Sandra Frydrysiak | Warsaw School of Social Sciences and Humanities (original) (raw)
Books by Sandra Frydrysiak
Papers by Sandra Frydrysiak
ACADEMIA - magazyn Polskiej Akademii Nauk, 2021
m a g a z y n p o l s k i e j a k a d e m i i n a u k 3/67/2021 O tym, czego taniec uczy nas o l... more m a g a z y n p o l s k i e j a k a d e m i i n a u k 3/67/2021
O tym, czego taniec uczy nas o ludzkim mózgu, i sposobach, w jakie poznajemy otaczający świat, opowiada dr Sandra Frydrysiak z Instytutu Nauk Humanistycznych SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego w Warszawie.
Przegląd Kulturoznawczy, 2022
In the article, from a feminist perspective, we look at two visions of "Solidarity," that was co-... more In the article, from a feminist perspective, we look at two visions of "Solidarity," that was co-created by women, shown in documentary films-Solidarity According to Women, 2014, dir. Marta Dzido, Piotr Śliwowski and Women of Freedom, 2019, dir. Wiesław Paluch, Mirosław Basaj. For this purpose, we refer, i.a., to the concept of situated knowledge (Donna Haraway, 2009), its reinterpretation in the context of the category of care (María Puig de la Bellacasa, 2017) or to the category of affective solidarity (Clare Hemmings, 2012). We describe the narrative strategy of Women of Freedom as a story about heroism without heroines, while the one we read in Solidarity According to Women we call heroising of heroines. During the analyzes, we explore different visions of female roles and identities, we also address the topic of sisterhood, both between women involved in the movement and in the relationship between the researcher and the subject of the research. Finally, becoming aware of our own affective dissonance, we consider how critical and sisterly interpretative practices are possible.
Strategie choreograficzne. Nowe perspektywy, 2017
How do choreographic dance strategies develop in times of new media and technology? How do the la... more How do choreographic dance strategies develop in times of new media and technology? How do the latter use what the dancing body is “saying” and what are they bringing to the theoretical discourse around contemporary dance? Dancing has now become an important part of the new media art, which is based on dance movements or, more broadly, on the phenomenon of motion in general, technologically “picking” it, coding and then processing it into other media. New qualities, forms and artistic meanings that are created in this way reflect on the status of dance and choreography, in particular on the fact that the audience takes over the role of a dancer and even the role of a choreographer. In the discussed hybrid works by William Forsythe from the Choreographic Objects series, the traditionally understood dance/choreographic subject is often invisible, and the dance begins to be considered in terms of transmediality.
Kwartalnik Filmowy, 2020
Autorki analizują z perspektywy feministycznej cztery polskie filmy dokumentalne (Strajk matek, r... more Autorki analizują z perspektywy feministycznej cztery polskie filmy dokumentalne (Strajk matek, reż. M. Maciejewska, M. Malinowska, 2011; Solidarność według kobiet, reż. M. Dzido, P. Śliwowski, 2014; Strajk kobiet trwa, reż. M. Malinowska, 2018; Siłaczki, reż. M. Dzido, P. Śliwowski, 2018). Dostrzegają obecne w nich wezwania do przeobrażania rzeczywistości społecznej oraz traktują jako przykłady „gatunku walczącego”. Ten zaś jest postrzegany w artykule jako rodzaj doświadczenia społecznego, w którym na pierwszy plan wysuwa się konieczność solidarnej walki o lepsze życie, widoczność w sferze publicznej oraz kolektywne uznanie wartości, historii czy praktyk istotnych dla określonych wspólnot kobiecych. Zastanawiając się nad różnymi wymiarami feministycznego dokumentu filmowego – interwencyjnym, herstorycznym, zaangażowanym i edukacyjnym – autorki pokazują, w jaki sposób praca nad filmem staje się również działaniem na rzecz polskiego ruchu kobiet.
Słowa kluczowe:
feministyczny film dokumentalny; wywiad pogłębiony; film interwencyjny; herstoria; siostrzeństwo; film edukacyjny
The article presents an overview of the feminist theory on the female body and its representation... more The article presents an overview of the feminist theory on the female body and its representation in the Western culture. Moreover, it examines the examples of feminist works of art that pertain to the female body and issues concerning the woman’s experience of her embodiment. It is demonstrated that the contemporary feminist art can be treated as a part of the feminist body politics, that strive for a transgressive understanding of the female body within the Western culture, provides a significant mode of expression of women’s corporeal subjectivities and makes the woman not an object, but a meaningful subject and a primary viewer of art.
Referat przedstawia analizę ucieleśnionego doświadczenia tancerek w kontekście psychosomatycznej ... more Referat przedstawia analizę ucieleśnionego doświadczenia tancerek w kontekście psychosomatycznej harmonii. Założono, że ucieleśnione doświadczenie tancerek różni się znacząco od doświadczenia kobiet, które nie tańczą oraz, iż doświadczenie to cechuje poczucie jedności między ciałem, umysłem a emocjami. Wnioski zostały ukonstytuowane w oparciu o analizę literatury przedmiotu, wywiadów z tancerkami różnych styli tanecznych (balet, jazz, taniec współczesny, hip-hop, taniec estradowy) oraz doświadczenia autorki. Poczucie rozdźwięku między psyche a somą towarzyszyło tancerkom w początkowym okresie nauki tańca oraz jest obecne podczas nauki nowych technik tanecznych. Wynika to z opozycji między ciałem idealnym (body of ideas), które jest prezentowane zwykle przez nauczyciela tańca a materialnym ciałem tancerki, które odbiega od ideału. Instrumentalne podejście do ciała odczuwają tancerki również podczas występów scenicznych, których charakter kłóci się z ich gustem estetycznym. Mimo to, tancerki podkreślają, że taniec prowadzi do harmonijnego doświadczania swojego ciało-umysłu, szczególnie, gdy technika jest opanowana i taniec służy do wyrażania oraz przeżywania siebie. Ponadto, taniec daje specyficzną świadomość ciała i siłę, która podwyższa jakość naszego bycia w świecie (being-in-the-world).
Tekst podejmuje tematykę ucieleśnionego doświadczenia tancerek oraz ich emancypacyjnego potencjał... more Tekst podejmuje tematykę ucieleśnionego doświadczenia tancerek oraz ich emancypacyjnego potencjału motorycznego w życiu codziennym. Wyniki badania (wywiadów swobodnych i narracyjnych z tancerkami) skontrastowane są z tezami dotyczącymi kobiecego ucieleśnienia prezentowanymi przez fenomenolożkię Iris MarionYoung. Tezą pracy jest przekonanie o tym, że tancerki cechują się wysoką świadomością swojego ucieleśnienia, motoryczności oraz przestrzeni wokół siebie. Częściej niż kobiety, które nie tańczą, wykorzystują pełen potencjał swoich ciał, co pomaga w odrzucaniu ról społecznych przypisanych im przez patriarchalną kulturę.
Conference Presentations by Sandra Frydrysiak
Taniec współczesny to kulturowy fenomen intensywnie naznaczony hybrydycznością. Zostawiając za so... more Taniec współczesny to kulturowy fenomen intensywnie naznaczony hybrydycznością. Zostawiając za sobą strukturalne ramy muzyczno-choreograficzne wkroczył na teren eksploracji własnych granic i granic szeroko pojętej sztuki. W centrum swoich dociekań stawia ciało i jego materialność, szukając jednak nowych narzędzi poznawczych i estetycznych. Jest pod silnym wpływem performatywnego idiomu kultury, przez co często staje się jedną z części transdyscyplinarnych działań w polu artystycznym, jak i naukowym. W referacie poświęcam uwagę wzmożonym w ostatniej dekadzie realizacjom na styku tańca i paradygmatycznego dla kultury współczesnej komponentu: badaniom nad mózgiem, wpisującym się w postulowany między innymi przez Doris Bachmann-Medick zwrot (neuro)biologiczny. Refleksji poddane będą zarówno główne kierunki badawcze zgłębiające wyżej wymienioną relację tańca i neuro sciences, jak i realizacje artystyczne, które inspirowały się naukowymi rozważaniami, bądź same inkorporowały je w swoją materię i prowadziły artystyczno-naukowy dialog. Intensywność działań w obrębie diady taniec-neuronauka każe zastanowić się, czy sam taniec nie stanowi dziś swoistego zwrotu/fali w szczególności w kognitywnym i estetycznym odłamie neuro sciences. W tekście przedstawiona będzie również krytyczna analiza badań i istniejących teorii neuronaukowych traktujących o tańcu w kontekście ideowego sporu humanistów i przedstawicieli nauk przyrodniczych, a także próba rozważenia zaproponowanej w 2012 r. dyscypliny critical neuroscience (S. Choudhury, J. Slaby).
Recent decades have brought a number of changes in the practice of contemporary dance - from its ... more Recent decades have brought a number of changes in the practice of contemporary dance - from its performativity, incorporation of the viewer into the event to the museumification of it. The most important seems to be, however, a multi-disciplinary and collaborative approach to the process of creation of dance as exemplified by the fusion of dance and new technologies, but also dance and neuroscience, architecture, mathematics, etc. Dance becomes a part of the artistic and scientific performative research and a form of generating not only aesthetic experiences, but also scientific data and knowledge. Dance practice based research as a form of embodied cognition is becoming an increasingly common tool within the social and cultural studies. The best dance theorists, in turn problematize dance as a practice of contemporaneity (André Lepecki).
In this paper I trace the history of recent art and research projects combining dance, new media, imaging and tracking technologies and neuroscience. I’m analyzing what is the meaning of the new technologies to dance and art-science collaborations around it; on what levels they are functioning; how they are using information that the dancing body “tells” and what do they introduce to the theoretical discourse around contemporary dance.
Translations by Sandra Frydrysiak
„Rzucając jak dziewczynka: Fenomenologia kobiecej cielesności w ruchu i przestrzeni”, Program Tea... more „Rzucając jak dziewczynka: Fenomenologia kobiecej cielesności w ruchu i przestrzeni”, Program Teatru Studio w Warszawie do spektaklu „Dziewczynki”, reż. M. Wdowik. Tłumaczenie eseju Iris Marion Young (I. M. Young, „Throwing like a girl: A phenomenology of feminine body comportment, motility, and spatiality”, [w:] On female body experience. “Throwing like a girl” and other essays, Oxford University Press, Oksford 2005, s. 27-45).
dla Teatru Studio w Warszawie
ACADEMIA - magazyn Polskiej Akademii Nauk, 2021
m a g a z y n p o l s k i e j a k a d e m i i n a u k 3/67/2021 O tym, czego taniec uczy nas o l... more m a g a z y n p o l s k i e j a k a d e m i i n a u k 3/67/2021
O tym, czego taniec uczy nas o ludzkim mózgu, i sposobach, w jakie poznajemy otaczający świat, opowiada dr Sandra Frydrysiak z Instytutu Nauk Humanistycznych SWPS Uniwersytetu Humanistycznospołecznego w Warszawie.
Przegląd Kulturoznawczy, 2022
In the article, from a feminist perspective, we look at two visions of "Solidarity," that was co-... more In the article, from a feminist perspective, we look at two visions of "Solidarity," that was co-created by women, shown in documentary films-Solidarity According to Women, 2014, dir. Marta Dzido, Piotr Śliwowski and Women of Freedom, 2019, dir. Wiesław Paluch, Mirosław Basaj. For this purpose, we refer, i.a., to the concept of situated knowledge (Donna Haraway, 2009), its reinterpretation in the context of the category of care (María Puig de la Bellacasa, 2017) or to the category of affective solidarity (Clare Hemmings, 2012). We describe the narrative strategy of Women of Freedom as a story about heroism without heroines, while the one we read in Solidarity According to Women we call heroising of heroines. During the analyzes, we explore different visions of female roles and identities, we also address the topic of sisterhood, both between women involved in the movement and in the relationship between the researcher and the subject of the research. Finally, becoming aware of our own affective dissonance, we consider how critical and sisterly interpretative practices are possible.
Strategie choreograficzne. Nowe perspektywy, 2017
How do choreographic dance strategies develop in times of new media and technology? How do the la... more How do choreographic dance strategies develop in times of new media and technology? How do the latter use what the dancing body is “saying” and what are they bringing to the theoretical discourse around contemporary dance? Dancing has now become an important part of the new media art, which is based on dance movements or, more broadly, on the phenomenon of motion in general, technologically “picking” it, coding and then processing it into other media. New qualities, forms and artistic meanings that are created in this way reflect on the status of dance and choreography, in particular on the fact that the audience takes over the role of a dancer and even the role of a choreographer. In the discussed hybrid works by William Forsythe from the Choreographic Objects series, the traditionally understood dance/choreographic subject is often invisible, and the dance begins to be considered in terms of transmediality.
Kwartalnik Filmowy, 2020
Autorki analizują z perspektywy feministycznej cztery polskie filmy dokumentalne (Strajk matek, r... more Autorki analizują z perspektywy feministycznej cztery polskie filmy dokumentalne (Strajk matek, reż. M. Maciejewska, M. Malinowska, 2011; Solidarność według kobiet, reż. M. Dzido, P. Śliwowski, 2014; Strajk kobiet trwa, reż. M. Malinowska, 2018; Siłaczki, reż. M. Dzido, P. Śliwowski, 2018). Dostrzegają obecne w nich wezwania do przeobrażania rzeczywistości społecznej oraz traktują jako przykłady „gatunku walczącego”. Ten zaś jest postrzegany w artykule jako rodzaj doświadczenia społecznego, w którym na pierwszy plan wysuwa się konieczność solidarnej walki o lepsze życie, widoczność w sferze publicznej oraz kolektywne uznanie wartości, historii czy praktyk istotnych dla określonych wspólnot kobiecych. Zastanawiając się nad różnymi wymiarami feministycznego dokumentu filmowego – interwencyjnym, herstorycznym, zaangażowanym i edukacyjnym – autorki pokazują, w jaki sposób praca nad filmem staje się również działaniem na rzecz polskiego ruchu kobiet.
Słowa kluczowe:
feministyczny film dokumentalny; wywiad pogłębiony; film interwencyjny; herstoria; siostrzeństwo; film edukacyjny
The article presents an overview of the feminist theory on the female body and its representation... more The article presents an overview of the feminist theory on the female body and its representation in the Western culture. Moreover, it examines the examples of feminist works of art that pertain to the female body and issues concerning the woman’s experience of her embodiment. It is demonstrated that the contemporary feminist art can be treated as a part of the feminist body politics, that strive for a transgressive understanding of the female body within the Western culture, provides a significant mode of expression of women’s corporeal subjectivities and makes the woman not an object, but a meaningful subject and a primary viewer of art.
Referat przedstawia analizę ucieleśnionego doświadczenia tancerek w kontekście psychosomatycznej ... more Referat przedstawia analizę ucieleśnionego doświadczenia tancerek w kontekście psychosomatycznej harmonii. Założono, że ucieleśnione doświadczenie tancerek różni się znacząco od doświadczenia kobiet, które nie tańczą oraz, iż doświadczenie to cechuje poczucie jedności między ciałem, umysłem a emocjami. Wnioski zostały ukonstytuowane w oparciu o analizę literatury przedmiotu, wywiadów z tancerkami różnych styli tanecznych (balet, jazz, taniec współczesny, hip-hop, taniec estradowy) oraz doświadczenia autorki. Poczucie rozdźwięku między psyche a somą towarzyszyło tancerkom w początkowym okresie nauki tańca oraz jest obecne podczas nauki nowych technik tanecznych. Wynika to z opozycji między ciałem idealnym (body of ideas), które jest prezentowane zwykle przez nauczyciela tańca a materialnym ciałem tancerki, które odbiega od ideału. Instrumentalne podejście do ciała odczuwają tancerki również podczas występów scenicznych, których charakter kłóci się z ich gustem estetycznym. Mimo to, tancerki podkreślają, że taniec prowadzi do harmonijnego doświadczania swojego ciało-umysłu, szczególnie, gdy technika jest opanowana i taniec służy do wyrażania oraz przeżywania siebie. Ponadto, taniec daje specyficzną świadomość ciała i siłę, która podwyższa jakość naszego bycia w świecie (being-in-the-world).
Tekst podejmuje tematykę ucieleśnionego doświadczenia tancerek oraz ich emancypacyjnego potencjał... more Tekst podejmuje tematykę ucieleśnionego doświadczenia tancerek oraz ich emancypacyjnego potencjału motorycznego w życiu codziennym. Wyniki badania (wywiadów swobodnych i narracyjnych z tancerkami) skontrastowane są z tezami dotyczącymi kobiecego ucieleśnienia prezentowanymi przez fenomenolożkię Iris MarionYoung. Tezą pracy jest przekonanie o tym, że tancerki cechują się wysoką świadomością swojego ucieleśnienia, motoryczności oraz przestrzeni wokół siebie. Częściej niż kobiety, które nie tańczą, wykorzystują pełen potencjał swoich ciał, co pomaga w odrzucaniu ról społecznych przypisanych im przez patriarchalną kulturę.
Taniec współczesny to kulturowy fenomen intensywnie naznaczony hybrydycznością. Zostawiając za so... more Taniec współczesny to kulturowy fenomen intensywnie naznaczony hybrydycznością. Zostawiając za sobą strukturalne ramy muzyczno-choreograficzne wkroczył na teren eksploracji własnych granic i granic szeroko pojętej sztuki. W centrum swoich dociekań stawia ciało i jego materialność, szukając jednak nowych narzędzi poznawczych i estetycznych. Jest pod silnym wpływem performatywnego idiomu kultury, przez co często staje się jedną z części transdyscyplinarnych działań w polu artystycznym, jak i naukowym. W referacie poświęcam uwagę wzmożonym w ostatniej dekadzie realizacjom na styku tańca i paradygmatycznego dla kultury współczesnej komponentu: badaniom nad mózgiem, wpisującym się w postulowany między innymi przez Doris Bachmann-Medick zwrot (neuro)biologiczny. Refleksji poddane będą zarówno główne kierunki badawcze zgłębiające wyżej wymienioną relację tańca i neuro sciences, jak i realizacje artystyczne, które inspirowały się naukowymi rozważaniami, bądź same inkorporowały je w swoją materię i prowadziły artystyczno-naukowy dialog. Intensywność działań w obrębie diady taniec-neuronauka każe zastanowić się, czy sam taniec nie stanowi dziś swoistego zwrotu/fali w szczególności w kognitywnym i estetycznym odłamie neuro sciences. W tekście przedstawiona będzie również krytyczna analiza badań i istniejących teorii neuronaukowych traktujących o tańcu w kontekście ideowego sporu humanistów i przedstawicieli nauk przyrodniczych, a także próba rozważenia zaproponowanej w 2012 r. dyscypliny critical neuroscience (S. Choudhury, J. Slaby).
Recent decades have brought a number of changes in the practice of contemporary dance - from its ... more Recent decades have brought a number of changes in the practice of contemporary dance - from its performativity, incorporation of the viewer into the event to the museumification of it. The most important seems to be, however, a multi-disciplinary and collaborative approach to the process of creation of dance as exemplified by the fusion of dance and new technologies, but also dance and neuroscience, architecture, mathematics, etc. Dance becomes a part of the artistic and scientific performative research and a form of generating not only aesthetic experiences, but also scientific data and knowledge. Dance practice based research as a form of embodied cognition is becoming an increasingly common tool within the social and cultural studies. The best dance theorists, in turn problematize dance as a practice of contemporaneity (André Lepecki).
In this paper I trace the history of recent art and research projects combining dance, new media, imaging and tracking technologies and neuroscience. I’m analyzing what is the meaning of the new technologies to dance and art-science collaborations around it; on what levels they are functioning; how they are using information that the dancing body “tells” and what do they introduce to the theoretical discourse around contemporary dance.
„Rzucając jak dziewczynka: Fenomenologia kobiecej cielesności w ruchu i przestrzeni”, Program Tea... more „Rzucając jak dziewczynka: Fenomenologia kobiecej cielesności w ruchu i przestrzeni”, Program Teatru Studio w Warszawie do spektaklu „Dziewczynki”, reż. M. Wdowik. Tłumaczenie eseju Iris Marion Young (I. M. Young, „Throwing like a girl: A phenomenology of feminine body comportment, motility, and spatiality”, [w:] On female body experience. “Throwing like a girl” and other essays, Oxford University Press, Oksford 2005, s. 27-45).
dla Teatru Studio w Warszawie