nul - WikiWoordenboek (original) (raw)

Nederlands

Telwoord (nl)
0	1	2	3	4	5	6	7	8	9
10	11	12	13	14	15	16	17	18	19
20	21	22	23	24	25	26	27	28	29
30	31	32	33	34	35	36	37	38	39
40	41	42	43	44	45	46	47	48	49
50	51	52	53	54	55	56	57	58	59
60	61	62	63	64	65	66	67	68	69
70	71	72	73	74	75	76	77	78	79
80	81	82	83	84	85	86	87	88	89
90	91	92	93	94	95	96	97	98	99
100	200	300	400	500	600	700	800	900	1000
106	109	1012	1015	1018	1021	1024	1027	1030	1033
1036	1039	1042	1045	1048	1051	1054	1057	1060	1063
1066	1069	1072	1075	1099	10100	10120	10303	103003	∞

Uitspraak

Geluid: nul (hulp, bestand)
IPA: / nʏl / (1 lettergreep), /nɵl/

Woordherkomst en -opbouw

van Middelnederlands nul uit Italiaans nulla, als telwoord voor het eerst aangetroffen in het jaar 1508 [1] [2]

Hoofdtelwoord

nul

0, één minder dan één
1. om een hoeveelheid aan te geven
  - De totale kosten bedragen nul euro zevenendertig cent.
  - We roeien onszelf uit door het geboortecijfer tot nul terug te brengen, en de vergrijzing zijn werk te laten doen. [3]

▸ Na zoveel drank had ik rust nodig en ik besloot een zero te nemen, dat wil zeggen nul kilometers lopen en een hele dag bijkomen.[4]

om de plaats nog voor het eigenlijke begin van een volgorde aan te geven
- In de scheepvaart bestaat "regel nul", die niet in wetjes te vinden is. Dat gaat over goed zeemanschap, rekening houden met je mede-schippers. [5]

Uitdrukkingen en gezegden

Beneden nul

Met negatieve waarde

De jaren nul

Het eerste decennium van een eeuw

Delen door nul is flauwekul

(wiskunde)

Men kan geen enkel getal door 0 delen

Met de blik op oneindig en het verstand op nul

voortgaand zonder bezinning op de vraag of dat nog zinvol is

Onder nul
Tot nul reduceren

Zo ver verminderen dat er niets van over is

Uit/Van het jaar nul

Heel primitief, niet adequaat

Van nul [af aan]/ Vanaf nul beginnen

Met niets beginnen

Van nul en gener[lei] waarde

waardeloos, zonder zinvolle werking e.d.

Overerving en ontlening

Indonesisch: nol

enkelvoud	meervoud
naamwoord	nul	nullen
verkleinwoord	nulletje	nulletjes

Zelfstandig naamwoord

de nul v / m

niks, de afwezigheid van iets
- Half wakker grabbel ik naast mijn bed, stoot mijn telefoon eronder, strek me en heb beet. Met mijn ochtendstem rochel ik mijn naam. Reactie: nul. De beller aarzelt even en hangt op. [6]
(scheldwoord) iemand die nergens goed in of voor is
- Beledigingen als 'U kletst uit uw nek' of 'U bent een grote nul' zijn niet alleen usance, ze worden niet eens meer gecorrigeerd door de voorzitter. [7]
  ▸ Te midden van de c-junioren van Vasa Real was ik misschien hartstikke goed, maar hier was ik een nul.[8]
(wiskunde) het cijfer nul
- De hoofdletter O wordt gemakkelijk verward met een nul.
(sport) toestand waarbij de tegenstander in een wedstrijd nog geen doelpunt heeft kunnen maken
- Dankzij goed werk van de keeper wist de ploeg de eerste helft de nul te houden.

Uitdrukkingen en gezegden

[3]: Een nul in het cijfer zijn

Onbelangrijk zijn

[3]: Met een nulletje of twee

(sport)

met een geschatte eindstand van 2-0

[1]: Nul komma nul

Helemaal niets

[1]: Nul op het rekest krijgen

Een verzoek niet ingewilligd zien worden

Gangbaarheid

Het woord nul staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.
In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "nul" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.[9]

Verwijzingen

↑ "nul" in: Sijs, Nicoline van der, Chronologisch woordenboek. De ouderdom en herkomst van onze woorden en betekenissen, 2e druk, Amsterdam / Antwerpen: Veen, 2002; op website dbnl.org; ISBN 90 204 2045 3
↑ nul op website: Etymologiebank.nl
↑ Ouariachi, J. "De mogelijkheden van het onmogelijke" in: De Revisor. nr. 13 (2016) De Bezige Bij, Amsterdam; ISBN 978 90 234 4270 7; p. 60; geraadpleegd 2018-09-28
↑
Tim Voors
“Alleen, De Pacific Crest Trail te voet van Mexico naar Canada”, eBook: Mat-Zet bv, Soest (2018), Fontaine Uitgevers
↑ Greijn, J. Balkenende en de verplatting (14 december 2002) op website: trouw.nl; geraadpleegd 2018-09-28
↑ Hulst, A. "Sluitingstijdmuziek" in: Tirade. 449 jrg. 57 nr. 3 (juli 2013) Van Oorschot, Amsterdam; p. 52; geraadpleegd 2018-09-28
↑ Janssen, T. Een spreekkoor is geen mening (31 oktober 2015) op website: trouw.nl; geraadpleegd 2018-09-28
↑
Jan Guillou (vert. Bart Kraamer)
“Echte Amerikaanse jeans” (2017), Uitgeverij Prometheus , ISBN 9789044632767
↑ Door archive.org gearchiveerde versie van 21 oktober 2019 “Word Prevalence Values” op ugent.be

Achterhoeks

Hoofdtelwoord

nul

nul; getal, één minder dan één, in Arabische cijfers 0

Zelfstandig naamwoord

nul

nul; niks; de afwezigheid van iets

Afrikaans

Telwoord (afr)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	200	106
3	13	30	300	109
4	14	40	400
5	15	50	500
6	16	60	600
7	17	70	700
8	18	80	800
9	19	90	900

Zelfstandig naamwoord

nul

nul; niks; de afwezigheid van iets

Deens

Telwoord (dan)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	106
3	13	30	109
4	14	40	1012
5	15	50	1015
6	16	60	1018
7	17	70	1021
8	18	80	1024
9	19	90	1027

Verwijzingen

nul in:
Det Danske Sprog- og Litteraturselskab
Den Dankse Ordbog op website:ordnet.dk

| | enkelvoud | meervoud | | | ---------------------------------------------------------------------------------------------- | ---------------------------------------------------------------------------------------- | ------------------------------------------------------------------------------------------------- | | mannelijk | nul | nuls | | vrouwelijk | nulle | nulles |

Bijvoeglijk naamwoord

nul

(spreektaal) onbenullig, idioot, waardeloos
«Cet ordi est vraiment nul comme truc.»
Die computer is echt een waardeloos ding. [1]

Verwijzingen

↑ Wouw, Berry van de, Woordenboek populair Frans - Nederlands. Woordenboek van het Frans dat u op school nooit leerde, 2e druk, Breda: Uitgeverij Arti-Choc, 2014; p. 141

Fries

Telwoord (fry)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	200	106
3	13	30	300	109
4	14	40	400	1012
5	15	50	500	1015
6	16	60	600	1018
7	17	70	700	1021
8	18	80	800	1024
9	19	90	900	1027

Afgeleid van het Latijnse nullus

Hoofdtelwoord

nul

nul; getal, één minder dan één, in Arabische cijfers 0

Schrijfwijzen

null

enkelvoud	meervoud
naamwoord	nul	nullen
verkleinwoord

Zelfstandig naamwoord

nul

nul; niks; de afwezigheid van iets

Tsjechisch

Uitspraak

IPA: /nʊl/

Woordafbreking

Hoofdtelwoord

nul

genitief meervoud van nula

nul; getal, één minder dan één, in Arabische cijfers 0

Zelfstandig naamwoord

nul

nul; niks; de afwezigheid van iets

(Münsterlands) nul; getal, één minder dan één, in Arabische cijfers 0

Schrijfwijzen

null

Telwoord (afr)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	200	106
3	13	30	300	109
4	14	40	400
5	15	50	500
6	16	60	600
7	17	70	700
8	18	80	800
9	19	90	900

Telwoord (afr)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	200	106
3	13	30	300	109
4	14	40	400
5	15	50	500
6	16	60	600
7	17	70	700
8	18	80	800
9	19	90	900

Telwoord (afr)
0
1	11	10	100	103
2	12	20	200	106
3	13	30	300	109
4	14	40	400
5	15	50	500
6	16	60	600
7	17	70	700
8	18	80	800
9	19	90	900