται από την δραστηριοποίηση στον τομέα της έρευνας και εκμετάλλευσης των φαρμακευτικών και αρωματικών φυτών σημαντικών φαρμακευτικών εταιρειών και ερευνητικών ομάδων η συστηματική τεκμηρίωση του λαογραφικού και εθνογραφικού υλικού είναι ένα ζητούμενο που αναμένεται να συμβάλλει στην διεπιστημονική έρευνα του συγκεκριμένου πεδίου.
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 35-36 (2014-2019), Αθήνα 2021, 2019
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Επιχειρείται αποτίμηση της δραστηριότητας του Πέτρου Φουρίκη κατά την διάρκεια της παρο... more ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Επιχειρείται αποτίμηση της δραστηριότητας του Πέτρου Φουρίκη κατά την διάρκεια της παρουσίας του στο Λαογραφικό Αρχείο της Ακαδημίας Αθηνών κατά τα έτη 1930-1935 στο πλαίσιο της επιστημονικής και ιστορικής συγκυρίας της εποχής του. Το κείμενο, αφιερωμένο στη μνήμη του Π. Φουρίκη, έχει ως στόχο, μέσω της παράθεσης πραγματολογικών δεδομένων που έχουμε στην διάθεσή μας, να συμβάλει στην μελέτη της ιστορίας του Λαογραφικού Αρχείου (και της Λαογραφίας εκείνης της περιόδου).
L. S. Fournier (dir.), L'inventaire des fêtes en Europe, Paris, L'Harmattan, coll. Ethnologie de l'Europe, pp. 67-87., 2017
Nous essayons de donner un aperçu de la tradition scientifique dans le domaine de l’élaboration d... more Nous essayons de donner un aperçu de la tradition scientifique dans le domaine de l’élaboration d’inventaires des fêtes du calendrier populaire et des pratiques festives en général au sein de la laographie hellénique depuis l’époque de son fondateur N. G. Politis (1852-1921) et notamment au sein du Centre de Recherches du Folklore Hellénique de l’Académie d’Athènes (fondé en 1918). Les inventaires ainsi que les atlas (historiques ou se référant au présent) de pratiques festives, se développent actuellement avec l’appui de la technologie digital, souvent inspirés par la notion nouvelle de patrimoine culturel immatériel. Dans la société contemporaine façonnée par les réseaux sociaux digitaux la perception et l’étude des pratiques festives par les scientifiques tente d’être en interaction avec le public (individus, associations, municipalités, etc.) en se réclamant de formes différentes de recherche appliquée. Un compte-rendu des différentes positions existantes au sein des différentes institutions et chercheurs qui travaillent sur ce sujet et au carrefour de domaines scientifiques relatifs, révèle que la question est abordée dans différentes dimensions et avec une multiplicité d’approches théoriques.
Αικ. Πολυμέρου-Καμηλάκη, Ευάγγ. Καραμανές, Ζ. Ν. Μάργαρη, Π. Ποτηρόπουλος, Ι. Καραχρήστος, Λαϊκός πολιτισμός και τοπική ανάπτυξη, 2017
Επετηρίς του Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας της Ακαδημίας Αθηνών, τόμ. 33-34 (2009-2013), Αθήνα 2016, σ. 83-105., 2016
Maternal Lactation and Breastfeeding: An approach to the folklore recordings This paper is prima... more Maternal Lactation and Breastfeeding: An approach to the folklore recordings
This paper is primarily an approach to folklore transcriptions referring to maternal lactation. The objective is to present to the general public, and possibly to scientists of other disciplines, beyond the folklorists and anthropologists, who deal with the issue, folklore transcriptions and surveys on maternal lactation. We begin with a reference to some selected examples of modern anthropological literature – a mainly indicative reference – concerning specific case studies aimed at giving a practical application to the generated knowledge (e.g. investigations for the transmission of HIV virus through breastfeeding in Africa) or surveys that gave impetus to the multidisciplinary approach of the issue. Then we focus on the Greek areas and attempt to comment on the features and uses of folklore transcriptions, having mainly in mind the perspective of the interdisciplinary approach.
Μητρικό γάλα και θηλασμός: η προσέγγιση των λαογραφικών καταγραφών
ΠΕΡΙΛΗΨΗ: Το κείμενο αποτελεί μία προσέγγιση των λαογραφικών καταγρα-φών, που αναφέρονται στο μητρικό γάλα. Κύριος στόχος είναι να παρουσιασθούν σε ένα γενικότερο κοινό και ενδεχομένως σε επιστήμονες άλλων ειδικοτήτων, πέρα από τους λαογράφους και τους ανθρωπολόγους, οι οποίοι ασχολούνται με το θέμα, οι λαογραφικές καταγραφές και οι έρευνες για το μητρικό γάλα. Καταρχήν επιχειρείται μια αναφορά σε ορισμένα παραδείγματα της σύγχρονης ανθρωπο-λογικής βιβλιογραφίας-αναφορά περισσότερο ενδεικτική-, που αφορά κυρίως έρευνες με στόχο να έχει η παραγόμενη γνώση πρακτική εφαρμογή (π.χ. οι έρευ-νες για τη μετάδοση του ιού του A.I.D.S. μέσω του θηλασμού στην Αφρική) και άλλες που έδωσαν ώθηση στη διεπιστημονική θεώρηση του μητρικού θηλασμού. Στη συνέχεια εστιάζουμε στον ελληνικό χώρο και επιχειρούμε να σχολιάσουμε τα χαρακτηριστικά και τις χρήσεις των λαογραφικών καταγραφών, έχοντας υπόψη κυρίως την προοπτική της διεπιστημονικής προσέγγισής τους.
In a few years time, a century will be completed since the first folklore mission to Thrace by S... more In a few years time, a century will be completed since the first folklore mission to Thrace by Stilpon Kiriakidis in 1920, and from that time to this day, a hundred of folklore expeditions for fieldwork have been realised by the Compilers / Researchers and other collaborators of the Folklore Archive / Hellenic Folklore Research Centre. More specifically, systematic cinematic recordings on behalf of the Folklore Centre began in 1962, when the then director, G. K. Spyridakis, secured the supply of cameras and projectors of 16 mm. which were employed in the following year by the folklorist, G. A. Ekaterinidis. The moving-image recordings have since been continued, apparently with different technical means, with the aim of collecting ethnographic recording of the various manifestations of popular culture.
Συμπληρώνεται σε λίγα χρόνια ένας αιώνας από την πρώτη λαογραφική αποστολή του Στίλπωνος Κυριακίδου στη Θράκη το 1920 και κατά το χρονικό διάστημα που μεσολάβησε έως τις μέρες μας πραγματοποιήθηκαν εκατοντάδες λαογραφικές αποστολές για επιτόπια έρευνα από τους συντάκτες/ερευνητές και τους αποσπασμένους συνεργάτες του Λαογραφικού Αρχείου/Κέντρου Ερεύνης της Ελληνικής Λαογραφίας. Ειδικότερα, οι συστηματικές κινηματογραφικές καταγραφές από το Κέντρο Λαογραφίας ξεκινούν το 1962, όταν ο τότε διευθυντής Γ. Κ. Σπυριδάκης εξασφάλισε την προμήθεια κινηματογραφικών μηχανημάτων λήψεως και προβολής των 16 χιλ., τα οποία αξιοποίησε από το επόμενο έτος ο Γεώργιος Ν. Αικατερινίδης στο πλαίσιο επιτόπιων ερευνών για την συλλογή πρωτογενούς λαογραφικού υλικού. Οι καταγραφές κινούμενης εικόνας συνεχίζονται έκτοτε, με διαφορετικά βεβαίως τεχνικά μέσα, με στόχο την εθνογραφική καταγραφή των φαινομένων του ελληνικού λαϊκού πολιτισμού.
Παρουσίαση του τόμου για τον Δημήτριο Λουκάτο, Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας, 23 Απριλίου 2004, Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας, Φιλοσοφική Σχολή Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, Νομαρχία Ιωαννίνων, Τ.Ε.Δ.Κ. Νομού Ιωαννίνων και Δήμος Ιωαννιτών, ΚΕΕΛ Δημοσιεύματα αρ. 27, Αθήνα 2008, Παρουσίαση 17/2/2009, 2009
Παρουσίαση του τιμητικού τόμου για τον Δημήτριο Λουκάτο, Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας που οργα... more Παρουσίαση του τιμητικού τόμου για τον Δημήτριο Λουκάτο, Πρακτικά Επιστημονικής Ημερίδας που οργανώθηκε στη Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, στις 23 Απριλίου 2004 από το Τμήμα Ιστορίας και Αρχαιολογίας της Φιλοσοφικής Σχολής του Πανεπιστημίου Ιωαννίνων, τη Νομαρχία Ιωαννίνων, την Τ.Ε.Δ.Κ. Νομού Ιωαννίνων και τον Δήμο Ιωαννιτών, Δημοσιεύματα αρ. 27, Αθήνα 2008, σελ. 246.
Η παρουσίαση πραγματοποιήθηκε στην εκδήλωση Παρουσίαση των νέων εκδόσεων του Κέντρου Λαογραφίας, Τρίτη 17 Φεβρουαρίου 2009, Ακαδημία Αθηνών.