Nurullah DENİZER | University of Usak (original) (raw)
Papers by Nurullah DENİZER
FSM ilmî araştırmalar insan ve toplum bilimleri dergisi, Apr 16, 2024
Tefsir, Kur’ân’ı anlamayı ve anlatmayı amaç edinmiş bir ilimdir. İlk dönemde Hz. Peygamber, saha... more Tefsir, Kur’ân’ı anlamayı ve anlatmayı amaç edinmiş bir ilimdir. İlk dönemde Hz.
Peygamber, sahabe ve tabiûn tarafından şifâhî olarak gerçekleştirilen tefsir faaliyeti sonraki dönemlerde müstakil bir ilim halini almıştır. Kur’ân’ın her dönem ve ortama hitap eden bir özellik taşıdığı kabul edilecek olursa onu açıklamayı amaç edinen tefsirin ve ilgili alt disiplinlerin de dinamik olması ve güncel hayatın soru ve sorunlarına hitap edecek şekilde değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Kur’ân’ın nasıl ve hangi bilgilerden yararlanılarak tefsir edileceği meselesi, tefsir usûlü ve Kur’ân ilimleri disiplinlerini ortaya çıkarmıştır. Söz konusu Kur’ân ilimlerinden biri olan nesh geleneksel olarak “şer‘î bir hükmün daha sonra gelen şer‘î bir delille kaldırılması” şeklinde tanımlanır. Aslında fıkıh ilmine ait olan bu tanım müfessirler arasında da kabul görmüş, tefsir ve tefsir usûlü eserlerinde konu genellikle bu tanım esas alınarak işlenmiştir. Kaynaklarda sahabe devrinden itibaren konu ve mesele edildiği görülen nesh konusunun tanımı, mâhiyeti ve sınırlarına dair tarihî süreç içerisinde farklı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Başta tefsir ve fıkıh ilmi olmak üzere hadis ve kelâm ilmi ile de ilişkili olan nesh konusuna dair pek çok müstakil eser telif edildiği gibi farklı alanlardaki pek çok çalışmanın içerisinde de konuya yer verilmiştir. Türkiye tefsir akademisinde de nesh konusunu çeşitli boyutlarıyla ele alan çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada öncelikle Türkiye tefsir akademisinde nesh konusuna dair yapılmış çalışmalar tanıtılarak bu literatürün değerlendirmesine yer verilecektir. Akabinde nesh konusunun aktüel değeri konu edilerek Türkiye tefsir akademisinin oluşturduğu nesh literatürünün konunun aktüel boyutuna ne ölçüde yer verdiği tartışılacaktır. Çalışmanın amacı, nesh konusu özelinde tefsir usûlü ve Kur’ân ilimlerine dair çalışmalar yapılırken, konunun aktüel değerine yer vermenin hem ilmin bir gerekliliği hem de bir ihtiyaç olduğuna vurgu yapabilmektir.
Kur’ân’in okunup icsellestirilmesi ve hayatin her alaninda uygulanabilmesi icin oncelikle dogru a... more Kur’ân’in okunup icsellestirilmesi ve hayatin her alaninda uygulanabilmesi icin oncelikle dogru anlasilmasi gereklidir. Kur’ân’in dogru anlasilmasi icinse yorumlama calismalarinin temelini olusturan Kur’ân ilimlerinin bilinmesi sarttir. Bu ilimler icinde muhim bir yere sahip olan esbâb-i nuzul ilmi, ilk tefsir calismalarinin yapildigi donemlerden itibaren mufessirlerin eserlerinde kullandiklari yontemlerden biri olmustur. Sahâbe ve tâbiundan gelen rivayetlerle olaylar ve sebepleri arasinda iliski kurarak, ayetlerden nuzul maksadina en uygun hukmu cikarmayi kolaylastiran esbâb-i nuzul, rivayet tefsirlerinin neredeyse temelini olusturmaktadir. Islam cografyasinin genislemesi neticesinde ortaya cikan yeni meseleler isiginda, rivayetleri sonraki nesillere aktararak yapilan Kur’ân’in anlasilmasi faaliyeti dil, edebiyat, fen ve sosyal meselelere de tefsirlerde yer vermek suretiyle genisletilmistir. Bu gelismeler neticesinde mufessirler dirayet tefsirleri kategorisinde eserler vermeye baslamislardir. Rivayet tefsirlerinde muhim bir yere sahip olan esbâb-i nuzul rivayetleri, dirayet tefsiri olarak yazilan eserlerde de gereken onemi gormustur. Medârikut-Tenzil ozelinde dirayet tefsirinde esbâb-i nuzule verilen yerin tespiti amacli bu calismada; esbâb-i nuzulun tanimi, onemi ve Ebu’l-Berekât en-Nesefi’nin, Medârikut-Tenzil isimli eserinde esbâb-i nuzule nasil yaklastigi, rivayetleri verirken hangi yontemleri takip ettigi ve hangi ifadeleri kullandigi gibi hususlara aciklik getirilmistir.
Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), Jun 30, 2017
Gümüşhane üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, Jan 15, 2017
EKEV akademi dergisi, 2019
Journal of the Human and Social Science Researches, Sep 30, 2019
Pamukkale üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, Jun 30, 2021
Tefsir Araştırmaları dergisi, Apr 30, 2023
Tefsir Araştırmaları dergisi, Apr 30, 2022
Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Dec 15, 2017
Journal Of Social Humanities and Administrative Sciences
Kader
Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, ... more Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, dalâletten hidâyete yönlendirmek için gönderilmiş olan Kur’ân’ın bu maksadını gerçekleştirirken kullandığı anlatım üslûplarından biri olan tenkit üslûbu genel bir bakışla değerlendirildiğinde, bu üslûbun insanlara eksikliklerini giderme ve hatalarından arınma hususunda sürekli bir çaba göstermelerini sağlamayı amaçladığı görülmektedir. Tenkit üslûbu Kur’ân’da nasıl yer almaktadır? Muhatapları için nasıl bir önem arz etmektedir? Kur’ân’ın kullanmış olduğu tenkit üslûbundan bu üslûbun kullanımına dair birtakım ilkeler çıkarmak mümkün müdür? Bu ve benzeri soruların cevaplarının aranması, mevzubahis üslûbun metodunun tespitini ve bu üslûbun muhatap üzerinde oluşturmayı hedeflediği etkinin keyfiyetinin kavranmasını sağlayacaktır. Bu bağlamda Kur’ân’ın muhataplarına yönelttiği eleştirilerin bazı ilkeler çerçevesinde gerçekleştiği söylenebilir. Kur’ân, muhatabını bazen yumuşak sözlerle ikaz ede...
Tefsir Araştırmaları Dergisi
Yaklaşık on dört asırlık süreç boyunca Kur’ân’ın anlaşılması ve Kur’ân’dan anlaşılanın insanlara ... more Yaklaşık on dört asırlık süreç boyunca Kur’ân’ın anlaşılması ve Kur’ân’dan anlaşılanın insanlara aktarıl-ması için sürdürülen tefsir faaliyetleri İslam’ın yayılması ile birlikte farklı coğrafyalarda da icra edilmeye başlanmıştır. Tabiîdir ki her bir zaman diliminde ve her bir coğrafyada Kur’ân’ın anlaşılması üzerine yapılan çalışmalar kendi dönemi ve şartları çerçevesinde gerçekleşmiştir. Bu nedenle ortaya konulan her eser, oluştuğu bağlamın izlerini taşımakta ve yansıtmaktadır. Dolayısıyla geçmiş dönemlerde yapılan tefsir çalışmaları da o dönemin insanının Kur’ân’ı hangi güncel problemleri merkeze alarak ve hangi usûller çerçevesinde anladığını tespit etmeye imkân vermesi açısından önem arz etmektedir. İslam tarihinin ne-redeyse yarısına tekabül eden bir dönem boyunca müslümanların dünya üzerindeki en büyük gücünü temsil eden Osmanlı Devleti döneminde yapılan ilmî çalışmalar son derece önemlidir. Zira Osmanlı Devleti’nin bu gücü sadece siyâsî ve askerî unsurlara değil aynı zamanda ...
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, May 31, 2008
İnsan, doğası gereği merak eden, sorgulayan, bir bilginin hakikatini kabullenebilmek için ikna ol... more İnsan, doğası gereği merak eden, sorgulayan, bir bilginin hakikatini kabullenebilmek için ikna olması gereken ve bu konuda sürekli tatmin arayışı içerisinde bulunan bir varlıktır. Bu durumdan dinî bilgi de istisna değildir. İnsan vahiy ile kendisine bildirilen dinî bilgiler hususunda da sürekli bir merak ve onların hakikatini arayış içerisinde olmuştur. Dinî bilginin fizikî dünyaya dair yönü her devrin imkânları nispetince araştırılmış ve araştırılmaya devam etmektedir. Dinî bilginin metafizik yönü ise fizikî imkânlarla doğrulanabilir bir alan değildir. Dolayısıyla bu konular iman sahası içine girmektedir. Sağlam bir imanın, içerisinde şüphe barındırmaması beklenir. Bununla birlikte imanın bu seviyeye ulaşması sürecinde birey, inandığı konular hakkında şüphe içerisine düşebilir. Bu durumda şüphe; bireyin imanî meselelerde çıkmaza girmesine ve hatta imanını kaybetmesine sebep olabileceği gibi onu, kuşku duyduğu konuları araştırmaya sevk ederek imanda tahkik seviyesine de ulaştırabili...
Consistency of Faith and Action with an Interdisciplinary Approach
KADER, 2022
Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, ... more Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, dalâletten hidâyete
yönlendirmek için gönderilmiş olan Kur’ân’ın bu maksadını gerçekleştirirken kullandığı anlatım üslûplarından biri olan
tenkit üslûbu genel bir bakışla değerlendirildiğinde, bu üslûbun insanlara eksikliklerini giderme ve hatalarından arınma
hususunda sürekli bir çaba göstermelerini sağlamayı amaçladığı görülmektedir. Tenkit üslûbu Kur’ân’da nasıl yer
almaktadır? Muhatapları için nasıl bir önem arz etmektedir? Kur’ân’ın kullanmış olduğu tenkit üslûbundan bu üslûbun
kullanımına dair birtakım ilkeler çıkarmak mümkün müdür? Bu ve benzeri soruların cevaplarının aranması, mevzubahis
üslûbun metodunun tespitini ve bu üslûbun muhatap üzerinde oluşturmayı hedeflediği etkinin keyfiyetinin kavranmasını
sağlayacaktır. Bu bağlamda Kur’ân’ın muhataplarına yönelttiği eleştirilerin bazı ilkeler çerçevesinde gerçekleştiği
söylenebilir. Kur’ân, muhatabını bazen yumuşak sözlerle ikaz ederek, bazen hikmet ve güzel öğütle uyararak, bazen de
soru-cevapla düşündürerek tenkit etmektedir. Bu açıdan bakıldığında Kur’ân’da yer alan tenkitlerin Kur’ân’ın insanları
hidayete ulaştırma hedefini gerçekleştirmenin yanında tenkit üslûbuna dair insanlara bir metot sunduğu da
görülmektedir. Kur’ân’ın tenkit üslûbunun ilkelerini ve özelliklerini tespit etmek, onun mesajının daha iyi anlaşılmasına
ve aktarılmasına yardımcı olacaktır. Bu yönü itibariyle Kur’ân’ın tenkit üslûbunu bilmenin hem bireye hem de tefsir
literatürüne önemli katkılar sağlayacağı aşikârdır. Kur’ân, insanlara bir hayat nizamı sunarken aynı zamanda insanın bunu
pratik hayatına uygulamasını da emreder. Kur’ân’da insan için konulan ilkeler, sınırlar, hedefler ve ona gösterilen
örnekler, pratik hayata aktarılmak için birer referans noktasıdır. Bunların göz ardı edilmesi, uygulanmaması yahut
maksadından saptırılması durumunda ise Kur’ân insanları belli bir üslûpla tenkit eder. Bu bağlamda Kur’ân’da tenkit
içeren pek çok âyet insanları Kur’ân’ın çizdiği hayat nizamına yönlendirme işlevi görmesinin yanı sıra tenkit üslûbunun
nasıl olması gerektiğine dair evrensel bir takım ilkeler de sunmaktadır. Zira insanların sosyal hayatlarında birbirlerini
tenkit ederken Kur’ân’ın tenkit üslûbunu model alması, tenkitin olumlu sonuçlar vermesine yardımcı olacaktır. Bu
çalışmanın odak noktası Kur’ân’ın tenkit üslûbunun özellikleri ve ilkeleridir. Bu odak nokta çerçevesinde öncelikle
kavramsal olarak üslûp ve tenkit kavramları tahlil edilecek, tenkit üslûbunun Kur’ân’daki yeri ve önemi üzerinde
durulacak ve bu üslûbun genel özellikleri ve ilkeleri tespit edilmeye çalışılarak söz konusu ilkeler hakkında
değerlendirmelerde bulunulacaktır.
FSM ilmî araştırmalar insan ve toplum bilimleri dergisi, Apr 16, 2024
Tefsir, Kur’ân’ı anlamayı ve anlatmayı amaç edinmiş bir ilimdir. İlk dönemde Hz. Peygamber, saha... more Tefsir, Kur’ân’ı anlamayı ve anlatmayı amaç edinmiş bir ilimdir. İlk dönemde Hz.
Peygamber, sahabe ve tabiûn tarafından şifâhî olarak gerçekleştirilen tefsir faaliyeti sonraki dönemlerde müstakil bir ilim halini almıştır. Kur’ân’ın her dönem ve ortama hitap eden bir özellik taşıdığı kabul edilecek olursa onu açıklamayı amaç edinen tefsirin ve ilgili alt disiplinlerin de dinamik olması ve güncel hayatın soru ve sorunlarına hitap edecek şekilde değerlendirilmesi önem arz etmektedir. Kur’ân’ın nasıl ve hangi bilgilerden yararlanılarak tefsir edileceği meselesi, tefsir usûlü ve Kur’ân ilimleri disiplinlerini ortaya çıkarmıştır. Söz konusu Kur’ân ilimlerinden biri olan nesh geleneksel olarak “şer‘î bir hükmün daha sonra gelen şer‘î bir delille kaldırılması” şeklinde tanımlanır. Aslında fıkıh ilmine ait olan bu tanım müfessirler arasında da kabul görmüş, tefsir ve tefsir usûlü eserlerinde konu genellikle bu tanım esas alınarak işlenmiştir. Kaynaklarda sahabe devrinden itibaren konu ve mesele edildiği görülen nesh konusunun tanımı, mâhiyeti ve sınırlarına dair tarihî süreç içerisinde farklı yaklaşımlar ortaya çıkmıştır. Başta tefsir ve fıkıh ilmi olmak üzere hadis ve kelâm ilmi ile de ilişkili olan nesh konusuna dair pek çok müstakil eser telif edildiği gibi farklı alanlardaki pek çok çalışmanın içerisinde de konuya yer verilmiştir. Türkiye tefsir akademisinde de nesh konusunu çeşitli boyutlarıyla ele alan çalışmalar yapılmıştır. Bu çalışmada öncelikle Türkiye tefsir akademisinde nesh konusuna dair yapılmış çalışmalar tanıtılarak bu literatürün değerlendirmesine yer verilecektir. Akabinde nesh konusunun aktüel değeri konu edilerek Türkiye tefsir akademisinin oluşturduğu nesh literatürünün konunun aktüel boyutuna ne ölçüde yer verdiği tartışılacaktır. Çalışmanın amacı, nesh konusu özelinde tefsir usûlü ve Kur’ân ilimlerine dair çalışmalar yapılırken, konunun aktüel değerine yer vermenin hem ilmin bir gerekliliği hem de bir ihtiyaç olduğuna vurgu yapabilmektir.
Kur’ân’in okunup icsellestirilmesi ve hayatin her alaninda uygulanabilmesi icin oncelikle dogru a... more Kur’ân’in okunup icsellestirilmesi ve hayatin her alaninda uygulanabilmesi icin oncelikle dogru anlasilmasi gereklidir. Kur’ân’in dogru anlasilmasi icinse yorumlama calismalarinin temelini olusturan Kur’ân ilimlerinin bilinmesi sarttir. Bu ilimler icinde muhim bir yere sahip olan esbâb-i nuzul ilmi, ilk tefsir calismalarinin yapildigi donemlerden itibaren mufessirlerin eserlerinde kullandiklari yontemlerden biri olmustur. Sahâbe ve tâbiundan gelen rivayetlerle olaylar ve sebepleri arasinda iliski kurarak, ayetlerden nuzul maksadina en uygun hukmu cikarmayi kolaylastiran esbâb-i nuzul, rivayet tefsirlerinin neredeyse temelini olusturmaktadir. Islam cografyasinin genislemesi neticesinde ortaya cikan yeni meseleler isiginda, rivayetleri sonraki nesillere aktararak yapilan Kur’ân’in anlasilmasi faaliyeti dil, edebiyat, fen ve sosyal meselelere de tefsirlerde yer vermek suretiyle genisletilmistir. Bu gelismeler neticesinde mufessirler dirayet tefsirleri kategorisinde eserler vermeye baslamislardir. Rivayet tefsirlerinde muhim bir yere sahip olan esbâb-i nuzul rivayetleri, dirayet tefsiri olarak yazilan eserlerde de gereken onemi gormustur. Medârikut-Tenzil ozelinde dirayet tefsirinde esbâb-i nuzule verilen yerin tespiti amacli bu calismada; esbâb-i nuzulun tanimi, onemi ve Ebu’l-Berekât en-Nesefi’nin, Medârikut-Tenzil isimli eserinde esbâb-i nuzule nasil yaklastigi, rivayetleri verirken hangi yontemleri takip ettigi ve hangi ifadeleri kullandigi gibi hususlara aciklik getirilmistir.
Çukurova Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi (ÇÜİFD), Jun 30, 2017
Gümüşhane üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, Jan 15, 2017
EKEV akademi dergisi, 2019
Journal of the Human and Social Science Researches, Sep 30, 2019
Pamukkale üniversitesi ilahiyat fakültesi dergisi, Jun 30, 2021
Tefsir Araştırmaları dergisi, Apr 30, 2023
Tefsir Araştırmaları dergisi, Apr 30, 2022
Dokuz Eylül Üniversitesi İlahiyat Fakültesi dergisi, Dec 15, 2017
Journal Of Social Humanities and Administrative Sciences
Kader
Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, ... more Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, dalâletten hidâyete yönlendirmek için gönderilmiş olan Kur’ân’ın bu maksadını gerçekleştirirken kullandığı anlatım üslûplarından biri olan tenkit üslûbu genel bir bakışla değerlendirildiğinde, bu üslûbun insanlara eksikliklerini giderme ve hatalarından arınma hususunda sürekli bir çaba göstermelerini sağlamayı amaçladığı görülmektedir. Tenkit üslûbu Kur’ân’da nasıl yer almaktadır? Muhatapları için nasıl bir önem arz etmektedir? Kur’ân’ın kullanmış olduğu tenkit üslûbundan bu üslûbun kullanımına dair birtakım ilkeler çıkarmak mümkün müdür? Bu ve benzeri soruların cevaplarının aranması, mevzubahis üslûbun metodunun tespitini ve bu üslûbun muhatap üzerinde oluşturmayı hedeflediği etkinin keyfiyetinin kavranmasını sağlayacaktır. Bu bağlamda Kur’ân’ın muhataplarına yönelttiği eleştirilerin bazı ilkeler çerçevesinde gerçekleştiği söylenebilir. Kur’ân, muhatabını bazen yumuşak sözlerle ikaz ede...
Tefsir Araştırmaları Dergisi
Yaklaşık on dört asırlık süreç boyunca Kur’ân’ın anlaşılması ve Kur’ân’dan anlaşılanın insanlara ... more Yaklaşık on dört asırlık süreç boyunca Kur’ân’ın anlaşılması ve Kur’ân’dan anlaşılanın insanlara aktarıl-ması için sürdürülen tefsir faaliyetleri İslam’ın yayılması ile birlikte farklı coğrafyalarda da icra edilmeye başlanmıştır. Tabiîdir ki her bir zaman diliminde ve her bir coğrafyada Kur’ân’ın anlaşılması üzerine yapılan çalışmalar kendi dönemi ve şartları çerçevesinde gerçekleşmiştir. Bu nedenle ortaya konulan her eser, oluştuğu bağlamın izlerini taşımakta ve yansıtmaktadır. Dolayısıyla geçmiş dönemlerde yapılan tefsir çalışmaları da o dönemin insanının Kur’ân’ı hangi güncel problemleri merkeze alarak ve hangi usûller çerçevesinde anladığını tespit etmeye imkân vermesi açısından önem arz etmektedir. İslam tarihinin ne-redeyse yarısına tekabül eden bir dönem boyunca müslümanların dünya üzerindeki en büyük gücünü temsil eden Osmanlı Devleti döneminde yapılan ilmî çalışmalar son derece önemlidir. Zira Osmanlı Devleti’nin bu gücü sadece siyâsî ve askerî unsurlara değil aynı zamanda ...
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, May 31, 2008
İnsan, doğası gereği merak eden, sorgulayan, bir bilginin hakikatini kabullenebilmek için ikna ol... more İnsan, doğası gereği merak eden, sorgulayan, bir bilginin hakikatini kabullenebilmek için ikna olması gereken ve bu konuda sürekli tatmin arayışı içerisinde bulunan bir varlıktır. Bu durumdan dinî bilgi de istisna değildir. İnsan vahiy ile kendisine bildirilen dinî bilgiler hususunda da sürekli bir merak ve onların hakikatini arayış içerisinde olmuştur. Dinî bilginin fizikî dünyaya dair yönü her devrin imkânları nispetince araştırılmış ve araştırılmaya devam etmektedir. Dinî bilginin metafizik yönü ise fizikî imkânlarla doğrulanabilir bir alan değildir. Dolayısıyla bu konular iman sahası içine girmektedir. Sağlam bir imanın, içerisinde şüphe barındırmaması beklenir. Bununla birlikte imanın bu seviyeye ulaşması sürecinde birey, inandığı konular hakkında şüphe içerisine düşebilir. Bu durumda şüphe; bireyin imanî meselelerde çıkmaza girmesine ve hatta imanını kaybetmesine sebep olabileceği gibi onu, kuşku duyduğu konuları araştırmaya sevk ederek imanda tahkik seviyesine de ulaştırabili...
Consistency of Faith and Action with an Interdisciplinary Approach
KADER, 2022
Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, ... more Tenkit, hayatın tüm aşamalarında ve boyutlarında var olan bir olgudur. İnsanları bâtıldan hakka, dalâletten hidâyete
yönlendirmek için gönderilmiş olan Kur’ân’ın bu maksadını gerçekleştirirken kullandığı anlatım üslûplarından biri olan
tenkit üslûbu genel bir bakışla değerlendirildiğinde, bu üslûbun insanlara eksikliklerini giderme ve hatalarından arınma
hususunda sürekli bir çaba göstermelerini sağlamayı amaçladığı görülmektedir. Tenkit üslûbu Kur’ân’da nasıl yer
almaktadır? Muhatapları için nasıl bir önem arz etmektedir? Kur’ân’ın kullanmış olduğu tenkit üslûbundan bu üslûbun
kullanımına dair birtakım ilkeler çıkarmak mümkün müdür? Bu ve benzeri soruların cevaplarının aranması, mevzubahis
üslûbun metodunun tespitini ve bu üslûbun muhatap üzerinde oluşturmayı hedeflediği etkinin keyfiyetinin kavranmasını
sağlayacaktır. Bu bağlamda Kur’ân’ın muhataplarına yönelttiği eleştirilerin bazı ilkeler çerçevesinde gerçekleştiği
söylenebilir. Kur’ân, muhatabını bazen yumuşak sözlerle ikaz ederek, bazen hikmet ve güzel öğütle uyararak, bazen de
soru-cevapla düşündürerek tenkit etmektedir. Bu açıdan bakıldığında Kur’ân’da yer alan tenkitlerin Kur’ân’ın insanları
hidayete ulaştırma hedefini gerçekleştirmenin yanında tenkit üslûbuna dair insanlara bir metot sunduğu da
görülmektedir. Kur’ân’ın tenkit üslûbunun ilkelerini ve özelliklerini tespit etmek, onun mesajının daha iyi anlaşılmasına
ve aktarılmasına yardımcı olacaktır. Bu yönü itibariyle Kur’ân’ın tenkit üslûbunu bilmenin hem bireye hem de tefsir
literatürüne önemli katkılar sağlayacağı aşikârdır. Kur’ân, insanlara bir hayat nizamı sunarken aynı zamanda insanın bunu
pratik hayatına uygulamasını da emreder. Kur’ân’da insan için konulan ilkeler, sınırlar, hedefler ve ona gösterilen
örnekler, pratik hayata aktarılmak için birer referans noktasıdır. Bunların göz ardı edilmesi, uygulanmaması yahut
maksadından saptırılması durumunda ise Kur’ân insanları belli bir üslûpla tenkit eder. Bu bağlamda Kur’ân’da tenkit
içeren pek çok âyet insanları Kur’ân’ın çizdiği hayat nizamına yönlendirme işlevi görmesinin yanı sıra tenkit üslûbunun
nasıl olması gerektiğine dair evrensel bir takım ilkeler de sunmaktadır. Zira insanların sosyal hayatlarında birbirlerini
tenkit ederken Kur’ân’ın tenkit üslûbunu model alması, tenkitin olumlu sonuçlar vermesine yardımcı olacaktır. Bu
çalışmanın odak noktası Kur’ân’ın tenkit üslûbunun özellikleri ve ilkeleridir. Bu odak nokta çerçevesinde öncelikle
kavramsal olarak üslûp ve tenkit kavramları tahlil edilecek, tenkit üslûbunun Kur’ân’daki yeri ve önemi üzerinde
durulacak ve bu üslûbun genel özellikleri ve ilkeleri tespit edilmeye çalışılarak söz konusu ilkeler hakkında
değerlendirmelerde bulunulacaktır.
Uluslararası Bilimsel Araştırmalar Kongresi (11 – 14 Temmuz 2019 / Bandırma) (UBAK), 2019
Toplumsal bir varlık olan insan hem sosyal hem de psikolojik ihtiyaçlarını karşılayabilmek için h... more Toplumsal bir varlık olan insan hem sosyal hem de psikolojik ihtiyaçlarını karşılayabilmek için hemcinsleriyle sürekli iletişim içinde olmak durumundadır. En yalın haliyle “bir duygu veya düşüncenin karşı tarafa akta-rılması” olarak tarif edilebilecek olan iletişim, aile, okul, iş ve her türlü sosyal ortamda hem insanın kendini gerçekleştirebilmesi için bir araç hem de ihtiyaç-larını karşılayabilmesi için bir zorunluluktur. Bu nedenle insanın hayatta başa-rılı olması ve ihtiyaçlarını sağlıklı bir şekilde karşılayabilmesi, çevresiyle olan iletişiminin niteliği ile doğru orantılıdır. 21. yüzyılın başından itibaren teknolojinin artan bir ivmeyle gelişmesi iletişim olanaklarını artırmış, insanlara her an dünyanın her yeriyle bağlantı kurma imkânı tanımıştır. Buna karşın bu imkânların, insanlar arası iletişimi ni-telik olarak geliştirdiğini söylemek mümkün gözükmemektedir. İletişim tekno-lojilerinin gelişmesi ile yeni bir iletişim kültürü ortaya çıkmış, yüz yüze iletişim yerini sanal ağlar üzerinden yapılan yazılı, sesli veya görüntülü iletişime bırak-mıştır. İletişimin sanal olması ondaki samimiyeti yok etmiş, bu durum da çoğu zaman iletişimin iletişimsizliğe dönüşmesine yol açmıştır. İletişim imkânları ile her an istenilen kişilere ulaşmanın mümkün olduğu düşüncesi insanı bu imkânları kullanmaktan uzaklaştırmış, onu iletişimsizliğe, yalnızlığa, bir nevi varlık içinde yokluğa sürüklemiştir. İnsanlara hidayet rehberi olarak gönderilen Kur’ân, sosyal hayatın pek çok alanında olduğu gibi iletişim konusunda da insanlara yol göstermektedir. Bu bildiride, Kur’ân’da yer alan iletişim ilkeleri ve iletişimin en tabî yöntemi olan konuşmanın Kur’ân’a göre hangi usul ve esaslar çerçevesinde yapılması gerektiği ele alınacaktır.
Kur'ân'ın Sûfî Yorumu: İsmail Hakkı Bursevî Örneği, 2019
Kur'ân'da İnsanlara Yöneltilen Sorular, 2020
Kur'ân'da Hayır ve Şer, 2019
Disiplinlerarası Bir Yaklaşımla Kötülük Problemi, 2017
Disiplinlerarası Bir Yaklaşımla İnanç-Eylem Tutarlılığı, 2018
Disiplinlerarası Bir Yaklaşımla Felsefenin Değeri , 2020
Disiplinlerarası Bir Yaklaşımla Dinsel Şüphe Problemi , 2017