Ekrem Tak | Istanbul Medeniyet University (original) (raw)
Address: Istanbul, İstanbul, Turkey
less
Uploads
Papers by Ekrem Tak
Kutuphanecilik, kutuphanelerin ortaya cikisiyla birlikte gelisen dunyanin eski mesleklerinden bir... more Kutuphanecilik, kutuphanelerin ortaya cikisiyla birlikte gelisen dunyanin eski mesleklerinden biridir. Buna bagli olarak kutuphaneciler de antik caglardan gunumuze kadar bilgi hizmeti veren eski bir meslegin mensuplaridir. Bu calismada kutuphaneciligin mesleki bir formasyon olarak gelisimi ve kutuphanecilerin (hâfiz-i kutublerin) Osmanlidan gunumuze kadar degisen rolleri incelenecektir. Bu surec hâfiz-i kutublugun ortaya cikisindan Tanzimat’in ilanina kadar, Tanzimat’in ilanindan Cumhuriyet’in ilanina kadar ve Cumhuriyet’in ilanindan gunumuze kadar uc donem halinde degerlendirilecektir. Bu uc doneme ait tespit edebildigimiz belgeler ve kaynaklar isiginda hâfiz-i kutublerin gorevlendirilme sekilleri, sorumlu olduklari isler ve donemler arasindaki farklar tespit edilecektir. Osmanli donemine ait birinci kisim kutuphane vakfiyeleri uzerinden incelenerek degerlendirmeler yapilacaktir. Hâfiz-i kutub terimi gecen kutuphane vakfiyelerinde kutuphanecilik mesleginin izleri aranacaktir. Yine ...
Çanakkale Araştırmaları Yıllığı, 2019
Özet Osmanlı hukuk literatüründe ceza davaları ve bu davaların muhakeme usulleri, infaz şekilleri... more Özet Osmanlı hukuk literatüründe ceza davaları ve bu davaların muhakeme usulleri, infaz şekilleri, mahkeme sonuçlarının kayda geçirilmesi ve bu süreçlerde uygulanan bürokratik prosedür bir bütün olarak incelenmemiştir. Alanın önemli sorunlarından biri de ceza hukukunun ana konularından olan had ve kısas davalarında hâkim kararlarının sicillere kaydedilip edilmediği veya kadıların had ve kısas davalarında nihai kararı verme yetkilerinin olup olmadığıdır. Bazı hukukçu ve hukuk tarihçileri kadıların mahkemelerde gördükleri davaların sonucunda, verilen hükmün erken dönemlerde kaydedilmemesinden yola çıkarak kadıların sadece mahkeme safahatını tescil edip bu tür davalarda hüküm vermedikleri kanaatine varmışlardır. Bu çalışmada Osmanlı mahkeme kayıtları ve Divan-ı Hümayun defter verileri esas alınarak İslam ceza hukukunun had ve kısas cezası gerektiren suçlardan birisi olarak kabul ettiği katl davalarının örfî ve şerî hukuktaki yeri ve Osmanlı mahkemelerinde davanın nasıl görüldüğü, nasıl hüküm verildiği, verilen hükmün kayıt şekli ve cezaların örfî ve şerî hukuka göre infaz edilip edilmediği incelenecektir. Abstract In Ottoman law, criminal cases and their court proceedings, methods of punishments, the recording procedure of court results and bureaucratic procedures in these processes have not been examined as a whole. One of the major questions of the field is whether the judges' verdicts were registered in the court records or whether the judges had the power to reach the final verdic tin the hadd and kısas (retaliation) cases, which are the main subjects of criminal law. On the basis of the fact that the judges did not record the verdicts after trials in the courts in early times, some lawyers and legal historians have concluded that the judges only registered the proceedings and did not receive a verdict in criminal cases. Based on Ottoman court records and Imperial Council registers (Divan-ı Humayun registers), this study will examine the position of
VAKIF İNSAN PROF. DR. HİKMET ÖZDEMİR ARMAĞANI, 2019
Şer‘iyye sicillerine kaydedilen hukukî, idarî, resmî belgelerin yanısıra herhangi bir resmi mahiy... more Şer‘iyye sicillerine kaydedilen hukukî, idarî, resmî belgelerin yanısıra herhangi bir resmi mahiyeti olmayan muhtelif not ve şiirlerin de kaydedildiği görülmektedir. Bu not ve şiirler kadı, naib ya da katipler tarafından genellikle cilt kapaklarının iç kısımlarında veya ilk varaklarında boş bırakılan yerlere kaydedilmiştir. Bu notlar kaydeden kadının, naibin veya kâtibin kültür seviyelerine, ilgi alanlarına veya devrin sosyal olaylarına göre değişiklik gösteren özel notlar ve şiirler olabilmektedir.
Bu bakış açısıyla bu çalışmada kadı ve katiplerin şerʻiyye sicillerine kaydettikleri şiirler derlenmeye çalışılmıştır. Bunun için orijinal sicillerden tespit edilen şiirlerin yanısıra, yayınlanmış ikincil kaynaklarda bulunan şiirler de bir bütünlük oluşturması amacı ile iktibas edilmiştir.
Ülke Yayınları, 2014
Kitaplara Vakfedilen Bir Ömre Tuhfe: İsmail E. Erünsal'a Armağan
Tuekuaz Yayınları, 2010
Yücel Dağlı Anısına
Dil ve Edebiyat Araştırmaları (DEA), 2018
Books by Ekrem Tak
Türk Tarih Kurumu, 2019
Şer‘iyye sicilleri, Osmanlı kadılarının idarî ve kazaî faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve XV. yü... more Şer‘iyye sicilleri, Osmanlı kadılarının idarî ve kazaî faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve XV. yüzyılın ikinci yarısından yıkılışına kadar geçen dönem içerisinde Osmanlı İmparatorluğu’nun hukuk sistemini, idare anlayışını ve adalet düşüncesini belgeleyen çok önemli bir kaynak türüdür. Bu çalışmada Şer‘iyye sicillerinin ihtiva ettiği Hüccet, Arz, Maruz, İlam, Tereke, Vakfiye, Mürasele, Ferman, Berat ve Buyuruldu, Temessük ve Arzuhal gibi belgelerin türleri, bu türlerin ortaya çıkışı, gelişimi ve diplomatik özellikleri incelenmiştir.
Çalışma, günümüze ulaşan şer‘iyye sicilleri arasında en düzenli seriyi oluşturan ve aynı zamanda İstanbul sicilleri içerisinde en eski tarihli sicilleri bünyesinde bulunduran Üsküdar Kadılığı Sicillerini esas almaktadır. Kronolojik olarak neredeyse eksiksiz sayılabilecek bir koleksiyon olan Üsküdar sicillerinin 919-927 (1513-1521) tarihli 1 numaralı sicili ile 1154-55 (1741-43) tarihine kadar olan ilk 405 sicili temel kaynak olarak kullanılmıştır.
Elinizdeki bu çalışmaya konu olan belgeler sayesinde XVI-XVII. Osmanlı mahkemelerinin işleyişini, belge tanziminde takip edilen yolu, belgelerin diplomatik özelliklerini ve yüzyıllar içindeki gelişim sürecini takip etmek mümkün olacaktır.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi, 2018
Kutuphanecilik, kutuphanelerin ortaya cikisiyla birlikte gelisen dunyanin eski mesleklerinden bir... more Kutuphanecilik, kutuphanelerin ortaya cikisiyla birlikte gelisen dunyanin eski mesleklerinden biridir. Buna bagli olarak kutuphaneciler de antik caglardan gunumuze kadar bilgi hizmeti veren eski bir meslegin mensuplaridir. Bu calismada kutuphaneciligin mesleki bir formasyon olarak gelisimi ve kutuphanecilerin (hâfiz-i kutublerin) Osmanlidan gunumuze kadar degisen rolleri incelenecektir. Bu surec hâfiz-i kutublugun ortaya cikisindan Tanzimat’in ilanina kadar, Tanzimat’in ilanindan Cumhuriyet’in ilanina kadar ve Cumhuriyet’in ilanindan gunumuze kadar uc donem halinde degerlendirilecektir. Bu uc doneme ait tespit edebildigimiz belgeler ve kaynaklar isiginda hâfiz-i kutublerin gorevlendirilme sekilleri, sorumlu olduklari isler ve donemler arasindaki farklar tespit edilecektir. Osmanli donemine ait birinci kisim kutuphane vakfiyeleri uzerinden incelenerek degerlendirmeler yapilacaktir. Hâfiz-i kutub terimi gecen kutuphane vakfiyelerinde kutuphanecilik mesleginin izleri aranacaktir. Yine ...
Çanakkale Araştırmaları Yıllığı, 2019
Özet Osmanlı hukuk literatüründe ceza davaları ve bu davaların muhakeme usulleri, infaz şekilleri... more Özet Osmanlı hukuk literatüründe ceza davaları ve bu davaların muhakeme usulleri, infaz şekilleri, mahkeme sonuçlarının kayda geçirilmesi ve bu süreçlerde uygulanan bürokratik prosedür bir bütün olarak incelenmemiştir. Alanın önemli sorunlarından biri de ceza hukukunun ana konularından olan had ve kısas davalarında hâkim kararlarının sicillere kaydedilip edilmediği veya kadıların had ve kısas davalarında nihai kararı verme yetkilerinin olup olmadığıdır. Bazı hukukçu ve hukuk tarihçileri kadıların mahkemelerde gördükleri davaların sonucunda, verilen hükmün erken dönemlerde kaydedilmemesinden yola çıkarak kadıların sadece mahkeme safahatını tescil edip bu tür davalarda hüküm vermedikleri kanaatine varmışlardır. Bu çalışmada Osmanlı mahkeme kayıtları ve Divan-ı Hümayun defter verileri esas alınarak İslam ceza hukukunun had ve kısas cezası gerektiren suçlardan birisi olarak kabul ettiği katl davalarının örfî ve şerî hukuktaki yeri ve Osmanlı mahkemelerinde davanın nasıl görüldüğü, nasıl hüküm verildiği, verilen hükmün kayıt şekli ve cezaların örfî ve şerî hukuka göre infaz edilip edilmediği incelenecektir. Abstract In Ottoman law, criminal cases and their court proceedings, methods of punishments, the recording procedure of court results and bureaucratic procedures in these processes have not been examined as a whole. One of the major questions of the field is whether the judges' verdicts were registered in the court records or whether the judges had the power to reach the final verdic tin the hadd and kısas (retaliation) cases, which are the main subjects of criminal law. On the basis of the fact that the judges did not record the verdicts after trials in the courts in early times, some lawyers and legal historians have concluded that the judges only registered the proceedings and did not receive a verdict in criminal cases. Based on Ottoman court records and Imperial Council registers (Divan-ı Humayun registers), this study will examine the position of
VAKIF İNSAN PROF. DR. HİKMET ÖZDEMİR ARMAĞANI, 2019
Şer‘iyye sicillerine kaydedilen hukukî, idarî, resmî belgelerin yanısıra herhangi bir resmi mahiy... more Şer‘iyye sicillerine kaydedilen hukukî, idarî, resmî belgelerin yanısıra herhangi bir resmi mahiyeti olmayan muhtelif not ve şiirlerin de kaydedildiği görülmektedir. Bu not ve şiirler kadı, naib ya da katipler tarafından genellikle cilt kapaklarının iç kısımlarında veya ilk varaklarında boş bırakılan yerlere kaydedilmiştir. Bu notlar kaydeden kadının, naibin veya kâtibin kültür seviyelerine, ilgi alanlarına veya devrin sosyal olaylarına göre değişiklik gösteren özel notlar ve şiirler olabilmektedir.
Bu bakış açısıyla bu çalışmada kadı ve katiplerin şerʻiyye sicillerine kaydettikleri şiirler derlenmeye çalışılmıştır. Bunun için orijinal sicillerden tespit edilen şiirlerin yanısıra, yayınlanmış ikincil kaynaklarda bulunan şiirler de bir bütünlük oluşturması amacı ile iktibas edilmiştir.
Ülke Yayınları, 2014
Kitaplara Vakfedilen Bir Ömre Tuhfe: İsmail E. Erünsal'a Armağan
Tuekuaz Yayınları, 2010
Yücel Dağlı Anısına
Dil ve Edebiyat Araştırmaları (DEA), 2018
Türk Tarih Kurumu, 2019
Şer‘iyye sicilleri, Osmanlı kadılarının idarî ve kazaî faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve XV. yü... more Şer‘iyye sicilleri, Osmanlı kadılarının idarî ve kazaî faaliyetleri sonucu ortaya çıkan ve XV. yüzyılın ikinci yarısından yıkılışına kadar geçen dönem içerisinde Osmanlı İmparatorluğu’nun hukuk sistemini, idare anlayışını ve adalet düşüncesini belgeleyen çok önemli bir kaynak türüdür. Bu çalışmada Şer‘iyye sicillerinin ihtiva ettiği Hüccet, Arz, Maruz, İlam, Tereke, Vakfiye, Mürasele, Ferman, Berat ve Buyuruldu, Temessük ve Arzuhal gibi belgelerin türleri, bu türlerin ortaya çıkışı, gelişimi ve diplomatik özellikleri incelenmiştir.
Çalışma, günümüze ulaşan şer‘iyye sicilleri arasında en düzenli seriyi oluşturan ve aynı zamanda İstanbul sicilleri içerisinde en eski tarihli sicilleri bünyesinde bulunduran Üsküdar Kadılığı Sicillerini esas almaktadır. Kronolojik olarak neredeyse eksiksiz sayılabilecek bir koleksiyon olan Üsküdar sicillerinin 919-927 (1513-1521) tarihli 1 numaralı sicili ile 1154-55 (1741-43) tarihine kadar olan ilk 405 sicili temel kaynak olarak kullanılmıştır.
Elinizdeki bu çalışmaya konu olan belgeler sayesinde XVI-XVII. Osmanlı mahkemelerinin işleyişini, belge tanziminde takip edilen yolu, belgelerin diplomatik özelliklerini ve yüzyıllar içindeki gelişim sürecini takip etmek mümkün olacaktır.
İstanbul Medeniyet Üniversitesi, 2018