Wikipedia, wolna encyklopedia (original) (raw)

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii

Czy wiesz…

Z nowych i ostatnio rozbudowanych artykułów w Wikipedii:

…które części kryptotenii (na zdjęciu) możesz zjeść?

…kiedy kwitnie Dichotomanthes tristaniicarpa?

…co proponowano nazwać kąciłęcią i uględkiem?

…że nazwa naukowa może być dziełem literówki?

…jakie siedliska preferuje Gomphostemma w odróżnieniu od większości jasnotowatych?

Rocznice

18 stycznia: imieniny obchodzą m.in.: Krystyna, Małgorzata i Monika
Okrągłe, pięcioletnie rocznice:

• 1815 – urodził się niemiecki protestancki biblista Konstantin von Tischendorf, odkrywca ponad dwudziestu kodeksów majuskułowych (na rycinie w wieku około 30 lat)
• 1915 – premier Japonii Shigenobu Ōkuma wystosował wobec Chin listę dwudziestu jeden żądań, które zmierzały do stworzenia tam japońskiego protektoratu
• 1915 – urodził się polski aktor filmowy i teatralny Kazimierz Wichniarz, pamiętany z roli Zagłoby w Potopie Jerzego Hoffmana
• 1940 – zmarł polski poeta, powieściopisarz i dramaturg Kazimierz Przerwa-Tetmajer, jeden z najwybitniejszych przedstawicieli okresu Młodej Polski, autor m.in. cyklu gawęd góralskich Na Skalnym Podhalu
• 1955 – Chińska Armia Ludowo-Wyzwoleńcza dokonała inwazji na tajwańską wysepkę Yijiangshan; początek I kryzysu w Cieśninie Tajwańskiej
• 1955 – urodził się amerykański aktor, reżyser i producent filmowy Kevin Costner (na fotografii), znany z ról w filmach Bodyguard, JFK, Robin Hood: Książę złodziei; sukces osiągnął jako odtwórca tytułowej roli i reżyser Tańczącego z wilkami
• 1995 – zmarł niemiecki biochemik Adolf Butenandt, laureat Nagrody Nobla, pośmiertnie oskarżony przez media o udział w doświadczeniach prowadzonych przez doktora medycyny i filozofii Josefa Mengele

Artykuł na medal

N. Biren Singh (ur. 1 stycznia 1961 w Imphal) – indyjski polityk, piłkarz oraz dziennikarz, premier stanowy Manipuru od 2017 roku. Pochodzi z grupy etnicznej Meitei. Piłkarz, dwukrotny zdobywca Pucharu Duranda, reprezentant Indii między 1979 a 1986 rokiem. Po zakończeniu kariery sportowej dziennikarz, twórca oraz redaktor pisma Naharolgi Thoudang. Poseł do Zgromadzenia Ustawodawczego Manipuru od 2002 roku. Minister w rządzie stanowym, działacz Indyjskiego Kongresu Narodowego. Od 2016 roku członek Indyjskiej Partii Ludowej, od 2017 roku premier Manipuru. Uznawany za polityka kontrowersyjnego, opierającego się na etnicznym nacjonalizmie. Obwiniany o sprowokowanie krwawych zamieszek w Manipurze na przełomie maja i czerwca 2023 roku. Oskarżany jest o przeprowadzanie czystek etnicznych, jak również o ścisłe związki z organizacjami ekstremistycznymi, takimi jak Meitei Leepun i Arambai Tenggol. Czytaj więcej…

Dobry artykuł

Akcja styczniowa w getcie warszawskim – akcja eksterminacyjna przeprowadzona przez okupantów niemieckich w getcie warszawskim 18–21 stycznia 1943 roku, której celem było wywiezienie do obozu zagłady w Treblince około 8 tys. Żydów, którzy przebywali nielegalnie na terenie dzielnicy zamkniętej. 18 stycznia Niemcy i ich kolaboranci wkroczyli do getta. Spotkali się z biernym oporem Żydów, którzy ignorując wezwania do dobrowolnego stawiennictwa, usiłowali przeczekać akcję w schronach i kryjówkach. Z kolei Żydowska Organizacja Bojowa, mimo początkowego zaskoczenia, podjęła zbrojną walkę w obronie ludności. Po czterech dniach Niemcy wycofali się z getta. Co najmniej 5 tys. Żydów zostało wywiezionych i zgładzonych w Treblince, a kolejnych 1171 zamordowano w domach i na ulicach. Mimo że celem Niemców nie była całkowita likwidacja getta, przerwanie akcji powszechnie przypisano oporowi żydowskich bojowników. Znacznie wzrósł autorytet ŻOB wśród mieszkańców getta, jej działania zyskały także uznanie polskiej ludności oraz Polskiego Państwa Podziemnego. Była to pierwsza akcja deportacyjna w getcie warszawskim, która spotkała się ze zbrojną odpowiedzią żydowskiego ruchu oporu. Czytaj więcej…

Ilustracja na medal