Döndü Çavdar | Selcuk University (Selçuk Üniversitesi) (original) (raw)
Uploads
Papers by Döndü Çavdar
![Research paper thumbnail of Mehmed Ubeydullah [Hatipoğlu] Efendi'nin Liverpool Hatıratı yahut Bir Papazın İslam Aydınlarına Sorduğu Sorulara Cevabı (1896](https://attachments.academia-assets.com/109680448/thumbnails/1.jpg)
](SEFAD, 2023
Mehmed Ubeydullah [Hatipoğlu] Effendi (1858-1937), known for his intriguing personality and adven... more Mehmed Ubeydullah [Hatipoğlu] Effendi (1858-1937), known for his intriguing personality and adventurous life, is one of the intellectuals of the late Ottoman period and early Republic era. He was also a journalist, a Young Turk from the clergy, and a politician who served as a member of parliament during the Second Constitutional Era and the Republican period. The memories of his life in America, Malta, Iran, and Europe have been examined by researchers. In this article, the previously unexplored " Liverpool Hatıratı: Akıl yahut Ahir Zaman Peygamberi", which has not been the subject of a separate investigation before, will be examined. In the said memoir, some questions asked by a certain priest such as why Prophet Muhammad is considered the final prophet, why Islam abrogates other religions, and why Islam will continue until the end of times are addressed and answered. Mehmed Ubeydullah added three of his articles published in various languages as answers to the priest's questions to his
Kim demiş bir kadın küçük şeydir. Bir kadın belki en büyük şeydir."
Yeni Türkiye 111, TBMM'nin 100. Yılı Özel Sayısı-I, 2020
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde birtakım reformlar gerçekleştirilmiştir, doğal olarak bunlar eğ... more XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde birtakım reformlar gerçekleştirilmiştir, doğal olarak bunlar eğitim alanına da yansımıştır. Örneğin tarih anlayışındaki değişim, XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren tarih eğitimi alanında meyvelerini vermeye başlamıştır. Bu bağlamda Umumi Tarih dersi orta ve yüksek eğitim kurumlarının müfredatına konulmuştur. İçeriği ise sadece İslam ve Osmanlı tarihiyle sınırlı kalmayıp, farklı coğrafyaların ve milletlerin tarihlerini de ele almaya başlayan bir dünya tarihi formatına bürünmüştür. Bu dönemde yeni müfredata uygun ders kitapları hazırlanmaya başlanmıştır. Bunlardan biri de askeri liselerin ikinci sınıfında okutulmak üzere Süleyman Hüsnü Paşa tarafından hazırlanan Tarih-i Âlem’dir. 1876 yılında yayınlanan kitap, Osmanlı Devleti’nde telif edilen ilk umumi tarih ders kitapları arasında yer almaktadır. Eser, sadece Eskiçağ tarihiyle ilgilidir. Tarih-i Âlem’de eski ile yeni metotlar, geleneksel ile modern tarih anlayışı ve anlatılar, Doğulu ve Batılı kaynaklar ve tarihsel yaklaşımlar harmanlanmıştır. Bu çalışmayla Tarih-i Âlem’in içeriği, formatı ve metodu analiz edilecek, yöntemde ve konu içeriği seçiminde neden bir standardın uygulan(a)madığı irdelenecektir. Bu amaçla farklı tarih yazımı geleneklerinin bulunduğu iki bölüm örnek olarak seçilmiştir. Bunlardan biri geleneksel tarih ve kutsal tarih anlayışının temsil edildiği Ezmine-i Evveliye bölümü, diğeri ise modern tarih anlayışına daha yakın olan Ezmine-i Esâtiriye bölümünden Asya-yı Suğra kısmıdır. Her iki bölümün günümüz harflerine aktarımı eklerde verilmiştir.
Turkish Studies - Historical Analysis, 2019
In this article, the changes made to the provincial kapı kethüdalıks, which had maintained their ... more In this article, the changes made to the provincial kapı kethüdalıks, which had maintained their existence in the Ottoman State organization for a long time, during the 1908-1909 severance (personnel reduction) and the abolition of the said institution in the subsequent process was dealt with. Vilayet kapı kethüdaları (provincial stewards) are the provincial officers who work for the Kapı Kethüdaları Komisyonu (Committee) within the Interior Ministry and perform the official works of their respective provinces. Kapı kethüdas main work were the registration of the official documents that sent from provinces to Babıâli and the official replies of Babıâli, they also deliver these documents to the authorities they belong to with the help of kapı çukadars. Thus, the communication between different state institutions get easier, and the transactions became faster. They also provide the safe transaction of important documents, and the transmitting of orders to relevant institutions. Kapı Kethüdaları, which were present in the state organization from the second half of the 16th century; underwent radical reorganizations three times, in 1793, 1863 and 1909 respectively. While there are various studies about the first two reorganizations, there is no separate and comprehensive academic research about the third reorganization of 1909. This subject has been studied under the general reorganization of the Ministry of Interior (Dahiliye Nezareti Tensikatı), which was begun after the proclamation of the Second Constitutional Period (II. Meşrutiyet). In this article; the issue of abolition of the kapı kethüdalıkları at 1908 and 1909, the solution of this issue between the Minister of Interior (Dahiliye Nazırı), sadrazam (Prime Minister of the Ottoman Empire) and the kapı kethüdaları and the discussions in the Chamber of Deputies (Meclis-i Mebusan) were tried to explain in the light of archival documents. Consequently, the developments and changes that took place in the course of time led to postal work in the Ottoman state to be implemented with more modern and faster methods than in the past. Therefore, there was now no need for mediation of kapı kethüdas with regard to paperwork and consequently provincial kapı kethüdalıks, which were among the last remnants of the Ottoman system was abolished on May 16th, 1909 by the Ottoman Parliament.
24 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet'in ilanı ile eğitim sisteminin yeniden yapılandırılması d... more 24 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet'in ilanı ile eğitim sisteminin yeniden yapılandırılması da amaçlanmıştır. İlköğretimdeki reformların sonuçlarının yansımaları, 1913 yılından itibaren tezahür etmeye başlamıştır. Bu tarihte ilkokul üçüncü sınıf öğrencileri için "Mamulat-ı Dâhiliyeden Mensucat" (Yerli Mallarından Dokumalar) dersi verilmesi düşünülmüş, bunun için ayrıntılı bir ders planı ve planın içeriğinin incelendiğini gösteren bir münakaşa yazısı dahi yazılmıştır. Ancak 1913'te ve sonrasında ilkokul ders programlarında böyle bir ders yer almamıştır. Muhtemelen söz konusu dersin içeriğine yakın bilgiler "Dürus-ı Eşya" derslerinde verilmiştir. İlköğretim ders programına konulması düşünülen ve bunun için bir hazırlık yapılan Yerli Mallarından Dokumalar dersi, uygulamaya konulmasa da millî eğitim tarihimiz için çok önemli bir birikimi ve yaklaşımı ortaya koyduğundan, bu makalede söz konusu ders planı Latin harflerine aktarılmış ve bir değerlendirme yapılmıştır.
Sultan II. Mahmud'un 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmasından sonra yeni bir ordu kurulmuştu... more Sultan II. Mahmud'un 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmasından sonra yeni bir ordu kurulmuştur. Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonraki yeni düzende, ordu eskisinden çok farklı bir yapıya bürünmüştür. Eski düzende taşradaki ordu yöneticileri, vali unvanına sahip hem askerî hem mülkî (sivil) idarecilerdi. Yeni düzende ise ordunun mülkî teşkilattan ayrılması ve kendi alanında uzmanlaşması istenilmiştir. Seraskerin başkanlığında, Seraskerlik (Babıseraskeri) bir nezaret gibi düzenlendi ve serasker kara ordusunun padişahtan sonraki başı oldu. Ülke genelinde ordu beş bölgeye ayrılarak konuşlandı. Daha sonra bu sayı yediye çıkarıldı. Her ordu dairesine başlangıçta, korumakla görevli olduğu bölgenin adı verildi; sonra da bu ordular numara verilerek adlandırıldı. Ordu dairelerinin başı olan müşirlerin İstanbul'da dolaştırılacak evrak işlerinde ivediliğin sağlanması, ilgili yerlere iletilmesi, cevaplarının alınması ve evrakın kaybolmaması için İstanbul'da ikamet eden ve onların resmen temsilcileri olan kapı kethüdaları olurdu. Bu kişilere "ordu-yı hümayunlar kapı kethüdası" denirdi. Genellikle bu iş, Seraskerlik'teki nizamiye ve mektubî kalemindeki memurlara ilave memuriyet olarak verilirdi. Ancak 1884 yılında ordu kapı kethüdalığı vazifesi kaldırılarak işleri seraskerlikteki evrak kalemine devredildi.
Osmanlı Devleti'ne özgü bir kurum olan Kapı Kethüdalığı, İstanbul'da sürekli işleri olan taşradak... more Osmanlı Devleti'ne özgü bir kurum olan Kapı Kethüdalığı, İstanbul'da sürekli işleri olan taşradaki üst rütbeli devlet memurlarının, taşra halkının ve ülke dışından gelenlerin merkez bürokrasisinde işlem görmekte olan evrakının takip edilmesi ve bu kişilerle merkezdekilerin iletişim içinde olması için kurulmuş bir müessesedir. Bu nedenden ötürü devlet teşkilatının birçok alanında (mülkî, askerî, malî, adlî, dinî ve dış işleri alanları) kapı kethüdaları karşımıza çıkmaktadır. Bu makalede kapı kethüdalığı kavramı ve bu kurumun devlet teşkilatında görüldüğü yerler, Tanzimat devrinde, temel esaslar çerçevesinde incelenmiştir. • ANAHTAR KELİMELER Kapı kethüdalığı, kapı kethüdası, merkez-dışarı iletişimi, müessese tarihi, evrak işi.
Conference Presentations by Döndü Çavdar
Şer'iye Sicilleri, Osmanlı şer'iye mahkemelerinde görüşülen davaların, edilen tasdiklerin ve be... more Şer'iye Sicilleri, Osmanlı şer'iye mahkemelerinde görüşülen davaların, edilen tasdiklerin ve belli bir tarihe kadar merkezden gönderilen emirlerin kaydedildiği defterlerdir.
XVI. yüzyıldan şer'iye mahkemelerinin kaldırıldığı 1 Mayıs 1924 tarihine kadar pek çok şer'iye sicili kaybolmasına rağmen bir o kadar şer'iye sicili de günümüze ulaşmıştır. Bugün Karaman'a eski adıyla Larende'ye ait 52 adet şer'iye sicili günümüze ulaşmıştır. Şimdiki Karaman şehrinden daha geniş bir alanı kapsayan eski Larende'ye ait şer' iye sicillerinin orijinallleri Başkanlık Osmanlı Arşivi'ndedir. Osmanlı Türkçesiyle yazılması ve hukuki bir belge olması nedeniyle şer' iye sicillerinin dilinin ağır oluşu ve el yazı şeklindeki farklılıklar, günümüzde bu sicillerin okunmasının ve kullanımının bir uzmanlık alanı haline gelmesine neden olmuştur. Çok emek ve vakit harcanarak siciller üzerine yapılan çalışmaların hangi aşamada olduğu, hangi şer'iye sicillerinin çalışıldığının bilinmesi insanoğlunun enerjisinin alandaki boşluklara doğru yönlendirilmesi açısından önemlidir. Bu yüzden Karaman şer'iye sicilleri (bundan sonra KŞS) üzerine bir literatür değerlendirmesi yapmak, kataloğunu vermek ve konu ile ilgili bibliyografyayı derli toplu olarak bir araya getirmek çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
KŞS'den günümüze ulaşanlar, hemen hemen Osmanlı tarihinin bütün dönemlerini kapsamaktadır. Bundan dolayı KŞS'nin hepsinin okunarak seri haline getirilmesi ile neredeyse bütün Karaman tarihine ait yerel bir defter serisi baştan sona elde edilecektir. KŞS'den 277, 280, 296, 315, 319, 323 ve 324 numaralıları günümüz Türk alfabesine hafifletilmiş transkripsiyon ile aktarılarak bazıları değerlendirilmiş bazıları ise aynen yayımlanmıştır. Bazıları da şu anda yüksek lisans tezi ya da kitap olarak çalışılmaktadır. Aynı zamanda KŞS'lerden yararlanılarak Karaman'ın idari, hukuki, sosyal, iktisadi ve fiziki durumu hakkında yapılan şehir tarihi çalışmaları vardır. Ayrıca şer'iye sicillerin içerdiği bir konunun tek başına ele alındığı monografiler de bulunmaktadır. Son olarak KŞS'ler Osmanlı dönemi Karaman tarihi için birinci dereceden önemli bir kaynak olmasına rağmen, dönemin başka kaynakları ile daha da zenginleştirilerek kullanılmalıdır.
The kadis, or Muslim judges, conducted the sharia or canonical, judicial, municipal, notarial and... more The kadis, or Muslim judges, conducted the sharia or canonical, judicial, municipal, notarial and some administrative affairs of the state as the head of the Sharia Courts in city and district centers of the Ottoman State. The books kept in those courts were called Şeriye Sicili, or sharia court records. The oldest of the sharia court records that have reached today begin in the second half of the 15th century and continue to 1 May 1924. The diversity of the topics in the sharia court records, which had a rich content until the Tanzimat, or Reformation, decreased as a result of the incorporation of Western Law into the Ottoman Law and formation of new courts beginning in the 19th century. Despite this, studies on local history maintained their importance in topics such as the family, social history, women's history and children's history. This study aimed to make contributions to the social history of Bozkır, and hence Konya, via the records kept at the sharia Court in the Bozkır district of Konya between October 1923 and April 1924. The fact that this period covered the time following the wars that occurred during the National Struggle Period will reflect the reflections of the effects of these wars on people. At the same time, it was observed that sharia courts continued to function for their dissolution on 8 April 1924 to the formation of new courts during the transition from the Ottoman State to the Republic.
İslamiyet'in doğuşundan itibaren Müslümanlar tarafından değer verilerek toplanan mukaddes emanetl... more İslamiyet'in doğuşundan itibaren Müslümanlar tarafından değer verilerek toplanan mukaddes emanetler, İslam tarihi ve sanatları içinde çok önemli ve özel bir yere sahiptir. Halife sıfatıyla Osmanlı padişahları da Hz. Muhammed, diğer peygamberler, sahabeler, İslam büyükleri ve Haremeyn'e ait eşyaların korunmasına, toplanarak İstanbul'a getirilmesine dini, kültürel ve siyasi nedenlerden ötürü büyük önem vermişlerdir. Bunun bir göstergesi olarak da onları Topkapı Sarayı'nda muhafaza etmişlerdir. Mukaddes emanetlerin Topkapı Sarayı'ndaki Hırka-i Saadet Dairesinde muhafaza edildiği bilgisi herkesin malumu olmasına rağmen Dolmabahçe Sarayı'nda da başkaca mukaddes eşyaların muhafaza edildiği, bunların nitelik ve nicelikleri hakkında literatürde yaygın bir bilgi yoktur. Bu bildiride Dolmabahçe Sarayı'ndaki Mefruşat Dairesi'nin yanındaki kulede 1907 yılında muhafaza edilen 237 adet eser ve eşyanın nelerden ibaret olduğu, nitelikleri ve nicelikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca bu eşyalardan bugün müzelerde halen var olanları tespit edilmeye çalışılmıştır.
The holy relics, which have been treasured and collected by Muslims since the biıih of Islam, occupy a very signifıcant and distinctive place in the history of Islam and Islamic aıis. The Ottoman sultans, too, attached great signifıcance, as caliphs, to the protection and preservation of possessions belonging to Prophet Muhamınad, other prophets, companions of Prophet Muhammad, Islamic notables and Harameyn, i.e. Mecca and Medina, and their collection and transpoıiation to Istanbul de to religious, cultural and political reasons. They were kept at the Topkapi Palace as an indication of this signifıcance. Although the knowledge that the Holy Relics are kept in the Chamber of Hırka-i Saadet at Topkapi Palace is known by everyone, there is not not comınon information in the relevant literature about the fact that there are other holy relics kept at the Topkapi Palace, nor is there information about their quantity and quality. This paper dwells on the contents of the 23 7 relics and items in the tower next to the Furnishings Depaıiment at the Dolmabahçe Palace in the year 1907, their qualities and quantities. In addition, an attempt was made to deteımine those of the items that are still present in museums today.
Ottoman family law was based mostly on Sharia law. Therefore, three types of kinship were involve... more Ottoman family law was based mostly on Sharia law. Therefore, three types of kinship were involved in it: by descent (neseben), by marriage (sıhriyeten), and by milk kinship (rada). Milk kinship, known as "rada" was established when a woman breastfed a child not her own, thereby creating a kinship bond between herself, her relatives of a certain degree, and the breastfed child. In milk kinship, certain marriages were prohibited. On June 17, 1906, Abdullah from the village of Derbent in the Ilgın district, which was part of the Konya province, applied to the Ilgın court. He claimed that his daughter Fatma had married Dilsiz Süleyman, her foster brother, ten years ago. Initially, he believed this marriage to be valid after consulting scholars at the time. However, other scholars later declared it invalid, leading to his decision to take his daughter and file a lawsuit. Plaintiff Abdullah was the first child of his mother Fatma. While Fatma's third child, Mustafa, was breastfeeding, she also breastfed Süleyman, who did not have children of his own. As a result, plaintiff Abdullah became the foster brother of defendant Dilsiz Süleyman and the foster uncle of plaintiff Fatma. Therefore, he demanded that his daughter Fatma be separated from Süleyman after a necessary legal investigation. The court first interrogated plaintiff Abdullah, followed by Süleyman, who communicated through Mehmed Efendi, an interpreter familiar with Dilsiz Süleyman's sign language. The court asked defendant Süleyman about the allegations, to which he responded that he was unaware of his milk kinship with Mustafa and that he should be legally opposed not by the plaintiff but by Mustafa's mother and sister. He requested an investigation, referral to Mufti Efendi, and the issuance of a fatwa on these matters. Ilgın's Mufti, Abdullah Hilmi, argued that the issue of rada (milk kinship) was a matter of Allah's law and that there was no need to file a lawsuit for the admissibility of testimonies. He stated that notification would suffice, and the qadi (judge) was a party to this right. He emphasized that the burden of proof lay with the witnesses and that the trial should continue by hearing the witnesses. On June 20, 1906, the Mufti's fatwa was read in court, and Süleyman was informed about the issue through the sign language translator Mehmet Efendi. He was asked to defend himself, to which he replied that he married Abdullah's daughter Fatma 8-10 years ago, without knowing anything about the milk kinship until the court documents arrived. He explained that the lawsuit was filed on the grounds that this act was considered detrimental to his wife Fatma's afterlife, but in reality, the lawsuit was initiated due to their disagreements. Subsequently, plaintiff Abdullah was asked to produce witnesses to prove the milk kinship. He brought his brothers Hasan, Mustafa, Fadime, and his sister Şerife to court as witnesses. The witnesses confirmed the situation verbally but admitted that they had not taken the necessary actions due to their ignorance. The court convened for the last time on September 24, 1906. As the plaintiff could not produce additional witnesses, he requested a religious response based on the testimony of the existing witnesses. Süleyman was asked through Mehmet Efendi if he had anything else to add, to which he replied in the negative and requested the return of his wife. In response to the case document sent to the Mufti of Ilgın on September 25, 1906, the Mufti requested that the case be investigated elsewhere because he could not find a translation regarding whether ignorance of Sharia provisions in Islamic lands prevented the acceptance of testimony. As a result, the case was postponed, and a final decision could not be reached.
Books by Döndü Çavdar
Mesela; III. Murad döneminde, nakkaşlar ve zergerler (kuyumcu) tek bölük haline getirilmişti (Çağ... more Mesela; III. Murad döneminde, nakkaşlar ve zergerler (kuyumcu) tek bölük haline getirilmişti (Çağman, "Kanuni Dönemi", s.14).
SEFAD, 2023
Mehmed Ubeydullah [Hatipoğlu] Effendi (1858-1937), known for his intriguing personality and adven... more Mehmed Ubeydullah [Hatipoğlu] Effendi (1858-1937), known for his intriguing personality and adventurous life, is one of the intellectuals of the late Ottoman period and early Republic era. He was also a journalist, a Young Turk from the clergy, and a politician who served as a member of parliament during the Second Constitutional Era and the Republican period. The memories of his life in America, Malta, Iran, and Europe have been examined by researchers. In this article, the previously unexplored " Liverpool Hatıratı: Akıl yahut Ahir Zaman Peygamberi", which has not been the subject of a separate investigation before, will be examined. In the said memoir, some questions asked by a certain priest such as why Prophet Muhammad is considered the final prophet, why Islam abrogates other religions, and why Islam will continue until the end of times are addressed and answered. Mehmed Ubeydullah added three of his articles published in various languages as answers to the priest's questions to his
Kim demiş bir kadın küçük şeydir. Bir kadın belki en büyük şeydir."
Yeni Türkiye 111, TBMM'nin 100. Yılı Özel Sayısı-I, 2020
Selçuk Üniversitesi Türkiyat Araştırmaları Dergisi
XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde birtakım reformlar gerçekleştirilmiştir, doğal olarak bunlar eğ... more XIX. yüzyılda Osmanlı Devleti’nde birtakım reformlar gerçekleştirilmiştir, doğal olarak bunlar eğitim alanına da yansımıştır. Örneğin tarih anlayışındaki değişim, XIX. yüzyılın ikinci yarısından itibaren tarih eğitimi alanında meyvelerini vermeye başlamıştır. Bu bağlamda Umumi Tarih dersi orta ve yüksek eğitim kurumlarının müfredatına konulmuştur. İçeriği ise sadece İslam ve Osmanlı tarihiyle sınırlı kalmayıp, farklı coğrafyaların ve milletlerin tarihlerini de ele almaya başlayan bir dünya tarihi formatına bürünmüştür. Bu dönemde yeni müfredata uygun ders kitapları hazırlanmaya başlanmıştır. Bunlardan biri de askeri liselerin ikinci sınıfında okutulmak üzere Süleyman Hüsnü Paşa tarafından hazırlanan Tarih-i Âlem’dir. 1876 yılında yayınlanan kitap, Osmanlı Devleti’nde telif edilen ilk umumi tarih ders kitapları arasında yer almaktadır. Eser, sadece Eskiçağ tarihiyle ilgilidir. Tarih-i Âlem’de eski ile yeni metotlar, geleneksel ile modern tarih anlayışı ve anlatılar, Doğulu ve Batılı kaynaklar ve tarihsel yaklaşımlar harmanlanmıştır. Bu çalışmayla Tarih-i Âlem’in içeriği, formatı ve metodu analiz edilecek, yöntemde ve konu içeriği seçiminde neden bir standardın uygulan(a)madığı irdelenecektir. Bu amaçla farklı tarih yazımı geleneklerinin bulunduğu iki bölüm örnek olarak seçilmiştir. Bunlardan biri geleneksel tarih ve kutsal tarih anlayışının temsil edildiği Ezmine-i Evveliye bölümü, diğeri ise modern tarih anlayışına daha yakın olan Ezmine-i Esâtiriye bölümünden Asya-yı Suğra kısmıdır. Her iki bölümün günümüz harflerine aktarımı eklerde verilmiştir.
Turkish Studies - Historical Analysis, 2019
In this article, the changes made to the provincial kapı kethüdalıks, which had maintained their ... more In this article, the changes made to the provincial kapı kethüdalıks, which had maintained their existence in the Ottoman State organization for a long time, during the 1908-1909 severance (personnel reduction) and the abolition of the said institution in the subsequent process was dealt with. Vilayet kapı kethüdaları (provincial stewards) are the provincial officers who work for the Kapı Kethüdaları Komisyonu (Committee) within the Interior Ministry and perform the official works of their respective provinces. Kapı kethüdas main work were the registration of the official documents that sent from provinces to Babıâli and the official replies of Babıâli, they also deliver these documents to the authorities they belong to with the help of kapı çukadars. Thus, the communication between different state institutions get easier, and the transactions became faster. They also provide the safe transaction of important documents, and the transmitting of orders to relevant institutions. Kapı Kethüdaları, which were present in the state organization from the second half of the 16th century; underwent radical reorganizations three times, in 1793, 1863 and 1909 respectively. While there are various studies about the first two reorganizations, there is no separate and comprehensive academic research about the third reorganization of 1909. This subject has been studied under the general reorganization of the Ministry of Interior (Dahiliye Nezareti Tensikatı), which was begun after the proclamation of the Second Constitutional Period (II. Meşrutiyet). In this article; the issue of abolition of the kapı kethüdalıkları at 1908 and 1909, the solution of this issue between the Minister of Interior (Dahiliye Nazırı), sadrazam (Prime Minister of the Ottoman Empire) and the kapı kethüdaları and the discussions in the Chamber of Deputies (Meclis-i Mebusan) were tried to explain in the light of archival documents. Consequently, the developments and changes that took place in the course of time led to postal work in the Ottoman state to be implemented with more modern and faster methods than in the past. Therefore, there was now no need for mediation of kapı kethüdas with regard to paperwork and consequently provincial kapı kethüdalıks, which were among the last remnants of the Ottoman system was abolished on May 16th, 1909 by the Ottoman Parliament.
24 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet'in ilanı ile eğitim sisteminin yeniden yapılandırılması d... more 24 Temmuz 1908 tarihinde II. Meşrutiyet'in ilanı ile eğitim sisteminin yeniden yapılandırılması da amaçlanmıştır. İlköğretimdeki reformların sonuçlarının yansımaları, 1913 yılından itibaren tezahür etmeye başlamıştır. Bu tarihte ilkokul üçüncü sınıf öğrencileri için "Mamulat-ı Dâhiliyeden Mensucat" (Yerli Mallarından Dokumalar) dersi verilmesi düşünülmüş, bunun için ayrıntılı bir ders planı ve planın içeriğinin incelendiğini gösteren bir münakaşa yazısı dahi yazılmıştır. Ancak 1913'te ve sonrasında ilkokul ders programlarında böyle bir ders yer almamıştır. Muhtemelen söz konusu dersin içeriğine yakın bilgiler "Dürus-ı Eşya" derslerinde verilmiştir. İlköğretim ders programına konulması düşünülen ve bunun için bir hazırlık yapılan Yerli Mallarından Dokumalar dersi, uygulamaya konulmasa da millî eğitim tarihimiz için çok önemli bir birikimi ve yaklaşımı ortaya koyduğundan, bu makalede söz konusu ders planı Latin harflerine aktarılmış ve bir değerlendirme yapılmıştır.
Sultan II. Mahmud'un 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmasından sonra yeni bir ordu kurulmuştu... more Sultan II. Mahmud'un 1826 yılında Yeniçeri Ocağı'nı kaldırmasından sonra yeni bir ordu kurulmuştur. Tanzimat Fermanı'nın ilanından sonraki yeni düzende, ordu eskisinden çok farklı bir yapıya bürünmüştür. Eski düzende taşradaki ordu yöneticileri, vali unvanına sahip hem askerî hem mülkî (sivil) idarecilerdi. Yeni düzende ise ordunun mülkî teşkilattan ayrılması ve kendi alanında uzmanlaşması istenilmiştir. Seraskerin başkanlığında, Seraskerlik (Babıseraskeri) bir nezaret gibi düzenlendi ve serasker kara ordusunun padişahtan sonraki başı oldu. Ülke genelinde ordu beş bölgeye ayrılarak konuşlandı. Daha sonra bu sayı yediye çıkarıldı. Her ordu dairesine başlangıçta, korumakla görevli olduğu bölgenin adı verildi; sonra da bu ordular numara verilerek adlandırıldı. Ordu dairelerinin başı olan müşirlerin İstanbul'da dolaştırılacak evrak işlerinde ivediliğin sağlanması, ilgili yerlere iletilmesi, cevaplarının alınması ve evrakın kaybolmaması için İstanbul'da ikamet eden ve onların resmen temsilcileri olan kapı kethüdaları olurdu. Bu kişilere "ordu-yı hümayunlar kapı kethüdası" denirdi. Genellikle bu iş, Seraskerlik'teki nizamiye ve mektubî kalemindeki memurlara ilave memuriyet olarak verilirdi. Ancak 1884 yılında ordu kapı kethüdalığı vazifesi kaldırılarak işleri seraskerlikteki evrak kalemine devredildi.
Osmanlı Devleti'ne özgü bir kurum olan Kapı Kethüdalığı, İstanbul'da sürekli işleri olan taşradak... more Osmanlı Devleti'ne özgü bir kurum olan Kapı Kethüdalığı, İstanbul'da sürekli işleri olan taşradaki üst rütbeli devlet memurlarının, taşra halkının ve ülke dışından gelenlerin merkez bürokrasisinde işlem görmekte olan evrakının takip edilmesi ve bu kişilerle merkezdekilerin iletişim içinde olması için kurulmuş bir müessesedir. Bu nedenden ötürü devlet teşkilatının birçok alanında (mülkî, askerî, malî, adlî, dinî ve dış işleri alanları) kapı kethüdaları karşımıza çıkmaktadır. Bu makalede kapı kethüdalığı kavramı ve bu kurumun devlet teşkilatında görüldüğü yerler, Tanzimat devrinde, temel esaslar çerçevesinde incelenmiştir. • ANAHTAR KELİMELER Kapı kethüdalığı, kapı kethüdası, merkez-dışarı iletişimi, müessese tarihi, evrak işi.
Şer'iye Sicilleri, Osmanlı şer'iye mahkemelerinde görüşülen davaların, edilen tasdiklerin ve be... more Şer'iye Sicilleri, Osmanlı şer'iye mahkemelerinde görüşülen davaların, edilen tasdiklerin ve belli bir tarihe kadar merkezden gönderilen emirlerin kaydedildiği defterlerdir.
XVI. yüzyıldan şer'iye mahkemelerinin kaldırıldığı 1 Mayıs 1924 tarihine kadar pek çok şer'iye sicili kaybolmasına rağmen bir o kadar şer'iye sicili de günümüze ulaşmıştır. Bugün Karaman'a eski adıyla Larende'ye ait 52 adet şer'iye sicili günümüze ulaşmıştır. Şimdiki Karaman şehrinden daha geniş bir alanı kapsayan eski Larende'ye ait şer' iye sicillerinin orijinallleri Başkanlık Osmanlı Arşivi'ndedir. Osmanlı Türkçesiyle yazılması ve hukuki bir belge olması nedeniyle şer' iye sicillerinin dilinin ağır oluşu ve el yazı şeklindeki farklılıklar, günümüzde bu sicillerin okunmasının ve kullanımının bir uzmanlık alanı haline gelmesine neden olmuştur. Çok emek ve vakit harcanarak siciller üzerine yapılan çalışmaların hangi aşamada olduğu, hangi şer'iye sicillerinin çalışıldığının bilinmesi insanoğlunun enerjisinin alandaki boşluklara doğru yönlendirilmesi açısından önemlidir. Bu yüzden Karaman şer'iye sicilleri (bundan sonra KŞS) üzerine bir literatür değerlendirmesi yapmak, kataloğunu vermek ve konu ile ilgili bibliyografyayı derli toplu olarak bir araya getirmek çalışmanın amacını oluşturmaktadır.
KŞS'den günümüze ulaşanlar, hemen hemen Osmanlı tarihinin bütün dönemlerini kapsamaktadır. Bundan dolayı KŞS'nin hepsinin okunarak seri haline getirilmesi ile neredeyse bütün Karaman tarihine ait yerel bir defter serisi baştan sona elde edilecektir. KŞS'den 277, 280, 296, 315, 319, 323 ve 324 numaralıları günümüz Türk alfabesine hafifletilmiş transkripsiyon ile aktarılarak bazıları değerlendirilmiş bazıları ise aynen yayımlanmıştır. Bazıları da şu anda yüksek lisans tezi ya da kitap olarak çalışılmaktadır. Aynı zamanda KŞS'lerden yararlanılarak Karaman'ın idari, hukuki, sosyal, iktisadi ve fiziki durumu hakkında yapılan şehir tarihi çalışmaları vardır. Ayrıca şer'iye sicillerin içerdiği bir konunun tek başına ele alındığı monografiler de bulunmaktadır. Son olarak KŞS'ler Osmanlı dönemi Karaman tarihi için birinci dereceden önemli bir kaynak olmasına rağmen, dönemin başka kaynakları ile daha da zenginleştirilerek kullanılmalıdır.
The kadis, or Muslim judges, conducted the sharia or canonical, judicial, municipal, notarial and... more The kadis, or Muslim judges, conducted the sharia or canonical, judicial, municipal, notarial and some administrative affairs of the state as the head of the Sharia Courts in city and district centers of the Ottoman State. The books kept in those courts were called Şeriye Sicili, or sharia court records. The oldest of the sharia court records that have reached today begin in the second half of the 15th century and continue to 1 May 1924. The diversity of the topics in the sharia court records, which had a rich content until the Tanzimat, or Reformation, decreased as a result of the incorporation of Western Law into the Ottoman Law and formation of new courts beginning in the 19th century. Despite this, studies on local history maintained their importance in topics such as the family, social history, women's history and children's history. This study aimed to make contributions to the social history of Bozkır, and hence Konya, via the records kept at the sharia Court in the Bozkır district of Konya between October 1923 and April 1924. The fact that this period covered the time following the wars that occurred during the National Struggle Period will reflect the reflections of the effects of these wars on people. At the same time, it was observed that sharia courts continued to function for their dissolution on 8 April 1924 to the formation of new courts during the transition from the Ottoman State to the Republic.
İslamiyet'in doğuşundan itibaren Müslümanlar tarafından değer verilerek toplanan mukaddes emanetl... more İslamiyet'in doğuşundan itibaren Müslümanlar tarafından değer verilerek toplanan mukaddes emanetler, İslam tarihi ve sanatları içinde çok önemli ve özel bir yere sahiptir. Halife sıfatıyla Osmanlı padişahları da Hz. Muhammed, diğer peygamberler, sahabeler, İslam büyükleri ve Haremeyn'e ait eşyaların korunmasına, toplanarak İstanbul'a getirilmesine dini, kültürel ve siyasi nedenlerden ötürü büyük önem vermişlerdir. Bunun bir göstergesi olarak da onları Topkapı Sarayı'nda muhafaza etmişlerdir. Mukaddes emanetlerin Topkapı Sarayı'ndaki Hırka-i Saadet Dairesinde muhafaza edildiği bilgisi herkesin malumu olmasına rağmen Dolmabahçe Sarayı'nda da başkaca mukaddes eşyaların muhafaza edildiği, bunların nitelik ve nicelikleri hakkında literatürde yaygın bir bilgi yoktur. Bu bildiride Dolmabahçe Sarayı'ndaki Mefruşat Dairesi'nin yanındaki kulede 1907 yılında muhafaza edilen 237 adet eser ve eşyanın nelerden ibaret olduğu, nitelikleri ve nicelikleri üzerinde durulmuştur. Ayrıca bu eşyalardan bugün müzelerde halen var olanları tespit edilmeye çalışılmıştır.
The holy relics, which have been treasured and collected by Muslims since the biıih of Islam, occupy a very signifıcant and distinctive place in the history of Islam and Islamic aıis. The Ottoman sultans, too, attached great signifıcance, as caliphs, to the protection and preservation of possessions belonging to Prophet Muhamınad, other prophets, companions of Prophet Muhammad, Islamic notables and Harameyn, i.e. Mecca and Medina, and their collection and transpoıiation to Istanbul de to religious, cultural and political reasons. They were kept at the Topkapi Palace as an indication of this signifıcance. Although the knowledge that the Holy Relics are kept in the Chamber of Hırka-i Saadet at Topkapi Palace is known by everyone, there is not not comınon information in the relevant literature about the fact that there are other holy relics kept at the Topkapi Palace, nor is there information about their quantity and quality. This paper dwells on the contents of the 23 7 relics and items in the tower next to the Furnishings Depaıiment at the Dolmabahçe Palace in the year 1907, their qualities and quantities. In addition, an attempt was made to deteımine those of the items that are still present in museums today.
Ottoman family law was based mostly on Sharia law. Therefore, three types of kinship were involve... more Ottoman family law was based mostly on Sharia law. Therefore, three types of kinship were involved in it: by descent (neseben), by marriage (sıhriyeten), and by milk kinship (rada). Milk kinship, known as "rada" was established when a woman breastfed a child not her own, thereby creating a kinship bond between herself, her relatives of a certain degree, and the breastfed child. In milk kinship, certain marriages were prohibited. On June 17, 1906, Abdullah from the village of Derbent in the Ilgın district, which was part of the Konya province, applied to the Ilgın court. He claimed that his daughter Fatma had married Dilsiz Süleyman, her foster brother, ten years ago. Initially, he believed this marriage to be valid after consulting scholars at the time. However, other scholars later declared it invalid, leading to his decision to take his daughter and file a lawsuit. Plaintiff Abdullah was the first child of his mother Fatma. While Fatma's third child, Mustafa, was breastfeeding, she also breastfed Süleyman, who did not have children of his own. As a result, plaintiff Abdullah became the foster brother of defendant Dilsiz Süleyman and the foster uncle of plaintiff Fatma. Therefore, he demanded that his daughter Fatma be separated from Süleyman after a necessary legal investigation. The court first interrogated plaintiff Abdullah, followed by Süleyman, who communicated through Mehmed Efendi, an interpreter familiar with Dilsiz Süleyman's sign language. The court asked defendant Süleyman about the allegations, to which he responded that he was unaware of his milk kinship with Mustafa and that he should be legally opposed not by the plaintiff but by Mustafa's mother and sister. He requested an investigation, referral to Mufti Efendi, and the issuance of a fatwa on these matters. Ilgın's Mufti, Abdullah Hilmi, argued that the issue of rada (milk kinship) was a matter of Allah's law and that there was no need to file a lawsuit for the admissibility of testimonies. He stated that notification would suffice, and the qadi (judge) was a party to this right. He emphasized that the burden of proof lay with the witnesses and that the trial should continue by hearing the witnesses. On June 20, 1906, the Mufti's fatwa was read in court, and Süleyman was informed about the issue through the sign language translator Mehmet Efendi. He was asked to defend himself, to which he replied that he married Abdullah's daughter Fatma 8-10 years ago, without knowing anything about the milk kinship until the court documents arrived. He explained that the lawsuit was filed on the grounds that this act was considered detrimental to his wife Fatma's afterlife, but in reality, the lawsuit was initiated due to their disagreements. Subsequently, plaintiff Abdullah was asked to produce witnesses to prove the milk kinship. He brought his brothers Hasan, Mustafa, Fadime, and his sister Şerife to court as witnesses. The witnesses confirmed the situation verbally but admitted that they had not taken the necessary actions due to their ignorance. The court convened for the last time on September 24, 1906. As the plaintiff could not produce additional witnesses, he requested a religious response based on the testimony of the existing witnesses. Süleyman was asked through Mehmet Efendi if he had anything else to add, to which he replied in the negative and requested the return of his wife. In response to the case document sent to the Mufti of Ilgın on September 25, 1906, the Mufti requested that the case be investigated elsewhere because he could not find a translation regarding whether ignorance of Sharia provisions in Islamic lands prevented the acceptance of testimony. As a result, the case was postponed, and a final decision could not be reached.
Mesela; III. Murad döneminde, nakkaşlar ve zergerler (kuyumcu) tek bölük haline getirilmişti (Çağ... more Mesela; III. Murad döneminde, nakkaşlar ve zergerler (kuyumcu) tek bölük haline getirilmişti (Çağman, "Kanuni Dönemi", s.14).