hard - WikiWoordenboek (original) (raw)

Nederlands

Uitspraak

• Geluid: hard (hulp, bestand)
• IPA: / hɑrt / (1 lettergreep); /ɦɑrt/

Woordafbreking

• hard

Woordherkomst en -opbouw

• In de betekenis van ‘moeilijk samen te drukken, te verbrijzelen, te buigen; luid, meedogenloos’ voor het eerst aangetroffen in het jaar 901 [1]

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. stevig, een uitwendige kracht onverzettelijk weerstaand
   • Diamant is de hardste stof bekend aan de wetenschap.
2. psychologisch tegen veel bestand, voor niets terugdeinzend
   • Dat is een harde kerel.
3. streng
   • Een hard oordeel.
4. krachtig
   ▸ Maar om te zorgen dat de boog niet instortte in de harde wind moest je een vakwerk van hout en planken bouwen dat vanaf de bodem van het dal omhoogging — er waren enorme hoeveelheden hout nodig om de ondersteuning sterk genoeg te maken.[2]
5. met grote geluidssterkte
   • Hij had last van de harde muziek van zijn buren.

Bijwoord

hard

1. met veel inzet en energie
   ▸ Na twintig jaar hard werken in glimmende kantoorgebouwen had ik behoefte aan meer natuur en avontuur.[3]
2. met grote snelheid
   • Hij kan heel hard lopen.

Synoniemen

• [4] snel, vlug

Antoniemen

• [1] zacht, week, zwak
• [2] slap, weekhartig, weekmoedig
• [3] slap
• [4] langzaam, traag

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: hard als steen
• [2]: ergens hard aankomen

Hyponiemen

• (intensivering) knetterhard, bikkelhard, dubbelhard, glashard, keihard, knalhard, knoerthard, loeihard, snoeihard, spijkerhard
• beenhard, glashard, ijzerhard, keihard, kogelhard, plankhard, roerhard, staalhard, steenhard, winterhard

Afgeleide begrippen

Vertalingen

1. stevig, een uitwendige kracht onverzettelijk weerstaand

ergens hard aankomen

• Duits: jemand hart treffen

Werkwoord

hard

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van harden
   • Ik hard.
2. gebiedende wijs van harden
   • Hard!
3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van harden
   • Hard je?

Gangbaarheid

• Het woord hard staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "hard" herkend door:

Verwijzingen

1. ↑ "hard" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
2. ↑
   Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
   “Kop in het zand” (2015), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044628142
3. ↑
   Tim Voors
   “Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
4. ↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Engels

Uitspraak

• Geluid: hard (VS) (hulp, bestand)

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. ingewikkeld, lastig, moeilijk
2. veeleisend, zwaar [2]

Afgeleide begrippen

• harden, hardship

Zelfstandig naamwoord

hard

1. paal
2. (sport) harde band van een raceauto
3. (informeel) cocaïne
4. (informeel) hard werk, zware arbeid

Frans

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?

Zelfstandig naamwoord

hard m

1. (spreektaal) pornofilm [1]
2. (spreektaal) hardrock [1]
3. (spreektaal) elektronische apparaten, hardware [1]

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. (spreektaal) moeilijk, pijnlijk
   «Trop hard l’exo de c’matin!»
   Die oefening van vanochtend was echt moeilijk! [1]

Verwijzingen

1. 1 2 3 4 Wouw, Berry van de, Woordenboek populair Frans - Nederlands. Woordenboek van het Frans dat u op school nooit leerde, 2e druk, Breda: Uitgeverij Arti-Choc, 2014; p. 112

Noors

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / hɑːɾ /

Woordafbreking

• hard

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudnoorse woord harðr.

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. hard
2. flink, fors
3. streng, bar

Typische woordcombinaties

• [1]: hardt metall

hardmetaal

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: hard som stein

keihard

Nynorsk

Uitspraak

• Geluid: Bestand bestaat nog niet. Aanmaken?
• IPA: / hɑːɾd /

Woordafbreking

• hard

Woordherkomst en -opbouw

• Afkomstig van het Oudnoorse woord harðr.

Bijvoeglijk naamwoord

hard

1. hard
2. flink, fors
3. streng, bar

Typische woordcombinaties

• [1]: hardt metall

hardmetaal

Uitdrukkingen en gezegden

• [1]: hard som stein

keihard