Mohammad G Fallah | Shahid Beheshti University (original) (raw)

Uploads

Papers by Mohammad G Fallah

Research paper thumbnail of کتیبه‌های خط کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی اصفهان: بحث در اصالت تاریخی/ Square Kufic inscriptions of the portal of Masjed-e Jame-e ʿAbbāsi of Isfahan: A Survey on historical authenticity

مطالعات معماری ایران/ Iranian Architectural Studies, 2023

این تحقیق به شناسایی و سنجش اصالت تاریخی کتیبه‌های خط کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی (شاه یا ا... more این تحقیق به شناسایی و سنجش اصالت تاریخی کتیبه‌های خط کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی (شاه یا امام) اصفهان، از طریق جستجو و کاوش در عکس‌های تاریخی، اختصاص یافته است. جلوخان مسجد جامع عباسی اصفهان چندین کتیبه به خط کوفی معقلی دارد؛ اما تاکنون در هیچ تحقیقی در باب اصالت تاریخی آنها بحث نکرده‌اند. در این تحقیق این کتیبه‌ها شناسایی و با کاوش در عکس‌های تاریخی در باب اصالت آنها بحث شده است.

این تحقیق در سه گام به انجام رسیده است. در گام اول عکس‌برداری جامعی از جلوخان این بنا انجام شده است. سپس با نشاندن عکس‌ها در کنار یکدیگر و تصویری تخت از بدنه‌های جلوخان این بنا عرضه شده و ۴۶ کتیبۀ کوفی معقلی این جلوخان شناسایی و جای ‌آنها را روی تصویر تخت معین و نشانه‌گذاری شده است. سپس نقشه‌ای دو بعدی از روی تصویر تخت وضع موجود بنا تهیه شده و جای همۀ کتیبه‌های کوفی معقلی جلوخان در این نقشه نشان داده شده است. در گام دوم عکس‌های تاریخی به دست آمده از جلوخان مسجد جامع عباسی شناسایی و به ترتیب تاریخ منظم شده است. سپس عکس‌های تاریخی بر روی نقشۀ یادشده نشانده و روشن شده است که کدام کتیبه‌های کوفی معقلی جلوخان این بنا در طی زمان آسیب دیده یا فروریخته و بعداً مرمت شده است. گام دوم این تحقیق نشان می‌دهد که کدام کتیبه‌ها تا پیش از مرمت سال ۱۳۱۵ و ۱۳۱۶ش بر بدنه‌های جلوخان مسجد باقی بوده و با احتمال بیشتری اصیل است و کدامشان قطعاً اصیل نیست. در گام سوم وضع کتیبه‌هایی که تا پیش از مرمت سال ۱۳۱۵ بر بدنۀ جلوخان باقی بوده‌اند، با وضع امروزشان مقایسه و نشان داده‌ شده است که کدامشان قطعاً اصیل است و کدامشان قطعاً اصالت تاریخی ندارد. این تحقیق نشان می‌دهد که از ۴۶ کتیبۀ کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی، ۳۴ کتیبه از نظر تاریخی اصیل‌اند، ۱۱ کتیبه قطعاً تا پیش از مرمت ۱۳۱۵ش از دست رفته بوده‌اند و از این رو اصیل نیستند، و اصالت تاریخی ۱ کتیبه نیز محتمل است.

Research paper thumbnail of معانی لفظ معماری: جستجویی با اتکا بر آموزه‌های مبحث الفاظ علم اصول فقه/ The Meanings of the Word Architecture

مطالعات معماری ایران/ Iranian Architectural Studies, 2021

معماری لفظی مختلف‌المعانی است. از سوی دیگر بحث‌های پرشوری در باب چیستی معماری در میان اهل معماری ... more معماری لفظی مختلف‌المعانی است. از سوی دیگر بحث‌های پرشوری در باب چیستی معماری در میان اهل معماری و دیگران متفکران حوزه‌های همجوار با معماری در جریان است. برخی از متفکران بر این باورند که پرسش از چیستی هر چیز مرادف و ملازم با پرسش از چیستی مدلول، معنا، یا مفهوم لفظ آن است. از این رو در این مقاله به بررسی معانی لفظ معماری پرداخته‌ایم. یکی از دشواری‌های پرداختن به معانی لفظ معماری در زبان فارسی، و البته بیشتر دیگر زبان‌های امروز، این است که در زبان فارسی امروز این لفظ را به معانی مختلفی به کار می‌بریم؛ اما بر ما معلوم نیست که کدام معانی این لفظ حقیقی و کدام مجازی است؛ یعنی نمی‌دانیم لفظ معماری با کدام موجودات در عالم واقع پیوندی اصیل و با کدامشان پیوندی ناشی از تسامح زبانی و تداول و مجاز دارد. در این تحقیق با طرح پرسش از معنای لفظ معماری ضمن بررسی این لفظ می‌کوشیم معانی حقیقی لفظ معماری را بیابیم و آنها را از معانی مجازی آن تمیز دهیم. برای پاسخ دادن به این پرسش از آموزه‌های مبحث الفاظ علم اصول فقه و روش‌هایی بهره می‌بریم که این مبحث برای تشخیص معانی حقیقی و مجازی الفاظ در اختیارمان قرار می‌دهد.
این تحقیق نشان می‌دهد که لفظ معماری بر سه حوزۀ معنایی دلالت می‌کند: ۱. قسمی از علم انسان یا ویژگی‌‌های این قسم از علم انسان یا جزئی از آن؛ ۲. قسمی از اعمال انسان یا ویژگی‌های این قسم از اعمال انسان یا جزئی از آن؛ ۳. بنا یا مجموعه‌ای از بناها یا مجموع ویژگی‌های محسوسشان. از این میان دلالت لفظ معماری بر معانی اول و دوم به‌حقیقت و دلالت آن بر معنای سوم مجاز است. همچنین در این تحقیق روشن می‌شود که دلالت لفظ معماری بر بنا یا مجموعۀ بناها و مجموع ویژگی‌های محسوسشان به طریق التزام است.

Research paper thumbnail of خوانش متن و شناسایی خوشنویس کتیبۀ طوماری ازدست‌رفتۀ جلوخان مسجد شیخ لطف‌الله/ Reading the text and identifying the calligrapher of the lost inscription at the portal of Sheikh Lotfollah Mosque

مطالعات معماری ایران/ Iranian Architectural Studies, 2022

این مقاله به شناسایی متن و خوشنویس کتیبه‌ای از دست‌رفته از مسجد شیخ لطف‌الله اختصاص دارد. این کتی... more این مقاله به شناسایی متن و خوشنویس کتیبه‌ای از دست‌رفته از مسجد شیخ لطف‌الله اختصاص دارد. این کتیبۀ طوماری یکی از عناصر مهم جلوخان مسجد شیخ بوده و چون نواری کل این جلوخان را قاب می‌گرفته است. بخش عمدۀ این کتیبه پیش از برداشته شدن اولین عکس‌ها از این بنا آسیب دیده و از بین رفته بوده است. پس از آن جای این کتیبۀ تخریب‌شده را گچ می‌کشند و در طی مرمت‌های بعدی کاشی‌هایی با طرح گیاهی به جای آن می‌نشانند. از این رو، امروز متن و خوشنویس آن بر ما معلوم نیست. در این تحقیق تلاش کرده‌اند با بازسازی تصویری این کتیبۀ از دست‌رفته از روی تصاویر معدود تاریخی‌ای که به دست رسیده است، متن آن را بازخوانی و خوشنویس آن را شناسایی کنند.
روش این تحقیق سندپژوهی باستان‌شناسانه است و بر محور مطالعۀ کتابخانه‌ای و بررسی میدانی و بازسازی رقومی به پیش می‌رود. این تحقیق نشان می‌دهد که متن این کتیبه حدیثی است مشهور به حدیث جابر. با توجه به اختلاف‌ها در روایت‌ حدیث جابر، در این تحقیق متن این کتیبه را به دقت خوانده‌ و همۀ کلمات آن را روشن کرده‌اند. همچنین این تحقیق نشان می‌دهد که خوشنویس این کتیبه علی‌رضا عباسی، خوشنویس برجسته و بنام عهد شاه‌عباس اول، بوده است.

Research paper thumbnail of Book Review: What is ‘Islamic’ art? Between religion and perception, by Wendy M. K. Shaw, Cambridge, Cambridge University Press, 2019, 366 pp., £29.99 (hardback), ISBN 9781108474658

International Journal of Environmental Studies, 2022

This book focuses on 'perceptual culture' of the Islamic world and the sensory experience when en... more This book focuses on 'perceptual culture' of the Islamic world and the sensory experience when engaging with the world, including what we call art. Shaw explores a wide range of sources, intertwined with the Islamic lived history and its intellectual sphere, which includes religious texts, Sufi treatises, poetry, etc. Like her approach to the topic, her selection of sources is controversial. In chapter one, 'The Islamic Image', the argument is about the image prohibition in Islam, an inaccurate assumption which has been repeatedly underscored by modern scholars. By stating that what we think of Islam affects our understanding of the image in Islam, Shaw discusses how the lived history of Islam, 'in which Islam regenerates its meanings, in which culture and perception form', makes a difference in our opinion of Islam, that is usually based on the story of its foundation (pp. 34-36). By going through various Islamic texts and discourses, Shaw points out the relationship between the perceptual culture with intellectual culture, faith and Sufism. Through examples of different uses of image in Islamic world, Shaw explains how the absolutism of an image prohibition emerges more from modern scholars and their blind reference to the Quran and Hadith without studying the Islamic culture and its history as a whole (pp. 46-48). Shaw argues that a study of historical sources shows that the concern regarding images related mostly to those which were considered polytheistic or suggested idolatry and distracted the believer from the One God (p. 44). Shaw believes that Islamic commentators focused on 'inward-looking' aspect of the mimesis; arguing that for early Islamic thinkers, image is a mean of 'internalizing the real' rather than showing or representing the real (p. 56). The second chapter, 'Seeing with Ears', explores the 'pre-modern Islamic discussion of music to trace their inheritance of antique understanding of mimesis' (p. 57); and the connection it makes between human and the divine. Through the Sufi and philosophical discourses, Shaw describes how the meanings conveyed in music create images in the mind and dress its spirituality because of its impact on the heart and soul and engaging the recipient with the divine (pp. 64, 66). Shaw explores different opinions of Muslim scholars and Sufi orders about music and where it stands 'between transcendence and transgression' (pp. 70, 71). Some thinkers indicate audition as a path to spirituality and the divine, but others disdain it because it was usually accompanied by sinful acts such as drinking. Shaw discusses the association of wine and music in Islamic poetry and paintings, concluding that it is not possible to analyse it within conventional universal art-historical methods which rely on rationalism. The third chapter, 'The Insufficient Image', starts with an important question: 'if music was understood as producing images in the soul, then how were visual images understood to communicate?' (p. 79). This is illustrated by a story from Nizami, 1 on the impact of music on the soul, with related allegories from different sources. In the second section, by interpreting an illustration of this story, the writer compares the 'value of sonic and visual mimesis' (p. 79) and by going through different opinions of Islamic commentators concludes that music is probably superior to painting because of its direct connection to the INTERNATIONAL JOURNAL OF ENVIRONMENTAL STUDIES

Research paper thumbnail of تبیین معانی تاریخ معماری از طریق بررسی نسبت مفردات لفظ آن/ Identifying the Meanings of Architectural History as the Cross Section of the Words ‘History’ and ‘Architecture’

Soffeh, 2021

تاریخ معماری رشته‌ای نوظهور و عمر آن کمتر از دو سده است. با مطالعة منابع نظری تاریخ معماری درمی‌ی... more تاریخ معماری رشته‌ای نوظهور و عمر آن کمتر از دو سده است. با مطالعة منابع نظری تاریخ معماری درمی‌یابیم که ماهیت و حدود این رشته همچنان مبهم است و هنوز اهالی این رشته اتفاق نظر همه‌جانبه‌ای بر سر چیستی آن ندارند. یکی از علل ابهام تاریخ معماری ابهام در نسبت مفردات لفظ آن، یعنی تاریخ و معماری، است. بنابراین، یکی از گام‌های مهم برای روشن کردن معنای تاریخ معماری، روشن کردن نسبت‌های مختلف ممکن میان تاریخ و معماری در ترکیب تاریخ معماری و شمردن معانی مختلف ممکن این ترکیب و از این راه روشن کردن معانی مختلف ممکن تاریخ معماری است. این کار را در این مقاله با طرح پرسش از نسبت الفاظ تاریخ و معماری در ترکیب تاریخ معماری و تبیین معانی مختلف حاصل از همنشینی این دو در ترکیب تاریخ معماری انجام داده‌ایم. مطابق این تحقیق اطوار مختلف ممکن تاریخ معماری، با نظر به ساخت و معنای لفظ آن، شامل این‌هاست: تحقیق‌هایی تاریخی با موضوع معماری و تحقیق‌هایی تاریخی با رویکرد معماری. تحقیق‌های تاریخی با موضوع معماری بر سه قسم است:
1. مطالعة بعد طولی عمل معماری در طی زمان، 2. مطالعة بعد عرضی عمل معماری در طول زمان، 3. مطالعة معماری و آثار معماری در مقام موجوداتی «در تاریخ» و در نسبت با دیگر اعمال و رویدادها و دیگر وجوه زندگی انسان. تحقیق‌های تاریخی با رویکرد معماری نیز بر سه قسم است: 4. مطالعة گذشتة انسان با عطف توجه به مکان تحقق اعمال او، 5. تحقیق به منظور مطالعة قسم معماریانة بقایای اعمال گذشتة انسان و تمهید منابع تاریخ، 6. تحقیق‌هایی تاریخی به طرز یا به وساطت عمل معماری.
معماری در مقام موضوع تاریخ معرف اطوار اول و دوم و سوم تاریخ معماری است و معماری در مقام رویکرد تاریخ معرف اطوار چهارم و پنجم و ششم. تا کنون اطوار اول و دوم و سوم و پنجم تاریخ معماری تحقق یافته و طور چهارم از آن در مرحلة تکوین است؛ اما طور ششم از تاریخ معماری هنوز تحقق نیافته و سخن گفتن از آن تنها در مقام تعریف ممکن است.
در تحقیق حاضر «تاریخ معماری» از طریق بررسی مفردات لفظ آن بررسی می‌شود. این تحقیق غیرکمّی و روش آن تحلیل مضمون و راهبرد آن استدلال منطقی است.

Research paper thumbnail of اطوار معنای آثار معماری در تاریخ معماری با تکیه بر آموزه‌های هرمنوتیک اریک هیرش/ Different Types of Meaning of Architectural Works in Architectural History

فصلنامه صفه، سال بیست‌وششم، شمارۀ ۷۵، زمستان ۱۳۹۵/ Winter, 2017

تاریخ معماری نحوی تاریخ است و فیلسوفان متأخر تاریخ نوشتن تاریخ چیزها را مرادف جستجوی معنای آنها د... more تاریخ معماری نحوی تاریخ است و فیلسوفان متأخر تاریخ نوشتن تاریخ چیزها را مرادف جستجوی معنای آنها دانسته‌اند. بنا بر این می‌توانیم نوشتن تاریخ معماری را نیز کنشی بدانیم که در جستجوی معنای موضوع توجهش است. یکی از موضوعات معمول و مقبول تاریخ معماری آثار معماری است. پس تاریخ معماری کنشی است در جهت کشف معنای آثار معماری. معنا و کنشی که به فهم آن می‌انجامد، یعنی تفسیر، تاریخ و تاریخ‌نگاری را با هرمنوتیک پیوند داده است. هرمنوتیک دانش عهده‌دار بررسی مسائل مربوط به تفسیر و معناست. در مقالۀ حاضر از اطوار معنای آثار معماری در کار تاریخ معماری پرسیده‌ایم و از آراء اریک هیرش، یکی از عالمان به‌نام هرمنوتیک، دربارۀ معنا و تفسیر بهره گرفته‌ایم. از این رو، پس از شرح مفردات پرسشمان به بررسی آراء هیرش دربارۀ اطوار معنای متن ملفوظ پرداخته‌ایم. سپس با نظر به شباهت‌ها و تفاوت‌های اثر معماری با متن ملفوظ، تلاش کرده‌ایم اطوار معنای آثار معماری در کار تاریخ معماری را برشمریم. بنا به نظر هیرش معنای (meaning) متن ملفوظ غیر از معنای تاریخی (significance) آن است. او می‌گوید بی‌توجهی به این تمایز تعیین‌کننده سبب مغالطات فراوان در تاریخ هرمنوتیک در باب معنای متن شده است. ما با بهره گرفتن از ایدۀ تمایز معنا و معنای تاریخی متن ملفوظ در نزد هیرش، دو طور معنای آثار معماری را از هم تمیز دادیم: معنای اثر معماری که همان مقصود پدیدآورندگانش است و با کارکرد آثار معماری عجین است؛ معنای تاریخی اثر معماری که نتیجۀ ورود اثر معماری به جریان رویدادها در مسیر تاریخ است. پس از شرح این دو طور معنا از واسطه‌هایی گفتیم که مقصود پدیدآورندگان آثار معماری را در کالبد آنها به ظهور می‌رساند و از این رو با آثار معماری در نسبتی مشابه نسبت زبان با متن ملفوظ قرار می‌گیرند.

Research paper thumbnail of کتیبه‌های خط کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی اصفهان: بحث در اصالت تاریخی/ Square Kufic inscriptions of the portal of Masjed-e Jame-e ʿAbbāsi of Isfahan: A Survey on historical authenticity

مطالعات معماری ایران/ Iranian Architectural Studies, 2023

این تحقیق به شناسایی و سنجش اصالت تاریخی کتیبه‌های خط کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی (شاه یا ا... more این تحقیق به شناسایی و سنجش اصالت تاریخی کتیبه‌های خط کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی (شاه یا امام) اصفهان، از طریق جستجو و کاوش در عکس‌های تاریخی، اختصاص یافته است. جلوخان مسجد جامع عباسی اصفهان چندین کتیبه به خط کوفی معقلی دارد؛ اما تاکنون در هیچ تحقیقی در باب اصالت تاریخی آنها بحث نکرده‌اند. در این تحقیق این کتیبه‌ها شناسایی و با کاوش در عکس‌های تاریخی در باب اصالت آنها بحث شده است.

این تحقیق در سه گام به انجام رسیده است. در گام اول عکس‌برداری جامعی از جلوخان این بنا انجام شده است. سپس با نشاندن عکس‌ها در کنار یکدیگر و تصویری تخت از بدنه‌های جلوخان این بنا عرضه شده و ۴۶ کتیبۀ کوفی معقلی این جلوخان شناسایی و جای ‌آنها را روی تصویر تخت معین و نشانه‌گذاری شده است. سپس نقشه‌ای دو بعدی از روی تصویر تخت وضع موجود بنا تهیه شده و جای همۀ کتیبه‌های کوفی معقلی جلوخان در این نقشه نشان داده شده است. در گام دوم عکس‌های تاریخی به دست آمده از جلوخان مسجد جامع عباسی شناسایی و به ترتیب تاریخ منظم شده است. سپس عکس‌های تاریخی بر روی نقشۀ یادشده نشانده و روشن شده است که کدام کتیبه‌های کوفی معقلی جلوخان این بنا در طی زمان آسیب دیده یا فروریخته و بعداً مرمت شده است. گام دوم این تحقیق نشان می‌دهد که کدام کتیبه‌ها تا پیش از مرمت سال ۱۳۱۵ و ۱۳۱۶ش بر بدنه‌های جلوخان مسجد باقی بوده و با احتمال بیشتری اصیل است و کدامشان قطعاً اصیل نیست. در گام سوم وضع کتیبه‌هایی که تا پیش از مرمت سال ۱۳۱۵ بر بدنۀ جلوخان باقی بوده‌اند، با وضع امروزشان مقایسه و نشان داده‌ شده است که کدامشان قطعاً اصیل است و کدامشان قطعاً اصالت تاریخی ندارد. این تحقیق نشان می‌دهد که از ۴۶ کتیبۀ کوفی معقلی جلوخان مسجد جامع عباسی، ۳۴ کتیبه از نظر تاریخی اصیل‌اند، ۱۱ کتیبه قطعاً تا پیش از مرمت ۱۳۱۵ش از دست رفته بوده‌اند و از این رو اصیل نیستند، و اصالت تاریخی ۱ کتیبه نیز محتمل است.

Research paper thumbnail of معانی لفظ معماری: جستجویی با اتکا بر آموزه‌های مبحث الفاظ علم اصول فقه/ The Meanings of the Word Architecture

مطالعات معماری ایران/ Iranian Architectural Studies, 2021

معماری لفظی مختلف‌المعانی است. از سوی دیگر بحث‌های پرشوری در باب چیستی معماری در میان اهل معماری ... more معماری لفظی مختلف‌المعانی است. از سوی دیگر بحث‌های پرشوری در باب چیستی معماری در میان اهل معماری و دیگران متفکران حوزه‌های همجوار با معماری در جریان است. برخی از متفکران بر این باورند که پرسش از چیستی هر چیز مرادف و ملازم با پرسش از چیستی مدلول، معنا، یا مفهوم لفظ آن است. از این رو در این مقاله به بررسی معانی لفظ معماری پرداخته‌ایم. یکی از دشواری‌های پرداختن به معانی لفظ معماری در زبان فارسی، و البته بیشتر دیگر زبان‌های امروز، این است که در زبان فارسی امروز این لفظ را به معانی مختلفی به کار می‌بریم؛ اما بر ما معلوم نیست که کدام معانی این لفظ حقیقی و کدام مجازی است؛ یعنی نمی‌دانیم لفظ معماری با کدام موجودات در عالم واقع پیوندی اصیل و با کدامشان پیوندی ناشی از تسامح زبانی و تداول و مجاز دارد. در این تحقیق با طرح پرسش از معنای لفظ معماری ضمن بررسی این لفظ می‌کوشیم معانی حقیقی لفظ معماری را بیابیم و آنها را از معانی مجازی آن تمیز دهیم. برای پاسخ دادن به این پرسش از آموزه‌های مبحث الفاظ علم اصول فقه و روش‌هایی بهره می‌بریم که این مبحث برای تشخیص معانی حقیقی و مجازی الفاظ در اختیارمان قرار می‌دهد.
این تحقیق نشان می‌دهد که لفظ معماری بر سه حوزۀ معنایی دلالت می‌کند: ۱. قسمی از علم انسان یا ویژگی‌‌های این قسم از علم انسان یا جزئی از آن؛ ۲. قسمی از اعمال انسان یا ویژگی‌های این قسم از اعمال انسان یا جزئی از آن؛ ۳. بنا یا مجموعه‌ای از بناها یا مجموع ویژگی‌های محسوسشان. از این میان دلالت لفظ معماری بر معانی اول و دوم به‌حقیقت و دلالت آن بر معنای سوم مجاز است. همچنین در این تحقیق روشن می‌شود که دلالت لفظ معماری بر بنا یا مجموعۀ بناها و مجموع ویژگی‌های محسوسشان به طریق التزام است.

Research paper thumbnail of خوانش متن و شناسایی خوشنویس کتیبۀ طوماری ازدست‌رفتۀ جلوخان مسجد شیخ لطف‌الله/ Reading the text and identifying the calligrapher of the lost inscription at the portal of Sheikh Lotfollah Mosque

مطالعات معماری ایران/ Iranian Architectural Studies, 2022

این مقاله به شناسایی متن و خوشنویس کتیبه‌ای از دست‌رفته از مسجد شیخ لطف‌الله اختصاص دارد. این کتی... more این مقاله به شناسایی متن و خوشنویس کتیبه‌ای از دست‌رفته از مسجد شیخ لطف‌الله اختصاص دارد. این کتیبۀ طوماری یکی از عناصر مهم جلوخان مسجد شیخ بوده و چون نواری کل این جلوخان را قاب می‌گرفته است. بخش عمدۀ این کتیبه پیش از برداشته شدن اولین عکس‌ها از این بنا آسیب دیده و از بین رفته بوده است. پس از آن جای این کتیبۀ تخریب‌شده را گچ می‌کشند و در طی مرمت‌های بعدی کاشی‌هایی با طرح گیاهی به جای آن می‌نشانند. از این رو، امروز متن و خوشنویس آن بر ما معلوم نیست. در این تحقیق تلاش کرده‌اند با بازسازی تصویری این کتیبۀ از دست‌رفته از روی تصاویر معدود تاریخی‌ای که به دست رسیده است، متن آن را بازخوانی و خوشنویس آن را شناسایی کنند.
روش این تحقیق سندپژوهی باستان‌شناسانه است و بر محور مطالعۀ کتابخانه‌ای و بررسی میدانی و بازسازی رقومی به پیش می‌رود. این تحقیق نشان می‌دهد که متن این کتیبه حدیثی است مشهور به حدیث جابر. با توجه به اختلاف‌ها در روایت‌ حدیث جابر، در این تحقیق متن این کتیبه را به دقت خوانده‌ و همۀ کلمات آن را روشن کرده‌اند. همچنین این تحقیق نشان می‌دهد که خوشنویس این کتیبه علی‌رضا عباسی، خوشنویس برجسته و بنام عهد شاه‌عباس اول، بوده است.

Research paper thumbnail of Book Review: What is ‘Islamic’ art? Between religion and perception, by Wendy M. K. Shaw, Cambridge, Cambridge University Press, 2019, 366 pp., £29.99 (hardback), ISBN 9781108474658

International Journal of Environmental Studies, 2022

This book focuses on 'perceptual culture' of the Islamic world and the sensory experience when en... more This book focuses on 'perceptual culture' of the Islamic world and the sensory experience when engaging with the world, including what we call art. Shaw explores a wide range of sources, intertwined with the Islamic lived history and its intellectual sphere, which includes religious texts, Sufi treatises, poetry, etc. Like her approach to the topic, her selection of sources is controversial. In chapter one, 'The Islamic Image', the argument is about the image prohibition in Islam, an inaccurate assumption which has been repeatedly underscored by modern scholars. By stating that what we think of Islam affects our understanding of the image in Islam, Shaw discusses how the lived history of Islam, 'in which Islam regenerates its meanings, in which culture and perception form', makes a difference in our opinion of Islam, that is usually based on the story of its foundation (pp. 34-36). By going through various Islamic texts and discourses, Shaw points out the relationship between the perceptual culture with intellectual culture, faith and Sufism. Through examples of different uses of image in Islamic world, Shaw explains how the absolutism of an image prohibition emerges more from modern scholars and their blind reference to the Quran and Hadith without studying the Islamic culture and its history as a whole (pp. 46-48). Shaw argues that a study of historical sources shows that the concern regarding images related mostly to those which were considered polytheistic or suggested idolatry and distracted the believer from the One God (p. 44). Shaw believes that Islamic commentators focused on 'inward-looking' aspect of the mimesis; arguing that for early Islamic thinkers, image is a mean of 'internalizing the real' rather than showing or representing the real (p. 56). The second chapter, 'Seeing with Ears', explores the 'pre-modern Islamic discussion of music to trace their inheritance of antique understanding of mimesis' (p. 57); and the connection it makes between human and the divine. Through the Sufi and philosophical discourses, Shaw describes how the meanings conveyed in music create images in the mind and dress its spirituality because of its impact on the heart and soul and engaging the recipient with the divine (pp. 64, 66). Shaw explores different opinions of Muslim scholars and Sufi orders about music and where it stands 'between transcendence and transgression' (pp. 70, 71). Some thinkers indicate audition as a path to spirituality and the divine, but others disdain it because it was usually accompanied by sinful acts such as drinking. Shaw discusses the association of wine and music in Islamic poetry and paintings, concluding that it is not possible to analyse it within conventional universal art-historical methods which rely on rationalism. The third chapter, 'The Insufficient Image', starts with an important question: 'if music was understood as producing images in the soul, then how were visual images understood to communicate?' (p. 79). This is illustrated by a story from Nizami, 1 on the impact of music on the soul, with related allegories from different sources. In the second section, by interpreting an illustration of this story, the writer compares the 'value of sonic and visual mimesis' (p. 79) and by going through different opinions of Islamic commentators concludes that music is probably superior to painting because of its direct connection to the INTERNATIONAL JOURNAL OF ENVIRONMENTAL STUDIES

Research paper thumbnail of تبیین معانی تاریخ معماری از طریق بررسی نسبت مفردات لفظ آن/ Identifying the Meanings of Architectural History as the Cross Section of the Words ‘History’ and ‘Architecture’

Soffeh, 2021

تاریخ معماری رشته‌ای نوظهور و عمر آن کمتر از دو سده است. با مطالعة منابع نظری تاریخ معماری درمی‌ی... more تاریخ معماری رشته‌ای نوظهور و عمر آن کمتر از دو سده است. با مطالعة منابع نظری تاریخ معماری درمی‌یابیم که ماهیت و حدود این رشته همچنان مبهم است و هنوز اهالی این رشته اتفاق نظر همه‌جانبه‌ای بر سر چیستی آن ندارند. یکی از علل ابهام تاریخ معماری ابهام در نسبت مفردات لفظ آن، یعنی تاریخ و معماری، است. بنابراین، یکی از گام‌های مهم برای روشن کردن معنای تاریخ معماری، روشن کردن نسبت‌های مختلف ممکن میان تاریخ و معماری در ترکیب تاریخ معماری و شمردن معانی مختلف ممکن این ترکیب و از این راه روشن کردن معانی مختلف ممکن تاریخ معماری است. این کار را در این مقاله با طرح پرسش از نسبت الفاظ تاریخ و معماری در ترکیب تاریخ معماری و تبیین معانی مختلف حاصل از همنشینی این دو در ترکیب تاریخ معماری انجام داده‌ایم. مطابق این تحقیق اطوار مختلف ممکن تاریخ معماری، با نظر به ساخت و معنای لفظ آن، شامل این‌هاست: تحقیق‌هایی تاریخی با موضوع معماری و تحقیق‌هایی تاریخی با رویکرد معماری. تحقیق‌های تاریخی با موضوع معماری بر سه قسم است:
1. مطالعة بعد طولی عمل معماری در طی زمان، 2. مطالعة بعد عرضی عمل معماری در طول زمان، 3. مطالعة معماری و آثار معماری در مقام موجوداتی «در تاریخ» و در نسبت با دیگر اعمال و رویدادها و دیگر وجوه زندگی انسان. تحقیق‌های تاریخی با رویکرد معماری نیز بر سه قسم است: 4. مطالعة گذشتة انسان با عطف توجه به مکان تحقق اعمال او، 5. تحقیق به منظور مطالعة قسم معماریانة بقایای اعمال گذشتة انسان و تمهید منابع تاریخ، 6. تحقیق‌هایی تاریخی به طرز یا به وساطت عمل معماری.
معماری در مقام موضوع تاریخ معرف اطوار اول و دوم و سوم تاریخ معماری است و معماری در مقام رویکرد تاریخ معرف اطوار چهارم و پنجم و ششم. تا کنون اطوار اول و دوم و سوم و پنجم تاریخ معماری تحقق یافته و طور چهارم از آن در مرحلة تکوین است؛ اما طور ششم از تاریخ معماری هنوز تحقق نیافته و سخن گفتن از آن تنها در مقام تعریف ممکن است.
در تحقیق حاضر «تاریخ معماری» از طریق بررسی مفردات لفظ آن بررسی می‌شود. این تحقیق غیرکمّی و روش آن تحلیل مضمون و راهبرد آن استدلال منطقی است.

Research paper thumbnail of اطوار معنای آثار معماری در تاریخ معماری با تکیه بر آموزه‌های هرمنوتیک اریک هیرش/ Different Types of Meaning of Architectural Works in Architectural History

فصلنامه صفه، سال بیست‌وششم، شمارۀ ۷۵، زمستان ۱۳۹۵/ Winter, 2017

تاریخ معماری نحوی تاریخ است و فیلسوفان متأخر تاریخ نوشتن تاریخ چیزها را مرادف جستجوی معنای آنها د... more تاریخ معماری نحوی تاریخ است و فیلسوفان متأخر تاریخ نوشتن تاریخ چیزها را مرادف جستجوی معنای آنها دانسته‌اند. بنا بر این می‌توانیم نوشتن تاریخ معماری را نیز کنشی بدانیم که در جستجوی معنای موضوع توجهش است. یکی از موضوعات معمول و مقبول تاریخ معماری آثار معماری است. پس تاریخ معماری کنشی است در جهت کشف معنای آثار معماری. معنا و کنشی که به فهم آن می‌انجامد، یعنی تفسیر، تاریخ و تاریخ‌نگاری را با هرمنوتیک پیوند داده است. هرمنوتیک دانش عهده‌دار بررسی مسائل مربوط به تفسیر و معناست. در مقالۀ حاضر از اطوار معنای آثار معماری در کار تاریخ معماری پرسیده‌ایم و از آراء اریک هیرش، یکی از عالمان به‌نام هرمنوتیک، دربارۀ معنا و تفسیر بهره گرفته‌ایم. از این رو، پس از شرح مفردات پرسشمان به بررسی آراء هیرش دربارۀ اطوار معنای متن ملفوظ پرداخته‌ایم. سپس با نظر به شباهت‌ها و تفاوت‌های اثر معماری با متن ملفوظ، تلاش کرده‌ایم اطوار معنای آثار معماری در کار تاریخ معماری را برشمریم. بنا به نظر هیرش معنای (meaning) متن ملفوظ غیر از معنای تاریخی (significance) آن است. او می‌گوید بی‌توجهی به این تمایز تعیین‌کننده سبب مغالطات فراوان در تاریخ هرمنوتیک در باب معنای متن شده است. ما با بهره گرفتن از ایدۀ تمایز معنا و معنای تاریخی متن ملفوظ در نزد هیرش، دو طور معنای آثار معماری را از هم تمیز دادیم: معنای اثر معماری که همان مقصود پدیدآورندگانش است و با کارکرد آثار معماری عجین است؛ معنای تاریخی اثر معماری که نتیجۀ ورود اثر معماری به جریان رویدادها در مسیر تاریخ است. پس از شرح این دو طور معنا از واسطه‌هایی گفتیم که مقصود پدیدآورندگان آثار معماری را در کالبد آنها به ظهور می‌رساند و از این رو با آثار معماری در نسبتی مشابه نسبت زبان با متن ملفوظ قرار می‌گیرند.