Daniela Tosheva | Ss. Cyril & Methodius University in Skopje (original) (raw)

Papers & Translations by Daniela Tosheva

Systasis 42, 2024

Текстот чиј превод следува претставува дел од една традиција на комеморација на покојникот, која ... more Текстот чиј превод следува претставува дел од една традиција на комеморација на покојникот, која се претвора во уметност на зборот за време на доцната република и принципатот. Станува збор за надгробни говори (laudationes funebris) во кои се фалат доблестите на покојникот и кои биле вообичаен дел од римската погребна церемонија. Но, има разлика меѓу погребните говори направени во чест на истакнатите Римјани и оние на истакнатите римски матрони, што се однесува на содржината и на местото каде што е изнесен
говорот. Пофалните говори за мажите се читани од ростра (pro rostris), без разлика дали погребот бил јавен настан или приватно организиран. Во нив се фалат воените достигнувања, способноста во јавното говорење, успехот во политичкиот живот, финансискиот успех и оставањето наследници. Ваков вид почит кон покојникот се очекувал од богатите семејства. Надгробниот говор за Турија, кој е составен од сопругот за сопругата во второ лице – директно ѝ се обраќа на починатата – дава родово детерминирана слика, односно открива какви квалитети се очекува да поседуваат римските матрони во периодот на доцната република.

Прилози МАНУ, Contributions (XLVIII, 1–2), 2023

During the Komnenian dynasty, many literary genres from antiquity reappeared in their Byzantine c... more During the Komnenian dynasty, many literary genres from antiquity reappeared in their Byzantine context. The novels were also part of this so-called Byzantine renaissance, represented with great production. Four novels are preserved today, all of which simulate ancient ambient and pagan culture. The subject of this research is the female representatives in the novel-romance of Niketas Eugenianos, titled Drosilla and Charikles, and the discourse of sexuality and eroticism which is highly associated with the visibility of the female characters.

Историја, Journal of History, год. LVIII Скопје, 2023

Three constitutions of Justinian are translated in this paper (Nov. 12, 139 and 154), all of whic... more Three constitutions of Justinian are translated in this paper (Nov. 12, 139
and 154), all of which are concerned with unlawful marriages. The first one is a reform regarding unlawful marriages, because Justinian pardons the children born in incestuous union, but imposes higher penalties on the parents. In case the father has legitimate children before or after the incestuous union was formed, Justinian gives priority to the legitimate children; however, he doesn’t forget the incestuous ones. In the previous legislation, the incestuous children were treated as sine patre children without exception. The second constitution (Nov. 139) is a συγχώρησις – Remission
of penalty for unlawful marriages towards the Jews in Syndis and Tyre if
they pay their fine in gold. The reasons for this pardon are not mentioned. The last constitution (Nov.154) is also not a general law, but an address to a particular population in the provinces of Osroene and Mesopotamia; they were villagers that committed unlawful marriages and were unable to pay such a high fine as the Jews in Tyre and Syndis. They were threatened with capital punishment if the incest was within the close family, and physical punishment with property confiscation in other cases of close-kin marriage. Repeating the laws on incest is a proof that this phenomenon continued to be present in the Roman Empire despite the harsh penalties.

ИСТОРИЈА / JOURNAL OF HISTORY 57.2 (2022), 2022

Во овој текст се преведени две царски конституции, новела 118 и новела 127 на Јустинијан, кои се ... more Во овој текст се преведени две царски конституции, новела 118 и новела 127 на Јустинијан, кои се однесуваат на законските наследни редови. Во 118, која е објавена 543 година, се воспоставува нов
систем на наследување преку кој законодавецот конечно раскинува со агнатското сродство кое е обележје на старото римско право, а во 127, која е објавена 548 година, е дадено дополнување на истата тема од 118 и дополнување и корекција на некои одредби од новела 117. На преводот му претходи увод кој се однесува на историјата на интестатското наследување во римското право, и на значењето на агнатското и на когнатското сродство во наследувањето.

ИСТОРИЈА / JOURNAL OF HISTORY 57.1 (2022), 2022

Текстот што следува е превод на една законска уредба од Јустинијан (Nov. 2) објавена 535 година, ... more Текстот што следува е превод на една законска уредба од Јустинијан (Nov. 2) објавена 535 година, која се однесува на прашањатаповрзани со предбрачниот подарок што сопругот ѝ го дава на сопругата, и правата врз него по смртта на сопругот. Она што го поттикнува објавувањето на законот е еден конкретен случај, каде некојаси Грегорија по смртта на својот сопруг, му го дава правото на сопственост врз предбрачниот подарок на својот син, додека ќерка ѝ не добива ништо. Бидејќи синот умира пред мајката, неговата сестра заедно со мајка им се повикани на наследството. Меѓутоа, сестрата на починатиот (ќерката на Грегорија) сака да ја исклучи мајката од наследството на својот брат и од какви било права врз предбрачниот подарок, бидејќи мајката има намера да влезе во втор брак; основа за ваквиот потег на ќерката кон мајката е претходното законодавство. Всушност, Јустинијан прави реформа во однос на наследните права на мајката спрема своите деца во случај кога таа влегува во втор брак, а истовремено со овој закон се ограничува мајката во правото на избор на некое од децата и исклучување на другите од правото на сопственост врз предбрачниот подарок.

Živa Antika / Antiquité Vivante 71.1-2 (2021), 2021

Two funerary orations made in honor of Roman matrons are considered in this paper: the Laudatio T... more Two funerary orations made in honor of Roman matrons are considered in this paper: the Laudatio Turiae and the Laudatio Murdiae. The epitaphs belong to the Augustan period and are very indicative on hereditary rights of women in a specific period of Roman history. I discuss the legal term testamenti factio and investigate its broad meaning and implications in the two orations. These women, as they are seen from male perspective, were quite capable of managing their own property and affairs, by using the benefits of the laws. However, their lives were exceptional, and cannot be used to make generalization about the female population in Rome, mainly because they belong to the upper echelons of the Roman society.

Proceedings оf the 8th International Symposium on Byzantine and Medieval Studies “Days of Justinian I”, Skopje, 13-14 November, 2020, 2021

In the papyrus fragment P. Cairo Masp. 1 67005, which is dated AD 568 , a woman named Sophia from... more In the papyrus fragment P. Cairo Masp. 1 67005, which is dated AD 568 , a woman named Sophia from the village of Aphrodito addresses the dux Athanasios with petition to be released from private imprisonment. This act was in contradiction to Novel 134 issued 556 AD, which prescribes certain rules on women’s custody and imprisonment. Novel 134 was Justinian’s attempt for introduction of penance, which was in concordance with the Christian doctrine. However, it also aims at protecting women and their chastity from the violence of men’s authority, which is clearly demonstrated in the aforementioned papyrus. My aim is to shed light on this practice of imprisonment of women through the legal papyri from the 6th century.

Systasis 39 (2021) 22‐32, 2021

This article is a Macedonian translation of Novel 14 of Justinian’s legislation. The original tit... more This article is a Macedonian translation of Novel 14 of Justinian’s
legislation. The original title is “Against pandering in all parts of the
Roman state”, but in essence this constitution is concerned with human
trafficking of underage girls and female children less than 10 years in
order to engage in prostitution. These girls and children were bound to
their pimps with legal agreement and couldn’t get out of that vicious
circle. Although there were attempts to stop prostitution and pandering
in the pre‐Justinian legislation, i.e. Theodosius, this novel removes all
the legal obstacles for releasing the victims, and therefore is a legal precedent.

Systasis 38 (2021) 24‐44, 2021

During the Dominate, the practice of the bishop being an arbiter in private disputes was legalize... more During the Dominate, the practice of the bishop being an arbiter in
private disputes was legalized, not only between ecclesiastics and
monks, but also among the civilian population. This practice is evident
in many papyri from the 4th century onwards; also this practice is
confirmed in the legal theory, starting from the time of Constantine I
until Justinian I. It is an obvious fact that the Christian religion had
greatly changed the legal practice, which referred not only to the action
law, but also to the documentary practice. Despite the bishopʹs
popularity as an arbiter, it is noteworthy that the reports of violence are
insignificant in the arbitria episcopalia, in comparison to the public iudicia.
The task of this paper is to show why these reports of violence are rare
in the episcopal courts, by illustrating the institution of arbiter and
arbitrium in antiquity and analyzing two specific cases where the
violence on women is reported.

Идентитети - Identities - Proceedings оf the 7th International Symposium “Days of Justinian I”, Skopje, 15-16 November, 2019

The Emperor Justinian in Novel 154 addresses the inhabitants of Mesopotamia and Osrhoene in order... more The Emperor Justinian in Novel 154 addresses the inhabitants of Mesopotamia and Osrhoene in order to prevent and punish the unlawful marriages that were conducted there. This is not the first time in Roman legal history this problem to be addressed. As a matter of fact, Diocletian in 295 AD enacted an edict treating the incestuous marriages and their offspring. The emperor Justin II who succeeded Justinian, enacted a Novel (3) on unlawful marriages as well. The questions that arise are: Why the need for repetition of already existing law? Why is he addressing the inhabitants of this particular province? Comparison with other Novels demonstrates that the punishment varied regarding the wealth-status of the population, although it is not explicitly said. The rural population in Osrhoene and Mesopotamia were to be punished with capital punishment, but the Jews in Syndis and Tyre were pardoned for the same matter and forced to pay their crimes with gold.

ON THE CROSS-PATH OF CULTURAL IDEAS Macedonia, the Balkans, Southeast Europe - Heritage, Management, Resources, 2020

The Byzantine satire Timarion, which was considered pseudo-Lucian, is dated in 12th century BC. T... more The Byzantine satire Timarion, which was considered pseudo-Lucian, is dated in 12th century BC. The title is taken from the main character, Timarion, who narrates his journey from Constantinople to Thessalonika and Hades, consequently, to his friend Kydion. The purpose of his journey to Thessalonika is the annual fair in honour of St. Demetrios Martyros. Timarion gives an elaborate description which is to be discerned in two parts. First he describes the various people who visited the fair and the splendor of the religious procession, as well as the places around the Axios River and Old Macedonia, as he names the area, using the well-known literary device ekphrasis. The later description is concerned with the whereabouts in Hades. The present work focuses on the narrative style used in the description of the different ethnic groups in Thessalonika, as well as the individuals, met mainly in Hades, whose place of origin is always accentuated.

«МЕЃУНАРОДЕН ДИЈАЛОГ: ИСТОК - ЗАПАД» (ПРАВО И ПОЛИТИКОЛОГИЈА), 2000

This paper examines the Roman provincial law applied in papyrus BGU I 183. This is a double deed ... more This paper examines the Roman provincial law applied in papyrus BGU I 183. This is a double deed document which contains marriage agreement between full brother and sister, and property distribution made by their mother. The aim of the paper is to explain why the siblings made marriage agreement after 23 years of marriage, and to clarify the link between the two deeds.

Systasis 36, 2020

АПСТРАКТ Во оваа статија ќе бидат разгледани четири брачни договори од птолемајски Египет, напиша... more АПСТРАКТ Во оваа статија ќе бидат разгледани четири брачни договори од птолемајски Египет, напишани на грчки јазик. Еден од нив е најста-риот договор воопшто напишан на грчки јазик и претставува нај-стар артефакт за изучување на грчката практика на документирање. Истовремено овие договори се некомпромитирано сведоштво за по-ложбата на жената во хеленистичкиот период, на територијата на Египет. Клучни зборови: правни папируси, брачен договор, птолемајски Египет, двоен договор 1. Во сувиот песок на Египет се зачувани стотици илјади тек-стови запишани на папирус, од кои голем дел се правни папируси. Најголемиот дел од папирусите датираат од птолемајскиот и од римскиот период, иако се пронајдени папируси што припаѓаат на пораната историја на Египет, како и папируси од арапскиот период на Египет. Правните папируси претставуваат автентични документи што ја илустрираат положбата на жената; тие се лишени од секаква интервенција, бидејќи се пронајдени при раскопки, а не се дел од ракописната традиција. Современата претстава за жените во анти-ката се темели најмногу на книжевните текстови, кои рефлектираат слика за жената што најчесто е конструирана од мажите. Станува

Societas Classica, 2019

The subject of this paper is the close-kin marriages in Menander's comedies. The normative prefer... more The subject of this paper is the close-kin marriages in Menander's comedies. The normative preference for close-kin marriage was different in fourth-century B.C. Athens from modern societies. However, incestuous relations between full blood brother and sister, or parent and child were considered wrong, and were never a comic material in Menander's comedy which was concerned with realities of everyday life. I examine the comic purpose of introducing close-kin marriages in New Comedy, and I try to give explication on the cultural attitude towards endogamy. In order to explain these issues, I classify the close-kin marriages in three groups: (1) Brother-sister marriage; (2) First cousins marriage; (3) Marriage of the epikleros.

Philological Studies, Vol 17 No 2 (2019) , 2019

The subject of this paper is adultery in Roman law, which was considered as lawful ... more The subject of this paper is adultery in Roman law, which was considered as lawful cause (iusta causa) for unilateral divorce in all periods of Roman legal history. After his accession, Augustus enacted the lex Iulia de adulteriis coercendis (18 BC) whereby divorce was made obligatory in the case of adultery. Since then, adultery was not only moral offence, but crime (crimen, ἔγκλημα), which was penalized by the state. Hence, adultery was not res privata but res publica, and continued to be regarded as such even in the legislations of Christian Emperors. Anyhow, there are fundamental differences between pre-Christian and Christian legislation concerning adultery and marriage, which are to be analyzed in the following text. Finally, I give explanation to the words adulterium and repudium, and correlate them with equivalents in Macedonian language in order to explain the nature of Roman law and Roman view on adultery.

Systasis 34 (2019) 135‐154, 2019

Одбраната за убиството на Ератостен (Lys. 1) е првиот говор во корпусот на Лисија зачуван од анти... more Одбраната за убиството на Ератостен (Lys. 1) е првиот говор во корпусот на Лисија зачуван од антиката. Овој говор претставува одбрана од тужба за убиство, која во грчкиот се нарекува δίκη φόνου. Тоа покажува дека тужбата била приватна, поднесена од блиските роднини на убиениот. Говорникот во оваа одбрана е обвинетиот, Еуфилет, за кого исто така нема повеќе податоци од она што е наведено во самиот говор. Тој се брани од обвинението за убиство, кое го поднесуваат роднините на убиениот Ератостен, за кого исто така нема податоци освен она што го изнесува Еуфилет во одбраната. Имено, Ератостен е убиен од страна на Еуфилет бидејќи одржувал љубовна врска со сопругата на Еуфилет. Убиството, според Еуфилет, се случило κατὰ τοὺς νόμους (според законите), зашто тој ги фатил љубовниците на дело во својата куќа, а чинот се случил ноќе, кога е оправдано да се убие и крадец. Всушност, Еуфилет го обвинува Ератостен за μοιχεία (заведување и прељуба), која според грчките закони е јавна тужба – γραφὴ μοιχείας.

The subject of this paper is the Byzantine law code, the Nomos Georgikos (Νόμος γεωργικός) known ... more The subject of this paper is the Byzantine law code, the Nomos Georgikos (Νόμος γεωργικός) known as the Farmer's Code. This law code has been a subject of research since the 19th century, and many scholars have assumed nexus causalis between the Nomos Georgikos and the Slavic settlements based mainly on circumstances. My examination was not oriented towards defining the ethnicity of the Byzantine farmers, but towards defining the nature of the law code by analysing its form and its penal system. The NG was aimed at protecting the farmer's property – movable and immovable, by prescribing corresponding punishments. The punishments concerning immovable property are material, while the punishments prescribed for movable property are material and/or corporal, such as beating, lashing, branding and mutilation. Capital punishment is rare, because offences towards property are not considered capital offences. The punishments in the NG are very similar to the Ekloga; however, the main difference between the two codes is the absence of a duality of punishment in the NG. In the NG corporal punishments are not alternatives to monetary penalties;
they are the only punishment prescribed. This is only natural for a law code intended to solve disputes between peasants only, a monolithic group of people who did not belong to the category of honestiores.

Drakon›s homicide law was published ca. 620 BC, but survived into the Classical period. This pers... more Drakon›s homicide law was published ca. 620 BC, but survived into the
Classical period. This perseverance indicates that the law was very thorough. The novelty introduced by Drakon was the concept of intentional and unintentional homicide. The distinction itself limited the process of seeking revenge by setting certain penalties on the killer. The subject of this paper is the concept of justified murder in Drakon›s law (ἀποκτεῖναι δικαίως), which as a rule should be committed without premeditation. Although the most important text for Drakon›s law is a broken stele which contains a late fifth century copy of part of his legislation, the analysis in this paper is mainly based on a text from the logographer Lysias «On the murder of Eratosthenes», which provides citation on Drakon›s homicide law.

This paper is a brief introduction into the Graeco‐Roman Marriage Contract material, and translat... more This paper is a brief introduction into the Graeco‐Roman Marriage Contract material, and translation of P.OXY. X.1273. The text itself is interesting because it is dated later than the other marriage documents at Oxyrrhynchus. It belongs to the middle of the third century, when all free inhabitants of the Roman Empire gained status civitatis. This fact implies that the marriage contract should be conducted according to
Roman law. However, except for the nomina gentilicia and the stipulatory
formula, the contract is in essence of Greek type, not very different from
the ones that belong to the previous epoch.

ЗА ДУШАТА, Зборник, 2018

This paper investigates the meaning of the phrase μαγικὴ ψυχή (magical soul) in PGM IV 154-285, ... more This paper investigates the meaning of the phrase μαγικὴ ψυχή (magical soul) in PGM IV 154-285, which is actually a letter addressed to the pharaoh Psammetichus (or Psamtik) from his disciple Nephotes. In the letter Nephotes shows a procedure for acquiring power and divination
through systasis or composition, union with the God which is achieved by prescribed
rituals and cletic hymns, which include voces magicae. The divinity invoked is Typhon, who
is described as a terrific underground god in the Corpus PGM. The disciple is advising the
pharaoh not to be afraid when the sign of the divine encounter appears, with the following words: σὺ δὲ μαγικὴν ψυχὴν ἔχων ὁπλισθεὶς μὴ θαμβηθῇς· ("don't be afraid because you are armed, you have a magical soul"). Nephotes also addresses the pharaoh with the words: βασιλεῦ μέγιστε καὶ μάγων καθηγημών ("Almighty king and leader of magicians"). I investigate what this magical soul represents, not only in this particular procedure, but in relation with the whole Corpus, as well as by using external texts.

Systasis 42, 2024

Прилози МАНУ, Contributions (XLVIII, 1–2), 2023

Историја, Journal of History, год. LVIII Скопје, 2023

ИСТОРИЈА / JOURNAL OF HISTORY 57.2 (2022), 2022

ИСТОРИЈА / JOURNAL OF HISTORY 57.1 (2022), 2022

Živa Antika / Antiquité Vivante 71.1-2 (2021), 2021

Proceedings оf the 8th International Symposium on Byzantine and Medieval Studies “Days of Justinian I”, Skopje, 13-14 November, 2020, 2021

Systasis 39 (2021) 22‐32, 2021

Systasis 38 (2021) 24‐44, 2021

Идентитети - Identities - Proceedings оf the 7th International Symposium “Days of Justinian I”, Skopje, 15-16 November, 2019

ON THE CROSS-PATH OF CULTURAL IDEAS Macedonia, the Balkans, Southeast Europe - Heritage, Management, Resources, 2020

«МЕЃУНАРОДЕН ДИЈАЛОГ: ИСТОК - ЗАПАД» (ПРАВО И ПОЛИТИКОЛОГИЈА), 2000

Systasis 36, 2020

Societas Classica, 2019

Philological Studies, Vol 17 No 2 (2019) , 2019

Systasis 34 (2019) 135‐154, 2019

ЗА ДУШАТА, Зборник, 2018

The subject of this book is a legal handbook titled the Gnomon of the Idios Logos composed in the... more The subject of this book is a legal handbook titled the Gnomon of the Idios Logos composed in the early years of the reign of Augustus in the province of Egypt. The version that is available today originates from the second century. The Gnomon is a kind of manual for a service that dates back to the Ptolemaic period, called the "Special Account" i.e. Idios Logos. This service was primarily concerned with confiscated property, its sale, as well as resolving disputes related to such property. However, as Egypt became a Roman province, this office gained much more authority and the need arose to draft a Code, a kind of epitome of Augustan legislation. This means that the laws issued either under the name of Augustus, or during his reign, have been used extensively, although they are not explicitly stated. It is noteworthy that most of the laws that are the basis of this Gnomon are related to the promotion of marriage and family values, and this is a legal handbook that arises from the office for confiscation of property. This is because many of these legal provisions are laws that provide for material punishment and this is in fact common to almost all provisions: the punishment is either the full or partial confiscation of the property of the offenders. However, due to the different classification of the population in Egypt, the law is undergoing a transformation, even in relation to these laws that refer to family values. Namely, they are part of the process of provincialization, which in a certain period creates that provincial law, which goes beyond the province and acquires general significance. Here, in fact, in the Gnomon and in the legal papyri from that period of Roman history in Egypt, we see the formation of provincial law.

Институт за култура, Меѓународен Славјански Универзитет, 2020

Оваа книга е предвидена како "студија на случаи", бидејќи предмет на истражување се конкретни слу... more Оваа книга е предвидена како "студија на случаи", бидејќи предмет на истражување се конкретни случаи преземени од правните папируси пронајдени во Египет во текот на XIX век, кои припаѓаат на птолемајскиот и на римскиот период. Имено, направен е избор на папируси напишани на грчки и на латински јазик, кои се однесуваат на жената и нејзината положба во антиката во сите области од живеењето, особено од областа на брачното и на имотното право. Оттука, најголемиот дел од папирусите според содржината се: (пред)брачни договори, договори за развод на брак, потоа документи со кои се потврдува деловната (не)способност на жената, документи што претставуваат тестаменти во кои жената е завештател и во кои таа е наследник, барања упатени до официјални лица во врска со насилство врз жената, судски спорови во врска со наследство, законски одредби кои илустрираат одредени правила во договорите, цензорски списоци, кои даваат статистички податоци за склучување и разведување на бракови, за раѓањето на деца, итн.

Три, Скопје, 2018

Античката драма ги обединува различните драмски видови кои се појавуваат во хеленската и во римск... more Античката драма ги обединува различните драмски видови кои се
појавуваат во хеленската и во римската книжевност, а кои се издвојуваат од драмските видови во другите книжевности според различните особености на книжевниот облик и на рецептивниот модел. Дијахроното разгледување на овие видови се совпаѓа со нивната поделба според различната јазична припадност; римските драмски облици се надоврзуваат и ја продолжуваат продукцијата на хеленските. Ваквата состојба овозможува античката драма да се разгледува како единствена книжевна појава со различни облици кои не може да се стават во релација на истовремени и паралелни појави.

Магор, Скопје, 2014

Самиот факт што хеленската комедија уште во антиката била класифицирана по периоди и по локации, ... more Самиот факт што хеленската комедија уште во антиката била класифицирана по периоди и по локации, покажува дека имало разлики што произлегле од овие параметри и кои во прв ред овозможиле да се направи класификација, иако втората класификација никаде не е наведена експлицитно. Во овој труд е одбран терминот хеленска комедија за појава што се случувала во поширок временски и географски простор, односно од 600-тата до 200-тата г. пр. н.е. на територијата на древна Хелада. Од една страна има поделба на стара средна и нова комедија, која се однесува единствено на атичката комедија, а од друга страна е недоволно документираната дорска, односно сицилиска комедија, која се поврзува со средната атичка комедија поради отсуството на инвектива и поради изборот на слични теми за обработка.

Магор, Скопје, 2009

Даниела Тошева-Николовска · Менандар и новата атичка комедија Даниела Тошева-Николовска МЕНАНДАР ... more Даниела Тошева-Николовска · Менандар и новата атичка комедија Даниела Тошева-Николовска МЕНАНДАР И НОВАТА АТИЧКА КОМЕДИЈА Монографијата Менандар од Даниела Тошева -Николовска го посочува отсуството на драмите на Менандар од досегашните истражувања и ја објаснува нивната вредност во традицијата на хеленската драма, улогата што тие ја имаат во натамошното дефинирање на драмскиот облик -нова атичка комедија, што од своја страна поттикнува ново, ревидирано читање на римската палијата и поинакви еволутивни односи во развојот на европската драма.

Другата жена во антиката (The other woman in antiquity), 2022

Против Неајра е судски говор што е дел од корпусот на говорникот Демостен (384 – 322 ст. е.). Врз... more Против Неајра е судски говор што е дел од корпусот на говорникот Демостен (384 – 322 ст. е.). Врз основа, пред сè, на стилистички критериуми, денес се смета дека говорот не е составен од Демостен, туку од Атињанецот Аполодор, кој е лично засегнат во судскиот процес против Неајра. Говорот го започнува Теомнест, кој е во тезбински врски со Аполодор; тој зборува во првите 16 секции од говорот и изјавува дека самиот ја поднел тужбата против Неајра, од свое име и од име на Аполодор, кој во случајов му е синегор, односно помошен обвинител. Неајра, која е наречена хетера и порне, е обвинета со јавна тужба: γραφὴ ξενίας = „тужба за лажно присвојување право на граѓанство“, бидејќи се претставувала и се однесувала како граѓанка на Атина, иако не била.

Демократија и олигархија: Избор текстови за државното уредување во класична Атина и Спарта, 2022

ДИГЕСТИ Римскиот цар Јустинијан I (527-565 г.) бил еден од најенергичните владетели, кој се покаж... more ДИГЕСТИ Римскиот цар Јустинијан I (527-565 г.) бил еден од најенергичните владетели, кој се покажал амбициозен во повеќе области. Но едно од неговите најзначајни достигнувања, со кое се зафаќа набргу штом доаѓа на власт, се однесува на систематското реконструирање и консолидирање на римското право, како и трансформирање на правното образование. Тој зафат претставувал долготрајната работа на правниците, а како резултат бил издаден првиот кодекс, кој подоцна (во XVI век) го добил името Збирката на граѓанско право (Corpus iuris civilis). Дигести е само еден дел од Збирката на граѓанско право, но можеби најзначајниот и секако најобемниот, кој се содржи од педесет книги. Во оваа книга насловена Дигести се опфатени книга 23 и 24, односно оние книги во кои директно се обработува брачното право. Според тоа, содржината на оваа книга претставува првичен извор за изучување не само на бракот и брачното право во антиката, туку и на правната положба на жените во антиката.

Магор, Скопје

Магиски текстови пронајдени на папируси (PGM I-VI) Даниела Тошева ГРЧКИ МАГИСКИ ПАПИРУСИ PGM (PAP... more Магиски текстови пронајдени на папируси (PGM I-VI) Даниела Тошева ГРЧКИ МАГИСКИ ПАПИРУСИ PGM (PAPYRI GRAECAE MAGICAE) или Грчките магиски папируси се дел од една збирка со магиски обреди, обреди за иницијација и за стекнување натприродни моќи, пронајдена на почетокот од XIX век. Текстовите се напишани на грчки јазик, а само мал дел на коптски и датираат од II век н.е. до IV век н.е. Имено, тие се оригинални документи и примарни извори; тие не се уметничка книжевност, иако се појавуваат химни посветени на божествата, туку претставуваат еден вид прирачник со текстови собрани од некој упатен во религијата, магијата и окултизмот, кому му биле на располагање различни документи и записи на магии и обреди од египет-ската, еврејската, христијанската и хеленската религија.

Меѓународен Славјански Универзитет, 2018

Законот на дванаесет таблици е најстариот законик што е зачуван од Римската правна историја, но и... more Законот на дванаесет таблици е најстариот законик што е зачуван од Римската правна историја, но исто така и првиот законски кодекс во Стариот Рим. Сепак, текстот на Законот не е зачуван во автентичен облик, т.е. не се зачувани самите таблици, туку реконструкции правени од средновековни јуристи врз основа на цитати од доцнорепубликански автори или автори од времето на Империјата. За првпат на македонската публика ѝ е достапен превод на Законот на дванаесет таблици, кој претставува стручен превод од латински јазик. Преводот на текстот е паралелен со оригиналниот текст, кој се темели на еминентни научни изданија. Придонесот на овој превод, кој е придружен со предговор и коментари, е значаен не само за класичната филологија, туку пред сè за оние што се занимаваат со право и правна историја и историја на стариот век воопшто.

Богатство Автор: Аристофан Издавачка куќа: ТРИ ИСБН: 978-608-230-364-2 Година на издавање: 2015 Број на страни: 114 Димензии: 140/210 Корица: мека Јазик: МК

Старецот Хремил, не можејќи да ја поднесе актуелната состојба во Атина: нечесните да се богатат, ... more Старецот Хремил, не можејќи да ја поднесе актуелната состојба во Атина: нечесните да се богатат, а чесните да живеат сиромашно, решава да побара совет од пророчиштето на Аполон. Имено, дилемата на Хремил е дали да го воспитува својот син да биде чесен или нечесен. Одговорот на пророчиштето е прилично нејасен, бидејќи богот му порачува да го следи првиот на кој ќе наиде откако ќе излезе од храмот. Хремил, всушност, наидува на слепиот бог Богатство. Откако дознава кој е слепиот старец, си задава задача да го излекува од слепилото за да види дека нечесно го делел богатството. За таа цел решава да го однесе во храмот на богот исцелител Асклепиј, но во намерата го спречува парталавата старица Сиромаштија...

Богатство, или Плутос, е последната зачувана комедија од Аристофан, која е најмалку преведувана во нововековието, бидејќи не е типично аристофанска. Се разликува од претходните комедии на Аристофан бидејќи во неа отсуствува политичка сатира, исмевање поединци кои се дел од политичката сцена, или поединци што се актуелни и во други области од атинскиот јавен живот, а јазикот има изразено сексуална и екскреторна содржина. Наместо споменатите карактеристики, Аристофан го следи трендот на атинската театарска сцена и претставува комедија чиј предмет на исмевање е лакомоста за пари, вечна човекова особина што не е врзана за одредено место и време.

Скопје: Три, 2013.

Превод од старогрчки јазик Весна Томовска (Жаби, Лисистрата), Даниела Тошева-Николовска (Облаци, ... more Превод од старогрчки јазик Весна Томовска (Жаби, Лисистрата), Даниела Тошева-Николовска (Облаци, Птици).

Профундум, 2011

која ѐ се потчинува дејствувањето на характерите. Таа доминантна идеја може да се испробува во ко... more која ѐ се потчинува дејствувањето на характерите. Таа доминантна идеја може да се испробува во комедија со утописка или фантастична содржина, во митолошка травестија, или во политичка сатира. Аристофан пишувал различни типови комедии, како што може да се види од насловите и фрагментите од незачуваните комедии. Сепак е јасно дека политичката сатира е она што доминира во творештвото на Аристофан и што му дава белег на целиот период. Ова се чини сосем природно, затоа што најголем дел од Аристофановите комедии се прикажани додека траела Пелопонеската војна (431-404 год.).

Софокле, Кралот Едип, препев од старогрчки и белешки, Валериј Софрониевски, предговор Даниела Тошева, 2022

ПОИМНИК НА КНИЖЕВНАТА ТЕОРИЈА второ, дополнето и изменето издание, 2020

https://www.euroclassica.eu/portale/euroclassica/reviews/detail/hellenistic-literature-and-culture-studies-in-honor-of-susan-a-stephens.html

As stated in the subtitle this book is written in honour of Professor Susan A. Stephens, an emine... more As stated in the subtitle this book is written in honour of Professor Susan A. Stephens, an eminent scholar of Greek literature, particularly Hellenistic literature and culture. There is no introductory chapter, but a foreword note by Richard Saller, who introduces the reader to Professor Stephens briefly and accurately, emphasizing her accomplishments as a scholar, teacher, and mainstay at Stanford University. What follows is a series of twenty-three essays by renowned scholars, authors who are either Stephens' students or her collaborators, expressing their gratitude in the pages they dedicate to her. The essays are arranged in chronological order, encompassing six thematic parts, followed by an extensive bibliography of Professor Stephens, and an Index. What makes this book valuable to the classical community is that it not only delves into the poetry of the Hellenistic period but also, as the title suggests, includes texts that equally explore the language, literature, and culture, through literary works and artifacts. Therefore, the book as a whole, follows a multi-dimensional approach to the subject, a method that Susan herself employs in her overall research. The first part, Archaic and Classical Greek Literature, serves as an insightful introduction to the Hellenistic period since the essays on Simonides' fr.1 and Euripides' Electra are carefully chosen forerunners to the literary style of the period that follows. Fantuzzi's paper brilliantly illustrates how Euripides influenced the aesthetics of the following epoch. His focus is Euripides' Electra, where royals are dressed in humble rags, not to mock them, but to present them realistically and contemporary. Aristotle's notion that Euripides is the most tragic of the poets [Poet. 1453a29-30] is redefined in this paper as we read Euripides not as someone keen presenting a mother who kills her children, or a queen in love with her stepson, etc., but as someone who deeply understands the suffering of people and presents them in a very realistic manner; however, we have to bear in mind it is the realism of his own time. Human emotions and realistic portrayals are what Hellenistic poets explored widely. The second part is also a kind of introduction to the Hellenistic period considering it is dedicated to Alexander the Great and his itinerary in Egypt. It is remarkable how the itinerary is reconsidered by Daniel L. Selden, by different readings of the literary sources and the artifacts, which on the other hand explains the nature of the culture that developed on these grounds afterwards. Part III is dedicated to the most prolific poet of the Hellenistic period, Callimachus, whose corpus is examined comparatively, as a papyri text and as a literary work per se in the Egyptian context. Part IV deals with Hellenistic and the Roman culture as an amalgam of different cultures, and Part V explores this period through the prose work, which flourished in the Roman period, but has its history in the Hellenic and the Hellenistic periods. The last part, which is not enumerated, but only titled Aftermath, concludes the Hellenistic period with an intriguing essay on the Christian hagiographer Sophronius, who writes about the miracles of Ss. Cyril and John and their cult at Menouthis. This paper presents the amalgam of Egyptian pagan and Christian orthodox religions on the same grounds where Hellenistic culture was born. At the end of the book, Lee Palmer Wandel closes the narrative with a presentation of Susan's often-mentioned book on these pages, her seminal work on Hellenistic literature and culture, Seeing Double, and explains why it is groundbreaking. In conclusion, this book offers a fresh perspective on the Hellenistic period, making it a valuable resource for specialists in the field or those seeking a deeper understanding of Greek and Roman literature. It may be challenging for readers unfamiliar with classical literature, but it provides an enriching exploration of key themes and issues of the Hellenistic era.

The Classical Review, 2022

Историја, Journal of History, 2021

Prilozi MANU 2019 XLIV 2, 2019

https://euroclassica.schule.at/portale/euroclassica/reviews/detail/ocr-classical-civilisation-women-in-the-ancient-world.html

Systasis, 2020

Лукијан од Самосата, Вистинска приказна (превод од старогрчки јазик и белешки Светлана Кочовска-С... more Лукијан од Самосата, Вистинска приказна (превод од старогрчки јазик и белешки Светлана Кочовска-Стевовиќ, поговор Марија Ѓорѓиева Димова, Или-Или, Скопје 2020. Стр. 111. Навистина е интересен фактот што во период кога било забра-нето да се патува преку море без дозвола издадена од локалните власти на Римската Империја се напишани толку многу дела за патувања; уште повеќе што тие дела не се само авантури туку речиси без исклучок имаат фантастична содржина. Таков е и овој роман на Лукијан од Самосата насловен со предизвикувачко име Вистинска приказна. Македонската читателска публика имаше можност да се запознае првпат со Лукијан од Самосата пред шеснаесет години преку делото Како треба да се пишува историјата. Овојпат, издавачка-та куќа Или-Или го претставува вторпат овој многу плоден автор од доцната антика, кому му се припишуваат над осумдесет зачувани дела од различен жанр.

ŽIVA ANTIKA (ANTIQUITÉ VIVANTE), 2019

ŽIVA ANTIKA (ANTIQUITÉ VIVANTE), 2018

ŽIVA ANTIKA (ANTIQUITÉ VIVANTE ), 2016

Весна Томовска, Хорот и хорската лирика во хеленската трагедија, 2018

Оваа монографија за хорот во хеленската трагедија од проф. д‐р Весна Томовска е позната и користе... more Оваа монографија за хорот во хеленската трагедија од проф. д‐р Весна Томовска е позната и користена литература веќе подолго време, уште пред да биде објавена во облик на книга. Станува збор за докторат, одбранет под истиот наслов на Филозофскиот факултет во 2003 година. Но потребата од повеќе примероци се покажа значителна во текот на годините што следуваа, како за студентите така и за оние класични филолози и истражувачи што се занимаваат со античката книжевност и особено за оние чиј потесен интерес се античката драма и античката лирика. Античката драма заедно со епот и со лириката ја сочинуваат хеленската книжевност. Драмата како книжевен род се создава временски последна во оваа низа и поради тоа покажува сложена структура, која интегрира два елементи: песна и говор, кои во епот и лириката се користат поединечно и исклучително. Во драмата песната се исполнува преку хорот, а говорот преку драмските лица. Тие елементи се во симбиотска врска во античката драма и не може да се разгледуваат изолирано.

Во последните неколку десетлетија класичните науки во целост, како и голем дел од хуманистичките ... more Во последните неколку десетлетија класичните науки во целост, како и голем дел од хуманистичките науки, сè позасилено запаѓаат во некаква сенка на оние науки што имаат практична вредност. Истото се однесува и на римското право, кое е дел од класичните студии, но и дел од историските правни науки. Да се бара корист од познавањето на човештвото е само по себе апсурдно прашање. Од тие причини се создаде некаква обврска на учените филолози да ја нагласуваат важноста од изучување на корените на европската цивилизација, притоа поврзувајќи ја со нашата современа стварност. Имено, се поставува и се дава одговор на прашањето: колку модерното време ѝ должи на грчко-римската цивилизација. Тој тренд се следи преку курсевите што се нудат на овие катедри по универзитетите ширум светот. Во таа смисла и авторот на оваа книга, Џорџ Мусуракис, е современ, бидејќи нè запознава со материјалот не влегувајќи во некој издвоен универзум, далечен и несфатлив, туку преку истражување на својот предмет прави прошетка низ времето и просторот. Од друга страна, тој не прикажува нешто ново: предметот на истражување е римското право, кое е толкувано во бројни книги пред него, но она што ја издвојува оваа книга за римското право од другите е тоа што успева да даде интегрална слика за тоа како антиката сè уште е актуелна трасирајќи го патот на една научна дисциплина: правото, сè до XVIII век од нашата ера, кога римското право престанува да егзистира како директен извор на правото.