Αϊτή: ιμπεριαλισμός και πόλεμος των συμμοριών (original) (raw)
Του Ιάσονα Π.
I
«Η παλιά αποικιακή δύναμη πολλαπλασιάζει τις απαιτήσεις της για προνόμια και εγγυήσεις, παίρνοντας όλο και πιο λίγες προφυλάξεις για να καλύψει την υποταγή στην οποία κρατάει την εθνική εξουσία. Ό λαός παραμένει αξιοθρήνητα στάσιμος σέ μια ανυπόφορη αθλιότητα και σιγά σιγά συνειδητοποιεί την αχαρακτήριστη προδοσία των ηγετών του.»1 Fanon, 1961:142
Η επανάσταση των σκλάβων της Αϊτής ξεκίνησε το 1791, εν μέσω της αγγλογαλλικής σύγκρουσης στην περιοχή. Το 1793, με τους Ιακωβίνους στην εξουσία και την ανάγκη υπεράσπισης τους γαλλικού τμήματος της Ισπανιόλας από τις επιθέσεις Άγγλων και Ισπανών, οι επίτροποι της αποικίας έδωσαν την ελευθερία και την γαλλική υπηκοότητα, αρχικά σε όσους δούλους δέχονταν να πολεμήσουν και στην συνέχεια σε περισσότερους. Το 1794 η δουλεία καταργήθηκε σε όλες τις γαλλικές αποικίες. Στην συνέχεια οι Αϊτινοί πέτυχαν συντριπτική νίκη απέναντι στους εισβολείς που έστειλε ο Napoleon για να επαναφέρει την δουλεία και κήρυξαν την ανεξαρτησία τους. O Dessalines αμέσως δρομολόγησε αμυντικά έργα, βέβαιος ότι οι Γάλλοι θα επιστρέψουν. Ο πρόεδρος της Αϊτής Boyer ανησυχώντας για το εμπόριο και την διεθνή αναγνώριση, πρώτος έθεσε την ιδέα κάποιας αποζημίωσης προς τους Γάλλους με σκοπό να αποφύγει την αναμενόμενη εισβολή. Το 1825 έφτασε στο νησί γαλλική αποστολή με σκοπό να επιβάλει στρατιωτικά την καταβολή αποζημίωσης 150 εκατ. φράγκων προς τους ιδιοκτήτες που με την επανάσταση έχασαν την ιδιοκτησία τους (η οποία ήταν κυρίως οι σκλάβοι που επαναστάτησαν) και μια τεράστια μείωση των δασμών στα γαλλικά προϊόντα. Σαν αντάλλαγμα η Γαλλία θα αναγνώριζε την ανεξαρτησία της Αϊτής. Ο αρχηγός της αποστολής είχε επιπλέον αναλάβει να πείσει την κυβέρνηση να πάρει δάνειο από τις γαλλικές τράπεζες ώστε να πληρώσει τις αποζημιώσεις. Έτσι δημιουργήθηκε το διπλό χρέος, η αποζημίωση για την απελευθέρωση και τα συνεχόμενα δάνεια για την πληρωμή του. Αυτή η παγίδα χρέους διαμόρφωσε την χώρα περνώντας όλο τον πλούτο στα χέρια των δανειστών και των ντόπιων συνεργατών τους. Για πολλά χρόνια οι πρώην σκλάβοι πλήρωναν τους απογόνους των ιδιοκτητών τους, από τον γαμπρό του Αυτοκράτορα της Ρωσίας Νικόλαου Α’ ως τον στρατηγό Gaston de Galliffet, γνωστό σφαγέα της Παρισινής Κομμούνας. O φιλελεύθερος δουλέμπορος Jean Joseph de Laborde μπορεί να έχασε το κεφάλι του από τους Ιακωβίνους, αλλά οι απόγονοί του πήραν μεγαλύτερο μερίδιο αποζημίωσης από οποιονδήποτε άλλο δικαιούχο.2https://www.nytimes.com/2022/05/20/world/americas/haiti-history-colonized-france.html Όμως οι πλέον ωφελημένοι από τα αναγκαστικά δάνεια ήταν οι τραπεζίτες σε Γαλλία και οι ΗΠΑ. Τεράστια κέρδη απέσπασε ο αμερικάνικος οργανισμός που εξελίχθηκε στο σημερινό Citigroup.
Η Αϊτινή άρχουσα τάξη αρχικά αποτελούνταν από ήδη απελεύθερους, από παράγοντες της επανάστασης, αλλά και από Γάλλους, Βρετανούς και Γερμανούς. Αυτοί αναμίχθηκαν, με αποτέλεσμα η ελίτ να ξεχωρίζει και από το πιο ανοιχτόχρωμο δέρμα της. Στα τέλη του 19ου αιώνα, αλλά και κατά την περίοδο της κατοχής των ΗΠΑ, μετανάστες – έμποροι από την περιοχή του Λεβάντε εγκαταστάθηκαν στην περιοχή. Επωφελούμενοι από την γνώση του καπιταλιστικού εμπορίου αλλά και από το ανοιχτόχρωμο δέρμα τους, εμπλούτισαν σε μεγάλο βαθμό την άρχουσα τάξη. Αυτή η αστική τάξη που διαμορφώθηκε και κυριαρχεί ως σήμερα, ζει απομονωμένη από τον υπόλοιπο πληθυσμό έχοντας διπλές υπηκοότητες, δικά της σχολεία και ιατρική περίθαλψη στο Μαϊάμι3 https://jacobin.com/2024/08/haiti-gang-violence-political-crisis
Το 2003 ο πρώτος ελεύθερα εκλεγμένος πρόεδρος, o Aristide, ξεκίνησε μια εκστρατεία διεκδίκησης από την Γαλλία $21.685.135.571,48 ως μια επιστροφή του πλούτου που εξαναγκάστηκαν να δώσουν οι δούλοι για να αγοράσουν τον εαυτό τους. Η Γαλλική κυβέρνηση υποκρίθηκε πως είναι συνεργάσιμη και σύστησε επιτροπή για να ερευνήσει ιστορικά και νομικά το ζήτημα. Ένα μήνα αργότερα συμμετείχε στο πραξικόπημα που ανέτρεψε τον Aristide. Το 2015 ο François Hollande, στα εγκαίνια του Καραϊβικού Κέντρου Έκφρασης και Μνήμης της Δουλείας και του Δουλεμπορίου είπε: «_Όταν έρθω στην Αϊτή, θα τακτοποιήσω από την πλευρά μου το χρέος που έχουμε_».4https://www.france24.com/en/20150512-hollande-vow-haiti-debt-france-settle-slavery-confusion Το κοινό, ανάμεσα στο οποίο βρισκόταν ο τότε πρόεδρος της Αϊτής και αξιωματούχοι από Καραϊβική και Αφρική ξέσπασε σε χειροκροτήματα, ακόμη και σε κλάματα, για να ενημερωθεί λίγες ώρες αργότερα από τους βοηθούς του Hollande ότι ο πρόεδρος αναφερόταν στο «ηθικό χρέος».
II
«[…] οι αγρότες χωρίς γη, πού αποτελούν το λούμπεν -προλεταριάτο, κατακλύζουν τίς πόλεις, εγκαθίστανται σε συνοικισμούς από γκαζοντενεκέδες και προσπαθούν να διεισδύσουν στα λιμάνια και στις πόλεις που γεννήθηκαν από την αποικιοκρατική κυριαρχία.[…] Σ’ αυτή τη μάζα, σ’ αυτόν τον λαό των τενεκεδουπόλεων, στο λούμπεν – προλεταριάτο θα βρει η εξέγερση το κλειδί για να μπει στις πόλεις. Το λούμπεν -προλεταριάτο, αυτή ή φάλαγγα των πεινασμένων χωρίς φυλή, χωρίς οικογένεια, αποτελεί μια από τις δυνάμεις τις πιο αυθόρμητα και πιο ριζικά επαναστατικές ενός αποικιοκρατούμενου λαού».5Fanon,1961:88 & 105
To 1915 οι ΗΠΑ κατέλαβαν την Αϊτή ως το 1934, ξαναέγραψαν το σύνταγμα, πήραν επίσημα υπό τον έλεγχό τους την οικονομία, έφεραν τους «νόμους του Jim Crow» και την καταναγκαστική εργασία, πήραν όλο τον χρυσό, βομβάρδισαν και βασάνισαν τους αντιστασιακούς, απορρόφησαν πλούτο ως έξοδα κατοχής, ενώ πριν φύγουν λόγω της αντίστασης είχαν ήδη οργανώσει μια χωροφυλακή που την ήλεγχαν από μακριά. Ακολούθησαν διάφορες κυβερνήσεις – μαριονέτες των ΗΠΑ (από το 1956 η Αϊτή παραμένει μια από τις ελάχιστες χώρες που αναγνωρίζουν την Ταϊβάν ως «Δημοκρατία της Κίνας») και κάποιες δεκαετίες αδιανόητης διαφθοράς και καταπίεσης υπό την δικτατορία των Duvalier (Papa Doc και Bébé Doc).
Η Αϊτινή οικονομία κατά τον 20ο αιώνα χαρακτηρίστηκε ως ημιφεουδαρχική από τον Ben Dupuy,6https://vimeo.com/125611719 μαρξιστή ηγέτη του κομμουνιστικού αντιστασιακού κινήματος. Με αυτό εννοούσε ότι οι σχέσεις παραγωγής είναι κυρίως φεουδαρχικές στο εσωτερικό, αλλά μέσω του εμπορίου (και του χρέους, θα προσέθετα) συνδέονται με το παγκόσμιο καπιταλιστικό σύστημα, ενώ παράλληλα οι καπιταλιστικές σχέσεις όλο και επεκτείνονται και στο εσωτερικό. Στο καθαρό ημιφεουδαρχικό σύστημα, οι καλλιεργητές είναι προσκολλημένοι στην γη τους η οποία όμως ανήκει στον μεγαλογαιοκτήμονα ο οποίος την έχει κατακερματίσει και μοιράσει στους καλλιεργητές. Ο μεγαλογαιοκτήμονας παίρνει τα 2/3 της παραγωγής ή συγκεκριμένη ποσότητα, ανάλογα την συμφωνία. Το 1/3 που μένει στον καλλιεργητή δεν μπορεί να χρησιμοποιηθεί για ιδιοκατανάλωση αφού πρόκειται για μονοκαλλιέργεια κυρίως καφέ ή ζάχαρης (ή και καουτσούκ για τα αεροπλάνα του Β’ ΠΠ). Ο καλλιεργητής το πουλάει στον «σπεκουλαδόρο» μεσάζοντα. Ο «σπεκουλαδόρος» το πουλάει στον «κομπραδόρο» μεγαλέμπορα – εξαγωγέα. Το ίδιο κάνει και ο μεγαλογαιοκτήμονας, εκτός αν είναι ο ίδιος και εξαγωγέας. Αλλά οι Αμερικάνοι επί κατοχής άρχισαν να εισάγουν όλο και περισσότερο τις καπιταλιστικές σχέσεις αφού οι εταιρείες τους πήραν μεγάλες εκτάσεις και έδιναν μισθό. Το 1957 ενορχήστρωσαν την εκλογή του Papa Doc, αλλά επειδή αυτός συχνά έπαιρνε το μέρος των μεγαλογαιοκτημόνων όποτε απειλούνταν η ημιφεουδαρχία από τον αγροτικό καπιταλισμό, σχεδίασαν να τον ανατρέψουν στις αρχές της δεκαετίας του ‘60. Αυτός τότε έδιωξε τους Αμερικάνους στρατιωτικούς συμβούλους, αλλά το 1969 επειδή θέριευε η ένοπλη αντίσταση, αναγκάστηκε να ξαναστραφεί στις ΗΠΑ. Τον επισκέφθηκε ο Rockefeller και του έθεσε τους όρους υπό τους οποίους θα έπαιρνε βοήθεια. Έκτοτε, και ιδίως επί Bébé Doc, πολλές πολυεθνικές εγκαταστάθηκαν στην χώρα, συχνά με την μορφή αναπτυξιακής βοήθειας. Με το πρόγραμμα «Food for work» ο πληθυσμός αναγκαζόταν να δουλεύει με αντάλλαγμα αλεύρι και λάδι στην κατασκευή δρόμων και δημόσιων υποδομών που θα εξυπηρετούσαν τις επενδύσεις του ξένου κεφαλαίου. Λόγω των έργων ανέβηκε η αξία της γης και οι γαιοκτήμονες έδιωχναν τους καλλιεργητές από την γη στην οποία ζούσαν για να την πουλήσουν στους καπιταλιστές που επένδυαν σε καλλιέργειες, ορυχεία και εργοστάσια (π.χ. κατασκευής ρούχων όπου οι απασχολούμενες εργάτριες συχνά έπρεπε να κοιμηθούν με το αφεντικό για να προσληφθούν). Έτσι από το 1970 και μετά, το ημιφεουδαρχικό σύστημα διαλυόταν και πολλοί μετανάστευσαν στις ΗΠΑ ή μαζεύτηκαν στην πρωτεύουσα. Το Pòtoprens δεν είχε υποδομές να τους δεχτεί και έτσι μετατράπηκε σε μια απέραντη παραγκούπολη γεμάτη άνεργους. Η ανάγκη αντιμετώπισης της ανεργίας έκανε ακόμη πιο ευνοϊκό το κλίμα για την προσέλκυση ξένων επενδύσεων: φτηνά χέρια, μηδενική φορολογία, ελεύθερη εισαγωγή και εξαγωγή δολαρίων, υλικών και εμπορευμάτων σε ζώνες ελευθέρου εμπορίου (που με τα χρόνια επεκτάθηκαν)7https://www.state.gov/reports/2024-investment-climate-statements/haiti/ , καταστολή των σωματείων από την αστυνομία και τις παρακρατικές συμμορίες.
III
Στις καπιταλιστικές χώρες, ανάμεσα στον υπό εκμετάλλευση και στην εξουσία μεσολαβούν ένα πλήθος καθηγητές τής ηθικής, σύμβουλοι, «αποπροσανατολιστές». Αντίθετα στις αποικιοκρατούμενες περιοχές ο χωροφύλακας κι ο στρατιώτης, με την άμεση παρουσία τους, με τις άμεσες και συχνές επεμβάσεις τους, διατηρούν την επαφή με τον αποικιοκρατούμενο και με το κοντάκι του ντουφεκιού ή τη ναπάλμ τον συμβουλεύουν να μην το κουνήσει. Το βλέπουμε: ο διάμεσος της εξουσίας χρησιμοποιεί τη γλώσσα της καθαρής βίας. Ο διάμεσος δεν αλαφρώνει την καταπίεση, δεν καλύπτει την κυριαρχία. Τις εκθέτει, τις επιδεικνύει με την ήσυχη συνείδηση των Σωμάτων Ασφαλείας. Ο διάμεσος φέρνει τη βία ως μέσα στα σπίτια και μέσα στον εγκέφαλο του αποικιοκρατούμενου.8Fanon,1961:88 & 105
Τα αντιστασιακά κινήματα οδήγησαν στις πρώτες ελεύθερες εκλογές το 1990, στις οποίες ο θεολόγος μετριοπαθής σοσιαλδημοκράτης Aristide αναδείχθηκε πρόεδρος. Οκτώ μήνες μετά ανατράπηκε από αμερικανοκίνητο πραξικόπημα, πέτυχε όμως την επιστροφή του το 1993, και μάλιστα με την συνδρομή των ΗΠΑ υπό την πίεση της αντίστασης. Πλέον όμως τα στρατεύματα των ΗΠΑ ήταν παρόντα ως το 2000 και ο Aristide υπό έλεγχο, έχοντας μάλιστα αναγκαστεί να υπογράψει πριν επανέλθει, ένα πρόγραμμα μείωσης δασμών, ιδιωτικοποιήσεων και προσέλκυσης ξένων επενδύσεων. Παρ’ όλ’ αυτά, ως το 2004 που κυβερνούσε εναλλάξ με τον συνεργάτη του Préval, ενίσχυσε την παιδεία, την υγεία (σε συνεργασία με την Κούβα), τα δημόσια έργα και περιόρισε την δράση των παραστρατιωτικών ομάδων. Μάλιστα κατήργησε τον διαβρωμένο από την CIA και την διαφθορά στρατό, που ήταν η πηγή παρακρατικών συμμοριών και πραξικοπημάτων, πράγμα που είχε ως συνέπεια να αναβαθμιστεί ο ρόλος της αστυνομίας.
To 2003 η κυβέρνηση του Καναδά οργάνωσε, χωρίς την συμμετοχή τής Αϊτινής κυβέρνησης, το συνέδριο «Ottawa Initiative on Haiti». Εκεί οι ιμπεριαλιστές συζήτησαν για την ανάγκη αλλαγής κυβέρνησης στην Αϊτή. Στις 29/2/2004 ο Aristide ακολούθησε εξαναγκαστικά τους Αμερικάνους πεζοναύτες που τον οδήγησαν σε στρατιωτική βάση στην Κεντροαφρικανική Δημοκρατία ύστερα από συνεννόηση με την Γαλλία. Το απόγευμα στρατιώτες της Γαλλίας, των ΗΠΑ και του Καναδά αναπτύσσονταν στο νησί για να σταθεροποιήσουν την χώρα μετά την παρουσιαζόμενη από την δύση ως «παραίτηση» του Aristide, σε συνεργασία με τις παρακρατικές συμμορίες και ενάντια στις διαδηλώσεις του λαού (που παρουσιάζονταν ως συμμορίες και ληστές9Pierre, 2023) και τις διαμαρτυρίες της Caricom. Ο Καναδάς βοήθησε στην αναδιοργάνωση της αστυνομίας που δέχτηκε πολλά μέλη από τον κατηργημένο στρατό.
Σύντομα η επιβολή των ιμπεριαλιστικών συμφερόντων πήρε την μορφή τής ειρηνευτικής αποστολής του ΟΗΕ «Mission des Nations Unies pour la stabilisation en Haïti» (MINUSTAH) που διήρκησε από το 2004 ως το 2017. Στον στρατιωτικό της βραχίονα, του οποίου ηγούνταν η Βραζιλία του Lula στέλνοντας τις περισσότερες δυνάμεις και ξοδεύοντας πάνω από $750 εκατ. για τη χρηματοδότησή τους, συμμετείχαν πάνω από 20 χώρες. Το προσωπικό της MINUSTAH τρομοκρατούσε τον πληθυσμό με σφαγές και βιασμούς κοριτσιών και αγοριών, ενώ η στρατιωτική δύναμη του Νεπάλ χρησιμοποιούσε ως αποχέτευση τα ποτάμια απ’ όπου έπιναν νερό οι κάτοικοι, δημιουργώντας μια επιδημία χολέρας που σκότωσε γύρω στους 30.000 ανθρώπους. Βέβαια και μετά το 2017 ο ΟΗΕ έχει παρουσία ως «BINUH» παίζοντας σημαντικό ρόλο στα εσωτερικά της Αϊτής, ιδίως ως φερέφωνο του Core Group.
Το Core Group που είναι ακόμη εν ενεργεία και ορίζει την τύχη της χώρας δημιουργήθηκε το 2004 με απόφαση του Συμβουλίου Ασφαλείας. Το αποτελούν εκπρόσωποι από Βραζιλία, Καναδά, Γαλλία, Γερμανία, Ισπανία, ΕΕ, ΗΠΑ και τον Οργανισμό Αμερικανικών Κρατών. Η δράση του παρουσιάζεται ως παροχή συμβουλών για την επίλυση των κρίσεων και τη βελτίωση της δημοκρατίας. Με αυτόν τον τρόπο παρεμβαίνει στα καθημερινά πολιτικά ζητήματα, συχνά χωρίς συνεργασία με την κυβέρνηση, προστατεύοντας τα συμφέροντα των ξένων οικονομικών παραγόντων. Σε μεγάλο βαθμό το Core Group ευθύνεται που η Αϊτή αποκαλείται «δημοκρατία των ΜΚΟ». Ιδίως μετά τον σεισμό του 2010 η Αϊτή έφτασε να έχει αναμφίβολα τις περισσότερες κατά κεφαλή ΜΚΟ από κάθε άλλη χώρα αφού πήραν όλη την διεθνή χρηματοδότηση και ελέγχουν το 80% των υπηρεσιών πρόνοιας.10https://nacla.org/news/ngos-and-business-poverty-haiti Η αμερικάνικη ανθρωπιστική βοήθεια έχει κατηγορηθεί ακόμη και για πρακτικές dumbing, φέρνοντας δωρεάν είδη που παράγει η Αϊτή με αποτέλεσμα τα προϊόντα των παραγωγών να μένουν απούλητα.11https://fee.org/articles/how-us-crop-dumping-keeps-haiti-poor-and-dependent/
Όταν το 2006 επανήλθε στην προεδρία ο Préval (συνεργάτης του Aristide), η Βενεζουέλα που δεν αναγνώριζε την μετά τον Aristide κυβέρνηση, τον προσέγγισε με σκοπό να ενταχθεί και η Αϊτή στο πρόγραμμα Petrocaribe προς μεγάλη απογοήτευση των Chevron, Exxon και των ΗΠΑ που προσπάθησαν με διάφορους τρόπους να σαμποτάρουν την συμφωνία.12https://haitiliberte.com/new-wikileaked-cables-reveal-how-washington-and-big-oil-fought-Μέσω του Petrocaribe η Αϊτή έπαιρνε φτηνό πετρέλαιο και δάνεια για αναπτυξιακά έργα. Η διανομή πετρελαίου ξεκίνησε το 2008 αφού η Βενεζουέλα είχε βοηθήσει στην ανάπτυξη σχετικών υποδομών και η κυβέρνηση είχε πείσει την Chevron να εισάγει από Βενεζουέλα. Μάλιστα η κυβέρνηση Preval προσπάθησε λόγω πληθωρισμού να αυξήσει το κατώτατο ημερομίσθιο στα 5$, ρύθμιση που λόγω αμερικανικών πιέσεων δεν εφαρμόστηκε.13https://www.thenation.com/article/archive/wikileaks-haiti-let-them-live-3-day/ .
Εντός του πλαισίου διαφθοράς και τρομοκρατίας που σκιαγραφήθηκε παραπάνω, το 2011 οι ιμπεριαλιστές κατάφεραν να εκλεγεί ως πρόεδρος, με 77,48% αποχή, ο εκλεκτός της Κλίντον14https://www.politico.eu/article/the-king-and-queen-of-haiti/ και νοσταλγός του Papa Doc, Sweet Mickey, γνωστός για το τραγούδι του «Bandi Legal»15https://www.youtube.com/watch?v=MPPrztAlCK8(νόμιμος bandit) που εφάρμοσε ιδιαίτερα νεοφιλελεύθερη πολιτική. Αυτός σχετίστηκε με την ίδρυση του Κόμματος των Καραφλών (PHTK) που έχει και την έννοια «με το μέτωπο μπροστά» δηλώνοντας την ορμητικότητα. Όταν αποκαλύφθηκε ότι το καθεστώς του υπεξαίρεσε τα περισσότερα από τα χρήματα που έρχονταν από το Petrocaribe αντί να τα επενδύσει σε έργα, ξέσπασαν διαδηλώσεις που οδήγησαν σε εκλογές.
Αφού οι εκλογές του 2015 ακυρώθηκαν λόγω καταφανών παραβιάσεων, απατών, τυφώνων και ελλιπούς οργάνωσης, ο υποστηριζόμενος από τον Sweet Mickey, ο εξαγωγέας μπανάνας Moise αναδείχθηκε πρόεδρος στις εκλογές του 2016 όπου η αποχή έφτασε το 79% σε περίοδο συνεχών διαδηλώσεων. Ο Moise προσπάθησε να χρησιμοποιήσει την χρηματοδότηση από το Petrocaribe για να κάνει κάποια έργα. Οι κυρώσεις που επέβαλε ο Trump στην Βενεζουέλα, η αναγνώριση του Guaidó ως προέδρου από την Αϊτή, καθώς και οι αποκαλύψεις για τις υπεξαιρέσεις των χρήματων, είχαν ως αποτέλεσμα τον τερματισμό τού προγράμματος. Ο Moise αναγκάστηκε να ζητήσει χρήματα από τους ολιγάρχες για να συνεχίσει τα έργα που είχαν ξεκινήσει. Τότε πολλοί από αυτούς στήριξαν την αντιπολίτευση. Απόρροια του τερματισμού του Petrocaribe ήταν η αύξηση της τιμής των καυσίμων. Τον Ιούλιο του 2018 ξέσπασαν μεγάλες διαδηλώσεις που έκτοτε είναι συνεχόμενες και η δράση των συμμοριών γιγαντώθηκε.
IV
«Αυτήν την επιθετικότητα την κατακαθισμένη στους μυώνες του, o αποικιοκρατούμενος θα την εκδηλώσει πρώτα ενάντια στους δικούς του. Είναι η περίοδος πού οι νέγροι τρώγονται μεταξύ τους και που οι αστυνομικοί και οι εισαγγελείς δεν ξέρουν πιά πως ν’ αντιμετωπίσουν την εκπληκτική βορειοαφρικανική εγκληματικότητα.»16Fanon,1961:26
Όταν έγινε η εισβολή των ΗΠΑ το 1915, η αντίσταση ως το 1920 προήλθε από αυτοοργανωμένες ένοπλες ομάδες ανθρώπων της υπαίθρου γνωστές ως «Cacos», που επιβίωναν και χρηματοδοτούσαν την αντίσταση συχνά διαπράττοντας μικροληστείες και πλιάτσικο. Όταν οι Αμερικάνοι κατάφεραν να δολοφονήσουν το 1919 τον ηγέτη των Cacos, Charlemagne Péralte, φωτογράφησαν το άψυχο σώμα του και διακίνησαν την φωτογραφία στην ύπαιθρο για εκφοβισμό, αλλά πολλοί χωρικοί είδαν στην φωτογραφία τον εσταυρωμένο και η φωτογραφία έγινε σύμβολο αντίστασης.
Τα χρόνια που ακολούθησαν την κατοχή, ευνόησαν την ανάδυση συμμοριών με την μορφή παρακρατικών οργανώσεων και ιδίως της διαβόητης παραστρατιωτικής οργάνωσης Tonton Makout επί Duvalier, που τρομοκρατούσε τους αντιφρονούντες. Όταν οι Duvalier ανατράπηκαν οι Makout διαλύθηκαν, αλλά οι ένοπλοι σχημάτισαν νέες ομάδες που προσέφεραν τις υπηρεσίες τους σε ολιγάρχες, πολιτικούς και ξένες μυστικές υπηρεσίες.
Τέτοιες συμμορίες έδρασαν ενάντια στην κυβέρνηση Aristide και έλαβαν μέρος στα πραξικοπήματα που σημειώθηκαν ενάντιά της. Για παράδειγμα η συμμορία FRAPH του έμμισθου της CIA, Emmanuel «Toto» Constant, τρομοκρατούσε τους υποστηρικτές του Aristide κατά το πρώτο πραξικόπημα. Απέναντι σε αυτές τις συμμορίες οργανώθηκαν και ένοπλες ομάδες αυτοάμυνας. Το 1995 (μετά το πρώτο πραξικόπημα) ο Aristide απαγόρευσε αυτές τις ομάδες και ταυτόχρονα διέλυσε τον διεφθαρμένο στρατό που ήταν μήτρα των πραξικοπημάτων και του παρακράτους, με αποτέλεσμα πολλοί στρατιωτικοί να περάσουν στις γραμμές των συμμοριών. Οι οπαδοί του για να αντιμετωπίσουν αυτές τις συμμορίες σχημάτισαν με την υποστήριξη της κυβέρνησης ένοπλες ομάδες αυτοάμυνας, οι οποίες σταδιακά αυτονομήθηκαν, έγιναν τμήμα της λειτουργίας των κοινοτήτων που σε μεγάλο βαθμό τα βγάζουν πέρα μόνες τους και κάποιες προσχώρησαν και στο έγκλημα. Οι συμμορίες γιγαντώθηκαν μέσα στο κρισιακό περιβάλλον που προέκυψε από τον σεισμό του 2010 ο οποίος επιπλέον απελευθέρωσε κρατούμενους των κατεστραμμένων φυλακών. O πρόεδρος (2011 – 2016) Sweet Micky επίσης χρησιμοποίησε συμμορίες για να τρομοκρατήσει ψηφοφόρους και αντιπάλους και να καταστείλει τις διαδηλώσεις. Η έλλειψη στρατού, η κατάσταση της διεφθαρμένης αστυνομίας και το κράτος-μαφία, προφανώς είναι βασικοί παράγοντες που ευνοούν την λειτουργία των συμμοριών.
Τα τελευταία χρόνια, η ένταξη σε μια ένοπλη ομάδα φαντάζει στους νέους ως ο μόνος τρόπος επιβίωσης και υπεράσπισης των γειτονιών από τις επιθέσεις άλλων συμμοριών ή της αστυνομίας.17Βλ. https://www.youtube.com/watch?v=06WQL1L_9b4Λέγεται ότι στο Pòtoprens λειτουργούν πάνω από 200 συμμορίες, άλλες κάνουν βαριά εγκλήματα όπως βιασμούς, εμπόριο ανθρώπων και οργάνων, άλλες μικροκλοπές και απαγωγές, άλλες προσφέρουν προστασία σε ολιγάρχες. Για πολλές από αυτές τις ομάδες είναι αδύνατο να διευκρινιστεί αν έχουν κυρίως εγκληματικά ή αμυντικά κίνητρα. Στις συμμορίες δεν είναι καθόλου σπάνια η συμμετοχή νέων 13-17 ετών, ενώ συμμετέχουν συχνά πρώην ή εν ενεργεία αστυνομικοί που μεταφέρουν εμπειρία και πληροφορίες. Ο εξοπλισμός τους προέρχεται από λαθρέμπορους όπλων που φέρνουν όπλα κυρίως από το Μαϊάμι (κάποια αγοράζονται στις ΗΠΑ νόμιμα και περνούν τα σύνορα παράνομα) αλλά και από Κολομβία και Τζαμάικα. Η χρηματοδότηση για την αγορά των όπλων συχνά προέρχεται από την ολιγαρχία και τους πολιτικούς που χρησιμοποιούσαν παραδοσιακά τις συμμορίες για άσκηση επιρροής, πλέον όμως ίσως υπάρχουν και κάποιοι που απλά τροφοδοτούν το χάος ώστε να πείσουν τον ΟΗΕ να αποστείλει στρατιωτική δύναμη μιας και οι ένοπλες ομάδες που δημιούργησαν απειλούν την εξουσία των ίδιων.
V
«Στο επίπεδο των ατόμων, βλέπουμε μια πραγματική άρνηση τής κοινής λογικής. Ενώ ο άποικος ή ό αστυνομικός μπορούν μέρα με τη μέρα να χτυπήσουν τον αποικιοκρατούμενο, να τον προσβάλλουν, να τον ρίξουν στα γόνατα, βλέπουμε τον αποικιοκρατούμενο να βγάζει μαχαίρι με την πρώτη εχθρική ή επιθετική ματιά ενός άλλου αποικιοκρατούμενου. […] Διακρίνουμε εδώ με απόλυτη διαύγεια σε συλλογικό επίπεδο, τις περίφημες αντιδράσεις αποφυγής, σαν αυτή η βουτιά μέσα στο αδερφικό αίμα να εμποδίζει να δουν το εμπόδιο, να διευκολύνει να αναβάλλουν για αργότερα την εκλογή που ωστόσο είναι αναπόφευκτη, εκείνη την απόφαση που καταλήγει στον ένοπλο αγώνα εναντίον τής αποικιοκρατίας»18Fanon, 1961:28-29
O Jimmy Chérizier γεννήθηκε το 1977 και μεγάλωσε στις παραγκουπόλεις του Pòtoprens σε μια οικογένεια με 8 παιδιά. Έχασε τον πατέρα του σε ηλικία 5 ετών και βοηθούσε την μητέρα του που πουλούσε τηγανητά κοτόπουλα στην αγορά. Έτσι απέκτησε το ψευδώνυμο «Babekyou», δηλαδή «Μπάρμπεκιου»,19Η λέξη «μπάρμπεκιου» κατάγεται από την Καραϊβική απ’ όπου την μετέφεραν οι αποικιοκράτες στην Ισπανία. αν και η δυτική προπαγάνδα θέλει να απέκτησε αυτό το ψευδώνυμο «_επειδή συνήθιζε να αποτεφρώνει τα θύματά του_».20 https://www.youtube.com/watch?v=2Xd3ty3zosI Δεν τελείωσε το πανεπιστήμιο γιατί κατατάχθηκε στην αστυνομία όπου υπηρέτησε για 14 χρόνια. Βρέθηκε σε ειδική μονάδα, υπεύθυνη για την καταστολή των ταραχών που προκαλούσαν οι συμμορίες. Τον Νοέμβριο του 2017 ανέλαβε ηγετικό ρόλο σε αστυνομική επιχείρηση ενάντια σε συμμορίες υπό την επίβλεψη του ΟΗΕ. Η ανταλλαγή πυρών είχε ως αποτέλεσμα 2 νεκρούς αστυνομικούς και τουλάχιστον 9 νεκρούς πολίτες κάποιοι από τους οποίους ήταν μέλη συμμοριών. Ο Babekyou και οι υπόλοιποι συμμετέχοντες βραβευτήκαν επίσημα την επόμενη μέρα για την διεξαγωγή τής επιχείρησης. Μετά από δυο εβδομάδες η κεντρική ΜΚΟ της Αϊτής η Réseau National de Défense des Droits Humains (RNDDH), που όπως και πολλές άλλες ΜΚΟ χρηματοδοτείται από το National Endowment for Democracy,21 https://www.blackagendareport.com/neds-role-undermining-democracy-haitiαπό τον Καναδά22https://haitiliberte.com/how-canada-funded-a-human-rights-group-that-manufactures-massacres/και άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, εξέδωσε μια αναφορά για το συμβάν κατηγορώντας την αστυνομία για μεγάλο αριθμό εκτελέσεων, πιθανότατα σε μια προσπάθεια να πλήξει την κυβέρνηση με την ίδια μέθοδο που χρησιμοποιούσε και επί Aristide. Η αστυνομία έριξε την ευθύνη στον Babekyou. Ο ίδιος υποστηρίζει ότι στοχοποιήθηκε διότι ήταν ενάντια στο κλίμα διαφθοράς που επικρατεί στην αστυνομία. Αν και ο ίδιος ήθελε να αντιμετωπίσει την εγκληματικότητα, είχε καταλάβει ότι η αστυνομία στρέφεται ενάντια στα φτωχά μέλη των συμμοριών, την ίδια στιγμή που προστατεύει τους αρχηγούς, τους λαθρέμπορους όπλων και την μαφία που κατέχει την εξουσία.
Stencil υπέρ της Viv Ansanm έξω από το προξενείο της Κένυας στην Αθήνα
Η γειτονιά του Babekyou είναι μια από τις παραγκουπόλεις του Pòtoprens, η Delmas 6. Ο Babekyou ασχολούνταν με τα ζητήματα της γειτονιάς του, για παράδειγμα δρώντας στο πλαίσιο της οργάνωσης «Delmas 6 Delmas 8 Yon lot vizyon» (Delmas 6 Delmas 8 Another Vision) τουλάχιστον από το 2017. Πρόκειται για οργάνωση που ασχολούνταν με την επίλυση τοπικών προβλημάτων από την στήριξη των φτωχών, ως την διοργάνωση μαθημάτων (π.χ. μαθήματα χορού για παιδιά) και συλλογική κουζίνα.
Εντωμεταξύ, στο πλαίσιο των τεράστιων διαδηλώσεων του 2018 ενάντια στην αύξηση της τιμής των καυσίμων, την κυβέρνηση Moise και το κουκούλωμα των υπεξαιρέσεων του Petrocaribe, πραγματοποιούνταν λεηλασίες μαγαζιών από διάφορες συμμορίες και ο Babekyou υποστηρίζει ότι μαζί με άλλους αστυνομικούς και πολίτες της γειτονιάς σχημάτισαν μια ένοπλη ομάδα που υπερασπίστηκε την περιοχή από τις συμμορίες και τους πλιατσικολόγους,23 https://haitiliberte.com/how-canada-funded-a-human-rights-group-that-manufactures-massacres/δίχως αυτό να σημαίνει ότι ήταν ενάντια στις διαδηλώσεις.24https://www.youtube.com/watch?v=rlgD5PozR5UΣτις 13/11/18 μια σφαγή σημειώθηκε στην γειτονιά La Saline, περιοχή που ήταν τόπος κινητοποίησης ενάντια στην κυβέρνηση. Δεν είναι ξεκάθαρο εάν πρόκειται για απλή μάχη μεταξύ συμμοριών ή αν συμμετείχε και η αστυνομία με σκοπό την τρομοκράτηση των κατοίκων. Ούτε ο αριθμός των νεκρών είναι διευκρινισμένος αφού αλλού αναφέρονται 7 και αλλού 71 άτομα. To RNDDH και κάποιες άλλες ΜΚΟ, δίνοντας η κάθε μια διαφορετική εκδοχή στις αναφορές τους, περιλαμβάνουν το όνομα του Babekyou ως όργανο του Moise ή ως συμμορίτη που συμμετείχε στα γεγονότα. Ο ίδιος αρνείται ότι εκείνη την μέρα βγήκε από την Delmas 6 επικαλούμενος και μαρτυρίες. Αρνείται επίσης ότι είχε σχέση με τον Moise, και λέει πως ιδεολογικά υποστήριζε τον Aristide του 1990 και εκείνη την περίοδο τον Jean-Charles Moïse που ηγούνταν ενός μικρότερου σοσιαλδημοκρατικού-αντιιμπεριαλιστικού κόμματος, του Platfòm Pitit Desalin. Υποστηρίζει ότι αφότου σχημάτισε ένοπλη ομάδα, ο επικεφαλής της RNDDH καθώς και άλλοι ολιγάρχες του είχαν προτείνει να διαπράξει εγκληματικές ενέργειες για αυτούς, αλλά επειδή αρνήθηκε και μάλιστα μαχόταν ενάντια στις συμμορίες τους στην Delmas 6, το όνομά του βρέθηκε στις αναφορές για την σφαγή στο La Saline. Έτσι ο Babekyou απολύθηκε από την αστυνομία και ακολούθησε ένταλμα σύλληψης του.
Τον Ιούνιο του 2020 ίδρυσε την G9 Family & Allies. Πρόκειται για έναν συνασπισμό αρχικά 9 ενόπλων ομάδων και κάποιων ομάδων που δεν συμμετέχουν σε αυτόν, αλλά θεωρούνται σύμμαχοι. Ο βασικός διακηρυγμένος στόχος της ήταν η εξασφάλιση της σταθερότητας και της βιωσιμότητας των γειτονιών, πράγμα που περιλάμβανε πρωτίστως την αντιμετώπιση της εγκληματικότητας αλλά και την διεκδίκηση κατασκευής υποδομών, την συλλογή σκουπιδιών, τον καθαρισμό και διανομή του πόσιμου νερού κτλ. Η G9 κατηγορήθηκε ως συμμορία – οργανο του Moise, παρότι αυτός την καταδίκασε και η αστυνομία την πολέμησε. Την παρουσίαση της ομάδας την έκανε ο Babekyou σε βίντεο όπου ανέφερε ότι πρόκειται για «μία οργάνωση εθνικιστών που ενδιαφέρονται για την χώρα και τα γκέτο και ενώθηκαν για να διαλύσουν τις συμμορίες και τους αλήτες που οι πολιτικοί χρησιμοποιούν για να βλάψουν τα γκέτο κάθε φορά που αναζητούν να πάρουν την εξουσία.»25https://www.facebook.com/watch/?v=695520534568579Την επόμενη ημέρα ιδρύθηκε ένας αντίπαλος συνασπισμός, η G-Pep, με την υποστήριξη του ολιγάρχη Réginald Boulos, ανθρώπου των Αμερικάνων που είχε εμπλακεί στα δυο πραξικοπήματα ενάντια στον Aristide. Από τότε οι ΗΠΑ ανέλαβαν για τα καλά την εκστρατεία δαιμονοποίησης του Babekyou μέσω των οργανισμών και των μέσων που ελέγχουν παγκοσμίως, ενώ αυξήθηκε και η πίεση για σύλληψή του λόγω της σφαγής στο La Saline
Μέσω του G9 o Babekyou καλεί τον πεινασμένο πληθυσμό σε επιδρομές στην πόλη προς αναζήτηση τροφής. Ένα από τα βασικά αιτήματα που έχει είναι η δημιουργία υποδομών. Υπάρχουν μαρτυρίες ότι η G9 χρησιμοποιεί βία για να πείσει άτομα να την ακολουθήσουν, ενώ σίγουρα οι πιέσεις που ασκεί στις συμμορίες άλλων συνοικιών για να ενωθούν μαζί της κάποιες φορές εξελίχθηκαν σε ένοπλες συγκρούσεις. Για παράδειγμα το 2021 υπήρχαν αιματηρές συγκρούσεις ανάμεσα στην G9 και τις συμμορίες της συνοικίας Bel Air. Βέβαια εντέλει, όπως θα δούμε, οι αρχηγοί του Bel Air συντάχθηκαν με τον Babekyou σε αντικυβερνητικές – αντιιμπεριαλιστικές διαδηλώσεις του 2023.26https://haitiliberte.com/despite-peace-breaking-out-in-haiti-biden-still-calls-for-un-backed-invasion/
Οι επιθέσεις συμμοριών στην Delmas 6, έγιναν καθημερινότητα. Πολίτες που δεν έχουν καμία σχέση με τον Babekyou δολοφονούνται, ακόμη και καίγονται ζωντανοί, μόνο και μόνο επειδή μένουν σε κάποια παράγκα της γειτονιάς. Μία μεγάλη επίθεση συμμοριών και αστυνομίας έλαβε χώρα στις περιοχές Delmas 4 και 6 τον Ιούνιο του 2021. Σε τέτοιες επιθέσεις χρησιμοποιούνται και τεθωρακισμένες μπουλντόζες που γκρεμίζουν τα σπίτια των κατοίκων. Η RNDDH εκδίδει αναφορές σχετικά με τον πόλεμο των συμμοριών κατηγορώντας πάντα την δράση της G9, αλλά για την συγκεκριμένη σφαγή δεν έγραψε τίποτα.
Πολύ γρήγορα οι στόχοι της G9 όπως εκφράζονται στις διάφορες ομιλίες του Babekyou αρχίζουν να εξελίσσονται. Ο Babekyou δηλώνει ότι οι πραγματικοί εχθροί της G9 δεν είναι οι αντίπαλες συμμορίες, τις οποίες καλεί να ενωθούν μαζί του, αλλά η μπουρζουαζία, το 5% που ελέγχει την Αϊτή και δημιουργεί τις συμμορίες βάζοντας τους φτωχούς να αλληλοσκοτώνονται για τα συμφέροντά της. Η G9 Family & Allies μετονομάστηκε σε Revolutionary Forces of the G9 Family & Allies τον Ιούνιο του 2021 σε ένοπλη συγκέντρωση. «Δόξα στον Desallines! Δόξα στον La-Mort! Δόξα στον Péralte! […] Καλούμε τους φτωχούς ανθρώπους, τους ανθρώπους που τους λένε βρώμικους, τους ανθρώπους που τους λένε bandits _, τους καταπιεσμένους[…] να ενωθούν με τις Revolutionary Forces of the G9 Family & Allies, για να απελευθερώσουν την χώρα μια για πάντα.»_27https://youtu.be/0T0ME9iibfc?t=2509Μία εβδομάδα αργότερα πραγματοποίησαν αντικυβερνητική διαδήλωση. «Σήμερα θα ξεφορτωθούμε την άθλια μπουρζουαζία! […] Τα όργανα του συστήματος λένε ότι δεν μπορεί να είμαστε επαναστάτες γιατί οι επαναστάτες δεν είναι πλιατσικολόγοι. Ρωτάμε τα όργανα του συστήματος: Που βρήκε ο F . Castro λεφτά για να κάνει την επανάσταση; Έλεγαν ότι ο N . Mandela είναι τρομοκράτης. Σήμερα ο Mandela έχει μείνει στην ιστορία! […] Δεν θα λεηλατήσουμε τα μαγαζιά των φτωχών. Δεν θα κάψουμε τα μικρά λεωφορειάκια. Αλλά οι φτωχοί δεν έχουν Nissan Patrol και μεγάλα SUV _! Αν χρησιμοποιούν βία εναντίον μας, θα χρησιμοποιήσουμε βία εναντίον τους. […] Όταν πεινάμε, δεν θα κάτσουμε να παραπονιόμαστε ότι πεινάμε. Θα βγούμε στον δρόμο να βρούμε φαγητό!_»28 https://youtu.be/0T0ME9iibfc?t=2632
Εντωμεταξύ ο Moise βρισκόταν σε δύσκολη θέση αφού πέρα από τον λαό είχαν στραφεί και ολιγάρχες εναντίον του, πόσο μάλλον όταν συνεργάτες του πιάστηκαν στα πράσα τον Φεβρουάριο του 2019, να προσπαθούν με την προστασία Αμερικανών μισθοφόρων να μεταφέρουν $80 εκατ. από κυβερνητικό ταμείο σε λογαριασμό που ελέγχεται από τον πρόεδρο, με σκοπό να τα διαχειρίζεται παρακάμπτοντας αντίπαλους παράγοντες εντός της κυβέρνησης.29https://theintercept.com/2019/03/20/haiti-president-mercenary-operation/ Τον πίεσαν να ορίσει διάδοχο, αυτός πρότεινε ως πρωθυπουργό τον Ariel Henry, δυο μέρες μετά (7/7/21) δολοφονήθηκε από κολομβιανούς μισθοφόρους και στις 20/7/21 ο Ariel Henry (αφού τα βρήκε με μεσολάβηση των ΗΠΑ με τον απερχόμενο πρωθυπουργό Joseph), ορίστηκε ως πρωθυπουργός (και άρα ανώτατος αξιωματούχος αφού δεν υπήρχε πρόεδρος) μέσω ενός tweet του OHE30https://x.com/BINUH_UN/status/1416393491219898374που οδηγούσε σε μια ανακοίνωση του Core Group. Δεν είναι σαφές ποιος κρυβόταν πίσω από την δολοφονία, πέρα από το ότι εμπλέκονταν κάποιοι Αϊτοαμερικανοί, αλλά φήμες εμπλέκουν και τον Henry. Τότε δημιουργήθηκε ένα κλίμα υπέρ του Moise και η G9 πραγματοποίησε πορεία για να τιμήσει την μνήμη του και να ζητήσει δικαιοσύνη. Σε αυτή την κίνηση οι αντίπαλοι τους βρήκαν άλλη μια απόδειξη ότι ο Babekyou ήταν ένας άνθρωπος του Moise. Ο Babekyou υποστήριξε πως η στάση του είναι ενάντια στην ταπείνωση της χώρας. «_Σαν πατριώτες που αγαπάμε την χώρα μας, ακόμη και αν η αντιπολίτευση κέρδιζε την εξουσία, ποτέ δεν θα συνεργούσαμε με κάποιο ξένο έθνος για να δολοφονήσουμε τον πρόεδρό μας_»31https://youtu.be/hlXEOvW1jfo?t=256 (3/4,25)
Τον Οκτώβριο του 2021 η αντίπαλη των G9 συμμορία 400 Mawozo (πιθανότατα η μεγαλύτερη των συμμοριών) απαγάγει 17 Αμερικάνους ιεραπόστολους δίνοντας αφορμή στις ΗΠΑ να αποστείλει ειδικούς εγκληματολογικούς συμβούλους στην Αϊτή και να δημιουργήσει στα αμερικανικά και διεθνή μέσα ένα κλίμα υπέρ της επέμβασης στην χώρα. Σε αυτό το κλίμα, οι G9 που επίσης κατηγορούνται για απαγωγές, πραγματοποίησαν διαδήλωση ενάντια στις απαγωγές και γενικότερα την εγκληματικότητα.
Στις 17/10/21, την ημέρα του Dessalines, η G9 εκδίωξε τον Henry και την ασφάλειά του από την τελετή στην οποία ήταν επικεφαλής στο μνημείο του Dessalines. Στην τελετή, στην οποία αποδόθηκε τιμή και στον δολοφονημένο Moise, ηγήθηκε τελικά ο Babekyou ντυμένος με λευκό κοστούμι όπως επιβάλει το εθιμοτυπικό.32https://haitiliberte.com/anniversary-weekend-underscores-tumbling-authority-of-haitian-government-and-washington-its-main-backer/ βλ. και https://www.youtube.com/watch?v=_QhvBD7U9Ww
Μετά την δολοφονία αναδύθηκαν δύο πόλοι που ζητούσαν την υποστήριξη των ιμπεριαλιστών για να κυβερνήσουν. Ο πρώτος είναι η φιλελευθερη «Montana Accord» που βασίζεται σε παράγοντες διάφορων ΜΚΟ. Ο δεύτερος είναι ο κύκλος από τον οποίο προέρχεται ο Henry και σχετίζεται με το Κόμμα των Καραφλών. Οι παράγοντες και των δύο πλευρών εμπλέκονται σαφέστατα στην ανατροπή τού Aristide.
Τον Σεπτέμβρη του 2022 ο Henry αύξησε ξανά τις τιμές των καυσίμων υπό την πίεση του ΔΝΤ. Ακολούθησαν διαδηλώσεις και οι G9 προχώρησαν σε αποκλεισμό τής εισόδου του τερματικού σταθμού καυσίμων Varreux απ’ όπου περνά το 70% των καυσίμων της Αϊτής, ζητώντας την μείωση της τιμής ή την παραίτηση του Henry. Αυτό το είχαν κάνει για μια μικρή περίοδο και έναν χρόνο νωρίτερα,33https://haitiliberte.com/the-frg9-makes-high-stakes-gamble-to-dislodge-pm-ariel-henry/αλλά σταμάτησαν τον αποκλεισμό, ανάμεσα στα άλλα και λόγω των κοινωνικών συνεπειών που είχε. Είναι αλήθεια ότι πρόκειται για ένα αμφιλεγόμενο μέσο πίεσης, δεδομένου ότι στην Αϊτή δεν υπάρχει πλήρως λειτουργικό δίκτυο ηλεκτρισμού και πολλά νοικοκυριά και επιχειρήσεις βασίζονται σε γεννήτριες καυσίμων. Δεν είναι όμως η G9 που εφηύρε αυτή την τακτική. Όλη η χώρα από το 2018 τραντάζεται από τα συνεχόμενα peyi lòk κατά τα οποία οι διαδηλωτές παραλύουν την χώρα μέσω αποκλεισμού των βασικών οδικών αρτηριών.34https://jacobin.com/2024/08/haiti-gang-violence-political-crisis Στις 17/10/22, την μέρα του Dessalines, οι Αϊτινοί έκαναν μεγάλη πορεία προς την πρεσβεία των ΗΠΑ, στην οποία εμφανίστηκαν και ρωσικές σημαίες.35https://haitiantimes.com/2022/10/20/photos-protest-march-on-dessalines-day-in-haiti/Ο Henry ζήτησε δυνάμεις από τον ΟΗΕ. Η κυβέρνηση ανακατέλαβε τον σταθμό με τεθωρακισμένα οχήματα που έδωσαν ΗΠΑ και Καναδάς.
Το Συμβούλιο Ασφαλείας πέρασε στις 21/10/22 ένα ψήφισμα που ανάμεσα στα άλλα κατηγορούσε και τον Babekyou για το χάος.36Εδώ η υιοθέτηση του ψηφίσματος από την ΕΕ: https://eur-lex.europa.eu/legal-content/EL/TXT/HTML/?uri=CELEX:32022R2309Ο ΓΓ του ΟΗΕ πρότεινε είτε να σταλεί ειδική στρατιωτική δύναμη είτε να ενισχυθεί η αστυνομία της Αϊτής. Η Ρωσία37https://russiaun.ru/en/news/211222_hκαι η Κίνα άσκησαν βέτο στην άμεση στρατιωτική εμπλοκή ύστερα και από σχετικές εκκλήσεις που τους έγιναν από ακτιβιστές.38Βλέπε π.χ. https://blackallianceforpeace.com/bapstatements/noforeignmilitaryinhaitiΟι ιμπεριαλιστές, κατανοώντας την αντίδραση που θα υπήρχε από τον πληθυσμό που έζησε την MINUSTAH αν ξαναέβλεπε κυανόκρανους στον δρόμο, αποφάσισαν να εφαρμόσουν ένα μοντέλο σύμφωνο με την δεύτερη πρόταση του ΟΗΕ. Σκέφτηκαν να στείλουν δύναμη αποτελούμενη από μέλη της Caricom και Αφρικανούς που θα ενισχύσει την αστυνομία. O Trudeau έπαιξε ενεργό ρόλο στην αναζήτηση του ξένου εκστρατευτικού σώματος ανάμεσα στα μέλη της Caricom, και ιδίως στην συμμετοχή της Τζαμάικας.39https://www.thecanadafiles.com/articles/canadian-imperialism-in-haiti-part-one-leading-an-intervention-to-restore-haitis-ruling-classΣύμφωνα με τον Ives40https://www.youtube.com/watch?v=6sYkuyRIzAsαπό τα μέλη της Caricom την χειρότερη στάση απέναντι στο ζήτημα της Αϊτής την έχουν η Τζαμάικα, η Γουιάνα και το Μπαρμπάντος, ενώ η Δομινικανή Δημοκρατία έχει παραδοσιακά φιλοϊμπεριαλιστική στάση και συμφέροντα στην αποσταθεροποίηση της Αϊτής υποστηρίζοντας για παράδειγμα τις παραστρατιωτικές δυνάμεις που τρομοκρατούσαν την Αϊτή από το 2000 έως το 2004.41Pierre, 2023Τελικά όμως ο πιο πρόθυμος αποδείχτηκε ο υποτακτικός των ΗΠΑ, 42https://www.communistpartyofkenya.org/87-recent-news/339-president-william-ruto-the-imperialist-puppet-exposed-and-why-the-cpk-shall-take-to-the-streets-todayΚενυάτης πρόεδρος Ruto, που έχει εξασκήσει τις αστυνομικές δυνάμεις του στην καταστολή του λαού του. Έτσι, στις 2 Οκτωβρίου του 2023 υιοθετήθηκε από το Συμβούλιο Ασφαλείας (Ρωσία και Κίνα απείχαν) η πρόταση των ΗΠΑ και Εκουαδόρ για υποστήριξη του σχηματισμού της Multinational Security Support Mission (MSSM), μιας αστυνομικοστρατιωτικής δύναμης που θα συνδράμει την αστυνομία της Αϊτής στην αποκατάσταση της τάξης. Θα βασίζεται οργανωτικά και οικονομικά στις ΗΠΑ, άλλα θα ηγείται η Κένυα που θα στείλει τις περισσότερες δυνάμεις. Δυνάμεις θα σταλθούν από περισσότερες από 10 χώρες.
Από το καλοκαίρι του 2020 πολλές φονικές μάχες δίνονταν ανάμεσα στην G9 και τον αντίπαλο συνασπισμό συμμοριών G-Pep. Η απόφαση για ξένη επέμβαση όμως βρήκε ενάντια την πλειονότητα των συμμοριών και του λαού και όλοι ήθελαν την ανατροπή του Henry. Ο Babekyou θεώρησε ότι ήταν αναγκαίο να τα βρει με τις συμμορίες που ήταν το βασικό εργαλείο των εχθρών του, μια κίνηση που ο Kim Ives43https://www.youtube.com/watch?v=eoPQx22XEEgπαρομοιάζει με την συμμαχία που σύναψε ο Dessalines με τον Pétion (ο οποίος μετά την επιτυχία της επανάστασης οργάνωσε πραξικόπημα ενάντια στον Dessalines που οδήγησε στην δολοφονία του). Προειδοποίησε την G-Pep ότι η ξένη επέμβαση θα κινηθεί αρχικά ενάντια στην G9, αλλά σειρά θα έχουν η G-Pep και όλες οι συμμορίες που αυτή την στιγμή έχουν όπλα στα χέρια και ενωμένες θα μπορούσαν να ανατρέψουν την άρχουσα τάξη που ανάγκασε τους φτωχούς να διαπράττουν εγκλήματα για να επιβιώσουν. Έτσι, αρχικά τον Σεπτέμβριο του 2023 και οριστικά στις 29 Φεβρουάριου του 2024,44Βλ. https://haitiliberte.com/in-cite-soleil-the-g9-federation-in-all-out-war-with-g-pep/οπότε ο κίνδυνος έγινε βέβαιος αφού ο Henry πέταξε για Κένυα ώστε να συνεννοηθεί για την αποστολή δυνάμεων, οι G9 και G-Pep σχημάτισαν συμμαχία με το όνομα «Viv Ansanm» (Ζώντας Μαζί) και συμμετείχαν ένοπλα στις διαδηλώσεις ενάντια στην ξένη επέμβαση. Λεηλατήθηκαν δεκάδες αστυνομικά τμήματα καθώς και η αστυνομική ακαδημία. Πραγματοποιήθηκε επίθεση στις δυο μεγαλύτερες φυλακές τής χώρας απελευθερώνοντας περισσότερους από 4000 φυλακισμένους και η Viv Ansanm απέκλεισε το αεροδρόμιο μη επιτρέποντας στον Henry να επιστρέψει από το ταξίδι του στην Κένυα. Υπό την πίεση των διαδηλωτών, των ένοπλων ομάδων αλλά και λόγω της απογοήτευσης κάποιων μελών της διεθνούς κοινότητας (π.χ. Caricom) o Henry παραιτήθηκε και αυτό πιστώθηκε ως νίκη στην Viv Ansanm.
VI
«Γι’ αυτό κάθε εθνικοαπελευθερωτικό κίνημα πρέπει να προσέξει στο μάξιμουμ αυτό το λούμπεν – προλεταριάτο. Ο κόσμος αυτός ανταποκρίνεται πάντα στην κλήση για εξέγερση, αλλά αν η εξέγερση νομίσει πως μπορεί να αναπτυχθεί αγνοώντας το, το λούμπεν – προλεταριάτο, αυτή η μάζα των πεινασμένων και των αποκλήρων θα ριχτεί στον ένοπλο αγώνα, θα λάβει μέρος στη διένεξη, στην πλευρά αυτή τη φορά του δυνάστη. Ο δυνάστης, που δεν χάνει ποτέ την ευκαιρία να βάλει τους νέγρους νααλληλοφαγωθούν, θα χρησιμοποιήσει με δεξιοτεχνία την αδυναμία κατανόησης και την άγνοια που είναι το αδύνατο σημείο του λούμπεν – προλεταριάτου.»45Fanon, 1961:28-29
Αν και ο Babekyou είναι ο άτυπος ηγέτης της συμμαχίας, αυτό δεν σημαίνει ότι ελέγχει την δράση όλων των ένοπλων ομάδων της, πολλές από τις οποίες εξακολουθούν να πραγματοποιούν διάφορες εγκληματικές ενέργειες, παρότι, τυπικά, οι ομάδες της Viv Ansanm πρέπει να ακολουθούν κάποιους κανόνες. Για παράδειγμα τους απαγορευόταν να διαπράττουν απαγωγές, αλλά επιτρεπόταν σε κάποιες να εισπράττουν φόρο διέλευσης από οχήματα που διασχίζουν την περιοχή τους, μια πρακτική που θυμίζει τον «επαναστατικό φόρο» που εισέπρατταν οι FARC. Στις 25 Νοεμβρίου όμως, οι ηγέτες της Viv Ansam, υποσχέθηκαν στον λαό ότι θα μπορεί να κυκλοφορεί ελεύθερα και χωρίς να πληρώνει, σε όλη την χώρα.46https://haitiliberte.com/as-cops-target-lower-delmas-viv-ansanm-issues-collective-statement-that-haitians-are-free-to-move-around-haiti-again/ Επίσης ο πόλεμος ανάμεσα σε συμμορίες που ανήκουν στις δυο πλευρές δεν είχε σταματήσει στην γειτονιά Cité Soleil ως τις 25/7/24 οπότε οι κάτοικοι ξεχυθήκαν στους δρόμους για να πανηγυρίσουν47https://x.com/Dominicano1621/status/1816541075558834677/video/1 την ειρήνη που συμφωνήθηκε ανάμεσα στις συμμορίες υπό την διαμεσολάβηση του Babekyou. Το αν η άρχουσα τάξη συνεχίζει να εξοπλίζει κάποιες από αυτές τις ομάδες που εν τέλει κινήθηκαν εναντίον της είναι αδιευκρίνιστο. Πλέον οι ομάδες αυτές έχουν αντικαταστήσει το κράτος στις περιοχές που ελέγχουν (κάποιες φορές πάνω από το 80% της πρωτεύουσας). H Viv Ansanm έχει εξαπλωθεί και σε άλλες πόλεις. Πολλές πόλεις και γειτονιές «επέλεξαν» να μην συνταχθούν μαζί της αλλά με τους εχθρούς της (συμμορίες, αστυνομία, ΜΚΟ, ξένη επέμβαση). Έτσι η Viv Ansanm μάχεται ενάντια στις ένοπλες ομάδες αυτών των περιοχών. Στην Canaan αντιπροσωπεύεται από μια σκληρή συμμορία γνωστή με το όνομα «Ταλιμπάν»48 https://peoplesdispatch.org/2023/08/29/march-against-gang-violence-in-haiti-ends-in-massacre/ που έχει συχνά εμπλακεί σε πολύ αιματηρές μάχες με αντίπαλες περιοχές. Αξιοσημείωτη είναι και η ανάδυση ομάδων αυτοάμυνας από πολίτες ενάντια στις συμμορίες, οι λεγόμενες Bwa Kale.49https://haitiliberte.com/bwa-kale-an-anti-gang-uprising-erupts-in-haiti/ Ο Babekyou αρχικά ήταν θετικός απέναντί τους. Πλέον όμως οι πληρωμένες από τους ολιγάρχες συμμορίες συχνά κρύβονται πίσω από τον μανδύα μιας Bwa Kale.
Εντωμεταξύ, μέσα σε αυτό το χάος ξαναεμφανίστηκε και ο Guy Philippe. Πρόκειται για πρώην αστυνομικό που όταν απολύθηκε από την αστυνομία οργάνωσε συμμορία που συμμετείχε στο πραξικόπημα του 2004 και αργότερα κατέβηκε στις εκλογές (ιστορία που έχοντας κάποιες αναλογίες με αυτή του Babekyou δείχνει το πολιτικό κλίμα της χώρας). Tο 2017 ο Philippe καταδικάστηκε σε φυλάκιση στις ΗΠΑ, όμως μόνο για ξέπλυμα χρήματος, απαλλασσόμενος από τις βαριές κατηγορίες περί του εμπορίου ναρκωτικών που διέπραττε. Αφότου οι Αμερικάνοι τον αποφυλάκισαν λόγω καλής διαγωγής τον Νοέμβριο του 2023, επέστρεψε στην Αϊτή, ανακοίνωσε την ίδρυση κόμματος και θεωρήθηκε άνθρωπος που θα μπορούσε να διαμεσολαβήσει ανάμεσα στην κυβέρνηση και τον Babekyou ή να αντιμετωπίσει την Viv Ansanm. Εντέλει τάχθηκε ενάντια στον Henry και την ξένη επέμβαση, καλώντας σε εξέγερση εναντίον του και έγινε ένας από τους ανταγωνιστές του Babekyou. Για πολλούς ήρωας, έχει λοιπόν ένα προφίλ που θα μπορούσε να θεωρηθεί εναλλακτικό αυτού του Babekyou, πόσο μάλλον αφού προσεγγίζει με χονδροειδή τρόπο και την ρητορική του «_Ο Mandela, ο Chávez, ο Lula da Silva ήταν επίσης στην φυλακή[…] Αν οι άνθρωποί μου με πιστεύουν και με εμπιστεύονται θα γίνω ο ηγέτης τους_», ενώ αναφορές κάνει και στον Castro.50https://www.bbc.com/news/world-latin-america-68534619 Μάλιστα μια πρώην πρέσβης των ΗΠΑ στην Αϊτή δήλωσε πως εκτιμά ότι ο Philippe και ο Babekyou θα πρέπει να αποτελέσουν μέρη της λύσης στην Αϊτή.51https://vantbefinfo.com/guy-philippe-et-barbecue-devraient-faire-partie-de-la-solution-selon-pamela-white/ Μία ακόμη αξιοσημείωτη περίπτωση αντιπάλου του Babekyou είναι αυτή του ράπερ(https://www.youtube.com/watch?v=8DXZk4MPHUQ) Izo που ηγείται της συμμορίας «5 Segond».
Από τον Απρίλιο του 2024 η επίσημη εξουσία έχει περάσει στο Μεταβατικό Προεδρικό Συμβούλιο που αποτελείται από το Συμβούλιο των Υπουργών και πρόεδρο που αλλάζει κάθε λίγους μήνες. Υποτίθεται πως το συμβούλιο θα διεξαγάγει εθνικές εκλογές ως τον Φεβρουάριο του 2026 με την βοήθεια του αμερικανικού International Foundation for Electoral Systems. Οι ΗΠΑ που βρίσκονται πίσω από το Συμβούλιο, επέλεξαν να βάλουν σε αυτό εκπροσώπους από αντίπαλα πολιτικά κόμματα και εσωτερικά συμφέροντα, με αποτέλεσμα το όργανο να είναι πλήρως δυσλειτουργικό. Υπάρχουν εντός του δυο πόλοι που όμως και εντός τους έχουν αντικρουόμενα συμφέροντα. Ο κυρίαρχος πόλος αποτελείται από την Montana Accord που εκπροσωπεί πολιτικά την πιο φιλελεύθερη αστική τάξη και σχετίζεται με τις ΜΚΟ, μια ομάδα επιχειρηματιών, και το Fanmi Lavalas (το εκφυλισμένο κόμμα του Aristides ο οποίος, εκφυλισμένος σοσιαλδημοκράτης και ο ίδιος, βρίσκεται ακόμη στο εξωτερικό). O άλλος πόλος είναι αυτός που περισσότερο έχει φθαρεί από τα πρόσφατα σκάνδαλα και αποτελείται από το PHTK, το κόμμα που υποστήριξε ο Sweet mickey και στο οποίο μετείχε και ο δολοφονημένος Moise. Έτσι δημιουργείται μια κλασική κατάσταση του τύπου «οι από πάνω δεν μπορούν να κυβερνήσουν», πόσο μάλλον όταν το κράτος είναι κατεστραμμένο, οι ιμπεριαλιστές έχουν απλώσει τις δυνάμεις τους σε πολλά μέτωπα, ενώ οι από κάτω σίγουρα δεν επιθυμούν μια ξένη επέμβαση. Ο Babekyou δήλωσε πως όποιος δέχεται να είναι μέλος του Συμβουλίου αποτελεί στόχο. Παράλληλα όμως, ιδίως από τον Ιούλιο52https://www.telesurtv.net/poderoso-jefe-pandillero-haitiano-propone-deponer-las-armas-y-promover-un-dialogo-nacional/ και έπειτα, προωθεί την επίτευξη ειρηνικού εθνικού διαλόγου με την επίσημη κυβέρνηση, ζητώντας οι ένοπλες ομάδες των φτωχογειτονιών να έχουν μια θέση στο τραπέζι όπου θα αποφασιστεί το μέλλον της χώρας αλλά είναι προφανές ότι οι εκκλήσεις του δεν βρίσκουν επίσημη ανταπόκριση. «Είτε θα έχουμε πολιτικό διάλογο και συμφιλίωση, είτε θα προχωρήσουμε σε εμφύλιο πόλεμο.» προειδοποιεί.53https://haitiliberte.com/revolutions-are-violent-contradictory-and-messy-in-haiti-as-elsewhere/
Παράλληλα ο Babekyou και άλλοι ηγέτες της Viv Ansanm χρησιμοποιούν καθημερινά το Tik Tok, παρότι οι λογαριασμοί τους συνεχώς διαγράφονται, για να συνομιλούν με τους πολίτες μέσω live μεταδόσεων τις οποίες παρακολουθούν χιλιάδες άτομα. Μάλιστα όσοι συμμετέχουν στα live του Babekyou απειλούνται με διώξεις και πρόσφατα εκδόθηκε διεθνές ένταλμα σύλληψης για ανθρώπους της διασποράς που αλληλοεπιδρούσαν με τον Babekyou σε αυτά τα live. Σε μια τέτοια μετάδοση ο Babekyou αποκάλυψε ότι η πρεσβεία των ΗΠΑ τον προσέγγισε με σκοπό την εξαγορά του με μία νέα ταυτότητα και ζωή στις ΗΠΑ.
Όσον αφορά την MSSM, τον Ιούνιο του 2024 στάλθηκαν οι πρώτοι 400 Κενυάτες, ο Babekyou την υποδέχτηκε με ένοπλη παρέλαση στην γειτονιά,54https://youtu.be/zq5pDRucQuU?si=WGmUoL53kGwtssaMαλλά ως σήμερα η αποστολή είναι πλήρως δυσλειτουργική. Ενώ προβλεπόταν να αναπτυχθούν 2.500 άντρες, σήμερα υπάρχουν γύρω στους 430 (οι Κενυάτες και λίγοι Τζαμαϊκανοί). Υπάρχουν αναφορές για κάποιες απώλειες και ότι Κενυάτες αξιωματικοί παραιτήθηκαν λόγω της καθυστέρησης των πληρωμών και των γενικότερων συνθηκών εργασίας. Τίποτα από αυτά δεν επιβεβαιώνεται επίσημα αν και ο Ruto παραδέχτηκε την έλλειψη εξοπλισμού, επιμελητείας και χρηματοδότησης (για τα οποία έχουν την ευθύνη οι ΗΠΑ). Η δύναμη αυτή βρίσκεται κυρίως πίσω από οδοφράγματα περιφρουρώντας το αεροδρόμιο και κάποιες φορές απομακρύνεται για να πραγματοποιήσει επιχειρήσεις ακόμη και σε εγκαταλελειμμένα κτήρια55https://www.youtube.com/watch?v=6sYkuyRIzAs απλά για να τραβάει βίντεο εφόδων που δικαιολογούν την ύπαρξή της.
Οι ΗΠΑ έχουν ανοίξει στον ΟΗΕ το ζήτημα μετατροπής της MSSM σε κανονική στρατιωτική ειρηνευτική αποστολή, αλλά Ρωσία και Κίνα έθεσαν βέτο. Μάλιστα στις 20/11/24 το Συμβούλιο Ασφαλείας μετά από αίτημα της Ρωσίας και της Κίνας οργάνωσε ανοιχτή ενημερωτική συνάντηση στην οποία συμμετείχε και ο Dan Cohen56https://press.un.org/en/2024/sc15908.doc.htm οπλίζοντας με επιχειρήματα υπέρ του βέτο τον Ρώσο αντιπρόσωπο. Φαίνεται πως οι ΗΠΑ θέλουν να αναδειχθεί μια νόμιμη κυβέρνηση στην Αϊτή η οποία θα υπογράψει συμφωνία στο πλαίσιο του Global Fragility Act (GFA), για το οποίο η Αϊτή θα αποτελέσει την πειραματική δοκιμασία. Πρόκειται για ένα νέο εργαλείο επέμβασης σε κάποιες κοινωνικοοικονομικά «εύθραυστες» περιοχές του πλανήτη. Το εργαλείο εισήχθη σε νόμο57https://www.congress.gov/bill/116th-congress/house-bill/2116που υπέγραψε ο Trump το 2019 και στην συνέχεια αναπτύχθηκε επί Biden.58 https://www.state.gov/stability-strategy/Οι περιοχές εστίασης του GFA είναι οι: Αϊτή,59Εδώ το πλάνο για την Αϊτή: https://www.state.gov/wp-content/uploads/2024/03/The-U.S.-Strategy-to-Prevent-Conflict-and-Promote-Stability-10-Year-Plan-for-Haiti-Accessible-3.22.2024.pdf Λιβύη, Μοζαμβίκη, Παπούα Νέα Γουινέα, Μπενίν, Ακτή Ελεφαντοστού, Γκάνα, Γουινέα, Τόγκο. Σύμφωνα με το GFA, οι ΗΠΑ θα επεμβαίνουν με διμερή συμφωνία για 10 χρόνια σε μια χώρα με σκοπό να προωθήσουν τον τερματισμό συγκρούσεων και την επίτευξη της σταθερότητας. Βασικό ρόλο θα παίξει η αναδιαμόρφωση της λειτουργίας και συνεργασίας μεταξύ των διαφόρων εμπλεκόμενων υπηρεσιών των ΗΠΑ (υπουργεία, USAID, στρατός κ.τ.λ.) με σκοπό την καλύτερη προσαρμογή στα τοπικά πλαίσια σε συνεργασία με τους τοπικούς φορείς και διεθνείς οργανισμούς, συμπεριλαμβανομένου του ΟΗΕ. Έμφαση επίσης δίνεται στο να μην θυσιάζονται μακροπρόθεσμοι στόχοι για βραχυπρόθεσμες νίκες, μαθαίνοντας από το παρελθόν και τις διάφορες ατελέσφορες άμεσες στρατιωτικές επεμβάσεις. Οπωσδήποτε βασικός σκοπός είναι η «Διαχείριση αντίπαλων δυνάμεων: Οι χώρες που αντιμετωπίζουν ευθραυστότητα έχουν γίνει πεδίο ανταγωνισμού μεταξύ των ΗΠΑ και των αντιπάλων τους. Η επιρροή της Ρωσίας και της Κίνας έχει εκμεταλλευτεί τις ρωγμές, έχει επιδεινώσει την αδύναμη διακυβέρνηση […] Θα εξετάσουμε πώς η εμπλοκή των ΗΠΑ σε εύθραυστα κράτη μπορεί να επηρεάσει και να επηρεαστεί από τα ευρύτερα γεωπολιτικά μας συμφέροντα.»60https://www.state.gov/2022-prologue-to-the-united-states-strategy-to-prevent-conflict-and-promote-stability/ Πιθανότατα βασικό στόχο του GFA να αποτελεί και η δημιουργία ευνοϊκών συνθηκών σε αυτές τις χώρες, ώστε να μπορούν να εγκατασταθούν εκεί επιχειρήσεις που θα εκμεταλλεύονται το φθηνό εργατικό δυναμικό μιας και η Κίνα δεν είναι πλέον κατάλληλη για αυτόν τον ρόλο. Οι ζώνες ελεύθερου εμπορίου της Αϊτής ίσως αξιοποιηθούν σε αυτό το πλαίσιο.61https://youtu.be/8nwmvuI5VNw?t=1216
Εντωμεταξύ, η ιδεολογία που διαμορφώνει ο Babekyou συνεχώς εξελίσσεται. Στις αναλύσεις του προσδιορίζει τους εχθρούς του ως εξής: Αρχικά υπάρχουν οι ιμπεριαλιστές (ΗΠΑ, Γαλλία και Καναδάς). Έπειτα η μπουρζουαζία (με έμφαση να δίνεται πάντα στους Συρολιβανέζους) και οι πολιτικοί της. Είναι αλήθεια πως αν και ζητάει υποδομές, υγεία, παιδεία, έλεγχο του τραπεζικού συστήματος και εξουσία στον λαό, δεν αρθρώνει κάποιο συγκεκριμένο πρόγραμμα για όλα αυτά. Τονίζει ότι θέλει η Αϊτή να αναπτύξει σχέσεις με την Βενεζουέλα και αναφέρεται συχνά στην επαναστατική παράδοση της Κούβας. Φανερή είναι και η συμπάθειά του προς τον παναφρικανισμό με συνεχείς αναφορές στον Sankara και, όλο και περισσότερο, στον Ibrahim Traoré. Προσπαθώντας να γνωστοποιήσει στην Αφρική τον αγώνα του την εποχή που έφτασαν οι Κενυάτες, ζήτησε ο ίδιος να του πάρουν συνέντευξη από το African Stream. Εκεί είπε πως νιώθει ότι η Αϊτή είναι μια αφρικανική χώρα και πως «Για να είμαι ειλικρινής μαθαίνω τώρα για τον παναφρικανισμό. Ακούω πολύ τον Kemi Seba , αλλά έχω έλλειψη χρόνου. Από την άλλη, κάθε μέρα αφιερώνω τουλάχιστον μια ώρα για να μάθω περισσότερα για τον παναφρικανισμό_».62https://rumble.com/v5f958t-exclusive-interview-haitis-barbecue-on-revolution-western-media-and-more.html«_Ο μικρός Barbecue _είχε κάποιο είδωλο;» τον ρώτησαν σε άλλη συνέντευξη. «_Αγαπάω τον Jean Jacques Dessalines και την φιλοσοφία του: “Κόψε τα κεφάλια τους και κάψε ότι έχουν!” [αναφορά στο ρητό «Koupe Tet Boule Kay»]. Μετά από αυτό έχω πολλά παραδείγματα να δώσω. Πρόσφατα έχουμε τον Ibrahim Traor _é._»63https://youtu.be/Xxg3WrhfsLI?t=2348
Ο κλοιός γύρω από τον Babekyou κλείνει όλο και περισσότερο και δεν θα αποτελεί έκπληξη αν δολοφονηθεί σε λίγες μέρες. Σε μια συνέντευξή του στις 12 Νοεμβρίου σε ραδιοφωνική εκπομπή (η οποία έχει πλέον σταματήσει με απαγόρευση λόγω του ότι έδωσε λόγο στον Babekyou) αποκάλυψε ότι το Μεταβατικό Προεδρικό Συμβούλιο έστειλε διαμεσολαβητές, συμπεριλαμβανομένου του ακτιβιστή Dickson Oreste, για να διαπραγματευτεί με ορισμένους ηγέτες των ένοπλων ομάδων. Ο Babekyou μάλιστα συνομίλησε με μέλος του συμβουλίου μέσω του κινητού τηλεφώνου του Oreste. Το Συμβούλιο αρνήθηκε ότι είχε οποιαδήποτε επαφή με τους γκάνγκστερ και λίγες μέρες μετά ο Oreste δολοφονήθηκε.64https://haitiliberte.com/one-cannot-assassinate-ideas-or-a-cause/ Η αστυνομία, κάποιες φορές μαζί με την MSSM έχει κάνει πολλές επιχειρήσεις στην γειτονιά του Babekyou, έχει σκοτώσει διάφορους συνεργάτες του και στα τέλη του Νοέμβρη κατάφερε ακόμη και να κατεδαφίσει το σπίτι του.65https://x.com/african_stream/status/1862461130943156372Τα παραπάνω έχουν επιπτώσεις και στο εσωτερικό της Viv Ansanm. Διάφοροι ηγέτες ομάδων αντιδρούν στην υπερβολική προβολή και επιρροή που έχει ο Babekyou (που μάλιστα δεν μπόρεσε να προστατεύσει ούτε το σπίτι του), ζητώντας του να μην εκφράζεται τόσο συχνά δημόσια, επιβάλλοντάς του ένα διάλειμμα από το Tik Tok,66https://youtu.be/6sYkuyRIzAs?t=387ενώ προσπαθούν να υποβαθμίσουν την θέση του και να διεκδικήσουν την ηγεσία.
«Παρουσιασμένη γυμνή η αποαποικιοποίηση αφήνει να μαντέψουμε πίσω από όλους της τους πόρους πυρωμένες σφαίρες και ματωμένα μαχαίρια. Γιατί, αν είναι οι έσχατοι να γίνουν πρώτοι, αυτό δεν μπορεί να γίνει παρά μετά από μια αποφασιστική και αιματηρή σύγκρουση των δύο πρωταγωνιστών.[…] Ο αποικιοκρατούμενος που αποφασίζει να πραγματοποιήσει αυτό το πρόγραμμα, να γίνει κινητήρια δύναμή του, είναι από την αρχή προετοιμασμένος για τη βία. Από τη στιγμή που γεννιέται είναι φανερό γι’ αυτόν πως αυτός ο περιοριστικός κόσμος, ο σπαρμένος με απαγορεύσεις, δεν μπορεί ν’ αμφισβητηθεί παρά με την απόλυτη βία.»67Fanon, 1961:11
ΠΗΓΕΣ
Berthony Dupont. 24/07/24 This is the Haitian People’s Chance to Break their Chains Again https://haitiliberte.com/this-is-the-haitian-peoples-chance-to-break-their-chains-again/
Berthony Dupont. 4/12/2024 One Cannot Assassinate Ideas or a Cause https://haitiliberte.com/one-cannot-assassinate-ideas-or-a-cause/
Bureau of Conflict and Stabilization Operations. 01/04/22 Prologue to the United States Strategy to Prevent Conflict and Promote Stability https://www.state.gov/2022-prologue-to-the-united-states-strategy-to-prevent-conflict-and-promote-stability/
Catherine Porter, Constant Méheut, Matt Apuzzo, Selam Gebrekidan. 16/11/22 The Root of Haiti’s Misery: Reparations to Enslavers https://www.nytimes.com/2022/05/20/world/americas/haiti-history-colonized-france.html
Communist Party of Kenya. 18/06/24 Unmasking Ruto’s Betrayal and Mobilizing for Kenya’s Sovereignty and Justice https://www.communistpartyofkenya.org/87-recent-news/339-president-william-ruto-the-imperialist-puppet-exposed-and-why-the-cpk-shall-take-to-the-streets-today
Dan Cohen. 10/05/23 “Bwa Kale” – an Anti-gang Uprising Erupts in Haiti https://haitiliberte.com/bwa-kale-an-anti-gang-uprising-erupts-in-haiti/
Dan Cohen. 20/11/24 NO! to Another UN “Peace-Keeping” Force to Militarily Occupy Haiti. https://haitiliberte.com/no-to-another-un-peace-keeping-force-to-militarily-occupy-haiti/
Dan Coughlin, Kim Ives. 01/06/11 WikiLeaks Haiti: Let Them Live on $3 a Day https://www.thenation.com/article/archive/wikileaks-haiti-let-them-live-3-day/
Fanon, Frantz. 1982. Της γης οι κολασμένοι. (μτφ Αρτέμη Αγγέλα) Κάλβος [1961]
Greg Dunkel. 05/05/23 Hunger in Haiti: Made in USA https://haitiliberte.com/hunger-in-haiti-made-in-usa/
Jane Regan. 26/11/19 Shooting at Haitian Parliament Surprises Few as Anti-Government Protests Continue https://nacla.org/news/2019/09/26/shooting-haitian-parliament-surprises-few-anti-government-protests-continue
Jelin Esau Jules. 30/03/22 Haiti: A Grassroots Analysis on the State of Affairs Since the Assassination of de facto President Jovenel Moïse https://www.blackagendareport.com/haiti-grassroots-analysis-state-affairs-assassination-de-facto-president-jovenel-moise
Jimmy ‘Barbecue’ Cherizier. 22/02/24 συνέντευξη στον Giles Clarke https://www.gilesnclarke.com/jimmy-barbecue-cherizier-1-on-one-interview
Jonathan Katz. 05/05/15 The king and queen of Haiti https://www.politico.eu/article/the-king-and-queen-of-haiti/
Kevin Edmonds. 05/07/10 NGOs and the Business of Poverty in Haiti https://nacla.org/news/ngos-and-business-poverty-haiti
Kim Ives. 30/10/24 Revolutions are Violent, Contradictory, and Messy, in Haiti as Elsewhere https://haitiliberte.com/revolutions-are-violent-contradictory-and-messy-in-haiti-as-elsewhere/
Kim Ives. 01/06/11 New WikiLeaked Cables Reveal: How Washington and Big Oil Fought PetroCaribe in Haiti https://haitiliberte.com/new-wikileaked-cables-reveal-how-washington-and-big-oil-fought-petrocaribe-in-haiti/
Kim Ives. 10/11/21 The FRG9 Makes High Stakes Gamble to Dislodge PM Ariel Henry https://haitiliberte.com/the-frg9-makes-high-stakes-gamble-to-dislodge-pm-ariel-henry/
Kim Ives. 11/11/2022 The Battle for the Varreux Terminal https://haitiliberte.com/the-battle-for-the-varreux-terminal/
Kim Ives. 13/07/22 In Cité Soleil, the G9 Federation in All-Out War with G-Pèp https://haitiliberte.com/in-cite-soleil-the-g9-federation-in-all-out-war-with-g-pep/
Kim Ives. 20/10/21 Anniversary Weekend Underscores Tumbling Authority of Haitian Government… and Washington, its Main Backer https://haitiliberte.com/anniversary-weekend-underscores-tumbling-authority-of-haitian-government-and-washington-its-main-backer/
Kim Ives. 20/11/23 Despite Peace Breaking Out in Haiti, Biden Still Calls for “UN-Backed” Invasion https://haitiliberte.com/despite-peace-breaking-out-in-haiti-biden-still-calls-for-un-backed-invasion/
Kim Ives. 27/11/24 As Cops Target Lower Delmas, Viv Ansanm Leaders Declare that Haitians are Free to Move around Haiti Again https://haitiliberte.com/as-cops-target-lower-delmas-viv-ansanm-issues-collective-statement-that-haitians-are-free-to-move-around-haiti-again/
Kim Ives. 31/07/24 Cité Soleil Unites, the CPT Splits, While Conille and Kenyans Run https://haitiliberte.com/cite-soleil-unites-the-cpt-splits-while-conille-and-kenyans-run/
Luckson Saint-vil. 17/03/24 «Guy Philippe et Barbecue devraient faire partie de la solution», selon Pamela White https://vantbefinfo.com/guy-philippe-et-barbecue-devraient-faire-partie-de-la-solution-selon-pamela-white/
Mamyrah Prosper, Ernst Jean-Pierre, Sabine Lamour, Georges Eddy Lucien. 14/08/24 Haiti’s Gang Violence Is a Symptom of Its Political Crisis https://jacobin.com/2024/08/haiti-gang-violence-political-crisis
Mark Weisbrot. 23/11/05 Undermining Haiti https://www.thenation.com/article/archive/undermining-haiti/
Matthew Cole, Kim Ives. 20/03/19 U.S. Mercenaries Arrested in Haiti Were Part of a Half-Baked Scheme to Move $80 Million for Embattled President https://theintercept.com/2019/03/20/haiti-president-mercenary-operation/
Michael Kastner. 14/03/17 How US Crop Dumping Keeps Haiti Poor and Dependent https://fee.org/articles/how-us-crop-dumping-keeps-haiti-poor-and-dependent/
Peoples Dispatch. 29/08/23 March against gang violence in Haiti ends in massacre https://peoplesdispatch.org/2023/08/29/march-against-gang-violence-in-haiti-ends-in-massacre/
Pierre, Jemima. 2023. Haiti as Empire’s Laboratory. NACLA Report on the Americas, 55(3), 244–250.
Pierre, Jemima. 06/03/24 Why is CARICOM Betraying Haiti on Behalf of the U.S.? https://www.blackagendareport.com/why-caricom-betraying-haiti-behalf-us
Stéphanie Trouillard. 12/05/2015 Hollande’s vow to settle ‘debt’ to Haiti sparks confusion https://www.france24.com/en/20150512-hollande-vow-haiti-debt-france-settle-slavery-confusion
Telesur. 06/07/24 Poderoso jefe pandillero haitiano propone deponer las armas y promover un diálogo nacional https://www.telesurtv.net/poderoso-jefe-pandillero-haitiano-propone-deponer-las-armas-y-promover-un-dialogo-nacional/
The Black Alliance for Peace, Haiti/Americas Team. 16/10/22 An Open Letter to the Representatives of the People’s Republic of China and the Russian Federation https://blackallianceforpeace.com/bapstatements/noforeignmilitaryinhaiti
Travis Ross 26/10/22 The NED’s Role in Undermining Democracy in Haiti https://www.blackagendareport.com/neds-role-undermining-democracy-haiti
Travis Ross. 03/04/24 How Canada Funded a “Human Rights” Group that Manufactures Massacres https://haitiliberte.com/how-canada-funded-a-human-rights-group-that-manufactures-massacres/
Travis Ross. 13/06/23 Canadian imperialism in Haiti, Part 1: Leading an intervention to restore Haiti’s ruling class https://www.thecanadafiles.com/articles/canadian-imperialism-in-haiti-part-one-leading-an-intervention-to-restore-haitis-ruling-class
Travis Ross. 15/03/23 Renewed Calls for International Solidarity from Haitian Trade Unions and Civil Society Organizations https://www.blackagendareport.com/renewed-calls-international-solidarity-haitian-trade-unions-and-civil-society-organizations
Vanessa Buschschlüter. 12/03/24 The men fighting gang leader Barbecue for power in Haiti https://www.bbc.com/news/world-latin-america-68534619
Vassily Nebenzia. 21/12/22 Statement by Permanent Representative at UNSC briefing on Haiti https://russiaun.ru/en/news/211222_h
Vijay Prashad. 28/11/22 Four straight years of nonstop street protest in Haiti https://www.struggle-la-lucha.org/2022/09/28/four-straight-years-of-nonstop-street-protest-in-haiti/
ΒΙΝΤΕΟ – ΝΤΟΚΙΜΑΝΤΕΡ
Ben Dupuy, Kim Ives. 1983 Bitter cane https://vimeo.com/125611719
Charles Villa. 11/10/24 I met the gangs of Port-au-Prince, capital of Haiti https://www.youtube.com/watch?v=06WQL1L_9b4
Chris Must List 28/12/22 My Day with a Haitian Gang Member—Murdered a Month Later! https://youtu.be/WbuEUM9ysWs?si=1tHwQrAvcmVpw3TF
Dan Cohen, Kim Ives. 2024 Haiti: Intervention versus Revolution https://www.youtube.com/watch?v=LO6CMvSP2rw
Dan Cohen, Kim Ives. Another Vision: Inside Haiti’s Uprising. https://www.youtube.com/watch?v=rlgD5PozR5U, https://www.youtube.com/watch?v=0T0ME9iibfc, https://www.youtube.com/watch?v=hlXEOvW1jfo
Democracy Now. 05/03/24 Haiti PM Ariel Henry’s U.S.-Backed Gov’t Faces Gang Uprising as U.N. Set to Deploy Kenyan Police https://youtu.be/OxrSZtLk7vU?si=kkxMuIIppyWGxjhk
Jimmy ‘Barbecue’ Cherizier, Toto Alexandre. 03/24 Συνέντευξη στο Uncaptured Media https://youtu.be/m8yV_NrOuH4?si=PLe1pipdCOVldVN2
Jimmy ‘Barbecue’ Cherizier. 06/10/24 συνέντευξη στον Timmy Karter https://www.youtube.com/watch?v=Xxg3WrhfsLI
Jimmy ‘Barbecue’ Cherizier. 07/08/24 συνέντευξη στην Maud-Salomé Ekila του African stream https://rumble.com/v5f958t-exclusive-interview-haitis-barbecue-on-revolution-western-media-and-more.html
Jimmy ‘Barbecue’ Cherizier. 13/11/24 συνέντευξη στον Chris Must List https://youtu.be/Grizjgwejxg?si=2myCaCad4hCZ6ASf
Jimmy ‘Barbecue’ Cherizier. 19/10/24 συνέντευξη στον Chuck Holton https://youtu.be/5Ph2GHUE7h0?si=Q7zkL55usVVSgQv5
Jimmy ‘Barbecue’ Cherizier. 28/06/24 Barbecue Kap Antrene Sòlda’l Yo Pou Batay Ak Sòlda Kenya Yo, Li Di Li pa Pè, Vivan Ou Mò Lap Batay https://youtu.be/zq5pDRucQuU?si=p3De1kl0J4uJkGo3
Kevin Edmonds. 10/04/24 CARICOM, Regional Arm of the Core Group, Sells Out Haiti Again. https://www.blackagendareport.com/caricom-regional-arm-core-group-sells-out-haiti-again
Kim Ives. 09/12/24 συνέντευξη στο Orinoco Tribune https://www.youtube.com/watch?v=6sYkuyRIzAs
Kim Ives. 11/24 Συνέντευξη στο Subversive History https://www.youtube.com/watch?v=8nwmvuI5VNw https://www.youtube.com/watch?v=q3wvO9BnAsA https://www.youtube.com/watch?v=eoPQx22XEEg https://www.youtube.com/watch?v=FKWZWIg4mkU
Kim Ives. 29/10/24 συνέντευξη στο PressTv https://www.presstv.ir/Detail/2024/10/12/735102/Documenting-the-Truth-about-Haiti-with-Kim-Ives Uncaptured Media 22/11/24 U.S. Pushes for full UN intervention in Haiti https://www.youtube.com/live/vtxnE07r4W0?si=2gJXjkSndFwR2VF2