Andrzej Frączysty | University of Lodz, Poland (original) (raw)
Uploads
Papers by Andrzej Frączysty
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2023, 9: 93–115, 2023
The article is situated on the intersection of two genres of ethnographic writing: case study and... more The article is situated on the intersection of two genres of ethnographic writing: case study and autoethnography. The object of interest is the Warsaw School of Education (Szkoła Edukacji), the patterns of interpellation developed and implemented within it (in Althusser’s
sense), while the starting point of the analysis is the author’s year-long study within this institution. The aim of the ethnography is to show how therapeutic discourses and practices become, within the institutions of social reproduction (schools, universities), a form of power and a tool for conducting neoliberal class policies. The author formulates a hypothesis about the appearance of a new therapeutic interpellation scheme, briefly
discusses its content and form, and identifies the demands of the post-Fordist regime of production to which they are a response. Finally, he outlines the possibilities of interpreting the observed transformations as much in the perspective of the full adaptation of the Polish semi-peripheries to the conditions of post-Fordism, as in the final decomposition of the relatively egalitarian educational system ‘inherited’ from socialism and the so-called ‘second wave of privatisation’.
Praktyka Teoretyczna, Jan 29, 2024
The commentary on the chapter "Philosophy of Language and Objective Psychology" is devoted first ... more The commentary on the chapter "Philosophy of Language and Objective Psychology" is devoted first to establishing the functional position of this part of the book within the entirety of the considerations presented in Marxism and Philosophy of Language (MiFJ), serving as an outline for a-never realised-research programme, relation to other disciplines, reconstruction of basic assumptions, specificity of the moment of publication). The second part discusses the key contexts of MiFJ (Marrism, Lev Vygotsky's psychology), which are particularly relevant to the translated chapter.
Frączysty, Andrzej. 2023. „Komentarz do rozdziału III części pierwszej Marksizmu i filozofii języka Walentina Wołoszynowa”. Praktyka Teoretyczna 3(49): 177–201., 2023
W tekście w pierwszej kolejności określone zostaje funkcjonalne położenie tej części książki w ca... more W tekście w pierwszej kolejności określone zostaje funkcjonalne położenie tej części książki w całości rozważań pomieszczonych w Marksizmie i filozofii języka (MiFJ). Cała praca przedstawiona zostaje jako zarys – nigdy niezrealizowanego – programu badawczego, skomentowana zostaje relacja filozofii języka wobec innych dyscyplin, rekonstrukcji poddane są jej podstawowe założenia, wyjaśniona zostaje także krótko specyfika momentu publikacji. W drugiej części omówione zostają wybrane konteksty MiFJ (marryzm, psychologia Lwa Wygotskiego), szczególnie istotne dla przełożonego rozdziału.
Wołoszynow, Walentin. 2023. „Filozofia języka a psychologia obiektywna”. Tłum. Andrzej Frączysty. Praktyka Teoretyczna 3(49): 155–176., 2023
W tym rozdziale książki Марксизм и философия языка (Marksizm i filozofia języka) autor uprawia kr... more W tym rozdziale książki Марксизм и философия языка (Marksizm i filozofia języka) autor uprawia krytyczną, dialektyczną i przekształcającą lekturę tekstów pochodzących z tradycji idealistycznej, której celem jest uchwycenie zależności między psychiką a ideologią. Zdaniem Wołoszynowa, obie omawiane przez niego szkoły psychologiczne –Diltheyowska i funkcjonalistyczna – choć wyrosły na gruncie idealizmu, to pod pewnym względem są sobie całkowicie przeciwstawne: pierwsza ustanawia jakiś rodzaj wspólnoty między tym, co psychiczne, a tym, co ideologiczne w postaci znaczenia, druga dąży do ścisłego rozgraniczenia tych dwóch sfer. Finalnie otrzymujemy autorską – dialektyczną –propozycję teoretyczną rozumienia tej zależności, która zarazem uprawomocnia istnienie marksistowskiej filozofii języka: „nowej” dyscypliny badawczej powoływanej przez Wołoszynowa na kartach pracy Марксизм и философия языка.
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2018
Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w ar... more Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w archiwum jest z jednej strony żywą tkanką przeszłości przeszczepioną w tu i teraz, z drugiej ucieleśnieniem utraty-dowodem śmierci i nieobecności. Gdy jednak zwracamy się ku przeszłości, ambiwalencja ta staje się stanem koniecznym: jesteśmy dosłownie skazani na archiwum. Konfrontacja okazuje się tym trudniejsza i bardziej zobowiązująca, gdy o odpowiedź upomina się archiwum Zagłady. Przed zadaniami opracowania i upowszechnienia cudem odnalezionych po wojnie dokumentów zgromadzonych przez grupę "Oneg Szabat" stanął zespół badawczy Żydowskiego Instytutu Historycznego (ŻIH). Oprócz wydania zebranych w archiwum Ringelbluma tekstów historycy postanowili przygotować także wystawę stałą poświęconą historii grupy i zawartości samego archiwum. Wystawianie zbiorów archiwalnych i interpretowanie ich nie jest praktyką nową. Zawsze jednak prowokuje wiele pytań związanych z (re)prezentacją dokumentów źródłowych, wyborem kontekstualizującej je narracji i wytwarzanym przez materialność wystawy doświadczeniem estetycznym. Pytania te każdorazowo wydają się warte namysłu-sposób ujęcia dokumentu archiwalnego nigdy nie jest neutralny i zawsze wpływa na sposoby zachowywania i praktykowania pamięci. Stawką odpowiedniego przemyślenia nie jest jednak tylko dbałość o politykę historyczną, ale przede wszystkim troska o samo świadectwo, o losy umarłych, których głos powinien zostać usłyszany. Re leksję nad wystawą "Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu" warto zakroić możliwie szeroko, przyglądając się decyzjom kuratorskim, sposobom ujęcia i ekspozycji dokumentów, a także wątkom pominiętym czy niedostatecznie skomentowanym. Praktyki wystawiennicze wykorzystane przez twórców ekspozycji odpowiadają na niektóre z postulatów obecnych w myśli krytycznej dotyczącej ontologii archiwum. Spektakularne wizualnie tendencje wystaw scenogra icznych czy narracyjnych zostały porzucone na rzecz podejścia ostrożnego i peł
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2018
Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w ar... more Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w archiwum jest z jednej strony żywą tkanką przeszłości przeszczepioną w tu i teraz, z drugiej ucieleśnieniem utraty – dowodem śmierci i nieobecności. Gdy jednak zwracamy się ku przeszłości, ambiwalencja ta staje się stanem koniecznym: jesteśmy dosłownie skazani na archiwum. Konfrontacja okazuje się tym trudniejsza i bardziej zobowiązująca, gdy o odpowiedź upomina się archiwum Zagłady. Przed zadaniami opracowania i upowszechnienia cudem odnalezionych po wojnie dokumentów zgromadzonych przez grupę „Oneg Szabat” stanął zespół badawczy Żydowskiego Instytutu Historycznego (ŻIH).
Etnografia. Praktyki, Teorie, Doświadczenia 2023, 9: 93–115, 2023
The article is situated on the intersection of two genres of ethnographic writing: case study and... more The article is situated on the intersection of two genres of ethnographic writing: case study and autoethnography. The object of interest is the Warsaw School of Education (Szkoła Edukacji), the patterns of interpellation developed and implemented within it (in Althusser’s
sense), while the starting point of the analysis is the author’s year-long study within this institution. The aim of the ethnography is to show how therapeutic discourses and practices become, within the institutions of social reproduction (schools, universities), a form of power and a tool for conducting neoliberal class policies. The author formulates a hypothesis about the appearance of a new therapeutic interpellation scheme, briefly
discusses its content and form, and identifies the demands of the post-Fordist regime of production to which they are a response. Finally, he outlines the possibilities of interpreting the observed transformations as much in the perspective of the full adaptation of the Polish semi-peripheries to the conditions of post-Fordism, as in the final decomposition of the relatively egalitarian educational system ‘inherited’ from socialism and the so-called ‘second wave of privatisation’.
Praktyka Teoretyczna, Jan 29, 2024
The commentary on the chapter "Philosophy of Language and Objective Psychology" is devoted first ... more The commentary on the chapter "Philosophy of Language and Objective Psychology" is devoted first to establishing the functional position of this part of the book within the entirety of the considerations presented in Marxism and Philosophy of Language (MiFJ), serving as an outline for a-never realised-research programme, relation to other disciplines, reconstruction of basic assumptions, specificity of the moment of publication). The second part discusses the key contexts of MiFJ (Marrism, Lev Vygotsky's psychology), which are particularly relevant to the translated chapter.
Frączysty, Andrzej. 2023. „Komentarz do rozdziału III części pierwszej Marksizmu i filozofii języka Walentina Wołoszynowa”. Praktyka Teoretyczna 3(49): 177–201., 2023
W tekście w pierwszej kolejności określone zostaje funkcjonalne położenie tej części książki w ca... more W tekście w pierwszej kolejności określone zostaje funkcjonalne położenie tej części książki w całości rozważań pomieszczonych w Marksizmie i filozofii języka (MiFJ). Cała praca przedstawiona zostaje jako zarys – nigdy niezrealizowanego – programu badawczego, skomentowana zostaje relacja filozofii języka wobec innych dyscyplin, rekonstrukcji poddane są jej podstawowe założenia, wyjaśniona zostaje także krótko specyfika momentu publikacji. W drugiej części omówione zostają wybrane konteksty MiFJ (marryzm, psychologia Lwa Wygotskiego), szczególnie istotne dla przełożonego rozdziału.
Wołoszynow, Walentin. 2023. „Filozofia języka a psychologia obiektywna”. Tłum. Andrzej Frączysty. Praktyka Teoretyczna 3(49): 155–176., 2023
W tym rozdziale książki Марксизм и философия языка (Marksizm i filozofia języka) autor uprawia kr... more W tym rozdziale książki Марксизм и философия языка (Marksizm i filozofia języka) autor uprawia krytyczną, dialektyczną i przekształcającą lekturę tekstów pochodzących z tradycji idealistycznej, której celem jest uchwycenie zależności między psychiką a ideologią. Zdaniem Wołoszynowa, obie omawiane przez niego szkoły psychologiczne –Diltheyowska i funkcjonalistyczna – choć wyrosły na gruncie idealizmu, to pod pewnym względem są sobie całkowicie przeciwstawne: pierwsza ustanawia jakiś rodzaj wspólnoty między tym, co psychiczne, a tym, co ideologiczne w postaci znaczenia, druga dąży do ścisłego rozgraniczenia tych dwóch sfer. Finalnie otrzymujemy autorską – dialektyczną –propozycję teoretyczną rozumienia tej zależności, która zarazem uprawomocnia istnienie marksistowskiej filozofii języka: „nowej” dyscypliny badawczej powoływanej przez Wołoszynowa na kartach pracy Марксизм и философия языка.
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2018
Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w ar... more Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w archiwum jest z jednej strony żywą tkanką przeszłości przeszczepioną w tu i teraz, z drugiej ucieleśnieniem utraty-dowodem śmierci i nieobecności. Gdy jednak zwracamy się ku przeszłości, ambiwalencja ta staje się stanem koniecznym: jesteśmy dosłownie skazani na archiwum. Konfrontacja okazuje się tym trudniejsza i bardziej zobowiązująca, gdy o odpowiedź upomina się archiwum Zagłady. Przed zadaniami opracowania i upowszechnienia cudem odnalezionych po wojnie dokumentów zgromadzonych przez grupę "Oneg Szabat" stanął zespół badawczy Żydowskiego Instytutu Historycznego (ŻIH). Oprócz wydania zebranych w archiwum Ringelbluma tekstów historycy postanowili przygotować także wystawę stałą poświęconą historii grupy i zawartości samego archiwum. Wystawianie zbiorów archiwalnych i interpretowanie ich nie jest praktyką nową. Zawsze jednak prowokuje wiele pytań związanych z (re)prezentacją dokumentów źródłowych, wyborem kontekstualizującej je narracji i wytwarzanym przez materialność wystawy doświadczeniem estetycznym. Pytania te każdorazowo wydają się warte namysłu-sposób ujęcia dokumentu archiwalnego nigdy nie jest neutralny i zawsze wpływa na sposoby zachowywania i praktykowania pamięci. Stawką odpowiedniego przemyślenia nie jest jednak tylko dbałość o politykę historyczną, ale przede wszystkim troska o samo świadectwo, o losy umarłych, których głos powinien zostać usłyszany. Re leksję nad wystawą "Czego nie mogliśmy wykrzyczeć światu" warto zakroić możliwie szeroko, przyglądając się decyzjom kuratorskim, sposobom ujęcia i ekspozycji dokumentów, a także wątkom pominiętym czy niedostatecznie skomentowanym. Praktyki wystawiennicze wykorzystane przez twórców ekspozycji odpowiadają na niektóre z postulatów obecnych w myśli krytycznej dotyczącej ontologii archiwum. Spektakularne wizualnie tendencje wystaw scenogra icznych czy narracyjnych zostały porzucone na rzecz podejścia ostrożnego i peł
Zagłada Żydów. Studia i Materiały, 2018
Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w ar... more Ontologia archiwum odsłania przed nami trudną do oswojenia ambiwalencję. Dokument znaleziony w archiwum jest z jednej strony żywą tkanką przeszłości przeszczepioną w tu i teraz, z drugiej ucieleśnieniem utraty – dowodem śmierci i nieobecności. Gdy jednak zwracamy się ku przeszłości, ambiwalencja ta staje się stanem koniecznym: jesteśmy dosłownie skazani na archiwum. Konfrontacja okazuje się tym trudniejsza i bardziej zobowiązująca, gdy o odpowiedź upomina się archiwum Zagłady. Przed zadaniami opracowania i upowszechnienia cudem odnalezionych po wojnie dokumentów zgromadzonych przez grupę „Oneg Szabat” stanął zespół badawczy Żydowskiego Instytutu Historycznego (ŻIH).