Hilâl Yılmaz | Trakya University (original) (raw)

Books by Hilâl Yılmaz

Ceren Yayıncılık, 2023

Enez olarak anılan bu kadim belde, Eskiçağda Ainos-Aynos, Türklerin hakimiyetine geçtikten sonra ... more Enez olarak anılan bu kadim belde, Eskiçağda Ainos-Aynos, Türklerin
hakimiyetine geçtikten sonra İnöz, İnös ve Enes olarak adlandırılmıştır. Ege
denizinin kuzey sahilinde ve Meriç Nehri’nin denize döküldüğü sahada
bulunan Enez, Türkiye-Yunanistan sınırının yanı başında yer almaktadır.
Homeros’un İlyada destanında bahsettiği Enez, bazı Antik dönem yazarlarına
göre ilk önce Aiolialılar ve daha sonra ise Mytilene (Midilli) ve Kymeliler
tarafından bir koloni olarak kurulmuştur. Pers Kralı Darius’un İskit seferinden
sonra Pers İmparatorluğu’nun hakimiyeti altına giren Enez, Salamis
savaşından sonra Attik-Delos Deniz Birliği’ne dahil olmuştur. Kral Barışı ile
bağımsızlığa kavuşmuşsa da sonrasında Makedonya hakimiyetine girmiştir.
Makedonya hakimiyeti sırasında ve Helenistik çağda Enez gerek ticarî ve
gerekse kültür sahasında oldukça yüksek bir seviyede bulunmuştur. Helenistik
çağda Mısır hakimiyetinde kalan Enez, M.Ö. 190 yılında Romalılar sayesinde
tekrar bağımsızlığına kavuşmuş, Genç Antik çağda ise küçük Rodop bölgesinin
başşehri olmuştur. Bizanslılar zamanında Semadirek ve İmroz adalarını da içine
alan bir prensliğin müstahkem merkezi konumunda olan Enez, Bizanslıların
son devrinde Cenovalı Gattelusio ve Doria ailelerinin yönetiminde kalmıştır.
Fatih Sultan Mehmet zamanında, 1456 yılında; Has Yunus Bey tarafından
denizden ve karadan kuşatılmak suretiyle Osmanlılar tarafından fethedilmiş,
günümüze kadar da Türk toprağı olarak varlığını devam ettirmiştir.
Eskiçağ’dan 19. yüzyıla kadar bütün Doğu Trakya'nın en önemli limanının
bulunduğu Enez, tarihî ve doğal güzellikleriyle ülkemizin önemli bir turizm
beldesidir. Bu kitabı oluşturmanın temel amacı; asırlarca farklı medeniyetlere ev
sahipliği yapan Enez ve çevresiyle ilgili her türlü sosyal, kültürel, ekonomik,
coğrafi ve çevresel konuların kayıt altına alınması ve sonraki kuşaklara
aktarılmasını sağlamaktır. Ayrıca, Enez hakkında yapılacak her türlü araştırma
çalışmalarında başvurulacak temel bir bilimsel kaynak eser oluşturmaktır.
“Enez Kitabı”nı dikkatlerinize sunarken, Trakya Üniversitesi Rektörü Prof. Dr.
Sayın Erhan TABAKOĞLU, Enez Kaymakamı Sayın Muhammed Emin
TUTAL, Enez Belediye Başkanı Sayın Özkan GÜNENÇ, İpsala Meslek
Yüksekokulu Müdürü Dr. Öğr. Üyesi Sayın Hayati ARDA, Kartopu Enez
Gönüllüleri Derneği ve elinizdeki kitabın ortaya çıkmasına katkı sağlayan tüm
bilim insanlarına ve emeği geçen herkese teşekkürlerimizi bir borç biliyoruz.

Trakya Üniversitesi, 2022

Uluslararası bilimsel değerleri benimseyen, analitik düşünen, özgüveni yüksek, girişimci bireyler... more Uluslararası bilimsel değerleri benimseyen, analitik düşünen, özgüveni yüksek, girişimci bireyler yetiştirmeyi amaç edinmiş, bilimsel araştırmalar ve ürettiği hizmetlerle gerek Edirne'ye gerekse Balkanlar'a toplumsal fayda sağlayan Trakya Üniversitesi, 2022 yılında 40. kuruluş yılını kutluyor. 40 yıllık bu çınarın gerek amaçları gerekse sağladığı faydaların bundan sonra da devam edeceği aşikâr. Üniversitemizin 40. yılını geride bıraktığımız bugünlerde, Rektörümüz Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu'nun isteği üzerine Trakya Üniversitesi'nin 40. Yılına Armağan adıyla hazırlamış olduğumuz kitabı sizlere takdim etmekten büyük bir heyecan ve kıvanç duyuyoruz. Bu kitap, armağan olma özelliğinden dolayı iki kısımdan oluşmuştur. İlk kısımda, talebimizi kabul ederek anılarını yazan, Trakya Üniversitesi Emekli Öğretim Üyeleri Prof. Dr. Recep Mesut ve Prof. Dr. Gültaç Özbay ile Trakya Üniversitesi Tıp Fakültesi'nden mezun, hem sanatçı hem de doktor Birol Can'ın yazıları bulunmaktadır. Armağan kitabın ikinci kısmı, yaptığımız davete icabet eden, Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi, Devlet Arşivleri Başkanlığı, Ege Üniversitesi, Eskişehir Osmangazi Üniversitesi, Gümüşhane Üniversitesi, Koç Üniversitesi, Tekirdağ Namık Kemal Üniversitesi ve üniversitemiz akademisyenlerinin istediğimiz yazım kurallarına göre hazırlamış olduğu çalışmaları içermektedir. Armağan kitabın ikinci kısmında yer alan tüm makaleler, hakemlik sistemi uygulanarak, hakemli dergi usulüne göre hakem incelemesinden geçirilmiştir. Armağan kitabında yer alan makalelerin büyük kısmı Edirne tarihi özellikle de eğitim tarihi alanına dâhildir. Makaleler, kitap içerisinde kronolojik olarak sıralanmıştır. Bu noktada, hakemlik istirhamımızı kabul ederek, makaleleri titizlikle inceleyen hakem hocalarımıza da bir kez daha içtenlikle teşekkür ederiz. TRAKYA ÜNİVERSİTESİ'NİN 40. YILINA ARMAĞAN ix TRAKYA ÜNİVERSİTESİ 40 YAŞINDA Recep MESUT  İSMİNİN GEREKÇESİ Kırk yıl nasıl da geçiverdi! Bir kahvenin hatırı kadar. Bir üniversite tarihi için aslında gençlik kabul edilmelidir. Kuruluşunu ve kurucularını hatırlayanlar azaldı. İlk yıllarda görev yapanlar artık emekli oldu. Bazıları hayata veda etti, bazıları hâlâ direniyorlar. Evveliyatı vardı: İstanbul'da, Edirne Tıp Fakültesi kadrosunda, fakat Cerrahpaşa'da görevlendirilmiş uzman olarak çalışıyordum. Mesaiye devam ediyor, teorik ve pratik derslere giriyordum. Bana, ...Edirne'deki inşaatlar çok yavaş gidiyor, en az 10 yıl daha İstanbul'dayız... demişlerdi. Fakat burası Türkiye, dinamik bir ülke, önceden hiç bir şey belli olmuyor. Ve olaylar hızla gelişti: 1980'de, 12 Eylül askeri darbesi ile başladı. Darbenin gerekçesi üniversitelerdeki militanlar anarşisi idi-hedef de üniversitelerin zapturapt altına alınmasıydı. 1981'de, 6 Kasım'da YÖK kanunu çıkartıldı. Değişik bakanlıklara ve kuruluşlara bağlı lise sonrası okullar (enstitü, akademi, yüksekokul) üniversite bünyesine alındı ve tek bir YÖK (Yüksek Öğretim Kurulu) çatısı altında toplandı. 1982'de, 20 Temmuz'da üniversitelerin adları ve bağlantıları Kanun Hükmünde Kararname (41 sayılı KHK) ile Resmi Gazete'de ilan edildi. Bizler Cerrahpaşa'da eğreti gelin sayılıyorduk ve gidecek gözüyle bakılıyorduk. Lâ çare Edirne'ye taşınacaktık, fakat kararname bekliyorduk. Yaz ortası geçiyordu. Eylül ayına nasıl yetişecekti? Söz sahibi askeri yönetim idi ve emir demiri keser anlayışıyla hareket ediyorlardı. Bölge Üniversiteleri şeklinde, bütün ülkeyi kapsayacak biçimde organize etmek istemişlerdi. Trakya topraklarında (İstanbul hariç, fakat Çanakkale'nin Anadolu yakası dâhil) tek bir bölge üniversitesinde karar kılmışlardı, fakat rektörlük merkezi neresi olacaktı? Stratejik düşünen generaller Edirne'nin sınıra çok yakın olduğu için (yani Varşova Paktı esas tehdit sayılıyordu) Çorlu'da olmasını savunmuşlardı. Fakat Atatürk'ün bir sözü ağır basmıştı... Edirne'den Van'a kadar üniversitelerle donatacağız demişti. Yani, rahmetli Atatürk kurtardı Edirne'yi! Aynı kararnameye Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi de dâhil edildi. Atatürk'ün doğumunun (1881) 100. yılı kutlanıyordu ve ulu önderin sözlerine itiraz kabul edilmiyordu. Yeni kurulan üniversitenin adı hepimize büyük sürpriz oldu. Edirne Üniversitesi olacağı kesin gibi görünüyordu, çünkü 1967'den beri Edirneliler böyle bir üniversite için kamuoyu oluşturmuşlar ve dernekler kurmuşlardı. 1974'ten beri de İstanbul Üniversitesi'ne bağlı, adı Edirne Tıp Fakültesi olan tek akademik birim faaliyette idi. 41 sayılı KHK'nin 19. maddesinde... Edirne'de Trakya Üniversitesi adı ile yeni bir üniversite kurulmuştur diye okuyunca şaşırdık. Çünkü Trakya tarihsel bir coğrafî bölge idi ve Yunanca kökenliydi. Osmanlı yıllarında önce Paşaeli (yani Avrupa fatihi Gazi Süleyman Paşa'ya izafeten), sonradan Rumeli denmişti. Bu deyim de Rumların yaşadığı topraklar demekti. Kararnamede diğer bölge üniversitelerine de coğrafi adlar verilmişti (Marmara, Akdeniz, Uludağ, Erciyes gibi, fakat Türkçe coğrafî adlar). Gerçi Cumhuriyet  Prof. Dr., Trakya Üniversitesi Emekli Öğretim Üyesi. RECEP MESUT x döneminde Trakya-Paşaeli deyimi popüler olmuştu. Diğer taraftan Trakya Üniversitesi demenin uluslararası boyutu vardı: Yunanistan daha 1974 yılında Batı Trakya'da bir Trakya Üniversitesi kurmuştu. Âdeti üzere antik bir Trakyalı filozofun (Abdera'lı Demokrit, M.Ö. 460-370) adını da eklemişlerdi: Democritus University of Thrace. Rektörlük merkezi Komotini (Gümülcine) idi, fakat İskeçe'de (Xanthi), Dedeağaç'ta (Alexandropolis) ve Kum Çiftliği'nde (Orestiada) bağlı birimleri vardı. Traklar diye bilinen kadim millet ise çoktandır asimile olmuş, dilini ve dinini kaybetmişti. Trakça konuşan son bireyler M.S. 500'lü yıllarda yok olmuşlardı. Bugünkü ulus-devletler ise onların adına sahip çıkarak topraklarında hak iddia ediyorlardı. Tabii Türkiye'nin de itirazı vardı ve kendi müseccel hakkını 1982'de Trakya Üniversitesi adıyla dosta düşmana ilan etti. Komünist iktidardan kurtulan Bulgaristan da biraz geç uyandı ve 1995 yılında Yukarı Trakya'nın Eski Zağra'da (Stara Zagora) bir Trakia University hayata geçirdi. KAPSAM Kırk yıl önce Üniversitemiz bugünkünden farklı idi. Her şeyden önce Trakya Üniversitesi bir Bölge Üniversitesi olarak kurulmuştu ve 4 ili kapsıyordu: Edirne, Kırklareli, Tekirdağ ve Çanakkale (1982'de kurulan diğer üniversiteler de bölge üniversiteleri şeklinde idi). Geniş bir coğrafyaya yayılan ve lise sonrası öğretim veren birimleri vardı: Fakülte, enstitü, yüksekokul ve Meslek Yüksekokulu. Dört ilin toplam yüzölçümü 28,900 km 2 'dir ki, bazı küçük Balkan ülkelerinden daha büyüktür: Arnavutluk-28,700 km 2 , Makedonya-25,700 km 2 , Karadağ-13,800 km 2 ve Kosova-10,900 km 2 Çanakkale ilinin büyük kısmı Anadolu yakasında yer alıyordu ve rektörlük merkezi Edirne'den 228 km uzak ve deniz aşırı kalıyordu. Edirne ise asimetrik konumda, sınır hattında kalmıştı, lâkin 1980 tarihli nüfus sayımına göre bu bölgede en kalabalık şehirdi (fakat Türkiye'de rektörlük merkezi yapılan en küçük il merkeziydi):

Enez Kitabı, (Editörler Haluk KAYICI - Emin ÜNSAL), Ceren Yayıncılık & Kitabevi, 2023

Trakya Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 2023

ÖZ: Tanzimat Dönemi'nde vergi tespiti amacıyla temettuât sayımları yapılmış ve bu sayımlar sonucu... more ÖZ: Tanzimat Dönemi'nde vergi tespiti amacıyla temettuât sayımları yapılmış ve bu sayımlar sonucunda temettuât defterleri oluşturulmuştur. Uzunköprü Temettuât Defterleri'ne göre şehir merkezinde çok çeşitli meslekler yapılmıştır. Bu meslekleri üretim fonksiyonlarına göre sekiz gruba ayırmak mümkündür. Yapılan mesleklerin usta-kalfa-çırak ilişkisi içerisinde ilerlediği görülmektedir. Ayrıca bazı mesleklerin babadan oğula geçerek ilerlediği, bazı kişilerin baba ve kardeşleri yanında çalıştığı tespit edilmektedir. Uzunköprü'de yaşayan Türk ve diğer Müslümanlar, gayrimüslimler ve Müslüman Kıptîler arasında meslek dağılımını görmek de mümkündür. Buna göre bazı meslekler bu gruplardan sadece biri tarafından bazı meslekler ise bu üç grup tarafından beraber yapılmıştır. Bu makalenin amacı; XIX. yüzyıl ortalarında şehirde yapılan meslekleri tespit etmek ve meslek tespitiyle de şehrin bölgedeki durumunu ortaya koymaktır. Makalede ana kaynak olarak Uzunköprü'ye ait temettuât defterleri kullanılmıştır. Ayrıca çalışmada çok sayıda araştırma eserinden de istifade edilmiştir.

Trakya Üniversitesi'nin 40. Yılına Armağan Kitabı, 2022

Editörden, Uluslararası bilimsel değerleri benimseyen, analitik düşünen, özgüveni yüksek, girişim... more Editörden, Uluslararası bilimsel değerleri benimseyen, analitik düşünen, özgüveni yüksek, girişimci bireyler yetiştirmeyi amaç edinmiş, bilimsel araştırmalar ve ürettiği hizmetlerle gerek Edirne'ye gerekse Balkanlar'a toplumsal fayda sağlayan Trakya Üniversitesi, 2022 yılında 40. kuruluş yılını kutluyor. 40 yıllık bu çınarın gerek amaçları gerekse sağladığı faydaların bundan sonra da devam edeceği aşikâr. Üniversitemizin 40. yılını geride bıraktığımız bugünlerde, Rektörümüz Prof. Dr. Erhan Tabakoğlu'nun isteği üzerine Trakya Üniversitesi'nin 40. Yılına Armağan adıyla hazırlamış olduğumuz kitabı sizlere takdim etmekten büyük bir heyecan ve kıvanç duyuyoruz.

Edirne'nin Ardı Da Bayler, 2021

Papers by Hilâl Yılmaz