Erbay Arıkboğa | Marmara University (original) (raw)

Papers by Erbay Arıkboğa

Rapor, 2017

1. İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen projenin tam adı, 636... more 1. İçişleri Bakanlığı Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü tarafından yürütülen projenin tam adı, 6360 Sayılı Kanun Sonrası Büyükşehir Belediyelerinin Kurumsal Kapasitelerinin Tespiti ve Geliştirilmesi Projesidir. 2. Bu proje, 2017 yılı Eylül-Aralık döneminde gerçekleştirilmiştir. Projenin amacı ve kapsamı, 6360 sayılı Yasayla getirilen yeni büyükşehir sisteminin güçlü ve güçsüz yanlarını, olumlu ve olumsuz özelliklerini, getirdiği faydaları ve yol açtığı zorlukları, karşılaşılan sorunları, muhtemel riskleri ve fırsatları tespit etmek ve değerlendirmektir. 3. Proje, üç akademisyenin (Prof. Dr. Muhittin Acar, Prof. Dr. Mete Yıldız ve Doç. Dr. Erbay Arıkboğa) araştırma ve danışmanlığında yürütülmüştür. Ayrıca proje kapsamında yapılan çalıştaylar sürecinde, üç proje asistanı (Yrd. Doç. Dr. Cenay Babaoğlu, Dilek İyigün ve Enis Sertan Şenses) çalıştay görüşmelerinin kaydedilmesi ve ön raporların hazırlanmasına katkı sağlamıştır. 4. Projenin sahibi olan Mahalli İdareler Genel Müdürlüğü temsilcileri, projenin her aşamasında yer almış, projeden elde edilecek çıktının en üst düzeyde olabilmesi için çaba harcamış ve tüm süreci desteklemiştir. Projenin erken döneminde yapılan proje faaliyetlerinden öğrenilen hususlar, projenin geri kalan süreçlerine katma değeri artıracak şekilde hemen uyarlanmış, bu sayede dinamik bir proje yönetim süreci işletilmiştir. Projenin Kapsamı, Bileşenleri ve Çıktıları 5. Proje, dört alt bileşenden oluşmaktadır.

Aksaray Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2019

ANAHTAR KELİMELER Kadın üyeler, temsil, belediye meclisleri, belediyenin nüfus büyüklüğü, Ö Z E T... more ANAHTAR KELİMELER Kadın üyeler, temsil, belediye meclisleri, belediyenin nüfus büyüklüğü, Ö Z E T Türkiye'de kadınların siyasal yaşama katılımında çeşitli zorluklar söz konusudur. 2014 yerel seçimlerinde, belediye meclislerindeki kadın üye oranı % 10,6 düzeyine yükselmiştir. Ancak farklı nitelikteki belediyelere dair genel bir ortalamayı gösteren bu oran yanıltıcıdır. Gerek 2004 gerekse 2009 seçimleri üzerine yapılan ayrıntılı analizlerde, belediyenin nüfus büyüklüğü ile kadın üye oranı arasında güçlü bir korelasyonun olduğu görülmüştür. Bu durum kadının toplumsal hayattaki rolüyle yakından ilişkilidir. Bu bildiride, TUİK'in yayınlamış olduğu veriler kullanılarak, 2014 yerel seçimlerinde belediye meclislerindeki kadın üye oranı, nüfus büyüklüğü, coğrafi bölge, siyasi parti mensubiyeti vb. açılardan ayrıntılı olarak analiz edilecektir. 2014 verileri, 2004 ve 2009 verileri ile karşılaştırılacak ve nüfus grupları bağlamında kadın üye oranındaki artış ortaya konulacaktır. Böylece son yıllarda kadın üyelerle ilgili çeşitli girişimlerin, hangi tür belediyelerde daha etkili olduğu, buna karşılık hangi tür belediyelerde pek etkili olamadığı gösterilecektir. Diğer taraftan 2012 yılında 6360 sayılı yasal düzenleme yapılmıştır. Bu düzenlemenin, yerel seçimler ve temsil bağlamında birkaç önemli sonucu bulunmaktadır. Birincisi, 30 ilde seçim bölgeleri genişlemiştir. Diğer bir ifadeyle köy ve beldeler, ilçe belediyeleri içine katılmış ve ilçe belediyelerinin seçim bölgesi genişlemiştir. Bu genişlemenin, kadın üyelere etkisini araştırmak gerekir. İkincisi, 30 ilde belde belediyelerinin tamamı kaldırılmış, geri kalan 51 ilde ise nüfusu 2 binin altına düşen belde belediyeleri kaldırılmıştır. Bu durum küçük nüfuslu belediye sayısında önemli bir azalmaya yol açmıştır. Bu değişikliğin, kadın üye oranı üzerindeki etkisinin ne olduğunu incelemek ilginç olacaktır. KEYWORDS Women members, representation, municipal councils, population size of the municipality,

III. Strategic Public Management Symposium, Sözlü Bildiri, 2017

İçerik  Elimizdeki B modeli  Muhtemel C modeline ilişkin ne tür ipuçları verebilir?  Elmalarla... more İçerik  Elimizdeki B modeli  Muhtemel C modeline ilişkin ne tür ipuçları verebilir?  Elmalarla armutları mı karşılaştırıyoruz?  Kararnamelerle kamu kurumu kurulması…  İdari yapıyı merkezileştirme riski var mı?  Yerel siyasette kurumsal mimari ve destekleyici araçlar  C. Başkanlığı modelinde otoriterleşme 'riski' (karşılaştırma ve projeksiyon)  Formel boyut, otoriterleşme riski aleyhine durumlar  Siyasal boyut, otoriterleşme riski lehine durumlar

Marmara Üniversitesi Siyasal Bilimler Dergisi, 2018

Öz Makale iki ana bölümden oluşmaktadır. Makalenin ilk bölümünde yerinden yönetim kavramı ve türl... more Öz Makale iki ana bölümden oluşmaktadır. Makalenin ilk bölümünde yerinden yönetim kavramı ve türleri incelenmektedir. Bu inceleme yapılırken öncelikle Türkiye' de yerinden yönetimle ilgili hakim tasnifin sorunlarından söz edilmekte, ardından uluslararası literatüre uygun biçimde yerinden yönetim türleri ele alınmakta ve temel nitelikleri açıklanmaktadır. Makalenin ikinci bölümünde merkezileşmiş büyükşehir sistemi ve bu sistemde yerinden yönetim meselesi ele alınmaktadır. Bu bağlamda makalede şu üç soruya cevap aranmaktadır: (i) BŞB' de temerküz etmiş olan yetkiler nasıl dağıtılabilir? (ii) Büyükşehir ile ilçe belediyeleri arasındaki hizmet bölüşümü tek tipçi olmaktan nasıl çıkarılabilir? (iii) Kırsal mahallelerin hem belediyelerle entegrasyonunu devam ettirecekleri, hem de bir ölçüde kendi mevcudiyetini koruyabilecekleri yeni ve farklı bir statü nasıl kurulabilir? Makalede yetki genişliği (dekonsantrasyon), yetki aktarımı (delegasyon) ve yetki paylaşımı (devolüsyon) kavramları büyükşehir sistemine uyarlanmakta ve söz konusu sorunların bu yolla nasıl çözülebileceği tartışılmaktadır. Abstract The article consists of two main parts. In the first part of article the concept and types of decentralization are analyzed. Within this study, firstly the problems of dominant classification of decentralization in Turkey are mentioned then the types of decentralization are addressed in accordance with the international literature and their main characteristics are explained. In the second part of the article, the centralized metropolitan system and decentralization in this system are discussed. In this context, answers of the following three questions are searched for in the article: (i) How can the powers that have concentrated on the metropolitan municipalities be distributed? (ii) How can the distribution of services between the metropolitan municipalities and the district municipalities be removed from being monistic? (iii) How can a new and different status be established for rural neighborhoods in order to provide continuity of integration with municipalities and also ensure to maintain their own * Bu makalede dile getirilen görüşler, ilk kez Büyükçekmece I. Uluslararası Yerel Yönetimler Kongresinde (14-15 Mayıs 2017, İstanbul) sözlü bildiri olarak sunulmuştur.

Yerel Yönetimler ve İyi Yönetişim içinde, 2018

Şehir ve Toplum Dergisi, 2017

Yerel Politikalar Dergisi’nin 3. Sayısı ile sizlerle birlikteyiz. Bu sayıda yer alan makaleler ağ... more Yerel Politikalar Dergisi’nin 3. Sayısı ile sizlerle birlikteyiz. Bu sayıda
yer alan makaleler ağırlıklı olarak büyükşehir belediyeleri ile ilgilidir.
Çok değerli çalışmalarlar dergiye katkı sağlayan meslektaşlarıma te-
şekkür ediyorum.
2014 yerel seçimlerinden önce gerçekleştirilen “büyükşehir reformu”
Türkiye’de hem merkezi yönetimi hem de yerel yönetimi sarsmıştır.
Büyükşehir belediyelerinin sınırlarının il sınırlarına genişletilmesi,
diğer bir deyimle mülki sınırlarla örtüştürülmesi hem yerel yönetimlerde
ikili bir yapı doğurmuş, hem de geleneksel mülki idare sistemini
sıkıntıya sokmuştur.
Köylerin tüzel kişiliğinin kaldırılması farklı sosyolojik, yönetsel, ekonomik
ve kültürel sorunları beraberinde getirecektir.
Aynı şekilde belde belediyelerinin kapatılması ve mahalleye dönüştü-
rülmesi de hem mevcut durumuyla ilçe belediyelerinin kapasitesini
zorlayacak hem de büyükşehir belediyelerini bir açmaz içine sokacaktır.

Büyükşehir belediyelerinin mevcut durumda çok önemli sorunları
olmasına karşın –bunların başında demokratiklik geliyor- bir de il sını-
rındaki ilçe, belde ve köylerin sorumluluklarıyla donatılmaları yerel
alanda çok önemli boyutlarda yönetim krizi üretecektir.

TBB İller ve Belediyeler Dergisi, Jul 2014

Mimar ve Mühendis Dergisi, Apr 2014

Workshop on Local Governance and Democracy in Europa and Turkey, 2014

Yerel Politikalar, Jan 2013

Makalede dünü, bugünü ve muhtemel yarını üzerinden büyükşehir belediye (BŞB) modelinin bir analiz... more Makalede dünü, bugünü ve muhtemel yarını üzerinden büyükşehir belediye (BŞB) modelinin bir analizi yapılmaktadır. Makalede BŞB modeli, üç temel dönemleme üzerinden okunmaya çalışılmaktadır. Ülkemizde büyükşehirlerin sorunları 1960'lı yıllarda tartışılmaya başlanmıştır. Bu bağlamda makale, 1984 öncesine uzanmakta ve arayış dönemiyle başlamaktadır. BŞB'nin 1984 ila 2012 arasındaki 28 yıllık yolculuğu ise, kendi içinde kuruluş, genişletme ve bütünleştirme şeklinde üç alt döneme ayrılmaktadır. Makalede bu alt dönemler üzerinden, Türkiye'deki büyükşehir deneyiminin temel gelişim çizgileri analiz edilmektedir. BŞB modelinde 2012 yılında yapılan yasal değişiklikle, öncekilerden oldukça farklı yeni bir döneme girilmiştir. Bu değişiklikle birlikte, alansal yönetim modeline geçilmektedir. Diğer taraftan modele biçim veren yasanın ilk hali, merkeziyetçi yerelleşme niteliğine sahiptir. Makalede yeni model, yedi tema üzerinden değerlendirilmeye çalışılmaktadır. Bu temalar yasanın tanımlanması, yerleşim esasından alansal yönetime geçiş, belde belediyelerinin kaldırılması ve özerklik, yerindenlik, hizmet bölüşümü ve etkinlik, vesayet, uygulanabilirlik ve sürdürülebilirliktir.

Marmara Sosyal Araştırmalar Dergisi, Jun 2012

Bu makalede BŞB modeli ve bu modelin reformu ele alınmaktadır. Makalede BŞB modeli, "temel kurgus... more Bu makalede BŞB modeli ve bu modelin reformu ele alınmaktadır. Makalede BŞB modeli, "temel kurgusu" ve "uygulama mekanı" şeklinde iki temel eksende analiz edilmektedir. Yine, bir projenin bulgularından hareketle, uygulayıcıların BŞB modeline ilişkin değerlendirmeleri aktarılmaktadır. İkinci olarak makalede, bu analiz ve değerlendirmelerden hareketle, modelde nasıl reform yapılabileceği sorusuna cevap aranmaktadır. Bu soruya, yine söz konusu iki temel eksende cevap verilmekte ve bu bağlamda iki reform seçeneği sunulmaktadır.

Siyasal Bilimler Dergisi, Sep 15, 2014

Türkiye' de büyükşehir belediye meclislerinde temsilde adaletin iki boyutu söz konusudur. Birisi ... more Türkiye' de büyükşehir belediye meclislerinde temsilde adaletin iki boyutu söz konusudur. Birisi temsilde coğrafi adalet, diğeri temsilde siyasi adalet. Nüfusla temsilci sayısı arasındaki ilişki, temsilde adaletinin coğrafi boyutunu; oy oranı ile sandalye oranı arasındaki ilişki ise temsilde adaletin siyasi boyutunu gösterir. Büyükşehir belediye sınırlarının il sınırlarına genişletilmesi sonrasında, BŞB meclislerindeki temsil adaletsizliğine merkez ve çevre ilçeler faktörü de eklenmiştir. Böylece coğrafi ve siyasi temsil adaletsizliğinin, her birinin ikişer olmak üzere, toplam dört farklı türü ortaya çıkmıştır. Makalede Türkiye' deki BŞB meclislerinde gözlenen temsil adaletsizliğinin dört farklı görünümüyle ilgili analizler yapılmıştır. Bu bağlamda BŞB meclislerindeki temsil adaletsizliğinin derecesini gösterebilmek için hem orantısızlık endeksinden, hem de bu çalışmada geliştirilmiş olan adaletsizlik endeksinden yararlanılmıştır. Yapılan analizlerde her türde önemli temsil adaletsizliklerinin olduğu görülmüştür.