Dilek Gökçen Sabur | ORDU UNIVERSITY (original) (raw)

Papers by Dilek Gökçen Sabur

Research paper thumbnail of Lezzet Turları ve Slow Food Hareketi

Yerel lezzet turları örneğinde Slow Food Hareketi, 2023

Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısın da yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel ... more Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısın
da yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel değerle
rin kaybolmasını engellemek amacıyla 1989 senesin
de İtalya’da kurulmuştur. İtalya’da başlayan Slow
Food hareketi günümüzde 160’tan fazla ülkede kâr
amacı gütmeden faaliyet göstermektedir. Slow Food
hareketi kapsamında gerçekleştirilen projelerde; sür
dürülebilir turizm, eko-gastronomi, sürdürülebilir
tarım ilkelerinin önemi sıklıkla vurgulamaktadır. Sür
dürülebilirlik ilkelerinin önemi, üretimin olduğu ve
kaynak değerlerinin korunması gerektiği her alanda
artmaktadır. Gastronomi turizminden de sağlanan
faydaların sürdürülebilmesi ve yerel unsurların ko
runması önemlidir. Bu noktada da Slow Food hareketi
tarafından gerçekleştirilen projeler gastronomi turiz
minin sürdürülebilirliğine fayda sağlamaktadır.
Gerçekleştirilen alan yazın taramasında yerel lezzet
turları ve Slow Food hareketinin ilişkisini konu alan
çalışma sayısının az olduğu sonucuna varılmıştır. Bu
sebeple gerçekleştirilen çalışmada, gastronomi turiz
mi içerisinde önemli bir ürün olan yerel lezzet turları
ve Slow Food hareketi arasındaki ilişki incelenmiştir.
Çalışma sonucunda, sorumlu turistlerin beklentilerine
bir cevap olarak, Slow Food hareketi ve eko-gastrono
mi ilkeleri ışığında yürütülen yerel lezzet turları ko
nusunda öneriler geliştirilmiştir.

Research paper thumbnail of Kayseri örneğinde sürdürülebilir gastronomi turizmi ve coğrafi işaretli ürünler

Kayseri örneğinde sürdürülebilir gastronomi turizmi ve coğrafi işaretli ürünler, 2023

Yöresel mutfak kültürünün korunarak gelecek nesillere aktarılması için gastronomi turizminin sürd... more Yöresel mutfak kültürünün korunarak gelecek nesillere aktarılması için gastronomi turizminin sürdürülebilirliğini sağlayacak çalışmalar gerçekleştirilmelidir. Bu çalışmalar içinde, yöresel ürünlerin coğrafi işaret tescili sayesinde koruma altına alınması ve tanınırlıklarının artırılması da büyük öneme sahiptir. Çalışmanın araştırma alanı olan Kayseri, zengin bir gastronomik mirasa sahiptir. Kayseri mutfağı sahip olduğu potansiyel sayesinde 2021 yılından bu yana UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı, Gastronomi Şehirleri ulusal listesinde yer almaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumu sitesinde yer alan güncel verilere göre Kayseri’ye ait 23 adet gıda ürünü tescillenmiştir. Literatürde Kayseri’nin gastronomi turizmi potansiyelini ve coğrafi işaret tesciline sahip ürünlerini konu edinen az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu noktalardan hareketle araştırmada, Kayseri’nin gastronomi turizmi potansiyelinin ve bu konuda gıda kategorisinde yer alan coğrafi işaretli ürünlerin öneminin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma kapsamında durum çalışması deseni kullanılmıştır. Bu amaçla veri toplama teknikleri olarak; doküman analizi, gözlem ve görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Saha çalışmaları 10.12.2022 ve 02.02.2023 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma kapsamında gerçekleştirilen görüşmeler ise 23.01.2023-01.02.2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; Kayseri gastronomi turizmi açısından yüksek bir potansiyele sahiptir ve bu konuda coğrafi işaretli gıda ürünleri oldukça önemlidir. Kayseri’nin gastronomi turizmi destinasyonu olabilmesi için tanıtım, pazarlama, destinasyon imajı, iş birliği ve eğitim gibi konularda daha etkin çalışmalar yürütülmesi gerekmektedir. Çalışma sonucunda ortaya konan önerilerin Kayseri gastronomi turizminin sürdürülebilirliği açısından destekleyici ve paydaşlar için yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Research paper thumbnail of KAYSERİ BÜNYAN VE AKKIŞLA GİLABURUSU ÖRNEĞİNDE COĞRAFİ İŞARET  TESCİLİ VE GASTRONOMİ TURİZMİ

KAYSERİ BÜNYAN VE AKKIŞLA GİLABURUSU ÖRNEĞİNDE COĞRAFİ İŞARET TESCİLİ VE GASTRONOMİ TURİZMİ , 2023

Gastronomi turizmi kapsamında, bir yöreye özgü, yerel nitelikli yiyecek ve içeceklere turistlerin... more Gastronomi turizmi kapsamında, bir yöreye özgü, yerel nitelikli yiyecek ve içeceklere turistlerin
ilgisi oldukça fazladır. Bu nedenle yöresel mutfak kültürünün korunarak gelecek nesillere
aktarılmasını ve gastronomi turizminin sürdürülebilir olmasını sağlayacak çalışmaların
gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Söz konusu bu çalışmalar içinde yöresel ürünlerin coğrafi işaret
uygulaması sayesinde koruma altına alınarak tanınırlıklarının artırılması da oldukça büyük bir
öneme sahiptir. Gastronomi turizmi açısından özgün yöresel ürünlere sahip olan Kayseri’de, çalı
formunda bir bitki meyvesi olan Bünyan gilaburusu (2018) ve Akkışla gilaburusu (2021) coğrafi
işaret tescili almış ürünlerdir. Kayseri’nin gastronomi turizminin geliştirilerek sürdürülebilirliğinin
sağlanması konusunda, Bünyan ve Akkışla gilaburusunun üretiminde kullanılan geleneksel üretim
tekniklerinin korunması ve gelecek nesillere aktarımı da oldukça önemlidir. Ancak gilaburunun
coğrafi işaretli bir ürün olarak gastronomi turizmindeki yeri ve önemini konu edinen çok fazla
çalışma ise bulunmamaktadır. Tüm bu noktalardan hareketle makalede; Kayseri Bünyan ve Akkışla
Gilaburusu örneğinde coğrafi işaret tescilinin bölgeye, üreticiye ve gastronomi turizmine sağladığı
faydaların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda mevcut durum analiz edilmiş ve öneriler
ortaya konmuştur.

Research paper thumbnail of Gastronomi Turizmi Kapsamında Pazarlama Stratejileri: Türkiye ve Avrupa Örneği

Gastronomi Turizmi Kapsamında Pazarlama Stratejileri: Türkiye ve Avrupa Örneği, 2022

Turizmde önemli atılımların yaşandığı 1990’l ı yıllar itibariyle deniz-kum-güneş konseptli turiz... more Turizmde önemli atılımların yaşandığı 1990’l ı yıllar itibariyle deniz-kum-güneş konseptli
turizm aktiviteleri günümüzde farklı turizm trendleriyle yarış halindedir. Gastronomi
turizmi ise her geçen gün yeni gelişmelerin yaşandığı bir alternatif turizm çeşididir.
Gastronomi turizmi turistlerin merak edilen yerel mutfak kültürlerini yakından tanıma fırsatı
elde ettikleri özel ilgi turizmidir. Bu çalışmada gastronomi turizmi ve pazarlama
kavramlarının ilişkisi üzerinde durulmuştur. Gastronomi turizmi, destinasyonların
cazibesinin arttıran önemli bir faktördür. Destinasyonların taşıdığı gastronomi turizmi
potansiyelinin açığa çıkartılmasında, başarılı pazarlama stratejilerinin katkısı büyüktür.
Destinasyon pazarlanmasında gerçekleştirilen pazarlama faaliyetleri incelenerek mevcut
durumun analizi gerçekleştirilmiştir. Avrupa’da gastronomi turizmi kapsamında
gerçekleştirilen pazarlama faaliyetleri araştırılmıştır. Bu bağlamda Türkiye’deki pazarlama
faaliyetleri de incelenerek Avrupa’yla farklılıkları üzerine durulmuştur.
Çalışma
kapsamında ülkemizde gastronomi turizmine ilişkin gerçekleştirilen pazarlama
faaliyetlerindeki eksikliklerin tespit edilerek geliştirilebilmesine olanak sağlaması
amaçlanmıştır. Nitel yöntemin tercih edildiği çalışmada betimsel analiz tekniğinden de
yararlanılmıştır. Derleme türündeki bu makalenin gelecek çalışmalara yol gösterici olacağı
düşünülmektedir.

Research paper thumbnail of Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaretleme ve Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi

Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaretleme ve Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi , 2022

Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir öz... more Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir özelliği
barındıran ürünlerdir. Coğrafi işaretli ürünler yiyecek ve içecek olabileceği gibi tarım, el sanatları,
maden gibi ürünleri de barındırmaktadır. Türkiye köklü geçmişi, zengin coğrafyası nedeniyle coğrafi
işaretli ürünler açısından oldukça büyük bir potansiyele sahiptir. Coğrafi işaretli ürünler ise,
gastronomi turizminde önemli bir yere sahiptir. Gastronomi turizmine artan ilgi turistlerin yöresel
ürünlere olan merakı ve ilgisini de arttırmıştır. Ayrıca sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında
da coğrafi işaret uygulaması çok ayrı bir öneme ve değere sahiptir. Coğrafi işaretli ürünlerin aslına
uygun üretimini amaçlayan bu oluşum, üretim hakkı verdiği üreticileri destekleyerek bölge
üreticilerinin haklarını korumaktadır. Bu da doğrudan bölgenin kalkınmasına yardımcı olmaktadır.
Ayrıca tescillenerek korunan, söz konusu ürünlerin bozulmadan, aslına uygun bir şekilde gelecek
nesillere aktarılacak olması ile gastronomi turizminin sürdürülebilirliği desteklenmektedir.
Türkiye’de, coğrafi işaret uygulamasına dair işlemler Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından
yürütülmektedir. Türkiye’de güncel tescilli ürün sayısı 1000’nin üzerindedir. Avrupa Birliği
komisyonu tarafından da tescil işlemi gerçekleştirilmektedir. Ülke sınırları dışında da söz konusu
ürünlerin tescil ile koruma altına alınması, ülkeler arasındaki haksız rekabetin önüne geçerek ürün
tanıtımı ve pazarlanmasına yardımcı olmaktadır. Türkiye’nin, Avrupa Birliği tarafından tescillen 7
ürünü bulunmaktadır. Bu sayı, Türkiye’de mevcut tescilli ürün sayısına göre oldukça azdır. Bu
nedenle Türkiye’de turizm politikaları çerçevesinde de önem kazanan coğrafi işaret uygulamasından
daha fazla verim alınabilmesi ve uluslararası alanda da söz sahibi olunabilmesi için Avrupa Birliği’ne
daha fazla ürün başvurusu gerçekleştirilmelidir. Bildiride bu noktalardan hareketle, coğrafi işaretleme
uygulamasının Türkiye’deki mevcut durumu ve tarihsel gelişimi hakkında bilgi aktarılmış, coğrafi
işaretlemenin gastronomi turizmi ve sürdürülebilirliği açısından önemi vurgulanmış ve Türkiye’nin
Avrupa Birliği’nde tescillenen coğrafi işaretli ürünlerinin artırılmasının önemi yönünde öneriler ortaya
konmuştur.

Research paper thumbnail of Kayseri Mutfağına Özgü Yöresel Ürünlerin Yeme-İçme İşletmelerinde Sunulma Düzeyleri

KAYSERİ MUTFAĞINA ÖZGÜ YÖRESEL ÜRÜNLERİN YEME-İÇME İŞLETMELERİNDE SUNULMA DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ , 2024

Mutfağa özgü yöresel ürünler, bir toplumun kültürel unsurlarını bünyesinde barındıran, yöreye ai... more Mutfağa özgü yöresel ürünler, bir toplumun kültürel unsurlarını bünyesinde barındıran,
yöreye ait olan ürünlerden elde edilen yine yöresel araç-gereç, pişirme tarzları kullanılarak
üretilen yiyecek-içeceklerdir ve aynı zamanda yöre halkının beslenme şekillerini de ortaya
koymaktadır. Gastronomik mirasın kültürel çekicilikteki önemi artarken, önemli
gastronomi destinasyonlarında yöre mutfağının tanıtımında yiyecek- içecek işletmeleri
kritik bir araç olarak değerlendirilmektedir. Araştırmanın ana amacı Kayseri’nin mutfak
kültüründe yer alan yöresel ürünlerin yiyecek-içecek işletmelerinde sunulma düzeylerinin
belirlenmesidir. Yöresel yemeklerin yiyecek- içecek işletmelerinde sunulma veya yeterince
sunulmama durumunun altındaki nedenlerin ortaya çıkartılması da çalışmanın alt
amaçları arasında yer almaktadır.
*Sorumlu Yazar/
Corresponding Author
Nitel araştırma deseninde yapılan çalışmada nitel araştırma modeli olan fenomenolojik
(olgu bilim) yöntem kullanılmıştır. Araştırma kapsamında çalışmanın örneklem grubu
Kayseri’de faaliyet gösteren yiyecek- içecek işletmelerinin yöneticilerinden oluşmaktadır.
Çalışma grubunu oluşturan yöneticilerin hizmet sundukları işletmeler; Tripadvisor
sitesinde müşterilerin en fazla ziyaret ettikleri 10 yöresel yiyecek- içecek işletmesidir. Yarı
yapılandırılmış mülakatlardan elde edilen verilere göre, müşterilerin en çok mantıya talep
gösterdiği belirlenmiştir. Özgün reçetelere sadık kalan yiyecek- içecek işletmelerinin sayısı
oldukça düşük olup, şehrin zengin mutfağının turizme olumlu katkısı olduğu
görülmüştür. Ancak yöresel yemeklerin turistler tarafından yeterince tanınmaması,
menülerdeki çeşitliliği sınırladığı da keşfedilmiştir. Ayrıca, gastronomi turizminin
gelişiminde işletmelerin kritik bir rol oynadığı ancak mevcut işletme sayısının bu
potansiyeli desteklemek için yetersiz kaldığı da araştırma bulguları arasında yer
almaktadır.

Research paper thumbnail of PERŞEMBE YAYLASININ GASTRONOMİ TURİZMİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

PERŞEMBE YAYLASININ GASTRONOMİ TURİZMİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ, 2024

Bu çalışma da Aybastı ilçesinin yerel gastronomi kültürü ve Perşembe yaylasının gastronomi turizm... more Bu çalışma da Aybastı ilçesinin yerel gastronomi kültürü ve Perşembe yaylasının gastronomi turizmi potansiyeli araştırılmıştır. Çalışmanın amacı
Perşembe yaylasının yayla turizmindeki durumu yanında gastronomi turizmi potansiyelinin belirlenebilmesidir. Gerçekleştirilen ön saha
çalışmasında Aybastı mutfağına ait yöresel yemeklerin özellikle yaz aylarında fazla ziyaretçi ağırlayan Perşembe yaylasında faaliyet gösteren
restoran menülerinde yer alma durumunun az olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun altında yatan nedenleri anlayabilmek ve bölgenin mutfak
kültürünü yazılı hale getirebilmek amacıyla nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme
tekniğinden faydalanılmıştır. Görüşmeler iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada Aybastı’da yaşayan yerel halktan 9 katılımcıyla görüşmeler
yüz-yüze gerçekleştirilmiştir. Ardından belirlenen yöresel yemeklerin Perşembe yaylasında faaliyet gösteren restoranların menülerinde yeterince yer
almamasının altında yatan nedenleri keşfetmek amacıyla 4 adet restoran yöneticisiyle de görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Sonucunda yerel halkın
yeniliklere kapalı olduğu ve restoranların turistlere yönelik menüleri genişletmekte isteksiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yerel halkla iş birliği
yapılarak gastronomi turizmi programlarının oluşturulması, restoranların menülerine yöresel lezzetlerin eklenmesi, turizm faaliyetlerinin mevsimlere
yayılması, yerel yönetimlerin projeler geliştirmesi ve kadın girişimcilerin desteklenmesi önerilmektedir.

Research paper thumbnail of Restoranlarda Yöresel Yemek Sunmanın Algılanan Fayda ve Engelleri

Restoranlarda Yöresel Yemek Sunmanın Algılanan Fayda ve Engelleri, 2024

Bu nitel çalışmada restoran işletmelerinin menülerinde yöresel yemeklere yer vermesine yönelik a... more Bu nitel çalışmada restoran işletmelerinin menülerinde yöresel yemeklere yer vermesine yönelik algıladıkları faydalar ve karşılaştıkları
engelleri inceleyerek ilgili bilgi birikimine katkı sunmak amaçlanmaktadır. Araştırma alanı, UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Ulusal
Listesi’nde yer alan Kayseri olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Veri toplama tekniği olarak
yarı yapılandırılmış görüşme ve veri analiz yöntemi olarak da içerik analizi tercih edilmiştir. Görüşmeler, Kayseri’de bulunan lüks
restoranlarda çalışmakta olan yedi işletme yöneticisi ve şefi ile gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sonucunda elde edilen bulgular,
restoranlarda yöresel yemek sunulmasının faydalarının işletme, destinasyon ve tüketici açısından üç farklı kategoride toplandığını
göstermektedir. Bulgular restoranlarda yöresel yemek sunulmasına yönelik algılanan faydaların işletmeler açısından; işletmeye rekabet
avantajı sağlaması, ekonomik katkı sağlaması ve tüketicinin tekrar ziyaret etmesine katkı sağlaması şeklinde olduğunu göstermektedir.
Restoranlarda yöresel yemek sunmanın destinasyon tanıtımına da katkı sunduğu çalışmanın bulguları arasındadır. Tüketiciler açısından
sağladığı faydalar, tüketicinin yeni lezzetler ve kültürler tanımasına katkı sağlaması kategorisi altında incelenmiştir. Ayrıca restoranlarda
yöresel yemek sunulmasındaki algılanan engellerin ise çalışanlarla, malzeme-ekipman tedarikiyle ve maliyetle ilgili olduğu elde edilen
bulgular arasındadır. Bu çalışma, restoran işletmecilerinin yöresel yemekleri menülerine eklemeleri konusundaki algıladıkları faydalar
ve karşılaştıkları engeller üzerine odaklanarak, literatüre bu alanda yeni ve özgün bir bakış açısı kazandırmaktadır.

Research paper thumbnail of Scopus Veri Tabanında İşgörenlerde Mobbing Konulu Çalışmalara İlişkin Bibliyometrik

Scopus Veri Tabanında İşgörenlerde Mobbing Konulu Çalışmalara İlişkin Bibliyometrik Analiz, 2024

Araştırmanın amacını bibliyometrik analiz türü kullanılarak, Scopus veri tabanında yer alan işgö... more Araştırmanın amacını bibliyometrik analiz türü kullanılarak, Scopus veri tabanında
yer alan işgörenlerde mobbing konulu çalışmaların incelenmesi oluşturmaktadır. Bu
kapsamda araştırmada betimsel özellik gösteren tarama modeli kullanılmaktadır. Tarama
modelinde nicel araştırma yöntemi olan bibliyometrik analizinden faydalanılmıştır.
Scopus veri tabanı olarak tercih edilmiştir ve 25.05.2024 tarihinde veri tabanı üzerinde
“mobbing” ve “employee” kelimelerinin yer almasına ilişkin bir tarama
gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda araştırmanın evrenini dünya üzerinde işgörenlerde
mobbing kavramıyla ilişkili yapılmış çalışmalar oluşturmaktadır. Araştırmanın
örneklemini ise, Scopus veri tabanında bahsedilen anahtar kelime başlığında, arasında
“başlık (title), “anahtar kelime (keywords)” ve “abstract (özet)” olarak kullanılan
çalışmalar meydana getirmektedir. Elde edilen verilerin görsel analizinde Vosviewer
istatistik programından yararlanılmıştır. Tarama kapsamında bu anahtar kelimeler ile
ilgili 1984 ile 2024 yılları arasında 241 mevcut çalışmaya ulaşılmıştır. Anahtar kelime
analizi neticesinde zorbalık ve iş yeri zorbalığı, çatışma, işgören ilişkileri ve depresyon
ifadelerine rastlanmıştır. Anahtar kelimeler arasında yer alan zorbalık, çatışma ve işgören
ilişkileri kelimelerinin en fazla tercih edilen anahtar kelimeler olarak tercih edilmesi,
mobbingin tanımında sıklıkla kullanılmalarından kaynaklanmaktadır.

Research paper thumbnail of SOFRADAKİ BİLİM VE LEZZETTEKİ SANAT: GASTRONOMİYE KAPSAMLI BİR BAKIŞ

TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜ VE COĞRAFİ İŞARETLİ MANTILAR, 2024

Türk mutfağı, dünyanın en eski ve köklü mutfaklarından bir tanesidir. Türk mutfak kültürü; tarih ... more Türk mutfağı, dünyanın en eski ve köklü mutfaklarından bir tanesidir. Türk mutfak kültürü; tarih boyunca 3 kıtada yaşamış Türklerin damak zevkleri, beslenme alışkanlıkları, örf, adet ve gelenekleri çerçevesinde şekillenmiştir. Coğrafi işaret tescilinin sağladığı haklar ve faydalar Türk mutfak kültürünün korunmasına, sürdürülebilirliğine, gastronomi turizmi kapsamında destinasyon çekiciliğine fayda sağlamaktadır. Mantı, Türk mutfak kültürünü yansıtan yöresel yemeklerden bir tanesidir. Ayrıca mantı, sunumu ve hazırlanışıyla da önemli bir gastronomik değerdir. Türk mutfağına ait mantı sayısı net bilinmemekle birlikte 30’un üzerinde mantı
çeşidinin yer aldığı kaynaklarda geçmektedir. Fakat Türk mutfağına ait mantı çeşitlerinden yalnızca 13 tanesi coğrafi işaret tescilini kazanabilmiştir (TÜRKPATENT, t.y). Coğrafi işaret tesciline sahip 13 çeşit mantıdan yalnızca Kayseri mantısının, Avrupa Birliği Komisyonuna 2017 senesinde başvurusu gerçekleştirilmiş olup onay süreci devam etmektedir (European Comission, 2023). Bu bilgilerden hareketle Türk mutfağına ait mantı çeşitlerinin sayısının net bilinmemesi ve ilgili literatürde kapsamlı bilginin yer almaması sebebiyle gerçekleştirilen çalışmanın literatüre fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Ayrıca Türk mutfağına ait ürünlerin korunması, tanıtımı ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için mevcut envanter eksiliğinin giderilmesi önemlidir. Bu çalışma kapsamında mantının yaygınlaştırılması, tanıtımı ile gastronomi turizmi açısından çeşitli faydaların sağlanmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Gerçekleştirilen çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden sistematik derleme modeli tercih edilmiştir. Bu nedenle de Google Akademik veri tabanı, çeşitli web siteleri, yerli ve yabancı akademik makale ve kitaplardan faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda Mantı açısından zengin bir mutfağa sahip Türkiye’de daha fazla mantının coğrafi işaret tesciline sahip olması gerekliliği üzerinde durulmuştur. Envanter eksiliğinin giderilmesi ve unutulmaya yüz tutmuş mantı çeşitlerinin yeniden hazırlanması ile daha fazla mantı coğrafi işaret tesciline sahip olabilecektir.

Research paper thumbnail of Yerel lezzet turları örneğinde Slow Food Hareketi

Toros University Journal of Food, Nutrition and Gastronomy

Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısında yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel d... more Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısında yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel değerlerin kaybolmasını engellemek amacıyla 1989 senesinde İtalya’da kurulmuştur. İtalya’da başlayan Slow Food hareketi günümüzde 160’tan fazla ülkede kâr amacı gütmeden faaliyet göstermektedir. Slow Food hareketi kapsamında gerçekleştirilen projelerde; sürdürülebilir turizm, eko-gastronomi, sürdürülebilir tarım ilkelerinin önemi sıklıkla vurgulamaktadır. Sürdürülebilirlik ilkelerinin önemi, üretimin olduğu ve kaynak değerlerinin korunması gerektiği her alanda artmaktadır. Gastronomi turizminden de sağlanan faydaların sürdürülebilmesi ve yerel unsurların korunması önemlidir. Bu noktada da Slow Food hareketi tarafından gerçekleştirilen projeler gastronomi turizminin sürdürülebilirliğine fayda sağlamaktadır. Gerçekleştirilen alan yazın taramasında yerel lezzet turları ve Slow Food hareketinin ilişkisini konu alan çalışma sayısının az olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sebeple gerçekleştirilen...

Research paper thumbnail of 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ SEMPOZYUMU 2 nd INTERNATIONAL SOCIAL SCIENCES POSTGRADUATE STUDENT SYMPOSIUM (USLOS II

Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaretleme ve Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi, 2022

Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir öz... more Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir özelliği
barındıran ürünlerdir. Coğrafi işaretli ürünler yiyecek ve içecek olabileceği gibi tarım, el sanatları,
maden gibi ürünleri de barındırmaktadır. Türkiye köklü geçmişi, zengin coğrafyası nedeniyle coğrafi
işaretli ürünler açısından oldukça büyük bir potansiyele sahiptir. Coğrafi işaretli ürünler ise,
gastronomi turizminde önemli bir yere sahiptir. Gastronomi turizmine artan ilgi turistlerin yöresel
ürünlere olan merakı ve ilgisini de arttırmıştır. Ayrıca sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında
da coğrafi işaret uygulaması çok ayrı bir öneme ve değere sahiptir. Coğrafi işaretli ürünlerin aslına
uygun üretimini amaçlayan bu oluşum, üretim hakkı verdiği üreticileri destekleyerek bölge
üreticilerinin haklarını korumaktadır. Bu da doğrudan bölgenin kalkınmasına yardımcı olmaktadır.
Ayrıca tescillenerek korunan, söz konusu ürünlerin bozulmadan, aslına uygun bir şekilde gelecek
nesillere aktarılacak olması ile gastronomi turizminin sürdürülebilirliği desteklenmektedir.
Türkiye’de, coğrafi işaret uygulamasına dair işlemler Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından
yürütülmektedir. Türkiye’de güncel tescilli ürün sayısı 1000’nin üzerindedir. Avrupa Birliği
komisyonu tarafından da tescil işlemi gerçekleştirilmektedir. Ülke sınırları dışında da söz konusu
ürünlerin tescil ile koruma altına alınması, ülkeler arasındaki haksız rekabetin önüne geçerek ürün
tanıtımı ve pazarlanmasına yardımcı olmaktadır. Türkiye’nin, Avrupa Birliği tarafından tescillen 7
ürünü bulunmaktadır. Bu sayı, Türkiye’de mevcut tescilli ürün sayısına göre oldukça azdır. Bu
nedenle Türkiye’de turizm politikaları çerçevesinde de önem kazanan coğrafi işaret uygulamasından
daha fazla verim alınabilmesi ve uluslararası alanda da söz sahibi olunabilmesi için Avrupa Birliği’ne
daha fazla ürün başvurusu gerçekleştirilmelidir. Bildiride bu noktalardan hareketle, coğrafi işaretleme
uygulamasının Türkiye’deki mevcut durumu ve tarihsel gelişimi hakkında bilgi aktarılmış, coğrafi
işaretlemenin gastronomi turizmi ve sürdürülebilirliği açısından önemi vurgulanmış ve Türkiye’nin
Avrupa Birliği’nde tescillenen coğrafi işaretli ürünlerinin artırılmasının önemi yönünde öneriler ortaya
konmuştur.
Abstract
Geographically marked products are products that have at least one property of the region, which is
characterized by a specific geography. Geographically marked products include food and beverages,
as well as products such as agriculture, crafts, mines. Turkey's rooted past has a great potential for
geographically marked products due to its rich geography. Geographically marked products, on the
other hand, occupy an important place in gastronomic tourism. Increased interest in gastronomy
tourism has also increased the curiosity and interest of tourists in local products. In addition, the
application of geographical indications has a very special importance and value within the scope of
sustainable gastronomic tourism. This organization, which aims at the production of geographically
marked products in accordance with the original, protects the rights of regional producers by
supporting producers to whom it gives the right to produce. This, in turn, directly helps in the
development of the region.
In Turkey, transactions related to the application of geographical indications are carried out by the
Turkish Patent and Trademark Office. The current number of registered products in Turkey is over
1000. Registration is also carried out by the Commission of the European Union. This situation helps
the product promotion and marketing by protecting the products in question outside the borders of the
country by registration, preventing unfair competition between countries. In addition, the application
of geographical markers within the scope of sustainable gastronomy tourism has a very distinct
importance and value. This formation aims to ensure accurate production of geographically marked
products, protecting the rights of regional manufacturers by supporting manufacturers that it entitles to
production. Turkey has 7 products registered by the European Union. This number is quite small
compared to the number of registered products available in Turkey. For this reason, more product
applications should be made to the European Union in order to get more efficiency from the
geographical indication application, which is also important within the framework of tourism policies
in Turkey, and to have a say in the international arena. Based on these points, information about the
current situation and historical development of the geographical indication application in Turkey will
be conveyed in the study. In addition, the importance of geographical indication in terms of
gastronomic tourism and sustainability will be emphasized and suggestions will be made on the
importance of increasing the geographical indication products registered in the European Union of Turkey.

Research paper thumbnail of 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ SEMPOZYUMU 2 nd INTERNATIONAL SOCIAL SCIENCES POSTGRADUATE STUDENT SYMPOSIUM (USLOS II

Books by Dilek Gökçen Sabur

Research paper thumbnail of SÜRDÜRÜLEBİLİR GASTRONOMİ TURİZMİNİ DESTEKLEYEN

SÜRDÜRÜLEBİLİR GASTRONOMİ TURİZMİNİ DESTEKLEYEN YAKLAŞIMLAR, 2024

Gerçekleştirilen araştırmada gastronomi turizminin sürdürülebilirliğini destekleyen çeşitli organ... more Gerçekleştirilen araştırmada gastronomi turizminin sürdürülebilirliğini destekleyen çeşitli
organizasyonlar ve faaliyetler incelenmiştir. Sürdürülebilir turizm ve gastronomi turizmi
bağlamında ortaya çıkan bu ilişki hem turizm endüstrisinin hem de gastronomi dünyasının
geleceğini şekillendirmede kilit bir rol oynamaktadır. Bu kapsamda gastronomi turizminde
sürdürülebilirliği destekleyen çeşitli organizasyonların ve faaliyetlerin incelenmesi gastronomi
turizmi ile ön plana çıkan destinasyonların sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda
kalkınmasında önemli bir rol oynamaktadır. Mevcut literatürde çalışmanın konusu olan ilgili
organizasyonları ve bu kapsamda gerçekleştirilen faaliyetleri kapsamlı bir şekilde inceleyen
çalışma sayısı azdır. Ayrıca sürdürülebilirliği destekleyen organizasyon sayısının ve
faaliyetlerinin güncellenmesi gerekmektedir. Gerçekleştirilen araştırma kapsamında mevcut
literatürden ve organizasyonların resmi web sitelerinden elde edilen güncel veriler doküman
analizi metoduyla derlenmiştir. Araştırma neticesinde elde edile veriler ışığında sunulan
önerilerin turizm paydaşlarına, destinasyon yöneticilerine ve alan yazına katkı sağlaması
amaçlamaktadır.

Research paper thumbnail of Lezzet Turları ve Slow Food Hareketi

Yerel lezzet turları örneğinde Slow Food Hareketi, 2023

Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısın da yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel ... more Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısın
da yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel değerle
rin kaybolmasını engellemek amacıyla 1989 senesin
de İtalya’da kurulmuştur. İtalya’da başlayan Slow
Food hareketi günümüzde 160’tan fazla ülkede kâr
amacı gütmeden faaliyet göstermektedir. Slow Food
hareketi kapsamında gerçekleştirilen projelerde; sür
dürülebilir turizm, eko-gastronomi, sürdürülebilir
tarım ilkelerinin önemi sıklıkla vurgulamaktadır. Sür
dürülebilirlik ilkelerinin önemi, üretimin olduğu ve
kaynak değerlerinin korunması gerektiği her alanda
artmaktadır. Gastronomi turizminden de sağlanan
faydaların sürdürülebilmesi ve yerel unsurların ko
runması önemlidir. Bu noktada da Slow Food hareketi
tarafından gerçekleştirilen projeler gastronomi turiz
minin sürdürülebilirliğine fayda sağlamaktadır.
Gerçekleştirilen alan yazın taramasında yerel lezzet
turları ve Slow Food hareketinin ilişkisini konu alan
çalışma sayısının az olduğu sonucuna varılmıştır. Bu
sebeple gerçekleştirilen çalışmada, gastronomi turiz
mi içerisinde önemli bir ürün olan yerel lezzet turları
ve Slow Food hareketi arasındaki ilişki incelenmiştir.
Çalışma sonucunda, sorumlu turistlerin beklentilerine
bir cevap olarak, Slow Food hareketi ve eko-gastrono
mi ilkeleri ışığında yürütülen yerel lezzet turları ko
nusunda öneriler geliştirilmiştir.

Research paper thumbnail of Kayseri örneğinde sürdürülebilir gastronomi turizmi ve coğrafi işaretli ürünler

Kayseri örneğinde sürdürülebilir gastronomi turizmi ve coğrafi işaretli ürünler, 2023

Yöresel mutfak kültürünün korunarak gelecek nesillere aktarılması için gastronomi turizminin sürd... more Yöresel mutfak kültürünün korunarak gelecek nesillere aktarılması için gastronomi turizminin sürdürülebilirliğini sağlayacak çalışmalar gerçekleştirilmelidir. Bu çalışmalar içinde, yöresel ürünlerin coğrafi işaret tescili sayesinde koruma altına alınması ve tanınırlıklarının artırılması da büyük öneme sahiptir. Çalışmanın araştırma alanı olan Kayseri, zengin bir gastronomik mirasa sahiptir. Kayseri mutfağı sahip olduğu potansiyel sayesinde 2021 yılından bu yana UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı, Gastronomi Şehirleri ulusal listesinde yer almaktadır. Türk Patent ve Marka Kurumu sitesinde yer alan güncel verilere göre Kayseri’ye ait 23 adet gıda ürünü tescillenmiştir. Literatürde Kayseri’nin gastronomi turizmi potansiyelini ve coğrafi işaret tesciline sahip ürünlerini konu edinen az sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu noktalardan hareketle araştırmada, Kayseri’nin gastronomi turizmi potansiyelinin ve bu konuda gıda kategorisinde yer alan coğrafi işaretli ürünlerin öneminin ortaya konması amaçlanmıştır. Çalışmada, nitel araştırma kapsamında durum çalışması deseni kullanılmıştır. Bu amaçla veri toplama teknikleri olarak; doküman analizi, gözlem ve görüşme tekniğinden yararlanılmıştır. Saha çalışmaları 10.12.2022 ve 02.02.2023 tarihleri arasında yapılmıştır. Araştırma kapsamında gerçekleştirilen görüşmeler ise 23.01.2023-01.02.2023 tarihleri arasında gerçekleştirilmiştir. Elde edilen bulgulara göre; Kayseri gastronomi turizmi açısından yüksek bir potansiyele sahiptir ve bu konuda coğrafi işaretli gıda ürünleri oldukça önemlidir. Kayseri’nin gastronomi turizmi destinasyonu olabilmesi için tanıtım, pazarlama, destinasyon imajı, iş birliği ve eğitim gibi konularda daha etkin çalışmalar yürütülmesi gerekmektedir. Çalışma sonucunda ortaya konan önerilerin Kayseri gastronomi turizminin sürdürülebilirliği açısından destekleyici ve paydaşlar için yol gösterici olacağı düşünülmektedir.

Research paper thumbnail of KAYSERİ BÜNYAN VE AKKIŞLA GİLABURUSU ÖRNEĞİNDE COĞRAFİ İŞARET  TESCİLİ VE GASTRONOMİ TURİZMİ

KAYSERİ BÜNYAN VE AKKIŞLA GİLABURUSU ÖRNEĞİNDE COĞRAFİ İŞARET TESCİLİ VE GASTRONOMİ TURİZMİ , 2023

Gastronomi turizmi kapsamında, bir yöreye özgü, yerel nitelikli yiyecek ve içeceklere turistlerin... more Gastronomi turizmi kapsamında, bir yöreye özgü, yerel nitelikli yiyecek ve içeceklere turistlerin
ilgisi oldukça fazladır. Bu nedenle yöresel mutfak kültürünün korunarak gelecek nesillere
aktarılmasını ve gastronomi turizminin sürdürülebilir olmasını sağlayacak çalışmaların
gerçekleştirilmesi gerekmektedir. Söz konusu bu çalışmalar içinde yöresel ürünlerin coğrafi işaret
uygulaması sayesinde koruma altına alınarak tanınırlıklarının artırılması da oldukça büyük bir
öneme sahiptir. Gastronomi turizmi açısından özgün yöresel ürünlere sahip olan Kayseri’de, çalı
formunda bir bitki meyvesi olan Bünyan gilaburusu (2018) ve Akkışla gilaburusu (2021) coğrafi
işaret tescili almış ürünlerdir. Kayseri’nin gastronomi turizminin geliştirilerek sürdürülebilirliğinin
sağlanması konusunda, Bünyan ve Akkışla gilaburusunun üretiminde kullanılan geleneksel üretim
tekniklerinin korunması ve gelecek nesillere aktarımı da oldukça önemlidir. Ancak gilaburunun
coğrafi işaretli bir ürün olarak gastronomi turizmindeki yeri ve önemini konu edinen çok fazla
çalışma ise bulunmamaktadır. Tüm bu noktalardan hareketle makalede; Kayseri Bünyan ve Akkışla
Gilaburusu örneğinde coğrafi işaret tescilinin bölgeye, üreticiye ve gastronomi turizmine sağladığı
faydaların belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda mevcut durum analiz edilmiş ve öneriler
ortaya konmuştur.

Research paper thumbnail of Gastronomi Turizmi Kapsamında Pazarlama Stratejileri: Türkiye ve Avrupa Örneği

Gastronomi Turizmi Kapsamında Pazarlama Stratejileri: Türkiye ve Avrupa Örneği, 2022

Turizmde önemli atılımların yaşandığı 1990’l ı yıllar itibariyle deniz-kum-güneş konseptli turiz... more Turizmde önemli atılımların yaşandığı 1990’l ı yıllar itibariyle deniz-kum-güneş konseptli
turizm aktiviteleri günümüzde farklı turizm trendleriyle yarış halindedir. Gastronomi
turizmi ise her geçen gün yeni gelişmelerin yaşandığı bir alternatif turizm çeşididir.
Gastronomi turizmi turistlerin merak edilen yerel mutfak kültürlerini yakından tanıma fırsatı
elde ettikleri özel ilgi turizmidir. Bu çalışmada gastronomi turizmi ve pazarlama
kavramlarının ilişkisi üzerinde durulmuştur. Gastronomi turizmi, destinasyonların
cazibesinin arttıran önemli bir faktördür. Destinasyonların taşıdığı gastronomi turizmi
potansiyelinin açığa çıkartılmasında, başarılı pazarlama stratejilerinin katkısı büyüktür.
Destinasyon pazarlanmasında gerçekleştirilen pazarlama faaliyetleri incelenerek mevcut
durumun analizi gerçekleştirilmiştir. Avrupa’da gastronomi turizmi kapsamında
gerçekleştirilen pazarlama faaliyetleri araştırılmıştır. Bu bağlamda Türkiye’deki pazarlama
faaliyetleri de incelenerek Avrupa’yla farklılıkları üzerine durulmuştur.
Çalışma
kapsamında ülkemizde gastronomi turizmine ilişkin gerçekleştirilen pazarlama
faaliyetlerindeki eksikliklerin tespit edilerek geliştirilebilmesine olanak sağlaması
amaçlanmıştır. Nitel yöntemin tercih edildiği çalışmada betimsel analiz tekniğinden de
yararlanılmıştır. Derleme türündeki bu makalenin gelecek çalışmalara yol gösterici olacağı
düşünülmektedir.

Research paper thumbnail of Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaretleme ve Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi

Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaretleme ve Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi , 2022

Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir öz... more Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir özelliği
barındıran ürünlerdir. Coğrafi işaretli ürünler yiyecek ve içecek olabileceği gibi tarım, el sanatları,
maden gibi ürünleri de barındırmaktadır. Türkiye köklü geçmişi, zengin coğrafyası nedeniyle coğrafi
işaretli ürünler açısından oldukça büyük bir potansiyele sahiptir. Coğrafi işaretli ürünler ise,
gastronomi turizminde önemli bir yere sahiptir. Gastronomi turizmine artan ilgi turistlerin yöresel
ürünlere olan merakı ve ilgisini de arttırmıştır. Ayrıca sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında
da coğrafi işaret uygulaması çok ayrı bir öneme ve değere sahiptir. Coğrafi işaretli ürünlerin aslına
uygun üretimini amaçlayan bu oluşum, üretim hakkı verdiği üreticileri destekleyerek bölge
üreticilerinin haklarını korumaktadır. Bu da doğrudan bölgenin kalkınmasına yardımcı olmaktadır.
Ayrıca tescillenerek korunan, söz konusu ürünlerin bozulmadan, aslına uygun bir şekilde gelecek
nesillere aktarılacak olması ile gastronomi turizminin sürdürülebilirliği desteklenmektedir.
Türkiye’de, coğrafi işaret uygulamasına dair işlemler Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından
yürütülmektedir. Türkiye’de güncel tescilli ürün sayısı 1000’nin üzerindedir. Avrupa Birliği
komisyonu tarafından da tescil işlemi gerçekleştirilmektedir. Ülke sınırları dışında da söz konusu
ürünlerin tescil ile koruma altına alınması, ülkeler arasındaki haksız rekabetin önüne geçerek ürün
tanıtımı ve pazarlanmasına yardımcı olmaktadır. Türkiye’nin, Avrupa Birliği tarafından tescillen 7
ürünü bulunmaktadır. Bu sayı, Türkiye’de mevcut tescilli ürün sayısına göre oldukça azdır. Bu
nedenle Türkiye’de turizm politikaları çerçevesinde de önem kazanan coğrafi işaret uygulamasından
daha fazla verim alınabilmesi ve uluslararası alanda da söz sahibi olunabilmesi için Avrupa Birliği’ne
daha fazla ürün başvurusu gerçekleştirilmelidir. Bildiride bu noktalardan hareketle, coğrafi işaretleme
uygulamasının Türkiye’deki mevcut durumu ve tarihsel gelişimi hakkında bilgi aktarılmış, coğrafi
işaretlemenin gastronomi turizmi ve sürdürülebilirliği açısından önemi vurgulanmış ve Türkiye’nin
Avrupa Birliği’nde tescillenen coğrafi işaretli ürünlerinin artırılmasının önemi yönünde öneriler ortaya
konmuştur.

Research paper thumbnail of Kayseri Mutfağına Özgü Yöresel Ürünlerin Yeme-İçme İşletmelerinde Sunulma Düzeyleri

KAYSERİ MUTFAĞINA ÖZGÜ YÖRESEL ÜRÜNLERİN YEME-İÇME İŞLETMELERİNDE SUNULMA DÜZEYLERİNİN BELİRLENMESİ , 2024

Mutfağa özgü yöresel ürünler, bir toplumun kültürel unsurlarını bünyesinde barındıran, yöreye ai... more Mutfağa özgü yöresel ürünler, bir toplumun kültürel unsurlarını bünyesinde barındıran,
yöreye ait olan ürünlerden elde edilen yine yöresel araç-gereç, pişirme tarzları kullanılarak
üretilen yiyecek-içeceklerdir ve aynı zamanda yöre halkının beslenme şekillerini de ortaya
koymaktadır. Gastronomik mirasın kültürel çekicilikteki önemi artarken, önemli
gastronomi destinasyonlarında yöre mutfağının tanıtımında yiyecek- içecek işletmeleri
kritik bir araç olarak değerlendirilmektedir. Araştırmanın ana amacı Kayseri’nin mutfak
kültüründe yer alan yöresel ürünlerin yiyecek-içecek işletmelerinde sunulma düzeylerinin
belirlenmesidir. Yöresel yemeklerin yiyecek- içecek işletmelerinde sunulma veya yeterince
sunulmama durumunun altındaki nedenlerin ortaya çıkartılması da çalışmanın alt
amaçları arasında yer almaktadır.
*Sorumlu Yazar/
Corresponding Author
Nitel araştırma deseninde yapılan çalışmada nitel araştırma modeli olan fenomenolojik
(olgu bilim) yöntem kullanılmıştır. Araştırma kapsamında çalışmanın örneklem grubu
Kayseri’de faaliyet gösteren yiyecek- içecek işletmelerinin yöneticilerinden oluşmaktadır.
Çalışma grubunu oluşturan yöneticilerin hizmet sundukları işletmeler; Tripadvisor
sitesinde müşterilerin en fazla ziyaret ettikleri 10 yöresel yiyecek- içecek işletmesidir. Yarı
yapılandırılmış mülakatlardan elde edilen verilere göre, müşterilerin en çok mantıya talep
gösterdiği belirlenmiştir. Özgün reçetelere sadık kalan yiyecek- içecek işletmelerinin sayısı
oldukça düşük olup, şehrin zengin mutfağının turizme olumlu katkısı olduğu
görülmüştür. Ancak yöresel yemeklerin turistler tarafından yeterince tanınmaması,
menülerdeki çeşitliliği sınırladığı da keşfedilmiştir. Ayrıca, gastronomi turizminin
gelişiminde işletmelerin kritik bir rol oynadığı ancak mevcut işletme sayısının bu
potansiyeli desteklemek için yetersiz kaldığı da araştırma bulguları arasında yer
almaktadır.

Research paper thumbnail of PERŞEMBE YAYLASININ GASTRONOMİ TURİZMİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ

PERŞEMBE YAYLASININ GASTRONOMİ TURİZMİ KAPSAMINDA DEĞERLENDİRİLMESİ, 2024

Bu çalışma da Aybastı ilçesinin yerel gastronomi kültürü ve Perşembe yaylasının gastronomi turizm... more Bu çalışma da Aybastı ilçesinin yerel gastronomi kültürü ve Perşembe yaylasının gastronomi turizmi potansiyeli araştırılmıştır. Çalışmanın amacı
Perşembe yaylasının yayla turizmindeki durumu yanında gastronomi turizmi potansiyelinin belirlenebilmesidir. Gerçekleştirilen ön saha
çalışmasında Aybastı mutfağına ait yöresel yemeklerin özellikle yaz aylarında fazla ziyaretçi ağırlayan Perşembe yaylasında faaliyet gösteren
restoran menülerinde yer alma durumunun az olduğu tespit edilmiştir. Bu durumun altında yatan nedenleri anlayabilmek ve bölgenin mutfak
kültürünü yazılı hale getirebilmek amacıyla nitel araştırma yöntemi tercih edilmiştir. Veri toplama tekniği olarak yarı yapılandırılmış görüşme
tekniğinden faydalanılmıştır. Görüşmeler iki aşamada gerçekleştirilmiştir. İlk aşamada Aybastı’da yaşayan yerel halktan 9 katılımcıyla görüşmeler
yüz-yüze gerçekleştirilmiştir. Ardından belirlenen yöresel yemeklerin Perşembe yaylasında faaliyet gösteren restoranların menülerinde yeterince yer
almamasının altında yatan nedenleri keşfetmek amacıyla 4 adet restoran yöneticisiyle de görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Sonucunda yerel halkın
yeniliklere kapalı olduğu ve restoranların turistlere yönelik menüleri genişletmekte isteksiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yerel halkla iş birliği
yapılarak gastronomi turizmi programlarının oluşturulması, restoranların menülerine yöresel lezzetlerin eklenmesi, turizm faaliyetlerinin mevsimlere
yayılması, yerel yönetimlerin projeler geliştirmesi ve kadın girişimcilerin desteklenmesi önerilmektedir.

Research paper thumbnail of Restoranlarda Yöresel Yemek Sunmanın Algılanan Fayda ve Engelleri

Restoranlarda Yöresel Yemek Sunmanın Algılanan Fayda ve Engelleri, 2024

Bu nitel çalışmada restoran işletmelerinin menülerinde yöresel yemeklere yer vermesine yönelik a... more Bu nitel çalışmada restoran işletmelerinin menülerinde yöresel yemeklere yer vermesine yönelik algıladıkları faydalar ve karşılaştıkları
engelleri inceleyerek ilgili bilgi birikimine katkı sunmak amaçlanmaktadır. Araştırma alanı, UNESCO Yaratıcı Şehirler Ağı Ulusal
Listesi’nde yer alan Kayseri olarak belirlenmiştir. Araştırmada nitel araştırma yaklaşımı benimsenmiştir. Veri toplama tekniği olarak
yarı yapılandırılmış görüşme ve veri analiz yöntemi olarak da içerik analizi tercih edilmiştir. Görüşmeler, Kayseri’de bulunan lüks
restoranlarda çalışmakta olan yedi işletme yöneticisi ve şefi ile gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler sonucunda elde edilen bulgular,
restoranlarda yöresel yemek sunulmasının faydalarının işletme, destinasyon ve tüketici açısından üç farklı kategoride toplandığını
göstermektedir. Bulgular restoranlarda yöresel yemek sunulmasına yönelik algılanan faydaların işletmeler açısından; işletmeye rekabet
avantajı sağlaması, ekonomik katkı sağlaması ve tüketicinin tekrar ziyaret etmesine katkı sağlaması şeklinde olduğunu göstermektedir.
Restoranlarda yöresel yemek sunmanın destinasyon tanıtımına da katkı sunduğu çalışmanın bulguları arasındadır. Tüketiciler açısından
sağladığı faydalar, tüketicinin yeni lezzetler ve kültürler tanımasına katkı sağlaması kategorisi altında incelenmiştir. Ayrıca restoranlarda
yöresel yemek sunulmasındaki algılanan engellerin ise çalışanlarla, malzeme-ekipman tedarikiyle ve maliyetle ilgili olduğu elde edilen
bulgular arasındadır. Bu çalışma, restoran işletmecilerinin yöresel yemekleri menülerine eklemeleri konusundaki algıladıkları faydalar
ve karşılaştıkları engeller üzerine odaklanarak, literatüre bu alanda yeni ve özgün bir bakış açısı kazandırmaktadır.

Research paper thumbnail of Scopus Veri Tabanında İşgörenlerde Mobbing Konulu Çalışmalara İlişkin Bibliyometrik

Scopus Veri Tabanında İşgörenlerde Mobbing Konulu Çalışmalara İlişkin Bibliyometrik Analiz, 2024

Araştırmanın amacını bibliyometrik analiz türü kullanılarak, Scopus veri tabanında yer alan işgö... more Araştırmanın amacını bibliyometrik analiz türü kullanılarak, Scopus veri tabanında
yer alan işgörenlerde mobbing konulu çalışmaların incelenmesi oluşturmaktadır. Bu
kapsamda araştırmada betimsel özellik gösteren tarama modeli kullanılmaktadır. Tarama
modelinde nicel araştırma yöntemi olan bibliyometrik analizinden faydalanılmıştır.
Scopus veri tabanı olarak tercih edilmiştir ve 25.05.2024 tarihinde veri tabanı üzerinde
“mobbing” ve “employee” kelimelerinin yer almasına ilişkin bir tarama
gerçekleştirilmiştir. Bu bağlamda araştırmanın evrenini dünya üzerinde işgörenlerde
mobbing kavramıyla ilişkili yapılmış çalışmalar oluşturmaktadır. Araştırmanın
örneklemini ise, Scopus veri tabanında bahsedilen anahtar kelime başlığında, arasında
“başlık (title), “anahtar kelime (keywords)” ve “abstract (özet)” olarak kullanılan
çalışmalar meydana getirmektedir. Elde edilen verilerin görsel analizinde Vosviewer
istatistik programından yararlanılmıştır. Tarama kapsamında bu anahtar kelimeler ile
ilgili 1984 ile 2024 yılları arasında 241 mevcut çalışmaya ulaşılmıştır. Anahtar kelime
analizi neticesinde zorbalık ve iş yeri zorbalığı, çatışma, işgören ilişkileri ve depresyon
ifadelerine rastlanmıştır. Anahtar kelimeler arasında yer alan zorbalık, çatışma ve işgören
ilişkileri kelimelerinin en fazla tercih edilen anahtar kelimeler olarak tercih edilmesi,
mobbingin tanımında sıklıkla kullanılmalarından kaynaklanmaktadır.

Research paper thumbnail of SOFRADAKİ BİLİM VE LEZZETTEKİ SANAT: GASTRONOMİYE KAPSAMLI BİR BAKIŞ

TÜRK MUTFAK KÜLTÜRÜ VE COĞRAFİ İŞARETLİ MANTILAR, 2024

Türk mutfağı, dünyanın en eski ve köklü mutfaklarından bir tanesidir. Türk mutfak kültürü; tarih ... more Türk mutfağı, dünyanın en eski ve köklü mutfaklarından bir tanesidir. Türk mutfak kültürü; tarih boyunca 3 kıtada yaşamış Türklerin damak zevkleri, beslenme alışkanlıkları, örf, adet ve gelenekleri çerçevesinde şekillenmiştir. Coğrafi işaret tescilinin sağladığı haklar ve faydalar Türk mutfak kültürünün korunmasına, sürdürülebilirliğine, gastronomi turizmi kapsamında destinasyon çekiciliğine fayda sağlamaktadır. Mantı, Türk mutfak kültürünü yansıtan yöresel yemeklerden bir tanesidir. Ayrıca mantı, sunumu ve hazırlanışıyla da önemli bir gastronomik değerdir. Türk mutfağına ait mantı sayısı net bilinmemekle birlikte 30’un üzerinde mantı
çeşidinin yer aldığı kaynaklarda geçmektedir. Fakat Türk mutfağına ait mantı çeşitlerinden yalnızca 13 tanesi coğrafi işaret tescilini kazanabilmiştir (TÜRKPATENT, t.y). Coğrafi işaret tesciline sahip 13 çeşit mantıdan yalnızca Kayseri mantısının, Avrupa Birliği Komisyonuna 2017 senesinde başvurusu gerçekleştirilmiş olup onay süreci devam etmektedir (European Comission, 2023). Bu bilgilerden hareketle Türk mutfağına ait mantı çeşitlerinin sayısının net bilinmemesi ve ilgili literatürde kapsamlı bilginin yer almaması sebebiyle gerçekleştirilen çalışmanın literatüre fayda sağlaması amaçlanmaktadır. Ayrıca Türk mutfağına ait ürünlerin korunması, tanıtımı ve sürdürülebilirliğinin sağlanması için mevcut envanter eksiliğinin giderilmesi önemlidir. Bu çalışma kapsamında mantının yaygınlaştırılması, tanıtımı ile gastronomi turizmi açısından çeşitli faydaların sağlanmasına yönelik öneriler geliştirilmiştir. Gerçekleştirilen çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden sistematik derleme modeli tercih edilmiştir. Bu nedenle de Google Akademik veri tabanı, çeşitli web siteleri, yerli ve yabancı akademik makale ve kitaplardan faydalanılmıştır. Araştırma sonucunda Mantı açısından zengin bir mutfağa sahip Türkiye’de daha fazla mantının coğrafi işaret tesciline sahip olması gerekliliği üzerinde durulmuştur. Envanter eksiliğinin giderilmesi ve unutulmaya yüz tutmuş mantı çeşitlerinin yeniden hazırlanması ile daha fazla mantı coğrafi işaret tesciline sahip olabilecektir.

Research paper thumbnail of Yerel lezzet turları örneğinde Slow Food Hareketi

Toros University Journal of Food, Nutrition and Gastronomy

Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısında yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel d... more Slow Food hareketi, hızlı yaşam şartlarının karşısında yerel mutfak kültürlerinin ve geleneksel değerlerin kaybolmasını engellemek amacıyla 1989 senesinde İtalya’da kurulmuştur. İtalya’da başlayan Slow Food hareketi günümüzde 160’tan fazla ülkede kâr amacı gütmeden faaliyet göstermektedir. Slow Food hareketi kapsamında gerçekleştirilen projelerde; sürdürülebilir turizm, eko-gastronomi, sürdürülebilir tarım ilkelerinin önemi sıklıkla vurgulamaktadır. Sürdürülebilirlik ilkelerinin önemi, üretimin olduğu ve kaynak değerlerinin korunması gerektiği her alanda artmaktadır. Gastronomi turizminden de sağlanan faydaların sürdürülebilmesi ve yerel unsurların korunması önemlidir. Bu noktada da Slow Food hareketi tarafından gerçekleştirilen projeler gastronomi turizminin sürdürülebilirliğine fayda sağlamaktadır. Gerçekleştirilen alan yazın taramasında yerel lezzet turları ve Slow Food hareketinin ilişkisini konu alan çalışma sayısının az olduğu sonucuna varılmıştır. Bu sebeple gerçekleştirilen...

Research paper thumbnail of 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ SEMPOZYUMU 2 nd INTERNATIONAL SOCIAL SCIENCES POSTGRADUATE STUDENT SYMPOSIUM (USLOS II

Avrupa Birliği’nde Coğrafi İşaretleme ve Türkiye’nin Gastronomi Turizmi Açısından Önemi, 2022

Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir öz... more Coğrafi işaretli ürünler sınırları belirli bir coğrafya ile özdeşleşmiş, bölgeye ait en az bir özelliği
barındıran ürünlerdir. Coğrafi işaretli ürünler yiyecek ve içecek olabileceği gibi tarım, el sanatları,
maden gibi ürünleri de barındırmaktadır. Türkiye köklü geçmişi, zengin coğrafyası nedeniyle coğrafi
işaretli ürünler açısından oldukça büyük bir potansiyele sahiptir. Coğrafi işaretli ürünler ise,
gastronomi turizminde önemli bir yere sahiptir. Gastronomi turizmine artan ilgi turistlerin yöresel
ürünlere olan merakı ve ilgisini de arttırmıştır. Ayrıca sürdürülebilir gastronomi turizmi kapsamında
da coğrafi işaret uygulaması çok ayrı bir öneme ve değere sahiptir. Coğrafi işaretli ürünlerin aslına
uygun üretimini amaçlayan bu oluşum, üretim hakkı verdiği üreticileri destekleyerek bölge
üreticilerinin haklarını korumaktadır. Bu da doğrudan bölgenin kalkınmasına yardımcı olmaktadır.
Ayrıca tescillenerek korunan, söz konusu ürünlerin bozulmadan, aslına uygun bir şekilde gelecek
nesillere aktarılacak olması ile gastronomi turizminin sürdürülebilirliği desteklenmektedir.
Türkiye’de, coğrafi işaret uygulamasına dair işlemler Türk Patent ve Marka Kurumu tarafından
yürütülmektedir. Türkiye’de güncel tescilli ürün sayısı 1000’nin üzerindedir. Avrupa Birliği
komisyonu tarafından da tescil işlemi gerçekleştirilmektedir. Ülke sınırları dışında da söz konusu
ürünlerin tescil ile koruma altına alınması, ülkeler arasındaki haksız rekabetin önüne geçerek ürün
tanıtımı ve pazarlanmasına yardımcı olmaktadır. Türkiye’nin, Avrupa Birliği tarafından tescillen 7
ürünü bulunmaktadır. Bu sayı, Türkiye’de mevcut tescilli ürün sayısına göre oldukça azdır. Bu
nedenle Türkiye’de turizm politikaları çerçevesinde de önem kazanan coğrafi işaret uygulamasından
daha fazla verim alınabilmesi ve uluslararası alanda da söz sahibi olunabilmesi için Avrupa Birliği’ne
daha fazla ürün başvurusu gerçekleştirilmelidir. Bildiride bu noktalardan hareketle, coğrafi işaretleme
uygulamasının Türkiye’deki mevcut durumu ve tarihsel gelişimi hakkında bilgi aktarılmış, coğrafi
işaretlemenin gastronomi turizmi ve sürdürülebilirliği açısından önemi vurgulanmış ve Türkiye’nin
Avrupa Birliği’nde tescillenen coğrafi işaretli ürünlerinin artırılmasının önemi yönünde öneriler ortaya
konmuştur.
Abstract
Geographically marked products are products that have at least one property of the region, which is
characterized by a specific geography. Geographically marked products include food and beverages,
as well as products such as agriculture, crafts, mines. Turkey's rooted past has a great potential for
geographically marked products due to its rich geography. Geographically marked products, on the
other hand, occupy an important place in gastronomic tourism. Increased interest in gastronomy
tourism has also increased the curiosity and interest of tourists in local products. In addition, the
application of geographical indications has a very special importance and value within the scope of
sustainable gastronomic tourism. This organization, which aims at the production of geographically
marked products in accordance with the original, protects the rights of regional producers by
supporting producers to whom it gives the right to produce. This, in turn, directly helps in the
development of the region.
In Turkey, transactions related to the application of geographical indications are carried out by the
Turkish Patent and Trademark Office. The current number of registered products in Turkey is over
1000. Registration is also carried out by the Commission of the European Union. This situation helps
the product promotion and marketing by protecting the products in question outside the borders of the
country by registration, preventing unfair competition between countries. In addition, the application
of geographical markers within the scope of sustainable gastronomy tourism has a very distinct
importance and value. This formation aims to ensure accurate production of geographically marked
products, protecting the rights of regional manufacturers by supporting manufacturers that it entitles to
production. Turkey has 7 products registered by the European Union. This number is quite small
compared to the number of registered products available in Turkey. For this reason, more product
applications should be made to the European Union in order to get more efficiency from the
geographical indication application, which is also important within the framework of tourism policies
in Turkey, and to have a say in the international arena. Based on these points, information about the
current situation and historical development of the geographical indication application in Turkey will
be conveyed in the study. In addition, the importance of geographical indication in terms of
gastronomic tourism and sustainability will be emphasized and suggestions will be made on the
importance of increasing the geographical indication products registered in the European Union of Turkey.

Research paper thumbnail of 2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER LİSANSÜSTÜ ÖĞRENCİ SEMPOZYUMU 2 nd INTERNATIONAL SOCIAL SCIENCES POSTGRADUATE STUDENT SYMPOSIUM (USLOS II

Research paper thumbnail of SÜRDÜRÜLEBİLİR GASTRONOMİ TURİZMİNİ DESTEKLEYEN

SÜRDÜRÜLEBİLİR GASTRONOMİ TURİZMİNİ DESTEKLEYEN YAKLAŞIMLAR, 2024

Gerçekleştirilen araştırmada gastronomi turizminin sürdürülebilirliğini destekleyen çeşitli organ... more Gerçekleştirilen araştırmada gastronomi turizminin sürdürülebilirliğini destekleyen çeşitli
organizasyonlar ve faaliyetler incelenmiştir. Sürdürülebilir turizm ve gastronomi turizmi
bağlamında ortaya çıkan bu ilişki hem turizm endüstrisinin hem de gastronomi dünyasının
geleceğini şekillendirmede kilit bir rol oynamaktadır. Bu kapsamda gastronomi turizminde
sürdürülebilirliği destekleyen çeşitli organizasyonların ve faaliyetlerin incelenmesi gastronomi
turizmi ile ön plana çıkan destinasyonların sürdürülebilirlik ilkeleri doğrultusunda
kalkınmasında önemli bir rol oynamaktadır. Mevcut literatürde çalışmanın konusu olan ilgili
organizasyonları ve bu kapsamda gerçekleştirilen faaliyetleri kapsamlı bir şekilde inceleyen
çalışma sayısı azdır. Ayrıca sürdürülebilirliği destekleyen organizasyon sayısının ve
faaliyetlerinin güncellenmesi gerekmektedir. Gerçekleştirilen araştırma kapsamında mevcut
literatürden ve organizasyonların resmi web sitelerinden elde edilen güncel veriler doküman
analizi metoduyla derlenmiştir. Araştırma neticesinde elde edile veriler ışığında sunulan
önerilerin turizm paydaşlarına, destinasyon yöneticilerine ve alan yazına katkı sağlaması
amaçlamaktadır.