Tasna Tamzwarut (original) (raw)
Amnni n imalass
Kra g imnnitn nna akkʷ ifulkin g Wikipidya
Tga Mrrakc nɣ Mṛṛakc (ar as ttinin ɣilad awd assaɣ nns iẓlin s tmallayt Tamdint tazggʷaɣt nɣ Tiɣrmt n wayniwn) yat tmdint ɣ Lmɣrib. Nttat ad igan tis kṛaḍt n tmdinin mqqurnin g tgldit n Lmṛṛuk s uṭṭun amqqran n imzdaɣn gis illan. Tg amnru n tsga n Mṛṛakc-asfi. Taga 580 id kilu mitr d tɣrmt n Ṭanja ɣ iffus aminig, 327 id kilu mitr d tmaẓunt n tgldit n lmṛṛuk Ṛṛbaṭ ɣ iffus aminig, 239 id kilu mitr d Tgmmi tumlilt (ḍḍaṛlbiḍa) ɣ iffus aminig, 246 id kilu mitr d tɣrmt n Ugadir ɣ iẓẓlmḍ aminig. Tga Mrrakc tiɣrmt yat tmdint lli sul iḥḍan assaɣ nns amaziɣ aqbur, tiɣrmt lli imlan i umaḍal tamurt n Lmṛṛuk ɣ yan uzmz azayku yutn s iẓuṛan nns f zrin t kigan n tasutin g umzruy n tmurt n Lmṛṛuk azayku.
Asbddi n tɣrmt illa g usggʷas n 1062, g ufus n Bubkr iwis n Aɛmaṛ Almtuni, lli igan anbdad d iwis n daddas n ugllid i imṛabṭin, Yusf u Tacfin, tg tmdint akud ann amnru n tmbṛaṭuṛit tamṛabṭit. Macc llan kra n isnubbucn ar ttinin mas tbdd tɣrmt tili yad lli dat n usggʷas ann. Tkka tt nn tɣrmt tga yat zɣ kkuẓt n tɣrmin timbṛaṭuṛin g Lmṛṛuk. G tasut tis mrawt d sin, bnan gis imṛabṭin kigan n tinmal timslmin (tinmal n lqʷṛan) d tmzgidawin timṛṛakciyin lli igan anaw n tid illan g Wandalus. Iɣʷrban izggʷaɣn n tɣrmt, lli ibna Ɛli u Yusf u Tacfin g usggʷas n 1123-1122, d kigan n igadirn lli ibna, ibna tn akkʷ s uẓṛu n umlal azggʷaɣ g tizi ann, tili tɣrmt s kigan assaɣ n tɣrmt tazggʷaɣt, s uklu n igadirn nns. Tmɣar tmdint n Mṛṛakc s tzzla, tili ɣ yat tsskʷflt tamajgalt tg ammas adlsan asgdan admsan n tmazɣa akkʷ d tfriqt d iffus n tniri tamqrant. Ig usays n Jamɛ Lfna asays ittamun kigan s ufgan g tafriqt akkʷ.
Nnan willi zrinin
Iwaliwn ddrnin
![]() |
Bikks tuggas ad ur tilit ɣ tuggas. | ![]() |
---|
![]() |
Wanna isastann ur ar ijllu | ![]() |
---|
![]() |
Wanna ur iẓṛin s wallxf nns ur rad iẓṛ s walln nns. | ![]() |
---|
![]() |
Iɣ ur iṛẓi iɣf, ijji, ur ar iqqʷay awal. | ![]() |
---|
![]() |
Mnck n waman ad izrin, mnck ad d yuckan. | ![]() |
---|
Sllaɣ i tasa nu zun tṛṛẓit aɣanim
Sllaɣ i wul inu zun yut ufus anas
Mlad tiṛṛẓi n lluz a wul inu ka tṛṛẓit
Tṛṛẓit tiṛṛẓi n lgrgaɛ nmuqquṛn waman
— Bubkr Anccad
Tawlaft n wass
Kra ɣ twlafin nna akkʷ ifulkin ɣ Wikipidya
Tga Wikipidya yat tsanayt nɣ d asamu amuṭṭun igan ilelli nɣ aḥuṛṛi illan s kigan n tutlayin, tettuskar af ad tg yat twuri n umyawas innurẓmn i kraygatt yan, xdmn gis agudi n imaran nna gis ittaran bla zgis ɣʷin tiɣrad.
Wikipidya iga yan zɣ iɣbula n umlan lli kullu imqqurn d lli kullu ittussann ɣ umaḍal ɣ yigr n wantirnit, ig zɣ smmus d mraw isitn lli d bahra ttkkan middn s ussinaw lli tskr Aliska ɣ wayyur n yunyu 2020. Ar takka tsanayt ad yan ukttur igan fabuṛ war asussn. Tumẓ tt tmrslt n Wikimidya, tettkellef sis. Tg tmrslt ad yat tmaddast mi ur igi uwttas iqariḍn, ar tt ttmuwwaln middn ɣar s twizi d ttabarruɛat.
isnfar yaḍni
Isnfarn aytmatn n wikipidya
Llan isɣnutn n Wikipidya s tutlayin timaziɣin yaḍnin, llan gisn willi yad ṭṭafnin asml amaddud ɣ Wikipidya, wiyyaḍ ur ta, suln ɣ ma mi nttini Inkubator lli ɣ ttilin isɣnutn n Wikimidya lli ta ur ittuqbaln.
Wikipidya s tutlayin timaziɣin yaḍnin:
Ɣil ad, Wikipidya n Tclḥit gis:
- 26 Yulyuz 2023: Anngʷdm asrdas f unssixf Muḥmmad Bazum g tmazirt n Nnijr.
- 23 Ɣuct 2023: Tamttant n ivgini Prigujin, anssixf n Vagnr, g tḍuṛi n taylalt ns, tama n tmaẓunt tarusit Muṣku.
- 30 Ɣuct 2023: Anngʷdm asdras g tmazirt n Lgabun f unssixf Ɛali Bungu.
- 8 Cutanbir 2023: Yut umndudi n wakal Lḥawz, g tsragt tiss 23 n iḍ d 11 n tusdadin, inɣ uggar n 820 n ufgan.
Tamassant
Tamassant s tmaziɣt
Alugaritm anipiri
Iga Alugaritm agaman nɣ Alugaritm anipiri (s tanglizt : Natural logarithm) yat tsɣnt bahra ittyusann ɣ tusnakt. Ar tsnfal tasɣnt ad afaris s tmrnit zun d tisɣnin ilugaritmiyn yaḍnin. Ar tt nttara s mk ad : ln ( ) {\displaystyle \ln()} .
Ar nttini is iga alugaritm agaman s uzadur n e {\displaystyle e} acku l n ( e ) = 1 {\displaystyle ln(e)=1}
. Iga alugaritm agaman tamnzut n tsɣnt : x ⟼ 1 / x {\displaystyle x\longmapsto 1/x}
ɣ uzilal ] 0 ; + ∞ [ {\displaystyle ]0;+\infty [} ![{\displaystyle ]0;+\infty } .
Alugaritm ad dars yan yism yaḍn ad t igan d "anipiri". Ism ad ikka d John Napir, yan umusnak askatlandi, amskar amzwaru n tflwit talugaritmiyt (tmzaray f talli nssn).
Tettyawskar tazmilt n ulugaritm zɣ dar Grégoire de Saint-Vincent d Alphonse Antonio de Sarasa ɣ usggʷas n 1649... (Ɣr uggar...)
Amnni amaynu
Dru s kra n umnni g Wikipidya
- Tram ad tdrum? Ɣṛat ilugann d taratin, tḍfṛm aylli illan ɣ tasniwin n Tiwizi. Ur d iqqan uzmmem mac ittuwṣṣa sis
- Awsat ɣ tirra n imgradn n Wikipidya s tutlayt Taclḥit af ad yimɣur uggar.
- Iɣ tsɣawsat s tiwisi ɣ tirra n imnnitn, tẓḍaṛt ad nn taggʷt ɣ Tasna n Tiwisi.