Saadet Mutlu Kaytan | Pamukkale University (original) (raw)
Uploads
Papers by Saadet Mutlu Kaytan
The Journal of Academic Social Science Studies, 2021
The Journal of Academic Social Science Studies, 2021
Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923’te kurulmasıyla birlikte çağdaşlaşma ve yenilenme sürecine girilmişt... more Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923’te kurulmasıyla birlikte çağdaşlaşma ve yenilenme
sürecine girilmiştir. Yeni kurulan devlet farklı bir teşkilatlanma ve idari işleyiş
oluşturmaya başlamıştır. Bu çağdaşlaşma hareketleri mimari ve kültürel ortamda da
görülmüştür. Değişim hareketlerinin sonuçlarından biri yeni ihtiyaçlar çerçevesinde
kentsel alanda bir dizi büyük programlı yapı gereksinimi duyulmasıdır.
Devletin yeni yapı yapma programının bütçe sıkıntıları gibi durumlar ile sınırlı
kaldığı ve inşa çalışmaları yapılamadığı durumlarda geçmiş dönemlerde inşa edilmiş
yapıların yeniden kullanımları söz konusu olmuştur. Cumhuriyet’in ilk yıllarında
mimari miras olarak görülmeyen bu yapıların o dönemde yeni işlevler ile tekrar
kullanılmaları bina gereksinimlerinin karşılanması amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Geçmiş dönemde inşa edilmiş ancak tahsis edildiği tarihte kültür varlığı olarak kabul
edilmeyen bu yapılar günümüzde mimari miras olarak görülmektedirler. Dolayısıyla
farklı bir bakış açısı çerçevesinde irdelenmeleri gerekmektedir.
Bu çalışma kapsamında 20. yy öncesinde inşa edilerek özgün işlevi dışında bir işlevle
Cumhuriyet’in kurulması sonrası yeniden kullanılan Türkiye genelindeki büyük
ölçekli yapılar kurum arşivleri aracılığıyla tespit edilmiş ve İstanbul ili genelinde yer
alanlar yerinde incelenmiştir.
Yapıların tahsis tarihi, özgün ve yeni işlevleri incelenmiş olup, yazışmalarda
işlevlendirme kapsamında yapılan mimari uygulamaların özelliklerinin yer alması
durumları araştırılmıştır. Bu yapılarda gerçekleştirilen uygulamaların koruma tarihi
açısından değerlendirilmesi yapılmaya çalışılarak, bu doğrultuda yapılara bakış
açıları incelenmiştir.
Günümüzde tarihi olarak nitelendirilen yapıların tahsisinin yapılarak yeniden
işlevlendirilmesi ile sonuçlanan sürecin belgelere yansıdığı, bu durumun
Cumhuriyet’in kurulmasıyla hız kazandığı; kültür varlıklarının hem tahsislerinin
yapılmasının hem de yeni işlevler kazandırılmasının 1980’lere kadar ki dönem
aralığında yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda araştırma süreci
Cumhuriyet’in kurulması ile başlatılarak 1980’lerde sonlandırılmıştır. Çalışmada
Cumhuriyet’in ilk yıllarından 1980’lere değin Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi,
toplumsal ve mimari ortamı bağlamında, bir yapının tahsisinin yapılması durumu
belgeler özelinde araştırılmış; yeni işlev verilen büyük ölçekli yapıların tahsisi
kapsamında yapılan müdahalelerin çerçevesi koruma teorisi ve tarihi bağlamında
çizilmeye çalışılmıştır.
ICONARCH IV Proceedings Book, 2020
Perspektifler 2017 Denizli Dosyası, 2017
Books by Saadet Mutlu Kaytan
Denizli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2017
The Journal of Academic Social Science Studies, 2021
The Journal of Academic Social Science Studies, 2021
Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923’te kurulmasıyla birlikte çağdaşlaşma ve yenilenme sürecine girilmişt... more Türkiye Cumhuriyeti’nin 1923’te kurulmasıyla birlikte çağdaşlaşma ve yenilenme
sürecine girilmiştir. Yeni kurulan devlet farklı bir teşkilatlanma ve idari işleyiş
oluşturmaya başlamıştır. Bu çağdaşlaşma hareketleri mimari ve kültürel ortamda da
görülmüştür. Değişim hareketlerinin sonuçlarından biri yeni ihtiyaçlar çerçevesinde
kentsel alanda bir dizi büyük programlı yapı gereksinimi duyulmasıdır.
Devletin yeni yapı yapma programının bütçe sıkıntıları gibi durumlar ile sınırlı
kaldığı ve inşa çalışmaları yapılamadığı durumlarda geçmiş dönemlerde inşa edilmiş
yapıların yeniden kullanımları söz konusu olmuştur. Cumhuriyet’in ilk yıllarında
mimari miras olarak görülmeyen bu yapıların o dönemde yeni işlevler ile tekrar
kullanılmaları bina gereksinimlerinin karşılanması amacıyla gerçekleştirilmiştir.
Geçmiş dönemde inşa edilmiş ancak tahsis edildiği tarihte kültür varlığı olarak kabul
edilmeyen bu yapılar günümüzde mimari miras olarak görülmektedirler. Dolayısıyla
farklı bir bakış açısı çerçevesinde irdelenmeleri gerekmektedir.
Bu çalışma kapsamında 20. yy öncesinde inşa edilerek özgün işlevi dışında bir işlevle
Cumhuriyet’in kurulması sonrası yeniden kullanılan Türkiye genelindeki büyük
ölçekli yapılar kurum arşivleri aracılığıyla tespit edilmiş ve İstanbul ili genelinde yer
alanlar yerinde incelenmiştir.
Yapıların tahsis tarihi, özgün ve yeni işlevleri incelenmiş olup, yazışmalarda
işlevlendirme kapsamında yapılan mimari uygulamaların özelliklerinin yer alması
durumları araştırılmıştır. Bu yapılarda gerçekleştirilen uygulamaların koruma tarihi
açısından değerlendirilmesi yapılmaya çalışılarak, bu doğrultuda yapılara bakış
açıları incelenmiştir.
Günümüzde tarihi olarak nitelendirilen yapıların tahsisinin yapılarak yeniden
işlevlendirilmesi ile sonuçlanan sürecin belgelere yansıdığı, bu durumun
Cumhuriyet’in kurulmasıyla hız kazandığı; kültür varlıklarının hem tahsislerinin
yapılmasının hem de yeni işlevler kazandırılmasının 1980’lere kadar ki dönem
aralığında yoğunlaştığı tespit edilmiştir. Bu bağlamda araştırma süreci
Cumhuriyet’in kurulması ile başlatılarak 1980’lerde sonlandırılmıştır. Çalışmada
Cumhuriyet’in ilk yıllarından 1980’lere değin Türkiye Cumhuriyeti’nin siyasi,
toplumsal ve mimari ortamı bağlamında, bir yapının tahsisinin yapılması durumu
belgeler özelinde araştırılmış; yeni işlev verilen büyük ölçekli yapıların tahsisi
kapsamında yapılan müdahalelerin çerçevesi koruma teorisi ve tarihi bağlamında
çizilmeye çalışılmıştır.
ICONARCH IV Proceedings Book, 2020
Perspektifler 2017 Denizli Dosyası, 2017
Denizli Büyükşehir Belediyesi Kültür Yayınları, 2017