Sherbol Zhaparaliev | Osh State University (original) (raw)

Uploads

Papers by Sherbol Zhaparaliev

Research paper thumbnail of Взлет и падение культурного империализма: исторический и критический обзор

Социологическое обозрение, 2024

Данная статья представляет из себя исторический и аналитический обзор концепции культурного импер... more Данная статья представляет из себя исторический и аналитический обзор концепции культурного империализма, и предлагает критический анализ его воздействия. Авторы обращаются к западным первоисточникам периода с 1960-х до начала 2000-х годов, когда обсуждение культурного империализма было наиболее интенсивным. Статья акцентирует внимание на важных этапах формирования и развития культурного империализма, начиная с его зарождения в эпоху колониализма, концептуализации в единую систему в работах Герберта Шиллера и до современных проявлений в глобализированном мире. Рассматривается актуальность культурного империализма в контексте современного мира, опираясь на литературу 2010-х и 2020-х годов. Отмечается марксистский взгляд на свободный обмен информацией между культурами, его неравные и экономически несправедливые условия. Критический анализ позволяет оценить как положительные, так и негативные подходы к исследованиям культурного империализма, выявить противоречия и дискуссии о возможных путях его преодоления или изменения. Так, бурная реакция на знаменитый отчет комиссии Макбрайда 1980 года показала, что проблемы культурных взаимоотношений в первую очередь обусловлены экономическими факторами, и без решения экономических проблем не удастся решить и культурные. В последнем разделе статьи описывается, как экономический подъем стран третьего мира повлек за собой и бурный поток культурной продукции из этого региона. Статья направлена на стимулирование дальнейших исследований и содействие более глубокому пониманию динамики культурных процессов в современном мире.

Research paper thumbnail of ХАБЕРМАС И ИНТЕРНЕТ: ОБРАТНАЯ ТРАНСФОРМАЦИЯ ПУБЛИЧНОЙ СФЕРЫ В ЭПОХУ НОВЫХ МЕДИА?

Мировая экономика и международные отношения, 2023

По мнению Юргена Хабермаса, одного из ведущих теоретиков в области концептуализации публичной сфе... more По мнению Юргена Хабермаса, одного из ведущих теоретиков в области концептуализации публичной сферы, последняя должна представлять собой общественную площадку, позволяющую гражданам, не подвергаясь никаким ограничениям, выражать, обсуждать, критиковать и в конечном счете публиковать свои мысли. Некоторые исследователи новых медиа верят, что такая публичная сфера воссоздается в век новых информационных технологий в рамках возможностей свободного обмена, предоставляемых интернетом. Вклад интернета в формирование общественного мнения и организацию общественных движений разрушает традиционное представление о том, что граждане могут участвовать в политических процессах только во время выборов, и способствует развитию партиципаторной демократии. В то же время некоторые исследователи новых медиа критически рассматривают интернет-технологии как мощную, “всеобъемлющую” машину, используемую для контроля над гражданами, их эксплуатации и манипуляции ими. В данной статье проделан краткий сравнительный анализ проблемы и предпринята попытка ответить на вопрос, может ли интернет способствовать формированию свободной публичной сферы, независимой от сферы политической.

Research paper thumbnail of Gazeteler Üzerinden Darbeler: Kırgızistan 2010 Olaylarının Türkiye Basınında İnşası* Putsches Over Newspapers: The Construction of Kyrgyzstan 2010 Events in Turkish Press

Öz Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası h... more Öz Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası haberler olduğunda ise durum daha da hassas bir hale gelmektedir. Yerel haberleri vatandaşlar en azından sokakta gördüklerinden anlayabilir halde olsalar bile, uluslararası haberleri algılamada haber ajansları, radyo-televizyon ve gazetelere bağımlı kalabilmektedirler. Bu çalışma, 7 Nisan 2010 tarihinde Kırgızistan'da meydana gelen ve Cumhurbaşkanının yurtdışına kaçması ve 80'i aşkın insanın ölümü ile sonuçlanan olayların Türkiye basınında inşasını Eleştirel söylem analizi ile incelemektedir. Türkiye ulusal basınından Cumhuriyet, Hürriyet ve Yeni Şafak gazeteleri ele alınmış ve 8-30 Nisan 2010 tarihleri arasında Kırgızistan olayları ile ilgili bu üç gazetede yayınlanmış toplam 31 haber analize tabi tutulmuştur. Kırgızistan'daki iktidarı devirme olaylarının Türkiye basınında yansımalarını ortaya koymanın yanı sıra, olaylarda yer alan kilit aktörlerin temsil edilişi ve Kırgızist...

Research paper thumbnail of 2018 Kudüs Olayları’nın Uluslararası Medyada İnşası: CNN, Russia Today ve TRT World Örnekleri

Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışın... more Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışının yeni önde gelen oyuncularından Rusya ile Türkiye’nin, çok sesli bir dünyanın oluşumundaki katkılarının değerlendirilmesi bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada, küresel enformasyon akışının eski egemenlerini temsil edecek şekilde CNN International ve yeni oyuncular olarak Russia Today ve TRT World seçilerek, uluslararası bir olayın bu yayıncılar tarafından nasıl temsil edildiği karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda 14 Mayıs 2018 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nin İsrail’deki büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıması sonucunda ortaya çıkan olaylar seçilmiş ve bu olayların CNN International, Russia Today ve TRT World kanallarının internet sitelerinde nasıl ele alındığı nicel ve nitel içerik çözümlemesi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre CNN International’ ın İsrail yanlısı ve Russia Today ile TRT World’ un ise Filistin yanlısı yayınlar yaptığı tespit edilmiştir. Elde edilen tüm haberlerin nicel ve nitel analizi yapılarak bulgular yorumlandıktan sonra, olayların haber sitelerindeki temsilinin detaylı ve her birinin yayın politikasına özgü yanları tespit edilmiştir. Buna göre, CNN International İsrail’in Filistinlilere karşı kullandığı şiddeti haberlerinde yumuşatmaya çalışırken, TRT World’un Filistinlilerin acısını aktardığı ve Russia Today’ in de olaylardan sorumlu olan Batılı ülkeleri sorguladığı gözler önüne serilmiştir.

Research paper thumbnail of Kırgızistan'da Şamanizm: Kırgız Tengrizminin Modern Çağda Yeniden Yükselişi

Journal of Turkish Research Institute

Öz Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem bu dinin etkili olduğu Sibirya ha... more Öz Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem bu dinin etkili olduğu Sibirya halklarında hem de asırlar boyunca dünyada İslamiyet'in merkezi olan Anadolu topraklarında da rastlamak mümkündür. Gök Tanrı dini Orta Asya devletleri arasında ise en çok Kırgızistan'da tartışmaya sebep olmuştur. Kırgız Tengrizmi, bu ülkede bilinen ismiyle Teñircilik, geleneklere bağlılık eğilimi olup bağımsızlığa kavuşulduğu 1990'ların başında taraftar toplamaya başladı. Günümüzde ise tam sayıları bilinmemekle beraber tahminen 5 bin civarında yanlıları olduğu söylenen Teñirciler, mensubu oldukları inancı Kırgızistan'da bir din olarak kaydettirmeye çabalamaktadırlar. Sözü edilen hareketlerin, bölgede yayılan İslam dinine karşı bir tepki olduğu da biliniyor; geleneksel ve yeni medya ortamlarında "iki kampın" karşılıklı olarak nefret söylemi yaymaları ise toplumu endişeye sevk etmektedir. Bu yazı, Kırgız Teñirciliğine Şamanist ve modernist gözle bakarak, söz konusu durumun modernlikşamanlık/büyü tartışması çerçevesinde değerlendirme çabasıdır. Bu amaçla makalede, yeni bir dini-kültürel varlık kazanan Kırgız Teñirciliğinin tarihi, coğrafyası, teorisi ve pratiği ele alınmıştır.

Research paper thumbnail of Gazeteler Üzerinden Darbeler: Kırgızistan 2010 Olaylarının Türkiye Basınında İnşası

Medya gercegin temsil edildigi degil onun yeniden kurgulandigi bir yerdir. Konu uluslararasi habe... more Medya gercegin temsil edildigi degil onun yeniden kurgulandigi bir yerdir. Konu uluslararasi haberler oldugunda ise durum daha da hassas bir hale gelmektedir. Yerel haberleri vatandaslar en azindan sokakta gorduklerinden anlayabilir halde olsalar bile, uluslararasi haberleri algilamada haber ajanslari, radyo-televizyon ve gazetelere bagimli kalabilmektedirler. Bu calisma, 7 Nisan 2010 tarihinde Kirgizistan’da meydana gelen ve Cumhurbaskaninin yurtdisina kacmasi ve 80’i askin insanin olumu ile sonuclanan olaylarin Turkiye basininda insasini Elestirel soylem analizi ile incelemektedir. Turkiye ulusal basinindan Cumhuriyet, Hurriyet ve Yeni Şafak gazeteleri ele alinmis ve 8-30 Nisan 2010 tarihleri arasinda Kirgizistan olaylari ile ilgili bu uc gazetede yayinlanmis toplam 31 haber analize tabi tutulmustur. Kirgizistan’daki iktidar devirme olaylarinin Turkiye basininda yansimalarini ortaya koymanin yani sira olaylarda yer alan kilit aktorlerin temsil edilmesi ve Kirgizistan’in ulke profi...

Research paper thumbnail of 2018 Kudüs Olayları’nın Uluslararası Medyada İnşası: CNN, Russia Today ve TRT World Örnekleri

Uluslararası Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli Dergisi, 2021

Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışın... more Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışının yeni önde gelen oyuncularından Rusya ile Türkiye’nin, çok sesli bir dünyanın oluşumundaki katkılarının değerlendirilmesi bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada, küresel enformasyon akışının eski egemenlerini temsil edecek şekilde CNN International ve yeni oyuncular olarak Russia Today ve TRT World seçilerek, uluslararası bir olayın bu yayıncılar tarafından nasıl temsil edildiği karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda 14 Mayıs 2018 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nin İsrail’deki büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıması sonucunda ortaya çıkan olaylar seçilmiş ve bu olayların CNN International, Russia Today ve TRT World kanallarının internet sitelerinde nasıl ele alındığı nicel ve nitel içerik çözümlemesi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre CNN International’ ın İsrail yanlısı ve Russia Today ile TRT World’ un ise Filistin yanlısı yayınlar yaptığı tespit edilmiştir. Elde edilen tüm haberlerin nicel ve nitel analizi yapılarak bulgular yorumlandıktan sonra, olayların haber sitelerindeki temsilinin detaylı ve her birinin yayın politikasına özgü yanları tespit edilmiştir. Buna göre, CNN International İsrail’in Filistinlilere karşı kullandığı şiddeti haberlerinde yumuşatmaya çalışırken, TRT World’un Filistinlilerin acısını aktardığı ve Russia Today’ in de olaylardan sorumlu olan Batılı ülkeleri sorguladığı gözler önüne serilmiştir.

Research paper thumbnail of Kırgızistan’da Şamanizm: Kırgız Tengrizminin Modern Çağda Yeniden Yükselişi

Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 2019

Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem şamanlığın etkili olduğu Sibirya hal... more Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem şamanlığın etkili olduğu Sibirya halklarında hem de asırlar boyunca dünyada İslamın merkezi olan Anadolu topraklarında da rastlamak mümkündür. Gök Tanrı dini Orta Asya devletleri arasında ise en çok Kırgızistan’da tartışmaya sebep olmuştur. Kırgız Tengrizmi, bu ülkede bilinen ismiyle Tenircilik, geleneklere bağlılık eğilimi olup bağımsızlığa kavuşulduğu 1990’ların başında taraftar toplamaya başladı. Günümüzde ise tam sayıları bilinmemekle beraber tahminle 5 bin civarında yanlıları olduğu söylenen tenirciler, kendi inancını Kırgızistan’da bir din olarak kaydettirmenin çabalarını görmektedirler. Sözü edilen hareketlerin, bölgede yayılan İslam dinine karşı bir tepki olduğu da biliniyor; geleneksel ve yeni medya ortamlarında “iki kampın” karşılıklı olarak nefret söylemi yaymaları ise durumu endişeye sokmaktadır. Bu yazı, Kırgız Tenirciliğine şamanist ve modernist gözle bakarak, modernlik-şamanlık/büyü tartışması çerçevesinde değerlendirme çabasıdır. Bu amaçla makalede, yeni bir dini-kültürel varlık kazanan Kırgız Tenirciliğinin tarihi, coğrafyası, teorisi ve pratiği ele alınmıştır.

Research paper thumbnail of Gazeteler Üzerinden Darbeler: Kırgızistan 2010 Olaylarının Türkiye Basınında İnşası

İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2017

Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası habe... more Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası haberler olduğunda ise durum daha da hassas bir hale gelmektedir. Yerel haberleri vatandaşlar en azından sokakta gördüklerinden anlayabilir halde olsalar bile, uluslararası haberleri algılamada haber ajansları, radyo-televizyon ve gazetelere bağımlı kalabilmektedirler. Bu çalışma, 7 Nisan 2010 tarihinde Kırgızistan'da meydana gelen ve Cumhurbaşkanının yurtdışına kaçması ve 80'i aşkın insanın ölümü ile sonuçlanan olayların Türkiye basınında inşasını Eleştirel söylem analizi ile incelemektedir. Türkiye ulusal basınından Cumhuriyet, Hürriyet ve Yeni Şafak gazeteleri ele alınmış ve 8-30 Nisan 2010 tarihleri arasında Kırgızistan olayları ile ilgili bu üç gazetede yayınlanmış toplam 31 haber analize tabi tutulmuştur. Kırgızistan'daki iktidarı devirme olaylarının Türkiye basınında yansımalarını ortaya koymanın yanı sıra, olaylarda yer alan kilit aktörlerin temsil edilişi ve Kırgızistan'ın ülke profilinin anlam inşasını tespit etmek araştırmanın amacıdır. Çalışmanın bulgularına gelindiğinde, Kırgızistan 2010 olaylarını, gazetelerden birinin savaş senaryosu üzerinden anlattığı saptanmıştır. Tüm üç gazetenin de önemsediği bölgedeki 'Rusya belirleyiciliği'nin ise, gazetelerden biri tarafından olayların anlam inşasında çarpıcı bir etmen olarak altı çizilmiştir. Kırgızistan'ın ülke profiline Türk basınında, daha çok ekonomik ölçütlü yaklaşıldığı tespit edilmiştir.

Research paper thumbnail of Взлет и падение культурного империализма: исторический и критический обзор

Социологическое обозрение, 2024

Данная статья представляет из себя исторический и аналитический обзор концепции культурного импер... more Данная статья представляет из себя исторический и аналитический обзор концепции культурного империализма, и предлагает критический анализ его воздействия. Авторы обращаются к западным первоисточникам периода с 1960-х до начала 2000-х годов, когда обсуждение культурного империализма было наиболее интенсивным. Статья акцентирует внимание на важных этапах формирования и развития культурного империализма, начиная с его зарождения в эпоху колониализма, концептуализации в единую систему в работах Герберта Шиллера и до современных проявлений в глобализированном мире. Рассматривается актуальность культурного империализма в контексте современного мира, опираясь на литературу 2010-х и 2020-х годов. Отмечается марксистский взгляд на свободный обмен информацией между культурами, его неравные и экономически несправедливые условия. Критический анализ позволяет оценить как положительные, так и негативные подходы к исследованиям культурного империализма, выявить противоречия и дискуссии о возможных путях его преодоления или изменения. Так, бурная реакция на знаменитый отчет комиссии Макбрайда 1980 года показала, что проблемы культурных взаимоотношений в первую очередь обусловлены экономическими факторами, и без решения экономических проблем не удастся решить и культурные. В последнем разделе статьи описывается, как экономический подъем стран третьего мира повлек за собой и бурный поток культурной продукции из этого региона. Статья направлена на стимулирование дальнейших исследований и содействие более глубокому пониманию динамики культурных процессов в современном мире.

Research paper thumbnail of ХАБЕРМАС И ИНТЕРНЕТ: ОБРАТНАЯ ТРАНСФОРМАЦИЯ ПУБЛИЧНОЙ СФЕРЫ В ЭПОХУ НОВЫХ МЕДИА?

Мировая экономика и международные отношения, 2023

По мнению Юргена Хабермаса, одного из ведущих теоретиков в области концептуализации публичной сфе... more По мнению Юргена Хабермаса, одного из ведущих теоретиков в области концептуализации публичной сферы, последняя должна представлять собой общественную площадку, позволяющую гражданам, не подвергаясь никаким ограничениям, выражать, обсуждать, критиковать и в конечном счете публиковать свои мысли. Некоторые исследователи новых медиа верят, что такая публичная сфера воссоздается в век новых информационных технологий в рамках возможностей свободного обмена, предоставляемых интернетом. Вклад интернета в формирование общественного мнения и организацию общественных движений разрушает традиционное представление о том, что граждане могут участвовать в политических процессах только во время выборов, и способствует развитию партиципаторной демократии. В то же время некоторые исследователи новых медиа критически рассматривают интернет-технологии как мощную, “всеобъемлющую” машину, используемую для контроля над гражданами, их эксплуатации и манипуляции ими. В данной статье проделан краткий сравнительный анализ проблемы и предпринята попытка ответить на вопрос, может ли интернет способствовать формированию свободной публичной сферы, независимой от сферы политической.

Research paper thumbnail of Gazeteler Üzerinden Darbeler: Kırgızistan 2010 Olaylarının Türkiye Basınında İnşası* Putsches Over Newspapers: The Construction of Kyrgyzstan 2010 Events in Turkish Press

Öz Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası h... more Öz Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası haberler olduğunda ise durum daha da hassas bir hale gelmektedir. Yerel haberleri vatandaşlar en azından sokakta gördüklerinden anlayabilir halde olsalar bile, uluslararası haberleri algılamada haber ajansları, radyo-televizyon ve gazetelere bağımlı kalabilmektedirler. Bu çalışma, 7 Nisan 2010 tarihinde Kırgızistan'da meydana gelen ve Cumhurbaşkanının yurtdışına kaçması ve 80'i aşkın insanın ölümü ile sonuçlanan olayların Türkiye basınında inşasını Eleştirel söylem analizi ile incelemektedir. Türkiye ulusal basınından Cumhuriyet, Hürriyet ve Yeni Şafak gazeteleri ele alınmış ve 8-30 Nisan 2010 tarihleri arasında Kırgızistan olayları ile ilgili bu üç gazetede yayınlanmış toplam 31 haber analize tabi tutulmuştur. Kırgızistan'daki iktidarı devirme olaylarının Türkiye basınında yansımalarını ortaya koymanın yanı sıra, olaylarda yer alan kilit aktörlerin temsil edilişi ve Kırgızist...

Research paper thumbnail of 2018 Kudüs Olayları’nın Uluslararası Medyada İnşası: CNN, Russia Today ve TRT World Örnekleri

Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışın... more Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışının yeni önde gelen oyuncularından Rusya ile Türkiye’nin, çok sesli bir dünyanın oluşumundaki katkılarının değerlendirilmesi bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada, küresel enformasyon akışının eski egemenlerini temsil edecek şekilde CNN International ve yeni oyuncular olarak Russia Today ve TRT World seçilerek, uluslararası bir olayın bu yayıncılar tarafından nasıl temsil edildiği karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda 14 Mayıs 2018 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nin İsrail’deki büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıması sonucunda ortaya çıkan olaylar seçilmiş ve bu olayların CNN International, Russia Today ve TRT World kanallarının internet sitelerinde nasıl ele alındığı nicel ve nitel içerik çözümlemesi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre CNN International’ ın İsrail yanlısı ve Russia Today ile TRT World’ un ise Filistin yanlısı yayınlar yaptığı tespit edilmiştir. Elde edilen tüm haberlerin nicel ve nitel analizi yapılarak bulgular yorumlandıktan sonra, olayların haber sitelerindeki temsilinin detaylı ve her birinin yayın politikasına özgü yanları tespit edilmiştir. Buna göre, CNN International İsrail’in Filistinlilere karşı kullandığı şiddeti haberlerinde yumuşatmaya çalışırken, TRT World’un Filistinlilerin acısını aktardığı ve Russia Today’ in de olaylardan sorumlu olan Batılı ülkeleri sorguladığı gözler önüne serilmiştir.

Research paper thumbnail of Kırgızistan'da Şamanizm: Kırgız Tengrizminin Modern Çağda Yeniden Yükselişi

Journal of Turkish Research Institute

Öz Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem bu dinin etkili olduğu Sibirya ha... more Öz Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem bu dinin etkili olduğu Sibirya halklarında hem de asırlar boyunca dünyada İslamiyet'in merkezi olan Anadolu topraklarında da rastlamak mümkündür. Gök Tanrı dini Orta Asya devletleri arasında ise en çok Kırgızistan'da tartışmaya sebep olmuştur. Kırgız Tengrizmi, bu ülkede bilinen ismiyle Teñircilik, geleneklere bağlılık eğilimi olup bağımsızlığa kavuşulduğu 1990'ların başında taraftar toplamaya başladı. Günümüzde ise tam sayıları bilinmemekle beraber tahminen 5 bin civarında yanlıları olduğu söylenen Teñirciler, mensubu oldukları inancı Kırgızistan'da bir din olarak kaydettirmeye çabalamaktadırlar. Sözü edilen hareketlerin, bölgede yayılan İslam dinine karşı bir tepki olduğu da biliniyor; geleneksel ve yeni medya ortamlarında "iki kampın" karşılıklı olarak nefret söylemi yaymaları ise toplumu endişeye sevk etmektedir. Bu yazı, Kırgız Teñirciliğine Şamanist ve modernist gözle bakarak, söz konusu durumun modernlikşamanlık/büyü tartışması çerçevesinde değerlendirme çabasıdır. Bu amaçla makalede, yeni bir dini-kültürel varlık kazanan Kırgız Teñirciliğinin tarihi, coğrafyası, teorisi ve pratiği ele alınmıştır.

Research paper thumbnail of Gazeteler Üzerinden Darbeler: Kırgızistan 2010 Olaylarının Türkiye Basınında İnşası

Medya gercegin temsil edildigi degil onun yeniden kurgulandigi bir yerdir. Konu uluslararasi habe... more Medya gercegin temsil edildigi degil onun yeniden kurgulandigi bir yerdir. Konu uluslararasi haberler oldugunda ise durum daha da hassas bir hale gelmektedir. Yerel haberleri vatandaslar en azindan sokakta gorduklerinden anlayabilir halde olsalar bile, uluslararasi haberleri algilamada haber ajanslari, radyo-televizyon ve gazetelere bagimli kalabilmektedirler. Bu calisma, 7 Nisan 2010 tarihinde Kirgizistan’da meydana gelen ve Cumhurbaskaninin yurtdisina kacmasi ve 80’i askin insanin olumu ile sonuclanan olaylarin Turkiye basininda insasini Elestirel soylem analizi ile incelemektedir. Turkiye ulusal basinindan Cumhuriyet, Hurriyet ve Yeni Şafak gazeteleri ele alinmis ve 8-30 Nisan 2010 tarihleri arasinda Kirgizistan olaylari ile ilgili bu uc gazetede yayinlanmis toplam 31 haber analize tabi tutulmustur. Kirgizistan’daki iktidar devirme olaylarinin Turkiye basininda yansimalarini ortaya koymanin yani sira olaylarda yer alan kilit aktorlerin temsil edilmesi ve Kirgizistan’in ulke profi...

Research paper thumbnail of 2018 Kudüs Olayları’nın Uluslararası Medyada İnşası: CNN, Russia Today ve TRT World Örnekleri

Uluslararası Medya ve İletişim Araştırmaları Hakemli Dergisi, 2021

Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışın... more Uluslararası habercilikte egemen Batılı ülkelere rakip olarak yükselen küresel enformasyon akışının yeni önde gelen oyuncularından Rusya ile Türkiye’nin, çok sesli bir dünyanın oluşumundaki katkılarının değerlendirilmesi bu makalenin konusunu oluşturmaktadır. Çalışmada, küresel enformasyon akışının eski egemenlerini temsil edecek şekilde CNN International ve yeni oyuncular olarak Russia Today ve TRT World seçilerek, uluslararası bir olayın bu yayıncılar tarafından nasıl temsil edildiği karşılaştırmalı bir şekilde incelenmiştir. Bu amaç doğrultusunda 14 Mayıs 2018 tarihinde Amerika Birleşik Devletleri’nin İsrail’deki büyükelçiliğini Tel Aviv’den Kudüs’e taşıması sonucunda ortaya çıkan olaylar seçilmiş ve bu olayların CNN International, Russia Today ve TRT World kanallarının internet sitelerinde nasıl ele alındığı nicel ve nitel içerik çözümlemesi yöntemleriyle analiz edilmiştir. Araştırmanın sonuçlarına göre CNN International’ ın İsrail yanlısı ve Russia Today ile TRT World’ un ise Filistin yanlısı yayınlar yaptığı tespit edilmiştir. Elde edilen tüm haberlerin nicel ve nitel analizi yapılarak bulgular yorumlandıktan sonra, olayların haber sitelerindeki temsilinin detaylı ve her birinin yayın politikasına özgü yanları tespit edilmiştir. Buna göre, CNN International İsrail’in Filistinlilere karşı kullandığı şiddeti haberlerinde yumuşatmaya çalışırken, TRT World’un Filistinlilerin acısını aktardığı ve Russia Today’ in de olaylardan sorumlu olan Batılı ülkeleri sorguladığı gözler önüne serilmiştir.

Research paper thumbnail of Kırgızistan’da Şamanizm: Kırgız Tengrizminin Modern Çağda Yeniden Yükselişi

Atatürk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Enstitüsü Dergisi, 2019

Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem şamanlığın etkili olduğu Sibirya hal... more Günümüzde Gök Tanrı dini ya da Tengrizmin belirtilerine, hem şamanlığın etkili olduğu Sibirya halklarında hem de asırlar boyunca dünyada İslamın merkezi olan Anadolu topraklarında da rastlamak mümkündür. Gök Tanrı dini Orta Asya devletleri arasında ise en çok Kırgızistan’da tartışmaya sebep olmuştur. Kırgız Tengrizmi, bu ülkede bilinen ismiyle Tenircilik, geleneklere bağlılık eğilimi olup bağımsızlığa kavuşulduğu 1990’ların başında taraftar toplamaya başladı. Günümüzde ise tam sayıları bilinmemekle beraber tahminle 5 bin civarında yanlıları olduğu söylenen tenirciler, kendi inancını Kırgızistan’da bir din olarak kaydettirmenin çabalarını görmektedirler. Sözü edilen hareketlerin, bölgede yayılan İslam dinine karşı bir tepki olduğu da biliniyor; geleneksel ve yeni medya ortamlarında “iki kampın” karşılıklı olarak nefret söylemi yaymaları ise durumu endişeye sokmaktadır. Bu yazı, Kırgız Tenirciliğine şamanist ve modernist gözle bakarak, modernlik-şamanlık/büyü tartışması çerçevesinde değerlendirme çabasıdır. Bu amaçla makalede, yeni bir dini-kültürel varlık kazanan Kırgız Tenirciliğinin tarihi, coğrafyası, teorisi ve pratiği ele alınmıştır.

Research paper thumbnail of Gazeteler Üzerinden Darbeler: Kırgızistan 2010 Olaylarının Türkiye Basınında İnşası

İletişim Kuram ve Araştırma Dergisi, Gazi Üniversitesi İletişim Fakültesi, 2017

Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası habe... more Medya gerçeğin temsil edildiği değil onun yeniden inşa edildği bir yerdir. Konu uluslararası haberler olduğunda ise durum daha da hassas bir hale gelmektedir. Yerel haberleri vatandaşlar en azından sokakta gördüklerinden anlayabilir halde olsalar bile, uluslararası haberleri algılamada haber ajansları, radyo-televizyon ve gazetelere bağımlı kalabilmektedirler. Bu çalışma, 7 Nisan 2010 tarihinde Kırgızistan'da meydana gelen ve Cumhurbaşkanının yurtdışına kaçması ve 80'i aşkın insanın ölümü ile sonuçlanan olayların Türkiye basınında inşasını Eleştirel söylem analizi ile incelemektedir. Türkiye ulusal basınından Cumhuriyet, Hürriyet ve Yeni Şafak gazeteleri ele alınmış ve 8-30 Nisan 2010 tarihleri arasında Kırgızistan olayları ile ilgili bu üç gazetede yayınlanmış toplam 31 haber analize tabi tutulmuştur. Kırgızistan'daki iktidarı devirme olaylarının Türkiye basınında yansımalarını ortaya koymanın yanı sıra, olaylarda yer alan kilit aktörlerin temsil edilişi ve Kırgızistan'ın ülke profilinin anlam inşasını tespit etmek araştırmanın amacıdır. Çalışmanın bulgularına gelindiğinde, Kırgızistan 2010 olaylarını, gazetelerden birinin savaş senaryosu üzerinden anlattığı saptanmıştır. Tüm üç gazetenin de önemsediği bölgedeki 'Rusya belirleyiciliği'nin ise, gazetelerden biri tarafından olayların anlam inşasında çarpıcı bir etmen olarak altı çizilmiştir. Kırgızistan'ın ülke profiline Türk basınında, daha çok ekonomik ölçütlü yaklaşıldığı tespit edilmiştir.