Liljana Koleva Gudeva | Univerzitet Goce Delcev (original) (raw)
Papers by Liljana Koleva Gudeva
Физиологијата на растенијата ги изучува биолошките процеси кај растенијата. Оваа научна дисциплин... more Физиологијата на растенијата ги изучува биолошките процеси кај растенијата. Оваа научна дисциплина во поново време доживува вистинска експанзија благодарение, во прв ред на развојот на молекуларната биологија, биохемијата, биофизиката и современите применети методи во генетското инженерство. Од научна дисциплина што порано се базираше претежно врз опишување на надворешните манифестации на биолошките процеси кај растенијата, денес е развиена во дисциплина што е во состојба да ги опише и објасни поодделните појави и процеси, а со тоа го овозможува и нивното подлабоко разбирање и проучување. Учебникот Физиологија на растенијата е наменет за студентите од Земјоделскиот факултет на Универзитетот ,,Гоце Делчев” - Штип и претставува сублимат од одбрани поглавја од областа на растителната физиологија. Овие одбрани поглавја се вградени во наставната програма на овој задолжителен и заеднички предмет за сите насоки на Земјоделскиот факултет во рамките на вкупно 152 часови во еден семестар (IV ...
Ornamental red cabbage (Brassica oleracea cv. Kyoto red given) and ageratum (Ageratum sp.) are im... more Ornamental red cabbage (Brassica oleracea cv. Kyoto red given) and ageratum (Ageratum sp.) are important ornamental plants which are typically grown on balconies, yards, parks and other open area spaces during summer and winter period. Approximately 156 ornamental species are produced via in vitro culture in different commercial laboratories worldwide. In vitro culture of plants is a key tool in plant biotechnology which utilizes the plant cell totipotency. In this research the effects of different concentrations and combinations of BA, GA3, IAA, and NAA on meristem buds and cotyledons as starting explants of ornamental red cabbage and ageratum was studied. For ornamental red cabbage, the highest percentage of frequency of shoot formation from meristem buds was obtained on MS + 2 mg/l BA + 0.1 mg/l IAA + 0.1 mg/l GA3 and MS + 2 mg/l BA. On contrary, the meristem buds of ageratum showed the best percentage of frequency of shoot formation on MS + 2 mg/l BA + 0.1 mg/l NAA. Cotyledons f...
Упатството за работа е наменето за сите чинители кои учествуваат во процесот на производство на п... more Упатството за работа е наменето за сите чинители кои учествуваат во процесот на производство на пиперка, организирано според принципите на органското земјоделско производство. За советниците, претставува корисен извор на информации, а за земјоделците точни упатства за тоа на што треба да посветат посебно внимание за да се стекнат со сертификат за органски производ. Земјоделското производство кое се потпира врз неупотреба на хемиски средства (од синтетичко потекло), или попознато како органско земјоделство ги вклучува сите техники на земјоделското производство кои применуваат начини за добивање здрава храна, истовремено зачувувајќи ја човековата околина. Како клуч за успешно производство, овие техники на производство своја потпора црпат од природната плодност на почвата. Преку разбирање и почитување на природните можности на растенијата, животните и земјиштето, истото се стреми кон постигнување што е можно поголем квалитет, врз база на постојните услови. Органското земјоделско произв...
Одржување на колекционираните и воведени популации, сорти и хибриди во Ген-банка. Обнова на дел о... more Одржување на колекционираните и воведени популации, сорти и хибриди во Ген-банка. Обнова на дел од колекционираниот материјал со цел да се обезбеди резерва семе за размена и чување во Ген-банката.
Во овој труд претставен е материјал што е соодветен на студиската програма за предметот Основи на... more Во овој труд претставен е материјал што е соодветен на студиската програма за предметот Основи на биохемија. Во вкупно 12 поглавја претставени се својствата на органските биолошки супстанци-јаглехидрати, витамини, масти и масла, амино киселини, портеини, ензими, хормони, даден е приказ на својствата на минералните материи, а дадени се описи на метаболизмите. Посебен осврт е даден на Нуклеотидите нуклеозидите и нуклеинските киселини.
Petunia (Petunia sp.) and pink dianthus (Dianthus sp.) are important ornamental plants which are ... more Petunia (Petunia sp.) and pink dianthus (Dianthus sp.) are important ornamental plants which are grown on balconies, in flower gardens, parks and other during summer period. Approximately 156 ornamental species are cultivated via tissue culture in different commercial laboratories worldwide. In vitro plant culture is one of the key tools in plant biotechnology that utilizes the totipotency of plant cells. In this research the influence of different concentrations and combinations of BA, GA3, IAA и NAA on meristem buds and cotyledons of petunia and pink dianthus as starting explants was studied. During the research development of starting explants was observed and certain changes were noted. The meristem buds cultivated on MS medium supplemented with certain growth regulators responded with development of callus firstly, and then leaf rosette and shoots. On the other hand, the meristem buds of pink dianthus developed merely shoots. All combinations of growth regulators under this stu...
In general most of the Macedonian farmers are uneducated and use fertilizers and pesticides spont... more In general most of the Macedonian farmers are uneducated and use fertilizers and pesticides spontaneously, what often results in inadequate production in means of quality and quantity. On the other hand, according to the EU regulations, the farmers will be required to follow approved production principles or will be facing possibilities to be penalized for applying amounts of fertilizer without performing soil analysis, or for applying certain pesticide which holds no permit to be applied over certain crop. This project aims to produce critical number of experts, OER and on-line tools that will provide service and expertise to professionals (advisors), farmers and rural community in order to increase the quantity and quality of their agricultural production, yet to be aware for the necessity for environmental protection as well. Groups of extension specialists in plant production and plant protection, along with organic farmers will be exposed to the foreign experiences in applying ...
120 Normal 0 21 false false false HR X-NONE X-NONE Euphorbiaceae is a widely spread family. To ge... more 120 Normal 0 21 false false false HR X-NONE X-NONE Euphorbiaceae is a widely spread family. To genus Euphorbia , from that family, belongs more than 2000 species. The plants of this genus have been used for a long time in traditional medicine. Their main active components: alkanes, triterpenes, phytosterols, tannins, polyphenols and flavanoids are supposed to be responsible for different types of activity. Euphorbia formosana Hayata is a medicinal plant used to treat rheumatism, liver cirrhosis, herpes zoster and it is used as tumor suppressor. Euphorbia tirucalli L. have been used to obtain methanolic extracts. Their cytotoxic activity have been examined against many different types of cancer cells, such as colon cancer cell line, liver cancer cell line, ovarian cancer cell line and prostate cancer cell line. Leukemic cell lines, THP-1 and HL-60, were inhibited after 24 h of treatment with 400 μg/mL E. formosana . In vitro anticancer activity assays of E. formosana suggest potent a...
Journal of Agriculture and Plant Sciences, 2015
Obtaining in vitro regenerated plants from apricot (Prunus armeniaca L.) important for production... more Obtaining in vitro regenerated plants from apricot (Prunus armeniaca L.) important for production of rootstocks of high quality trait varieties of apricot and for production of starting material for apricot which is disease free, especially from the virus sharka, which will further used for grafting and production of healthy plantlets. In this research are used embryos extracted from mature wild type apricot seeds (Prunus armeniaca L.) collected from natural populations and isolated trees in Eastern Macedonia. MS medium with addition of 1 mg/l BAP + 1 mg/l GA3, 1,6 mg/l BAP + 0,3 mg/l GA3 и 6 mg/l BAP + 1 mg/l GA3 for stimulation of shoots regeneration. From tested growth regulators in different combinations and concentrations only МЅ + 1 mg/l BAP + 1 mg/l GA3 gave positive results. Surprisingly, explants cultured on the rooting medium МЅ + 2 mg/l IBA resulted in generation of roots, callus, newly formed embryos and somatic embryoids.
Journal of Agriculture and Plant Sciences, 2020
In this pepper are summarized some experimental results concerning the effect of some cytokininns... more In this pepper are summarized some experimental results concerning the effect of some cytokininns on organogenesis and regeneration of pepper explants (apical buds) cultured in vitro. Two cultivars of pepper (Capsicum annuum L.) were used as experimental material cv. Kurtovska kapija, a red sweet and c.v.Zlaten medal, red sweet type. The bout types are highly popular in the R. of Macedonia, c.v. Kurtovska kapija is extensively grown in the southeaster region, while Zlaten medal is also present in the northeaster part in Macedonia. The meristematic explants were isolated from aseptically grown seedlings, than they were cultivated on MS medium (Murashige and Skoog 1962). The effect of cytokinines KIN, BAP and ZEA applied in medium alone or with combination of auksins IAA and NAA was exanimate. After 40 days we measured the percentage of callus formation, leaf rosettes formation and root formation. Depending on the concentration of cytokines and their combination with auksins, the perc...
Секојдневно сe повеќе се гушиме во сопствениот отпад Наместо да седиме со скрстени раце и да очек... more Секојдневно сe повеќе се гушиме во сопствениот отпад Наместо да седиме со скрстени раце и да очекуваме некој друг да ни го реши проблемот, време е да ги ,,засукаме ракавите” и да почнеме да дејствуваме, пред сe со чистење на сметот од сопствениот двор. Нe очекува долг пат кој ќе го почнеме со првиот чекор што ќе го направиме во својата околина, во сопственото домаќинство, така што ќе почнеме да компостираме. Лиценцата за компостирање ѝ припаѓа на природата, но тоа не значи дека и човекот не може да компостира. Напротив, секој од нас може да компостира. Пробајте да компостирате, следејќи ги упатствата што овде ќе ги прочитате. Верувајте, ќе добиете компост.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2012
The aim of these examinations was establishment of effective in vitro technology for study of hap... more The aim of these examinations was establishment of effective in vitro technology for study of haploid and diploid plant regenerants; induction of embryogenesis in pepper anther culture; development of the embryos into regenerants as well as successful adaptation and acclimatization of regenerants from sterile to greenhouse conditions. Induction of somatic embryogenesis in anther culture in 12 from 19 exanimate genotypes of pepper was achieved. After successful acclimatisation of the regenerants under greenhouse conditions seed material from four pepper genotypes was collected: Piran, Kurtovska Kapija Sr, Zlaten Medal Sr and Feherozon. The collected seed material is excellent possibility for further breeding processes, cytogenetics and other molecular level research.
Recent Results in Cancer Research, 1969
We are presenting the results of research work done in our laboratory on a malignant tumor induce... more We are presenting the results of research work done in our laboratory on a malignant tumor induced in the crested newt Triturus cristatus Laur. by a single methylcholanthrene (MC) treatment, consisting of the introduction of a small amount of MC crystals into the subcutis. In our experience tumors developed in about 30% of the cases after more than five months.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2012
Yearbook 2001 Institute of Southern Crops-Strumica, 2001
Физиологијата на растенијата ги изучува биолошките процеси кај растенијата. Оваа научна дисциплин... more Физиологијата на растенијата ги изучува биолошките процеси кај растенијата. Оваа научна дисциплина во поново време доживува вистинска експанзија благодарение, во прв ред на развојот на молекуларната биологија, биохемијата, биофизиката и современите применети методи во генетското инженерство. Од научна дисциплина што порано се базираше претежно врз опишување на надворешните манифестации на биолошките процеси кај растенијата, денес е развиена во дисциплина што е во состојба да ги опише и објасни поодделните појави и процеси, а со тоа го овозможува и нивното подлабоко разбирање и проучување. Учебникот Физиологија на растенијата е наменет за студентите од Земјоделскиот факултет на Универзитетот ,,Гоце Делчев” - Штип и претставува сублимат од одбрани поглавја од областа на растителната физиологија. Овие одбрани поглавја се вградени во наставната програма на овој задолжителен и заеднички предмет за сите насоки на Земјоделскиот факултет во рамките на вкупно 152 часови во еден семестар (IV ...
Ornamental red cabbage (Brassica oleracea cv. Kyoto red given) and ageratum (Ageratum sp.) are im... more Ornamental red cabbage (Brassica oleracea cv. Kyoto red given) and ageratum (Ageratum sp.) are important ornamental plants which are typically grown on balconies, yards, parks and other open area spaces during summer and winter period. Approximately 156 ornamental species are produced via in vitro culture in different commercial laboratories worldwide. In vitro culture of plants is a key tool in plant biotechnology which utilizes the plant cell totipotency. In this research the effects of different concentrations and combinations of BA, GA3, IAA, and NAA on meristem buds and cotyledons as starting explants of ornamental red cabbage and ageratum was studied. For ornamental red cabbage, the highest percentage of frequency of shoot formation from meristem buds was obtained on MS + 2 mg/l BA + 0.1 mg/l IAA + 0.1 mg/l GA3 and MS + 2 mg/l BA. On contrary, the meristem buds of ageratum showed the best percentage of frequency of shoot formation on MS + 2 mg/l BA + 0.1 mg/l NAA. Cotyledons f...
Упатството за работа е наменето за сите чинители кои учествуваат во процесот на производство на п... more Упатството за работа е наменето за сите чинители кои учествуваат во процесот на производство на пиперка, организирано според принципите на органското земјоделско производство. За советниците, претставува корисен извор на информации, а за земјоделците точни упатства за тоа на што треба да посветат посебно внимание за да се стекнат со сертификат за органски производ. Земјоделското производство кое се потпира врз неупотреба на хемиски средства (од синтетичко потекло), или попознато како органско земјоделство ги вклучува сите техники на земјоделското производство кои применуваат начини за добивање здрава храна, истовремено зачувувајќи ја човековата околина. Како клуч за успешно производство, овие техники на производство своја потпора црпат од природната плодност на почвата. Преку разбирање и почитување на природните можности на растенијата, животните и земјиштето, истото се стреми кон постигнување што е можно поголем квалитет, врз база на постојните услови. Органското земјоделско произв...
Одржување на колекционираните и воведени популации, сорти и хибриди во Ген-банка. Обнова на дел о... more Одржување на колекционираните и воведени популации, сорти и хибриди во Ген-банка. Обнова на дел од колекционираниот материјал со цел да се обезбеди резерва семе за размена и чување во Ген-банката.
Во овој труд претставен е материјал што е соодветен на студиската програма за предметот Основи на... more Во овој труд претставен е материјал што е соодветен на студиската програма за предметот Основи на биохемија. Во вкупно 12 поглавја претставени се својствата на органските биолошки супстанци-јаглехидрати, витамини, масти и масла, амино киселини, портеини, ензими, хормони, даден е приказ на својствата на минералните материи, а дадени се описи на метаболизмите. Посебен осврт е даден на Нуклеотидите нуклеозидите и нуклеинските киселини.
Petunia (Petunia sp.) and pink dianthus (Dianthus sp.) are important ornamental plants which are ... more Petunia (Petunia sp.) and pink dianthus (Dianthus sp.) are important ornamental plants which are grown on balconies, in flower gardens, parks and other during summer period. Approximately 156 ornamental species are cultivated via tissue culture in different commercial laboratories worldwide. In vitro plant culture is one of the key tools in plant biotechnology that utilizes the totipotency of plant cells. In this research the influence of different concentrations and combinations of BA, GA3, IAA и NAA on meristem buds and cotyledons of petunia and pink dianthus as starting explants was studied. During the research development of starting explants was observed and certain changes were noted. The meristem buds cultivated on MS medium supplemented with certain growth regulators responded with development of callus firstly, and then leaf rosette and shoots. On the other hand, the meristem buds of pink dianthus developed merely shoots. All combinations of growth regulators under this stu...
In general most of the Macedonian farmers are uneducated and use fertilizers and pesticides spont... more In general most of the Macedonian farmers are uneducated and use fertilizers and pesticides spontaneously, what often results in inadequate production in means of quality and quantity. On the other hand, according to the EU regulations, the farmers will be required to follow approved production principles or will be facing possibilities to be penalized for applying amounts of fertilizer without performing soil analysis, or for applying certain pesticide which holds no permit to be applied over certain crop. This project aims to produce critical number of experts, OER and on-line tools that will provide service and expertise to professionals (advisors), farmers and rural community in order to increase the quantity and quality of their agricultural production, yet to be aware for the necessity for environmental protection as well. Groups of extension specialists in plant production and plant protection, along with organic farmers will be exposed to the foreign experiences in applying ...
120 Normal 0 21 false false false HR X-NONE X-NONE Euphorbiaceae is a widely spread family. To ge... more 120 Normal 0 21 false false false HR X-NONE X-NONE Euphorbiaceae is a widely spread family. To genus Euphorbia , from that family, belongs more than 2000 species. The plants of this genus have been used for a long time in traditional medicine. Their main active components: alkanes, triterpenes, phytosterols, tannins, polyphenols and flavanoids are supposed to be responsible for different types of activity. Euphorbia formosana Hayata is a medicinal plant used to treat rheumatism, liver cirrhosis, herpes zoster and it is used as tumor suppressor. Euphorbia tirucalli L. have been used to obtain methanolic extracts. Their cytotoxic activity have been examined against many different types of cancer cells, such as colon cancer cell line, liver cancer cell line, ovarian cancer cell line and prostate cancer cell line. Leukemic cell lines, THP-1 and HL-60, were inhibited after 24 h of treatment with 400 μg/mL E. formosana . In vitro anticancer activity assays of E. formosana suggest potent a...
Journal of Agriculture and Plant Sciences, 2015
Obtaining in vitro regenerated plants from apricot (Prunus armeniaca L.) important for production... more Obtaining in vitro regenerated plants from apricot (Prunus armeniaca L.) important for production of rootstocks of high quality trait varieties of apricot and for production of starting material for apricot which is disease free, especially from the virus sharka, which will further used for grafting and production of healthy plantlets. In this research are used embryos extracted from mature wild type apricot seeds (Prunus armeniaca L.) collected from natural populations and isolated trees in Eastern Macedonia. MS medium with addition of 1 mg/l BAP + 1 mg/l GA3, 1,6 mg/l BAP + 0,3 mg/l GA3 и 6 mg/l BAP + 1 mg/l GA3 for stimulation of shoots regeneration. From tested growth regulators in different combinations and concentrations only МЅ + 1 mg/l BAP + 1 mg/l GA3 gave positive results. Surprisingly, explants cultured on the rooting medium МЅ + 2 mg/l IBA resulted in generation of roots, callus, newly formed embryos and somatic embryoids.
Journal of Agriculture and Plant Sciences, 2020
In this pepper are summarized some experimental results concerning the effect of some cytokininns... more In this pepper are summarized some experimental results concerning the effect of some cytokininns on organogenesis and regeneration of pepper explants (apical buds) cultured in vitro. Two cultivars of pepper (Capsicum annuum L.) were used as experimental material cv. Kurtovska kapija, a red sweet and c.v.Zlaten medal, red sweet type. The bout types are highly popular in the R. of Macedonia, c.v. Kurtovska kapija is extensively grown in the southeaster region, while Zlaten medal is also present in the northeaster part in Macedonia. The meristematic explants were isolated from aseptically grown seedlings, than they were cultivated on MS medium (Murashige and Skoog 1962). The effect of cytokinines KIN, BAP and ZEA applied in medium alone or with combination of auksins IAA and NAA was exanimate. After 40 days we measured the percentage of callus formation, leaf rosettes formation and root formation. Depending on the concentration of cytokines and their combination with auksins, the perc...
Секојдневно сe повеќе се гушиме во сопствениот отпад Наместо да седиме со скрстени раце и да очек... more Секојдневно сe повеќе се гушиме во сопствениот отпад Наместо да седиме со скрстени раце и да очекуваме некој друг да ни го реши проблемот, време е да ги ,,засукаме ракавите” и да почнеме да дејствуваме, пред сe со чистење на сметот од сопствениот двор. Нe очекува долг пат кој ќе го почнеме со првиот чекор што ќе го направиме во својата околина, во сопственото домаќинство, така што ќе почнеме да компостираме. Лиценцата за компостирање ѝ припаѓа на природата, но тоа не значи дека и човекот не може да компостира. Напротив, секој од нас може да компостира. Пробајте да компостирате, следејќи ги упатствата што овде ќе ги прочитате. Верувајте, ќе добиете компост.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2012
The aim of these examinations was establishment of effective in vitro technology for study of hap... more The aim of these examinations was establishment of effective in vitro technology for study of haploid and diploid plant regenerants; induction of embryogenesis in pepper anther culture; development of the embryos into regenerants as well as successful adaptation and acclimatization of regenerants from sterile to greenhouse conditions. Induction of somatic embryogenesis in anther culture in 12 from 19 exanimate genotypes of pepper was achieved. After successful acclimatisation of the regenerants under greenhouse conditions seed material from four pepper genotypes was collected: Piran, Kurtovska Kapija Sr, Zlaten Medal Sr and Feherozon. The collected seed material is excellent possibility for further breeding processes, cytogenetics and other molecular level research.
Recent Results in Cancer Research, 1969
We are presenting the results of research work done in our laboratory on a malignant tumor induce... more We are presenting the results of research work done in our laboratory on a malignant tumor induced in the crested newt Triturus cristatus Laur. by a single methylcholanthrene (MC) treatment, consisting of the introduction of a small amount of MC crystals into the subcutis. In our experience tumors developed in about 30% of the cases after more than five months.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, 2012
Yearbook 2001 Institute of Southern Crops-Strumica, 2001