adar - Wîkîferheng (original) (raw)
Binêre herwiha: Adar
- IPA(kilîd): /ɑːˈdɑːɾ/
- Deng (Bidlîs)ⓘ
- Kîtekirin: a·dar
| Zayenda mê ya binavkirî | ||
|---|---|---|
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | adar | adar |
| Îzafe | adara | adarên |
| Çemandî | adarê | adaran |
| Nîşandera çemandî | wê adarê | wan adaran |
| Bangkirin | adarê | adarino |
| Zayenda mê ya nebinavkirî | ||
| Rewş | Yekjimar | Pirjimar |
| Navkî | adarek | adarin |
| Îzafe | adareke | adarine |
| Çemandî | adarekê | adarinan |
Adarê bihar dest pê dike û gul û giya şên dibin.
adar mê
- Ne goyînê di xoşxwîn man
Ne nîsan man, ne adar e
Dilo borîn ji nîsanê — (Feqiyê Teyran, ) - avdar (di bin tesîra etîmolojiya gelêrî de)
- azar (2)
- kurdî-erebî: ئادار
- kurdî-krîlî: адар
- adarane
- adarî
(Meh bi kurmancî):
- Guharto 1: 1 rêbendan · 2 reşemeh · 3 adar · 4 avrêl · 5 gulan · 6 pûşber · 7 tîrmeh · 8 gilavêj · 9 rezber · 10 kewçêr · 11 sarmawaz · 12 berfanbar
- Guharto 2: 1 çile · 2 sibat · 3 adar · 4 nîsan · 5 gulan · 6 hezîran · 7 tîrmeh · 8 tebax · 9 îlon · 10 cotmeh · 11 mijdar · 12 kanûn
- Guharto 3: 1 rêbendan · 2 reşemî · 3 adar · 4 avrêl · 5 gulan · 6 pûşber · 7 tîrmeh · 8 gelavêj · 9 rezber · 10 cotmeh · 11 mijdar · 12 berfanbar
- Guharto 4: 1 kanûna paşîn · 2 sibat · 3 adar · 4 nîsan · 5 gulan · 6 hezîran · 7 tîrmeh · 8 tebax · 9 îlon · 10 çiriya pêşîn · 11 çiriya paşîn · 12 kanûna pêşîn
Navên mehên salnameya kurdî li dûv pîrependên kurdî
- çile..., derd û kul e (is upsetting)
- sibat...e, libate e (is active)
- adar...e, meşk li dar e (the butter churn is there)
- nîsan...e, dew li kîsan e
- gulan...e, ba û baran e
- hezîran.., hezra teyran e
- temûz..., kakil ket gûz
- tebax...e, tirî bûye laxe
- îlon...e, maz bez û don e
- çirî...ye, mal tijî teyr û tajî ye
- mijdar...e, mij û sar e
- kanûn..., xwera xwelkê germerûn e
Navên werzên salnameya kurdî li dûv pîrependên kurdî
- pêndixe..., derbaz nabe bê tilxe
- axlêve..., bihar tê pê ve
- newroz..., xilas bû dew û doz
- bihar...e, keç û kur har e
- havîn...e, xemrevîn e
- payîz...e, zav zîz e
- zivistan...e, çîrok û çîstan e
- Biharê pez, havînê cêz û dêz, payîzê rez, zivistanê ez û ez
- ayar
Hevreha soranî ئادار (adar), herdu ji siryaniya klasîk _ܐܕܪ_ (“adar”), hevreha îbranî _אדר_ (“adar”) û erebî آذار (ʾāḏār)... hemû akadî 𒌗𒊺 (addari, “meha 12 di salnameya babîlî de, beramberî 21.2. - 20.3. ya salnameya zayînî”).
Texmîna ku "adar" ji "av-dar" anku "biav, têrav" be etîmolojiya gelêrî ye (bidin ber avrêl).
Piraniya navên mehên din jî yên kurdî û zimanên din yên Rojhilata Navîn bi rêya îbrî yan aramî ji akadî ne: sibat, nîsan, ayar, temûz, ab, îlon, çirî, kanûn.
- Abazayî: гӏапынхъамыз (ʿāpənqāməz)
- Abxazî: хәажәкыра (x°āž°ḳərā)
- Adîgeyî: гъэтхапэ (ġătxāpă)
- Afrîkansî: Maart → af
- Akanî: Ɔbɛnem
- Alabamayî: hasiholtina istatótchìina, Màchka
- Albanî: mars → sq n
- Almaniya Pennsylvania: Maerz, Marz, Matz
- Almanî: März → de n, Lenzing → de n
- Alutîqî: Kaignasqaq Iraluq
- Amharî: ማርች (marč)
- Apaçî:
Apaçiya rojava: Tʼąąʼ Náchil, It'ąą' Náchil, Anezgai - Aragonî: marzo → an n
- Aramî:
Aramiya nû ya asûrî: ܐܕܪ (adar)
Aramiya nû ya asûrî: ܐܕܪ (ʾāḏār) - Aromanî: martsu
- Asamî: মাৰ্চ (mars)
- Astûrî: marzu → ast n
- Atîkamekwî: Akokatcic pisimw
- Azerî: mart → az
- Baskî: martxo → eu
- Belarusî: сакаві́к → be n (sakavík)
- Bengalî: মার্চ → bn (marc)
- Bîslamayî: maj
- Bretonî: Meurzh → br, miz Meurzh
- Bulgarî: март → bg n (mart)
- Burmayî: မတ် → my (mat), သုံးလ (sum:la.)
- Conxayî: སྤྱི་ཟླ་གསུམ་པ། (spyi zla gsum pa)
- Çeçenî: Зазадоккху-бутт (Zazadoqːu-butt)
- Çekî: březen → cs n
- Çerokî: ᎤᏄᎳᎯ (unulahi), ᎠᏅᏱ (anvyi)
- Çîçewayî: Malichi
- Çîkasawî: Hashi' Atochchí'na'
- Çînî:
Kantonî: 三月 (saam1 jyut6)
Hakkayî: 三月 (sâm-ngie̍t)
Mandarînî: 三月 → zh (sānyuè)
Minnanî: 三月 (saⁿ-go̍eh, saⁿ-ge̍h, saⁿ-gōe) - Çukçî: льоргыӄай (lʹorgyqaj), ԓьоргыӄай (ḷʹorgyqaj)
- Çuvaşî: пуш (puš)
- Dakotayî: Oomani
- Danmarkî: marts → da g
- Divehî: މާރޗް (mārc)
- Dusuniya navendî: Gomot
- Endonezyayî: maret
- Erebî: مَارِس → ar n (māris), آذَار → ar n (ʾāḏār)
Erebiya başûrê şamê: آذار (ʔāḏār), شهر تلاتة (šahr talāte), آدار (ʔādār) - Ermenî: մարտ → hy (mart)
Ermeniya kevn: մարտ (mart) - Erzayî: эйзюрков (ejzjurkov)
- Esperantoyî: marto → eo, Marto → eo
- Estonî: märts → et
- Eweyî: Tedoxe, Mars
- Farisî: مارس → fa (mârs), مارت (mârt), مارچ (mârč)
- Ferî: mars
- Fîjî: Maji
- Fînî: maaliskuu → fi
- Fransî: mars → fr n
- Friyolî: Març n
- Frîsiya bakur:
Frîsiya bakur: marts n
Mooring: uursmoune, martsmoune, marts, märts - Frîsiya saterlandî: Meerte
- Frîsî: maart → fy g, foarjiersmoanne → fy g
- Gaelîka skotî: Màrt → gd n
- Galîsî: marzo → gl n, marzal n
- Gurcî: მარტი → ka (marṭi)
- Haîtî: mas
- Hawayî: Malaki
- Hawsayî: Maris → ha
- Hindî: मार्च → hi n (mārc)
- Holendî: maart → nl
- Hunsrikî: Merz n
- Îbranî: מארס / מַרְס → he n (mars), מֶרְץ → he n (merts)
- Îdoyî: marto → io
- Îlokanoyî: marso
- Îngilîziya kevn: hrēþmōnaþ n, hlȳda n
- Îngilîziya navîn: March
- Îngilîzî: March → en
- Înterlîngua: martio → ia
- Înupîakî: Siqiññaasugruk
- Îrlendî: Márta → ga n
- Îtalî: marzo → it n
- Îzlendî: mars → is n, marsmánuður → is n
- Japonî: 三月 → ja (さんがつ, sangatsu), 弥生 → ja (やよい, yayoi)
- Javayî: maret
- Kalalîsûtî: marsi, ullujuersaaq
- Kalmîkî: моһа сар (moha sar)
- Kamberayî: wulang tailu
- Kannadayî: ಮಾರ್ಚಿ → kn (mārci)
- Kapampanganî: pángakatlung búlan, mársu
- Kapverdî: marsu
- Kaşûbî: strumiannik → csb n
- Katalanî: març → ca n
- Kirgizî: март → ky (mart)
- Kîkongoyî: marisi
- Kîkûyûyî: Kĩhu
- Kîngalî: මාර්තු → si (mārtu)
- Kîrîbatî: Mati
- Koreyî: 삼월 → ko (samwol)
- Kornî: mys merth
- Korsîkayî: marzu → co
- Ladînî: merz
- Latînî: mārtius → la n
- Latviyayî: marts → lv n
- Lawsî: ເດືອນມີນາ (dư̄an mī nā), ມີນາ → lo (mī nā)
- Lezgînî: ибне (ibne)
- Lingalayî: mársi → ln
- Lîmbûrgî: miert → li
- Lîtwanî: kovas → lt n
- Lîvonî: märts, kievādkū
- Luksembûrgî: Mäerz → lb n, Aussenzäit m, Lenzmount → lb n
- Mòçenoyî: merz n
- Makedonî: март → mk n (mart)
- Malezî: Mac → ms, Maret → ms
- Maltayî: Marzu → mt n
- Mançûyî: ᡳᠯᠠᠨ ᠪᡳ᠍ᠶᠠ (ilan bi᠍ya)
- Maorî: Māehe
- Maratî: मार्च (mārca)
- Mecarî: március → hu
- Megrelî: მელახი (melaxi)
- Mîrandî: Márcio
- Mongolî:
Kirîlî: гуравдугаар сар (guravdugaar sar) - Montagnaîsî: uinashku-pishimᵘ
- Napolîtanî: màrzo n
- Navajoyî: Wóózhchʼį́į́d
- Nedersaksî: März n, Märzmaand n
- Norwecî:
Norweciya bokmålî: mars → no n
Norweciya nînorskî: mars → nn n - Ojibweyî: onaabani-giizis
- Oksîtanî: març → oc n
- Oriyayî: ମାର୍ଚ୍ଚ → or (marccô)
- Oromoyî: Bitootessa
- Osetî: мартъи (mart’i)
- Oygurî: مارت (mart), ئۈچىنچى ئاي (üchinchi ay)
- Ozbekî: mart → uz
- Peştûyî: مارچ → ps n (mārč)
- Plodîşî: Moaz n
- Polonî: marzec → pl n
- Portugalî: março → pt n
- Puncabî: ਮਾਰਚ n (mārac)
- Qazaxî: наурыз → kk (nauryz)
- Qiptî: ⲙⲁⲣⲧⲓⲟⲥ (martios)
- Romagnolî: mêrz n
- Romancî: mars n, marz n
- Romanyayî: martie → ro, mărțișor → ro
- Rusî: март → ru n (mart)
- Samiya bakurî: njukčamánnu
- Samiya înarî: njuhčâmáánu
- Samiya skoltî: pâˊzzlâšttammään
- Samoayî: mati
- Sardînî: martzu n, martu, maltzu, maltu
- Sekanî: Nùtsʼiide
- Sicîlî: marzu → scn n
- Sirboxirwatî:
Kirîlî: март n
Latînî: mart → sh n, ožujak → sh n - Skotî: Mairch
- Slaviya kevn:
Kirîlî: соухъ n (suxŭ) - Slovakî: marec → sk n
- Slovenî: márec → sl n
- Sorbî:
Sorbiya jorîn: měrc n, nalětnik n - Sotoyiya bakur: Hlakola
- Sotoyiya başûr: Hlakubele → st
- Spanî: marzo → es n
- Sundanî: maret → su
- Swahîlî: Machi
- Swazî: íNdlovu
- Swêdî: mars → sv g
- Şonayî: Kurume
- Tacikî: март → tg (mart)
- Tagalogî: Marso → tl
- Tahîtî: māti
- Tamîlî: மார்ச் (mārc)
- Tayî: มีนาคม → th
- Telûgûyî: మార్చి → te (mārci)
- Teterî: март (mart)
- Tirkî: mart → tr
- Tirkmenî: mart → tk
- Tîbetî: ཟླ་བ་གསུམ་པ (zla ba gsum pa)
- Tokpisinî: mac
- Tongî: Maʻasi
- Udmurtî: южтолэзь (južtolezʹ)
- Urdûyî: مارچ → ur n (mārc)
- Ûkraynî: бе́резень → uk n (bérezenʹ)
- Venîsî: marso → vec
- Viyetnamî: tháng Ba → vi, tháng ba → vi
- Volapûkî: mäzul → vo
- Voroyî: urbõkuu
- Walonî: måss → wa
- Weylsî: Mawrth → cy n
- Wînnebagoyî: Wake hikiruxe wiira
- Wolofî: Maars
- Ximêrî: មីនា → km (miiniə)
- Yakutî: Кулун тутар (Kulun tutar)
- Yidîşî: מאַרץ → yi n (marts)
- Yupîkiya navendî: Tengmiirviguaq
- Yûnanî: Μάρτιος → el n (Mártios), Μάρτης → el n (Mártis)
Kevn: Μάρτιος n (Mártios) - Zuniyî: Łi'dekwakkya Ts'ana
Ev qismê Wergerê ji agahiyên naveroka vê guhertoya gotara wekhev a li ser Wîkîferhenga îngilîzî pêk tê.
adar
adar
adar
- (Nimûneyekê bide) (biguhêre)
↑ http://www.kovarabir.com/wp-content/uploads/Ferheng%C3%AA-Dimil%C3%AE-Zazak%C3%AE-%C3%BB-Kurmanc%C3%AE-A-a.pdf
adar
Ev peyv ji wergerên firinde hatiye çêkirin. Dibe ku tê de xeletiya wergerê hebe.[rûpelên din]