fulya üstün demirkaya | Karadeniz Technical University (original) (raw)

Papers by fulya üstün demirkaya

Research paper thumbnail of Blurred Frontiers of the Ancient City: Quarters in Ottoman-Era Trabzon (17 th -20 th Centuries

Journal of Architectural Sciences and Applications, 2022

The city of Trabzon, which has been one of the most important settlements in Anatolia since the a... more The city of Trabzon, which has been one of the most important settlements in Anatolia since the ancient eras, contains the traces of political, economic, and social mobility observed throughout its long history in its urban texture. The study focuses on the urban texture of Trabzon after the Ottoman conquest and focuses on the period between the 17th and 20 th centuries, which is seen as an important deficiency in the literature. In this context, archival documents kept during the Ottoman period, especially through the records of the kadı court of Trabzon; the main backbone of the study is the determination of the mahalles (quarters) that are newly established, whose names have changed and merged, as well as examining where these mahalles are located on the city topography and discussing the dimensions of urban growth seen in 17-20. Century period.

Research paper thumbnail of The Three Types Of Urban Box In Architectural Design Studio

Yakın Mimarlık Dergisi, 2022

Bu çalışma, kentin aynı zamanda kullanıcısı da olan tasarımcının, kenti eleştirel bir gözle tanım... more Bu çalışma, kentin aynı zamanda kullanıcısı da olan tasarımcının, kenti eleştirel bir gözle tanımladığı, sorunlarını tespit ettiği ve bu sorunlara kentsel dokuya ilişkin kendi ürettiği çözüm önerileri ile cevap aradığı mimari tasarım stüdyosu örneklerini kapsamaktadır. Mimari tasarım sürecinin temsilinde kutu fikrinden hareket eden tasarım stüdyosunun temel amacı, kentsel farkındalıklar üzerine yeniden düşünmek ve kutunun kentsel mekânda farklı hallerini görmektir. Bu bağlamda Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Mimarlık Bölümü 2017 ve 2019 Bahar yarıyılında üçüncü sınıf öğrencileri (VI. yarıyıl) ile uygulanan stüdyo çalışmasında, çalışma alanı olarak seçilen Trabzon ve Trabzon içinde yer alan kent parçaları ile kentsel kutu teması ana sorun odağı olarak belirlenmiştir. Kentsel kutu bir tasarım problemi olarak kentin mevcut problemlerine ve/veya olası kurgularına yanıt vermeyi hedeflerken, kentin kullanıcılar tarafından yerler ve özneler ile kurduğu ilişkilerin değişmesine bağlı ola...

Research paper thumbnail of Silent Witnesses of the Sacred Region: Findings and Evaluations About Ottoman Period Non-Muslim Places of Worship in Trabzon-Hamsiköy

ICONARP, 2022

Trabzon-Değirmendere Valley is the third holy place for the Orthodox after Jerusalem and Hagion O... more Trabzon-Değirmendere Valley is the third holy place for the Orthodox after Jerusalem and Hagion Oros (the Holy mountain). This study intends, through a field work, to trace and document the places of worship built by non-Muslims in Hamsiköy Valley, which is a branch of Değirmendere Valley that had the densest non-Muslim population, not included in the current literature or not made subject to comprehensive determinations and analyses. On-site determination and documentation studies were carried out in the study by tracing down the Non-Muslim places of worship situated in Hamsiköy Valley. Coordinates of these buildings were established, measurements were conducted whether the building/remnant was existing, schematic plans were drawn and photographs were taken. Inventory forms were generated in accordance with the information obtained. The building/remnants were processed on maps and their locations/positions were documented and their interrelations and the topography of the area was exhibited. A total number of 47 non-Muslim worship places were identified in Hamsiköy Valley in the current literature. Only 14 of these 47 buildings were located during the land study and 19 more buildings that could not be matched with the 47 buildings in the literature were identified during the field work. Hamsiköy Valley which is a branch of Değirmendere Valley, extending from the center of Maçka to Zigana in the south defines the spatial boundaries of the research. While the beginning of the period in question commences with conquest of Trabzon by the Ottoman, the temporal boundary of the study is drawn by the 19th century when extensive rights were granted to non-Muslims and then Turkish-Greek population exchange that took in 1923. This study was conducted for tracing down the places of worship built by non-Muslims in the past in Hamsiköy Valley in Trabzon. These non-Muslim buildings, for which there is not enough information about their current situation despite references in the literature, were identified on site, their coordinates were determined, their sketches were drawn, photographed and taken into inventory.

Research paper thumbnail of Cultural Heritage Education Program for Secondary School Students

CROATIAN JOURNAL OF EDUCATION, 2022

This study assumes that education with age-and level-appropriate methods and materials at an earl... more This study assumes that education with age-and level-appropriate methods and materials at an early age plays a strategic role in passing cultural heritage on to future generations. The study aimed to analyze the data derived from the project titled "TUBITAK 4004: Nature Education and Science Schools Support Program: We Protect Our Cultural Heritage in Trabzon". Thirty secondary school students (fiftheighth graders) from Trabzon participated in the project with the following objectives: explaining the concept of cultural heritage, raising students' awareness of Trabzon's cultural heritage and teaching them how to promote and preserve Trabzon's cultural heritage. The project consisted of four stages. First, a review of literature review on cultural heritage was conducted. Second, pretests were administered to participants to assess their knowledge and awareness of cultural heritage. Third, participants attended seminars, drama events, workshops and trips to experience Trabzon's cultural heritage. Fourth, participants solved the posttests in order to assess their knowledge and awareness of cultural heritage. The main goal was to determine whether the project affected their knowledge and awareness of cultural heritage, and the results showed that the CHEP improved participants' knowledge level. Before the programme's implementation they did not know much about Trabzon's cultural heritage, but after the CHEP's implementation, they had more knowledge and awareness of the topic. The results show that children should be provided with cultural heritage education via different methods.

Research paper thumbnail of 15-16. Yüzyıl Trabzon’unda Fetih, Toplumsal Değişim ve Din

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2021

Research paper thumbnail of Spatial Reflections of Social Change: The Change of Urban Pattern in the Ottoman Era

ATHENS JOURNAL OF HISTORY, 2017

Research paper thumbnail of Memleketini Anlatan Seyyahlar: Trabzonlu Seyyahların Metinlerinde Trabzon

Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2020

Trabzon attracts numerous travellers as it is the center of commercial and military as well as la... more Trabzon attracts numerous travellers as it is the center of commercial and military as well as land and sea connection between the east and west. It has become a notable location on the travel route of many curious travellers given its geographical and strategic location. This study is aimed that Trabzon be viewed from the perspective of the travellers who studied the place in greater depth and experienced Trabzon as locals compared to the observations of foreign visitors. In this study, we examined a method of reading text called Menazırü'l-avalim written by Aşık Mehmed in the 16th century and the works of Per Minas Bıjışkyan's Pontus History and Şakir Şevket's Trabzon History, both of them written in the 19th century. The Trabzon-born Aşık Mehmed (16th century), Minas Bıjışkyan (19th century), Şakir Şevket (19th century) and İsmail Safa (19th century) have conveyed information concerning the history, structures, epitaphs, streets, bazaar and mahalles, demographic structure and daily life of the people of the city. Their notes are evaluated and compared and were found to sometimes contradict each other and sometimes match up or complete each other.. The poetic work of İsmail Safa has not been included in the study because it did not give clear information on the urban tissue of the city. Evaluation of the information included in the travelogues is essentially inclined towards understanding the urban tissue of the city. Therefore, texts of these travellers have been discussed with a focus on the location of the city, its harbour and its religious, military, commercial and civil structures which are a part of the city's urban tissue. The information given by these three travellers was collectively evaluated; consequently, it was noted that although Aşık Mehmed and Şakir Şevket predominantly draw attention to Ottoman urban texture, P. Minas Bıjışkyan described the same era as that described by Şakir Şevket but with an emphasis on the non-Muslim structures of the Ottoman and pre-Ottoman period. Because travellers narrate their own homeland, they most particularly mention their own experiences beyond mere observation and speculation. However, the era in which these travellers lived and the information about their identity (e.g., religious, political and vocational) can be traced through their texts. Within this context, although travellers have narrated their own homeland through their own life perspective, this has enabled us to reach different stories and question what seems to be correct. Furthermore, they have provided important information with detailed description regarding many structures and locations. This information has been missing and was not mentioned in many sources.

Research paper thumbnail of Epidemics and Quarantine Buildings of the City of Trabzon in The Ottoman Period (1838-1914)

MEGARON / Yıldız Technical University, Faculty of Architecture E-Journal, 2021

Tarihin pek çok döneminde çeşitli zaman dilimlerinde, tıpkı bugünde olduğu gibi, toplumsal yaşam... more Tarihin pek çok döneminde çeşitli zaman dilimlerinde, tıpkı bugünde olduğu gibi, toplumsal yaşam ile birlikte ekonomik ve politik hayatı etkileyen salgın hastalıklar ve bu salgınlar sonucundaki kitlesel ölümler; şehirlerin fiziki, sosyal ve demografik yapısında kalıcı ve büyük değişiklere neden olmuştur. Bir salgın hastalık durumunda ise devletlerin en etkin tedbir yöntemleri şüphesiz hastalığın ortaya çıkış yerinden dışarı yayılmasını engelleyerek, aynı yerde imha edilmesini sağlayan karantina (tahaffuz) uygulamaları olmuştur. Salgınlarla yapılan mücadelede tüm dünyada uygulanan karantina tedbirleri, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde de modern anlamda uygulanmaya başlanmıştır. Trabzon, karanti¬na önlemlerinin İstanbul’dan sonra uygulandığı ilk şehirlerden biri olarak önem taşımaktadır. Çalışmada, Osmanlı Anadolu’sundaki önemli karantina noktalarından biri olan Trabzon’da, salgın hastalıklarla mücadelede kurumsal olarak karantina idaresinin kurulduğu 1838 yılından, Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na girmesi ve savaş yıllarında salgın hastalıkların faktörel olarak yön değiştirdiği 1914 yılına kadar inşa edilen karantina merkezleri konu edilmiştir. Bu bağlamda, Trabzon’a ilişkin mevcut literatürde yer alan karantina teşkilatının kuruluşu ve bu teşkilatın faaliyetlerine ilişkin bilgilerin ötesinde, şehirde inşa edilen ancak bugün tamamen ortadan kalkmış olan karantina yapılarının mümkün olduğunca eksiksiz tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu yapıların fiziki özelliklerinin ortaya konulması, inşa edildikleri yer, bu yerin seçim nedenleri ile şehir-yer-yapı ilişkisinin arşiv belgeleri ve haritalar üzerinden tartışılması ise çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Karantinahane, Osmanlı; salgın hastalıklar; Trabzon; Usul-ı Tahaffuz.

Research paper thumbnail of Trabzon Bedesteni: Türk Bedesten Mimarisindeki Yeri ve Sorunlarına İlişkin Bir Değerlendirme.PDF

Research paper thumbnail of EFLATUN’UN “KURBAĞA”SI SİNOPE’DEN SİNOP’A: Kaynaklara Göre Sinop Kentinin Fiziksel Gelişimi

THE FROG OF PLATON FROM SINOPE TO SİNOP: PHYSICAL DEVELOPMENT OF THE CITY OF SİNOP ACCORDING TO A... more THE FROG OF PLATON FROM SINOPE TO SİNOP: PHYSICAL DEVELOPMENT OF THE CITY OF SİNOP ACCORDING TO ARCHIVAL SOURCES

It is known that cities founded by the first colonists in the Black Sea region were small, with adequate piece of land for a small community, and a simple and easily defended harbour enough to support a colony. Sinop is a fantastic settlement of the ancient period, located on an isthmus which links a peninsula with the mainland. The peninsula is lying eastwards, where its harbour facing south east is not only deep but also offers easy anchorage, as it is protected from the northwestern, north and east winds. This unique location offered Sinop the label of a town having the only natural harbour in the Black Sea region of Turkey. The city has been open to settlement since the first colonist era. And was continuously reconstructed. This study is an attempt to read traces of different periods and eras, and different socio-cultural layers through the changing physical structure of the city. This aim in mind, physical structure of the city in Ancient, Byzantine, Seljuk, Beylics and Ottoman periods is studied and revealed, resting on the accounts of documentation in the state archives through the Şer’iyye Register, Tax Register, state annuals, travel books, visual documents, and accont on the monumental buildings. Visual analysis is performed with the help of city maps, urban development plans, and photographic registers, which yield much information about the development of the districts of the city, its buildings and monuments, and finally its districts and neighbourhoods.

Research paper thumbnail of Türkiye ve Şehirlerine Mimarlık Tarihinden Bakmak: Seçilmiş Tez Bibliyografyası

Cities in Turkey from Architectural Perspective: Selected Bibliography of Theses This study con... more Cities in Turkey from Architectural Perspective: Selected Bibliography of Theses

This study concentrating on the bibliography of graduate theses on architectural history aims to contribute to available research in the field. It also seeks to benefit the researcher who is in the process of selecting a topic and compiling a related bibliography. It is with this purpose that the theses database of YÖK (Council of Higher Education) and previous bibliographical works have been scanned. Due to a need to limit this research, however, only the Masters and Ph.D. theses conducted in Turkish cities outside of Istanbul have been compiled. Historical buildings, urban history, architectural styles and trends, architectural organizations in history, historical urban fabric, restoration, material and technique in history related to architecture and leading figures in the formation of our architectural culture are among the topics that have been analyzed under headings such as Turkey, Anatolia, Ottomans, General Studies on the Republic: Theories, Periods, Buildings and Studies of Architectural history related to cities.

Books by fulya üstün demirkaya

Research paper thumbnail of Osmanlı Trabzon'unu Haritalandırmak: Mahalleler ve Anıtsal Yapılar (15-19. Yüzyıl))

Trabzon'da Fetih ve Şehir, 2021

Research paper thumbnail of Spatial Reflections of Social Change: The Change of Urban Pattern in the Ottoman Era

Research paper thumbnail of Biyolojik Yaşam Şeklinden Mimari Ürüne: Konak Binada Parazitik Mimari.pdf

Fen, Matematik, Mühendislik ve Doğa Araştirmalari 2017

Conference Presentations by fulya üstün demirkaya

Research paper thumbnail of Komnenos Hanedanlığı'ndan Osmanlı'ya Trabzon Mahalleleri: Kentsel Dinamikler Bağlamında Bir Fiziksel Gelişim Okuması

Toplumsal değişimin aynı zamanda mekânın değişimi anlamına da geldiği; demografik unsurlar, kültü... more Toplumsal değişimin aynı zamanda mekânın değişimi anlamına da geldiği; demografik unsurlar, kültürel oluşumlar, sosyo-ekonomik organizasyonlar, üretim-dağıtım araç ve teknolojileri gibi dinamiklerin toplumsal yapıyla birlikte mekânı da dönüştürdüğü bir gerçektir. Kadim toplum ve kentlerin tarihi, böyle bir ilişki ağının olağanlığını her defasında tekrar tekrar kanıtlarcasına sayısız örnekle doludur. Trabzon kenti, bulunduğu coğrafik ve jeopolitik konumu nedeniyle bu tür bir ilişkinin derinlemesine gözlendiği kadim yerleşimlerden birisidir. Antik çağlardan beri Anadolu'daki önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Trabzon, uzun tarihi boyunca gözlenen siyasi, ekonomik ve toplumsal dinamiklerin izlerini kentsel dokusunda açıkça sergilemektedir. Ancak yerleşime uygun konumu ve sahip olduğu liman, Trabzon'un tarihi çağların başlangıcına kadar inen köklü yerleşim tarihinde topografik etkenlerin dikkat çekici derecede belirgin bir etkisinin olduğunu göstermektedir. Kentin ilk kurulduğu alanın iki derin vadi arasında, savunulabilir ve yerleşime uygun bir plato özelliği göstermesi bunun en açık göstergesidir. İlk yerleşimcilerin bu tercihi, kentin daha geç sakinlerinin de kaderini belirlemiştir. Kuzey-güney istikametinde deniz ile dağlar arasına, doğu-batı istikametinde ise iki derin vadi arasındaki düzlüklere sıkışan kent, bir süre sonra büyük sıçramalar yaparak, sur dışına, doğu, batı ve güney varoşlarının yerleşime ve ulaşıma uygun kıyı ya da düz alanlarına yayılmıştır. Şehrin Komnenos hâkimiyeti ve hemen ardından gelen erken Osmanlı dönemindeki fiziksel yapısındaki süreklilik, topografik etkenlerin aradan yüzlerce yıl geçmesine karşın hala ne kadar etkili olduğunu açıkça ortaya koyar. Bunun en belirgin göstergelerini Osmanlı dönemi mahalle oluşum pratiklerinden takip etmek mümkündür. Ancak 17. ile 20. yüzyıl arasındaki Trabzon mahallelerine ilişkin yapılan tespitler, şehrin ağırlıklı olarak yeni yerleşim alanlarında kurulan yeni mahallelerle değil, geç Komnenos ve erken Osmanlı döneminden beri var olan mahallelerin büyüyüp birkaç mahalleye bölünerek büyüdüğünü ortaya koymuştur. Bu bağlamda en çarpısı tespitlerden birisi, batı varoşlarının yerleşime uygun topografik bir yapı sunmasına karşın, Osmanlı hâkimiyetinin başladığı 15. yüzyılın ortalarından 20. yüzyılın başına kadar, şehrin geri kalan bölümleriyle karşılaştırıldığında belirgin biçimde durağan bir gelişim gösterdiği ve yeni kurulan mahalle olmadığıdır. Bu durum, şehrin fiziksel gelişiminde topografik dinamikler yanında başka unsurların da etkili olduğunu gösterir ve söz konusu çalışma şehrin fiziki gelişiminde diğer kentsel dinamiklerin bütüncül olarak yeniden sorgulanmasını amaçlamaktadır. Bu bağlamda, modern çalışmalar yanında tahrir defterleri, şer'iyye siciller, salnameler, vakıf kayıtları, seyahatnameler, resmi raporlar, haritalar ve mevcut yapı stoku ve yapı kalıntıları üzerinden mahallerin önce tespiti ve yer tanımlamaları yapılacak, haritalar oluşturulacak; daha sonra kentsel dinamikler bağlamında mahallelerin oluşum sistematiği irdelenecektir.

Research paper thumbnail of The Change Of The City Silhouette Of Trabzon In The Dilemma That They Brought And Took Away.pdf

It takes time for a physical space to gain an actual character. While cities are reshaped under a... more It takes time for a physical space to gain an actual character. While cities are reshaped under a different management every time in the vicious cycle of establishment, expansion, destruction and re-establishment, the change in the physical appearance accompanies this process. Images that distinguish a city from another and make it impossible to define an ideal city have developed in this continuity containing the partial or complete denial of the previously present. The city, which cannot be covered by a single description, can only be defined based on these images -the topography, accumulation of architectural structure and the entirety that structuring and topography forms together. In this sense, the city silhouette belonging to every moment you may enact is the simples image reflecting the identity of the city.

Books / Kitaplar / Editörlükler by fulya üstün demirkaya

Research paper thumbnail of Trabzon Kultur Varliklari Envanteri, Trabzon Valiligi Yay., Trabzon, 2010 (Tam metin PDF)

Trabzon Kültür Varlıkları Envanteri, 2010

Trabzon kenti, tarihinin hemen her döneminde farklı topluluk ve medeniyetlerin egemenlik kurduğu ... more Trabzon kenti, tarihinin hemen her döneminde farklı topluluk ve medeniyetlerin egemenlik kurduğu stratejik bir liman kenti olmuştur.
Bölgede krallık başkenti, eyalet merkezi işlevleri üstlenen kent, başlangıcından günümüze taşıdığı çok değerli kültürel mirasa sahiptir. Bu miras, kenti diğerlerinden ayıran ve kimlik kazandıran maddi ve manevi değerlerdir.
Bu çalışma kent merkezinde halen ayakta kalabilmiş bu mirasın, bir başka deyişle ''Taşınmaz Kültür Varlıkları"nın yeniden tespiti ve mevcut durumlarının saptanması amacını taşımaktadır.
Çalışmayı yürüten grup, Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümümün öğretim üyeleri ve yardımcılarıdır. Proje ekibi; Restorasyon Anabilim Dalı Başkanı ve proje fikrini geliştiren Yrd. Doç. Dr. Hamiyet Özen, Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ömer İskender Tuluk, İç Mimarlık Bölümü Öğretim Görevlisi Emre Engin, Araştırma Görevlileri Halil İbrahim Düzenli, Murat Tutkun, Fulya Üstün, bölümümüz emekli öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Reşat Sümerkan ve yüksek lisans öğrencisi Servet Keleş'ten oluşmuştur.
Ayça Sürül Çavdarın yüksek lisans tezi, çalışmanın bir bölümüne önemli bir altlık oluşturmuştur. Ayrıca envanter çalışması pek çok kurum, kuruluş ve kişi arşivlerindeki rölöve ve fotoğraflardan yararlanılarak gerçekleştirilmiştir.

Çalışma, Karadeniz Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Birimi tarafından 2006.120.001.3 proje koduyla desteklenen araştırma projesinin sonuç ürünüdür. Bu vesileyle KTÜ Rektörlüğü ve BAP Birimi'ne, çalışmanın belirli aşamalarında önemli desteklerini gördüğümüz Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'na, Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ne, lisans öğrencilerimiz Ömer Faruk Gönenç, Süleyman Ferhat Uruç, Serhat Sezgin, Serdar Aydın'a ve çalışmanın basımı için destek veren Trabzon Valiliği'ne en içten teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Çalışmanın bir bölümünde KTÜ Mimarlık Bölümü Doğu Karadeniz Arşivi'nin onlarca yıla yayılan geniş birikiminden yararlanılmıştır. Bu vesileyle bu arşivi kuran ve emek veren değerli hocalarımıza da saygılarımızı sunuyoruz.

Articles_sdö by fulya üstün demirkaya

Research paper thumbnail of 15-16. Yüzyıl Trabzon’unda Fetih, Toplumsal Değişim ve Din

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2021

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi [itobiad], en az iki hakemin görev aldığı çift ta... more İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi [itobiad], en az iki hakemin görev aldığı çift taraflı kör hakemlik sistemi kullanmaktadır. Hakem isimleri gizli tutulmakta ve yayımlanmamaktadır. / Bu konuda genel bilgi için www.itobiad.com Journal of the Human and Social Science Researches [itobiad] uses double-blind review fulfilled by at least two reviewers. Referee names are kept strictly confidential. For detailed information, please click here: www. itobiad.com

Research paper thumbnail of Blurred Frontiers of the Ancient City: Quarters in Ottoman-Era Trabzon (17 th -20 th Centuries

Journal of Architectural Sciences and Applications, 2022

The city of Trabzon, which has been one of the most important settlements in Anatolia since the a... more The city of Trabzon, which has been one of the most important settlements in Anatolia since the ancient eras, contains the traces of political, economic, and social mobility observed throughout its long history in its urban texture. The study focuses on the urban texture of Trabzon after the Ottoman conquest and focuses on the period between the 17th and 20 th centuries, which is seen as an important deficiency in the literature. In this context, archival documents kept during the Ottoman period, especially through the records of the kadı court of Trabzon; the main backbone of the study is the determination of the mahalles (quarters) that are newly established, whose names have changed and merged, as well as examining where these mahalles are located on the city topography and discussing the dimensions of urban growth seen in 17-20. Century period.

Research paper thumbnail of The Three Types Of Urban Box In Architectural Design Studio

Yakın Mimarlık Dergisi, 2022

Bu çalışma, kentin aynı zamanda kullanıcısı da olan tasarımcının, kenti eleştirel bir gözle tanım... more Bu çalışma, kentin aynı zamanda kullanıcısı da olan tasarımcının, kenti eleştirel bir gözle tanımladığı, sorunlarını tespit ettiği ve bu sorunlara kentsel dokuya ilişkin kendi ürettiği çözüm önerileri ile cevap aradığı mimari tasarım stüdyosu örneklerini kapsamaktadır. Mimari tasarım sürecinin temsilinde kutu fikrinden hareket eden tasarım stüdyosunun temel amacı, kentsel farkındalıklar üzerine yeniden düşünmek ve kutunun kentsel mekânda farklı hallerini görmektir. Bu bağlamda Karadeniz Teknik Üniversitesi (KTÜ) Mimarlık Bölümü 2017 ve 2019 Bahar yarıyılında üçüncü sınıf öğrencileri (VI. yarıyıl) ile uygulanan stüdyo çalışmasında, çalışma alanı olarak seçilen Trabzon ve Trabzon içinde yer alan kent parçaları ile kentsel kutu teması ana sorun odağı olarak belirlenmiştir. Kentsel kutu bir tasarım problemi olarak kentin mevcut problemlerine ve/veya olası kurgularına yanıt vermeyi hedeflerken, kentin kullanıcılar tarafından yerler ve özneler ile kurduğu ilişkilerin değişmesine bağlı ola...

Research paper thumbnail of Silent Witnesses of the Sacred Region: Findings and Evaluations About Ottoman Period Non-Muslim Places of Worship in Trabzon-Hamsiköy

ICONARP, 2022

Trabzon-Değirmendere Valley is the third holy place for the Orthodox after Jerusalem and Hagion O... more Trabzon-Değirmendere Valley is the third holy place for the Orthodox after Jerusalem and Hagion Oros (the Holy mountain). This study intends, through a field work, to trace and document the places of worship built by non-Muslims in Hamsiköy Valley, which is a branch of Değirmendere Valley that had the densest non-Muslim population, not included in the current literature or not made subject to comprehensive determinations and analyses. On-site determination and documentation studies were carried out in the study by tracing down the Non-Muslim places of worship situated in Hamsiköy Valley. Coordinates of these buildings were established, measurements were conducted whether the building/remnant was existing, schematic plans were drawn and photographs were taken. Inventory forms were generated in accordance with the information obtained. The building/remnants were processed on maps and their locations/positions were documented and their interrelations and the topography of the area was exhibited. A total number of 47 non-Muslim worship places were identified in Hamsiköy Valley in the current literature. Only 14 of these 47 buildings were located during the land study and 19 more buildings that could not be matched with the 47 buildings in the literature were identified during the field work. Hamsiköy Valley which is a branch of Değirmendere Valley, extending from the center of Maçka to Zigana in the south defines the spatial boundaries of the research. While the beginning of the period in question commences with conquest of Trabzon by the Ottoman, the temporal boundary of the study is drawn by the 19th century when extensive rights were granted to non-Muslims and then Turkish-Greek population exchange that took in 1923. This study was conducted for tracing down the places of worship built by non-Muslims in the past in Hamsiköy Valley in Trabzon. These non-Muslim buildings, for which there is not enough information about their current situation despite references in the literature, were identified on site, their coordinates were determined, their sketches were drawn, photographed and taken into inventory.

Research paper thumbnail of Cultural Heritage Education Program for Secondary School Students

CROATIAN JOURNAL OF EDUCATION, 2022

This study assumes that education with age-and level-appropriate methods and materials at an earl... more This study assumes that education with age-and level-appropriate methods and materials at an early age plays a strategic role in passing cultural heritage on to future generations. The study aimed to analyze the data derived from the project titled "TUBITAK 4004: Nature Education and Science Schools Support Program: We Protect Our Cultural Heritage in Trabzon". Thirty secondary school students (fiftheighth graders) from Trabzon participated in the project with the following objectives: explaining the concept of cultural heritage, raising students' awareness of Trabzon's cultural heritage and teaching them how to promote and preserve Trabzon's cultural heritage. The project consisted of four stages. First, a review of literature review on cultural heritage was conducted. Second, pretests were administered to participants to assess their knowledge and awareness of cultural heritage. Third, participants attended seminars, drama events, workshops and trips to experience Trabzon's cultural heritage. Fourth, participants solved the posttests in order to assess their knowledge and awareness of cultural heritage. The main goal was to determine whether the project affected their knowledge and awareness of cultural heritage, and the results showed that the CHEP improved participants' knowledge level. Before the programme's implementation they did not know much about Trabzon's cultural heritage, but after the CHEP's implementation, they had more knowledge and awareness of the topic. The results show that children should be provided with cultural heritage education via different methods.

Research paper thumbnail of 15-16. Yüzyıl Trabzon’unda Fetih, Toplumsal Değişim ve Din

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2021

Research paper thumbnail of Spatial Reflections of Social Change: The Change of Urban Pattern in the Ottoman Era

ATHENS JOURNAL OF HISTORY, 2017

Research paper thumbnail of Memleketini Anlatan Seyyahlar: Trabzonlu Seyyahların Metinlerinde Trabzon

Selçuk Üniversitesi Edebiyat Fakültesi Dergisi, 2020

Trabzon attracts numerous travellers as it is the center of commercial and military as well as la... more Trabzon attracts numerous travellers as it is the center of commercial and military as well as land and sea connection between the east and west. It has become a notable location on the travel route of many curious travellers given its geographical and strategic location. This study is aimed that Trabzon be viewed from the perspective of the travellers who studied the place in greater depth and experienced Trabzon as locals compared to the observations of foreign visitors. In this study, we examined a method of reading text called Menazırü'l-avalim written by Aşık Mehmed in the 16th century and the works of Per Minas Bıjışkyan's Pontus History and Şakir Şevket's Trabzon History, both of them written in the 19th century. The Trabzon-born Aşık Mehmed (16th century), Minas Bıjışkyan (19th century), Şakir Şevket (19th century) and İsmail Safa (19th century) have conveyed information concerning the history, structures, epitaphs, streets, bazaar and mahalles, demographic structure and daily life of the people of the city. Their notes are evaluated and compared and were found to sometimes contradict each other and sometimes match up or complete each other.. The poetic work of İsmail Safa has not been included in the study because it did not give clear information on the urban tissue of the city. Evaluation of the information included in the travelogues is essentially inclined towards understanding the urban tissue of the city. Therefore, texts of these travellers have been discussed with a focus on the location of the city, its harbour and its religious, military, commercial and civil structures which are a part of the city's urban tissue. The information given by these three travellers was collectively evaluated; consequently, it was noted that although Aşık Mehmed and Şakir Şevket predominantly draw attention to Ottoman urban texture, P. Minas Bıjışkyan described the same era as that described by Şakir Şevket but with an emphasis on the non-Muslim structures of the Ottoman and pre-Ottoman period. Because travellers narrate their own homeland, they most particularly mention their own experiences beyond mere observation and speculation. However, the era in which these travellers lived and the information about their identity (e.g., religious, political and vocational) can be traced through their texts. Within this context, although travellers have narrated their own homeland through their own life perspective, this has enabled us to reach different stories and question what seems to be correct. Furthermore, they have provided important information with detailed description regarding many structures and locations. This information has been missing and was not mentioned in many sources.

Research paper thumbnail of Epidemics and Quarantine Buildings of the City of Trabzon in The Ottoman Period (1838-1914)

MEGARON / Yıldız Technical University, Faculty of Architecture E-Journal, 2021

Tarihin pek çok döneminde çeşitli zaman dilimlerinde, tıpkı bugünde olduğu gibi, toplumsal yaşam... more Tarihin pek çok döneminde çeşitli zaman dilimlerinde, tıpkı bugünde olduğu gibi, toplumsal yaşam ile birlikte ekonomik ve politik hayatı etkileyen salgın hastalıklar ve bu salgınlar sonucundaki kitlesel ölümler; şehirlerin fiziki, sosyal ve demografik yapısında kalıcı ve büyük değişiklere neden olmuştur. Bir salgın hastalık durumunda ise devletlerin en etkin tedbir yöntemleri şüphesiz hastalığın ortaya çıkış yerinden dışarı yayılmasını engelleyerek, aynı yerde imha edilmesini sağlayan karantina (tahaffuz) uygulamaları olmuştur. Salgınlarla yapılan mücadelede tüm dünyada uygulanan karantina tedbirleri, 19. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde de modern anlamda uygulanmaya başlanmıştır. Trabzon, karanti¬na önlemlerinin İstanbul’dan sonra uygulandığı ilk şehirlerden biri olarak önem taşımaktadır. Çalışmada, Osmanlı Anadolu’sundaki önemli karantina noktalarından biri olan Trabzon’da, salgın hastalıklarla mücadelede kurumsal olarak karantina idaresinin kurulduğu 1838 yılından, Osmanlı Devleti’nin Birinci Dünya Savaşı’na girmesi ve savaş yıllarında salgın hastalıkların faktörel olarak yön değiştirdiği 1914 yılına kadar inşa edilen karantina merkezleri konu edilmiştir. Bu bağlamda, Trabzon’a ilişkin mevcut literatürde yer alan karantina teşkilatının kuruluşu ve bu teşkilatın faaliyetlerine ilişkin bilgilerin ötesinde, şehirde inşa edilen ancak bugün tamamen ortadan kalkmış olan karantina yapılarının mümkün olduğunca eksiksiz tespit edilmesi hedeflenmiştir. Bu yapıların fiziki özelliklerinin ortaya konulması, inşa edildikleri yer, bu yerin seçim nedenleri ile şehir-yer-yapı ilişkisinin arşiv belgeleri ve haritalar üzerinden tartışılması ise çalışmanın ana amacını oluşturmaktadır.

Anahtar Kelimeler: Karantinahane, Osmanlı; salgın hastalıklar; Trabzon; Usul-ı Tahaffuz.

Research paper thumbnail of Trabzon Bedesteni: Türk Bedesten Mimarisindeki Yeri ve Sorunlarına İlişkin Bir Değerlendirme.PDF

Research paper thumbnail of EFLATUN’UN “KURBAĞA”SI SİNOPE’DEN SİNOP’A: Kaynaklara Göre Sinop Kentinin Fiziksel Gelişimi

THE FROG OF PLATON FROM SINOPE TO SİNOP: PHYSICAL DEVELOPMENT OF THE CITY OF SİNOP ACCORDING TO A... more THE FROG OF PLATON FROM SINOPE TO SİNOP: PHYSICAL DEVELOPMENT OF THE CITY OF SİNOP ACCORDING TO ARCHIVAL SOURCES

It is known that cities founded by the first colonists in the Black Sea region were small, with adequate piece of land for a small community, and a simple and easily defended harbour enough to support a colony. Sinop is a fantastic settlement of the ancient period, located on an isthmus which links a peninsula with the mainland. The peninsula is lying eastwards, where its harbour facing south east is not only deep but also offers easy anchorage, as it is protected from the northwestern, north and east winds. This unique location offered Sinop the label of a town having the only natural harbour in the Black Sea region of Turkey. The city has been open to settlement since the first colonist era. And was continuously reconstructed. This study is an attempt to read traces of different periods and eras, and different socio-cultural layers through the changing physical structure of the city. This aim in mind, physical structure of the city in Ancient, Byzantine, Seljuk, Beylics and Ottoman periods is studied and revealed, resting on the accounts of documentation in the state archives through the Şer’iyye Register, Tax Register, state annuals, travel books, visual documents, and accont on the monumental buildings. Visual analysis is performed with the help of city maps, urban development plans, and photographic registers, which yield much information about the development of the districts of the city, its buildings and monuments, and finally its districts and neighbourhoods.

Research paper thumbnail of Türkiye ve Şehirlerine Mimarlık Tarihinden Bakmak: Seçilmiş Tez Bibliyografyası

Cities in Turkey from Architectural Perspective: Selected Bibliography of Theses This study con... more Cities in Turkey from Architectural Perspective: Selected Bibliography of Theses

This study concentrating on the bibliography of graduate theses on architectural history aims to contribute to available research in the field. It also seeks to benefit the researcher who is in the process of selecting a topic and compiling a related bibliography. It is with this purpose that the theses database of YÖK (Council of Higher Education) and previous bibliographical works have been scanned. Due to a need to limit this research, however, only the Masters and Ph.D. theses conducted in Turkish cities outside of Istanbul have been compiled. Historical buildings, urban history, architectural styles and trends, architectural organizations in history, historical urban fabric, restoration, material and technique in history related to architecture and leading figures in the formation of our architectural culture are among the topics that have been analyzed under headings such as Turkey, Anatolia, Ottomans, General Studies on the Republic: Theories, Periods, Buildings and Studies of Architectural history related to cities.

Research paper thumbnail of Komnenos Hanedanlığı'ndan Osmanlı'ya Trabzon Mahalleleri: Kentsel Dinamikler Bağlamında Bir Fiziksel Gelişim Okuması

Toplumsal değişimin aynı zamanda mekânın değişimi anlamına da geldiği; demografik unsurlar, kültü... more Toplumsal değişimin aynı zamanda mekânın değişimi anlamına da geldiği; demografik unsurlar, kültürel oluşumlar, sosyo-ekonomik organizasyonlar, üretim-dağıtım araç ve teknolojileri gibi dinamiklerin toplumsal yapıyla birlikte mekânı da dönüştürdüğü bir gerçektir. Kadim toplum ve kentlerin tarihi, böyle bir ilişki ağının olağanlığını her defasında tekrar tekrar kanıtlarcasına sayısız örnekle doludur. Trabzon kenti, bulunduğu coğrafik ve jeopolitik konumu nedeniyle bu tür bir ilişkinin derinlemesine gözlendiği kadim yerleşimlerden birisidir. Antik çağlardan beri Anadolu'daki önemli yerleşim merkezlerinden biri olan Trabzon, uzun tarihi boyunca gözlenen siyasi, ekonomik ve toplumsal dinamiklerin izlerini kentsel dokusunda açıkça sergilemektedir. Ancak yerleşime uygun konumu ve sahip olduğu liman, Trabzon'un tarihi çağların başlangıcına kadar inen köklü yerleşim tarihinde topografik etkenlerin dikkat çekici derecede belirgin bir etkisinin olduğunu göstermektedir. Kentin ilk kurulduğu alanın iki derin vadi arasında, savunulabilir ve yerleşime uygun bir plato özelliği göstermesi bunun en açık göstergesidir. İlk yerleşimcilerin bu tercihi, kentin daha geç sakinlerinin de kaderini belirlemiştir. Kuzey-güney istikametinde deniz ile dağlar arasına, doğu-batı istikametinde ise iki derin vadi arasındaki düzlüklere sıkışan kent, bir süre sonra büyük sıçramalar yaparak, sur dışına, doğu, batı ve güney varoşlarının yerleşime ve ulaşıma uygun kıyı ya da düz alanlarına yayılmıştır. Şehrin Komnenos hâkimiyeti ve hemen ardından gelen erken Osmanlı dönemindeki fiziksel yapısındaki süreklilik, topografik etkenlerin aradan yüzlerce yıl geçmesine karşın hala ne kadar etkili olduğunu açıkça ortaya koyar. Bunun en belirgin göstergelerini Osmanlı dönemi mahalle oluşum pratiklerinden takip etmek mümkündür. Ancak 17. ile 20. yüzyıl arasındaki Trabzon mahallelerine ilişkin yapılan tespitler, şehrin ağırlıklı olarak yeni yerleşim alanlarında kurulan yeni mahallelerle değil, geç Komnenos ve erken Osmanlı döneminden beri var olan mahallelerin büyüyüp birkaç mahalleye bölünerek büyüdüğünü ortaya koymuştur. Bu bağlamda en çarpısı tespitlerden birisi, batı varoşlarının yerleşime uygun topografik bir yapı sunmasına karşın, Osmanlı hâkimiyetinin başladığı 15. yüzyılın ortalarından 20. yüzyılın başına kadar, şehrin geri kalan bölümleriyle karşılaştırıldığında belirgin biçimde durağan bir gelişim gösterdiği ve yeni kurulan mahalle olmadığıdır. Bu durum, şehrin fiziksel gelişiminde topografik dinamikler yanında başka unsurların da etkili olduğunu gösterir ve söz konusu çalışma şehrin fiziki gelişiminde diğer kentsel dinamiklerin bütüncül olarak yeniden sorgulanmasını amaçlamaktadır. Bu bağlamda, modern çalışmalar yanında tahrir defterleri, şer'iyye siciller, salnameler, vakıf kayıtları, seyahatnameler, resmi raporlar, haritalar ve mevcut yapı stoku ve yapı kalıntıları üzerinden mahallerin önce tespiti ve yer tanımlamaları yapılacak, haritalar oluşturulacak; daha sonra kentsel dinamikler bağlamında mahallelerin oluşum sistematiği irdelenecektir.

Research paper thumbnail of The Change Of The City Silhouette Of Trabzon In The Dilemma That They Brought And Took Away.pdf

It takes time for a physical space to gain an actual character. While cities are reshaped under a... more It takes time for a physical space to gain an actual character. While cities are reshaped under a different management every time in the vicious cycle of establishment, expansion, destruction and re-establishment, the change in the physical appearance accompanies this process. Images that distinguish a city from another and make it impossible to define an ideal city have developed in this continuity containing the partial or complete denial of the previously present. The city, which cannot be covered by a single description, can only be defined based on these images -the topography, accumulation of architectural structure and the entirety that structuring and topography forms together. In this sense, the city silhouette belonging to every moment you may enact is the simples image reflecting the identity of the city.

Research paper thumbnail of Trabzon Kultur Varliklari Envanteri, Trabzon Valiligi Yay., Trabzon, 2010 (Tam metin PDF)

Trabzon Kültür Varlıkları Envanteri, 2010

Trabzon kenti, tarihinin hemen her döneminde farklı topluluk ve medeniyetlerin egemenlik kurduğu ... more Trabzon kenti, tarihinin hemen her döneminde farklı topluluk ve medeniyetlerin egemenlik kurduğu stratejik bir liman kenti olmuştur.
Bölgede krallık başkenti, eyalet merkezi işlevleri üstlenen kent, başlangıcından günümüze taşıdığı çok değerli kültürel mirasa sahiptir. Bu miras, kenti diğerlerinden ayıran ve kimlik kazandıran maddi ve manevi değerlerdir.
Bu çalışma kent merkezinde halen ayakta kalabilmiş bu mirasın, bir başka deyişle ''Taşınmaz Kültür Varlıkları"nın yeniden tespiti ve mevcut durumlarının saptanması amacını taşımaktadır.
Çalışmayı yürüten grup, Karadeniz Teknik Üniversitesi Mimarlık Bölümümün öğretim üyeleri ve yardımcılarıdır. Proje ekibi; Restorasyon Anabilim Dalı Başkanı ve proje fikrini geliştiren Yrd. Doç. Dr. Hamiyet Özen, Mimarlık Tarihi Anabilim Dalı Başkanı Yrd. Doç. Dr. Ömer İskender Tuluk, İç Mimarlık Bölümü Öğretim Görevlisi Emre Engin, Araştırma Görevlileri Halil İbrahim Düzenli, Murat Tutkun, Fulya Üstün, bölümümüz emekli öğretim üyesi Yrd. Doç. Dr. Mustafa Reşat Sümerkan ve yüksek lisans öğrencisi Servet Keleş'ten oluşmuştur.
Ayça Sürül Çavdarın yüksek lisans tezi, çalışmanın bir bölümüne önemli bir altlık oluşturmuştur. Ayrıca envanter çalışması pek çok kurum, kuruluş ve kişi arşivlerindeki rölöve ve fotoğraflardan yararlanılarak gerçekleştirilmiştir.

Çalışma, Karadeniz Teknik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri (BAP) Birimi tarafından 2006.120.001.3 proje koduyla desteklenen araştırma projesinin sonuç ürünüdür. Bu vesileyle KTÜ Rektörlüğü ve BAP Birimi'ne, çalışmanın belirli aşamalarında önemli desteklerini gördüğümüz Trabzon Kültür ve Tabiat Varlıklarını Koruma Kurulu'na, Vakıflar Bölge Müdürlüğü'ne, lisans öğrencilerimiz Ömer Faruk Gönenç, Süleyman Ferhat Uruç, Serhat Sezgin, Serdar Aydın'a ve çalışmanın basımı için destek veren Trabzon Valiliği'ne en içten teşekkürlerimizi sunuyoruz.
Çalışmanın bir bölümünde KTÜ Mimarlık Bölümü Doğu Karadeniz Arşivi'nin onlarca yıla yayılan geniş birikiminden yararlanılmıştır. Bu vesileyle bu arşivi kuran ve emek veren değerli hocalarımıza da saygılarımızı sunuyoruz.

Research paper thumbnail of 15-16. Yüzyıl Trabzon’unda Fetih, Toplumsal Değişim ve Din

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi, 2021

İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi [itobiad], en az iki hakemin görev aldığı çift ta... more İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi [itobiad], en az iki hakemin görev aldığı çift taraflı kör hakemlik sistemi kullanmaktadır. Hakem isimleri gizli tutulmakta ve yayımlanmamaktadır. / Bu konuda genel bilgi için www.itobiad.com Journal of the Human and Social Science Researches [itobiad] uses double-blind review fulfilled by at least two reviewers. Referee names are kept strictly confidential. For detailed information, please click here: www. itobiad.com