Małgorzata Kowalik-Olubińska | University of Warmia and Mazury in Olsztyn (original) (raw)
Papers by Małgorzata Kowalik-Olubińska
Kultura i Edukacja, 2023
Wczesna edukacja środowiskowa w epoce człowieka-od uczenia się o świecie do uczenia się i stawani... more Wczesna edukacja środowiskowa w epoce człowieka-od uczenia się o świecie do uczenia się i stawania razem ze światem Early environmental education in the human epochfrom learning about the world to learning and becoming with the world Streszczenie Konsekwencje wywołanych przez ludzi zjawisk takich jak globalne ocieplenie czy radykalne ograniczanie różnorodności biologicznej wywierają negatywny wpływ na całą biosferę, zagrażają egzystencji ludzi i istot pozaludzkich. Za remedium na powstały stan rzeczy uznaje się zerwanie z myśleniem o człowieku jako centrum świata i uznanie go za jeden z wielu równorzędnych elementów tworzących ten świat. Znaczącą rolę w przekształceniu sposobu myślenia o człowieku i jego pozycji w świecie przypisuje się edukacji. W związku z tak postawioną tezą celem artykułu uczyniła autorka ukazanie zmian zachodzących w teorii i praktyce wczesnej edukacji środowiskowej, które stanowią swoistą odpowiedź jej twórców na wyzwania epoki człowieka. Na poziomie teoretycznym zmiany te wiążą się z wychodzeniem poza idee antropocentryzmu i zwracaniem się ku teoriom ukazującym świat jako złożoną wspólnotę ludzko-pozaludzką. Na poziomie praktycznym przyjmują one postać działań określanych mianem pedagogii wspólnych światów. Autorka stawia przy tym tezę, zgodnie z którą prakty-kowanie pedagogii wspólnych światów umożliwia dzieciom nie tyle uczenie się o świecie, ile uczenie się i stawanie razem ze światem.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, Oct 1, 2012
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
The author’s intent is to describe the concept of pedagogy of the common worlds of children and a... more The author’s intent is to describe the concept of pedagogy of the common worlds of children and animals embedded in the framework of posthuman philosophy. In its assumptions, the child’s essence is tightly connected to non-human beings, individuals and forces, existing in the common worlds of life. Children and animals living in those worlds are not beings separated from one another, but relational and causative ones, affecting and influencing each other. The pedagogy of the common worlds of children and animals is broadly understood as an educational practice, which allows children to maintain non-hierarchical relations with animals during interspecies encounters. It offers children an unconventional way of discovering, exploring and acting, because it allows them not to learn “about” the world, but rather to learn together “with” the world. Staying in heterogeneous common worlds and establishing deep relations with them is hence connected with the need to care about the common goo...
Problemy Wczesnej Edukacji, Sep 14, 2021
Nie jesteś za młody, żeby zmieniać świat"-studium przypadku zjawiska dziecięcego aktywizmu klimat... more Nie jesteś za młody, żeby zmieniać świat"-studium przypadku zjawiska dziecięcego aktywizmu klimatycznego Summary "You are not too young to change the world"a case study of the phenomenon of children's climate activism A social movement, which unites people around the idea of caring about the future of the Earth, climate and intergenerational justice is called climate activism. It has been on the rise due to the involvement of an increasing number of children and the youth. The aim of the study was to carry out an in-depth review of the phenomenon of children's climate activism. The collective case study served as the main method. 15 cases of young climate activists from all around the world were analysed. The study sample consisted of young activists aged 7-12. The study revealed that the fight for a better tomorrow for all people and the whole planet is the essential conviction, which lies behind actions of young climate activists. By becoming public actors they demand appropriate actions to be taken by adults. The voice of children can be heard through petitions, open letters, campaigns, protests and speeches. Children's climate activism is a form of children's disagreement towards the passiveness of adults in the light of the growing environmental crisis. The causative power of children is seen as a phenomenon emerging from the network of relations established between various social actors.
Problemy Wczesnej Edukacji, 2009
Konstruowanie obrazu dzieciństwa w perspektywie psychologicznej i socjokulturowej Autorki poddają... more Konstruowanie obrazu dzieciństwa w perspektywie psychologicznej i socjokulturowej Autorki poddają analizie różne podejścia do procesu konceptualizowania dzieciństwa. W pierwszej części artykułu prezentują uniwersalny model dzieciństwa wywodzący się z dominującego w psychologii rozwojowej uniwersalnego modelu ludzkiego rozwoju. W dalszej kolejności, przywołując społeczno-kulturową perspektywę rozpatrywania rozwoju człowieka, przedstawiają wizję wielości dzieciństw. W końcowej części artykułu autorki omawiają zasadnicze paradygmaty badań nad dziećmi stosowane w głównym nurcie psychologii rozwojowej oraz w nowej socjologii dzieciństwa. "Dzieciństwo wynaleziono w XVII wieku. W następnym stuleciu zbliżyło się do formy, jaką znamy" (Postman 2001, s. 127). Dzieci i dzieciństwo w dyskursie psychologii rozwojowej Wizerunek dzieciństwa jako odrębnego etapu życia, nacechowanego zależnością, nieracjonalnością i niedojrzałością, w którym przebiega proces uczenia się, wzrostu i rozwoju zaczął kształtować się w XVIII wieku. Na powstanie takiego sposobu postrzegania dzieciństwa miały wpływ poglądy filozoficzno-pedagogiczne J. Locke'a i J.J. Rousseau oraz dokonania badawcze formującej się psychologii rozwojowej. To właśnie postęp w badaniach prowadzonych przez psychologów rozwojowych przyczynił się do powstania obrazu dzieci i dzieciństwa, który dominował na przestrzeni całego XX wieku. Powstanie teorii uczenia się na przełomie XIX i XX wieku doprowadziło do ukształtowania się rozwojowego modelu dzieciństwa, w którym dzieci są przedstawiane jako osoby uczące się. Zakładano, nawiązując do stadialnych teorii rozwoju, że natura dziecka predysponuje je do rozwijania się w toku przechodzenia przez dające się zidentyfikować stadia niezależnie od kontekstu społeczno-kulturowego. Pogląd ten budził, i nadal budzi, wiele kontrowersji i spotykał się z krytyką ze strony przedstawicieli różnych środowisk naukowych, antropologów, socjologów, a także psychologów, zwłaszcza nurtu krytycznego. Jednym z krytyków była M. Mead (1932), która poddała w wątpliwość istnienie, uznawanego przez J. Piageta za uniwersalne, stadium myślenia animistycznego w rozwoju poznawczym dziecka. Współcześnie
Since time immemorial, there has existed a stereotypical way of thinking about the gender, which ... more Since time immemorial, there has existed a stereotypical way of thinking about the gender, which is the perception of men and women through their typical features and behaviours attributed to them by the society. The gender stereotypes are formed in the process of children’s socialization in their families, preschools, and in their contacts with the mass media. Many researchers contend that during the early childhood boys and girls are socialized into separate and unequal genders. Little boys are taught independence and competence that is highly valued in the western culture. However, little girls are taught to be dependant, and passively and home-oriented features keep to be particularly developed in them. The authors of the article focus on the issue of how gender stereotypes defined by adults are shared by preschool children. The authors have used the Sex Stereotype Measure – SSM II (Best et al., 1977) to describe the knowledge of features typical for the masculinity and feminini...
Problemy Wczesnej Edukacji, 2018
The aim of the article is to compare selected Internet guides for teachers and parents. The resul... more The aim of the article is to compare selected Internet guides for teachers and parents. The results of a comparative analysis made by the authors are as follows: institutional senders prevail in terms of a category of a guide’s sender; a creation of a reality shared by its sender and receiver takes place in the guides; the language of the guides is used mainly in the informative and persuasive functions; there is a clear tendency to exaggerate threats posed by the participation in the digital world at the cost of recognizing opportunities for development. The authors of the article conclude with the statement that the discourse of the analysed guides supports traditional approach to perceiving and upbringing of children and young people.
Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 2015
Artykuł porusza kwestię praw dziecka w ujęciu historycznym, w obecnej dobie i w przyszłości. Na w... more Artykuł porusza kwestię praw dziecka w ujęciu historycznym, w obecnej dobie i w przyszłości. Na wstępie znajduje się zwięzły opis historyczny rozwoju pojęcia ochrony praw dziecka i jego promowania. W dalszych częściach artykułu znajdziemy rozważania w obszarze trzech najważniejszych i powiązanych ze sobą kwestii dotyczących praw dziecka. Dotyczy to m.in. znalezienia równowagi między prawami i wolnościami dziecka zawartymi w Konwencji o Prawach Dziecka a prawami i wolnościami rodziców oraz związku między autonomią i odpowiedzialnością. Autorka odnosi się również do potrzeby rewizji i reformy praw dziecka.
Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2019
Interpretations of the concepts of children and childhood have significantly changed over the pas... more Interpretations of the concepts of children and childhood have significantly changed over the past centuries. In the eighteenth century childhood was ascribed a status of a separate phase of human life in which human beings learn, grow and develop. Research conducted within the developmental psychology paradigm based on the notion of childhood’s ‘naturalness’ and on the necessity and normality of development has contributed to the emergence of a universal vision of the child and childhood. This vision has been challenged by the research conducted within the sociocultural paradigm in which childhood, understood as a social construction, is neither a natural nor a universal feature of human groups but appears as a specific structural and cultural component of many societies. We focused our attention on the sociocultural interpretations of the concepts of children and childhood. Our aim is, therefore, to show the ways in which children and childhood are understood in a sociocultural pe...
Problemy Wczesnej Edukacji, 2018
The aim of the authors is to show the situation of the child in contemporary Poland at a time of ... more The aim of the authors is to show the situation of the child in contemporary Poland at a time of a policy of ‘good change’ viewed through the lens of children’s rights guaranteed by the Convention on the Rights of the Child. The authors analysed a discourse of the Ombudsmen for Children’s interventions in order to reconstruct the image of being of the child in a new socio-political reality in Poland. The analysis shows the disagreement between the assumptions of the pro-family state policy and the situation of the child in Poland. Concern about child welfare presented by the governmental authorities is apparent and insufficient, which adversely affects children’s well-being and the quality of their lives.
Social-educational contexts for the development of a child’s emotional intelligence The first par... more Social-educational contexts for the development of a child’s emotional intelligence The first part of the article contains an analysis of different models of emotional intelligence. It also describes the following four components of emotional intelligence, from the perspective of the ability model constructed by Mayer and Salovey: (a) perception, appraisal and expression of emotion, (b) emotional facilitation of thinking, (c) understanding and analysing emotion, and (d) reflective regulation of emotion to promote emotional and intellectual growth. In the subsequent parts of the paper the author considers the roles of the family and educational institutions in fostering children’s emotional intelligence. The following components of social-educational context for the child’s development are discussed: adult-child relationships (parents, teachers), educational programmes, children’s play activities, adult resources of emotional intelligence, and adults’ pedagogical and psychological kn...
Problemy Wczesnej Edukacji, 2020
The author situates her deliberations within the area of the interdisciplinary research paradigm ... more The author situates her deliberations within the area of the interdisciplinary research paradigm known as Childhood Studies. The subject of her interest is the application of the ideas of constructionism, the adoption of which played a vital role in the emergence of Childhood Studies as a separate field of studies. At the time of shaping and consolidation of the new paradigm, constructionism turned out to be the primary metatheory within it. The objective of the following article is to demonstrate the values and weaknesses of the entanglement of Childhood Studies in this theoretical perspective.
Problemy Wczesnej Edukacji, 2019
The author’s purpose is to convey the voice of the students with ADHD in the context of meanings ... more The author’s purpose is to convey the voice of the students with ADHD in the context of meanings they give to the school, themselves and their behaviours. The author therefore refers to her own research during which the younger school-aged children spoke about the situations associated with their everyday life at school. The analysis of the research material acquired by applying the individual qualitative interviews depicts the classroom as a space in which the students participating in the research face a lack of understanding from teachers and their peers, experience marginalization, exclusion and solitude.
Problemy Wczesnej Edukacji, 2015
Categories of childlike innocence, immaturity and helplessness, which constitute the idea of a ch... more Categories of childlike innocence, immaturity and helplessness, which constitute the idea of a child accepted in Western societies, are regarded as obvious and undisputed. However, more and more often their obviousness is questioned by modern researchers, particularly the representatives of the new sociology of childhood, including A.W. Corsaro, A. James, C. Jenks, A. Prout, J. Qvortrup. They move away from the universal vision of an innocent child and emphasize the variety of ways of experiencing and understanding the world by children living in different social and cultural contexts. Therefore, they present the possibility to include such categories as competence and autonomy in the considerations on the construction of the image of a child. The author, assuming the above mentioned research perspective, attempts to read Rousseau’s idea of a child in the context of three pairs of contradictory categories: innocence/corruption, immaturity/competence and dependence/ autonomy. Going o...
Prima Educatione, Jan 31, 2018
Występujące u dzieci w wieku szkolnym symptomy nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), którym częs... more Występujące u dzieci w wieku szkolnym symptomy nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), którym często towarzyszy niedojrzałość emocjonalno-społeczna i słabe rozumienie pojęcia czasu, niekorzystnie wpływają na ich sytuację psychospołeczną w szkole. Zakłócają one przebieg procesu uczenia się dzieci, czego efektem są osiągnięcia szkolne często niewspółmiernie niskie do posiadanych przez nie zasobów intelektualnych. Obniżają też dziecięce możliwości w zakresie przestrzegania zasad regulujących zachowanie uczniów, co negatywnie rzutuje na jakość relacji łączących ich z nauczycielami. Objawy te, ograniczając kompetencje dzieci w zakresie nawiązywania i podtrzymywania przyjaznych relacji społecznych, utrudniają im również uzyskanie akceptacji ze strony rówieśników. Za warunek pomyślnego funkcjonowania uczniów z ADHD w klasie szkolnej należy zatem uznać udzielenie im przez nauczyciela wsparcia pedagogicznego w zakresie i formie adekwatnej do ich indywidualnych potrzeb, możliwości i ograniczeń. Punktem wyjścia i kluczowym czynnikiem skuteczności tego wsparcia jest dostrzeżenie i zrozumienie przez nauczyciela wagi i istoty problemów, z jakimi borykają się uczniowie z ADHD. Pozwoli to nauczycielowi na stworzenie w przestrzeni klasy szkolnej kontekstu edukacyjnego, w którym możliwe stanie się zaspokojenie ich specjalnych potrzeb edukacyjnych. Kreowanie takiego kontekstu wiąże się z koniecznością podjęcia przez nauczyciela działań ukierunkowanych z jednej strony na łagodzenie objawów ADHD, z drugiej zaś na integrację zespołu klasowego. Działania tego rodzaju mogą zapewnić uczniom z ADHD osiągnięcie sukcesu zarówno w zakresie nabywania wiadomości i umiejętności szkolnych, jak i w wymiarze efektywnego, respektującego wymagania społeczne, zachowania się w środowisku szkolnym.
Kultura i Edukacja, 2023
Wczesna edukacja środowiskowa w epoce człowieka-od uczenia się o świecie do uczenia się i stawani... more Wczesna edukacja środowiskowa w epoce człowieka-od uczenia się o świecie do uczenia się i stawania razem ze światem Early environmental education in the human epochfrom learning about the world to learning and becoming with the world Streszczenie Konsekwencje wywołanych przez ludzi zjawisk takich jak globalne ocieplenie czy radykalne ograniczanie różnorodności biologicznej wywierają negatywny wpływ na całą biosferę, zagrażają egzystencji ludzi i istot pozaludzkich. Za remedium na powstały stan rzeczy uznaje się zerwanie z myśleniem o człowieku jako centrum świata i uznanie go za jeden z wielu równorzędnych elementów tworzących ten świat. Znaczącą rolę w przekształceniu sposobu myślenia o człowieku i jego pozycji w świecie przypisuje się edukacji. W związku z tak postawioną tezą celem artykułu uczyniła autorka ukazanie zmian zachodzących w teorii i praktyce wczesnej edukacji środowiskowej, które stanowią swoistą odpowiedź jej twórców na wyzwania epoki człowieka. Na poziomie teoretycznym zmiany te wiążą się z wychodzeniem poza idee antropocentryzmu i zwracaniem się ku teoriom ukazującym świat jako złożoną wspólnotę ludzko-pozaludzką. Na poziomie praktycznym przyjmują one postać działań określanych mianem pedagogii wspólnych światów. Autorka stawia przy tym tezę, zgodnie z którą prakty-kowanie pedagogii wspólnych światów umożliwia dzieciom nie tyle uczenie się o świecie, ile uczenie się i stawanie razem ze światem.
Procedia - Social and Behavioral Sciences, Oct 1, 2012
Nauki o Wychowaniu. Studia Interdyscyplinarne
The author’s intent is to describe the concept of pedagogy of the common worlds of children and a... more The author’s intent is to describe the concept of pedagogy of the common worlds of children and animals embedded in the framework of posthuman philosophy. In its assumptions, the child’s essence is tightly connected to non-human beings, individuals and forces, existing in the common worlds of life. Children and animals living in those worlds are not beings separated from one another, but relational and causative ones, affecting and influencing each other. The pedagogy of the common worlds of children and animals is broadly understood as an educational practice, which allows children to maintain non-hierarchical relations with animals during interspecies encounters. It offers children an unconventional way of discovering, exploring and acting, because it allows them not to learn “about” the world, but rather to learn together “with” the world. Staying in heterogeneous common worlds and establishing deep relations with them is hence connected with the need to care about the common goo...
Problemy Wczesnej Edukacji, Sep 14, 2021
Nie jesteś za młody, żeby zmieniać świat"-studium przypadku zjawiska dziecięcego aktywizmu klimat... more Nie jesteś za młody, żeby zmieniać świat"-studium przypadku zjawiska dziecięcego aktywizmu klimatycznego Summary "You are not too young to change the world"a case study of the phenomenon of children's climate activism A social movement, which unites people around the idea of caring about the future of the Earth, climate and intergenerational justice is called climate activism. It has been on the rise due to the involvement of an increasing number of children and the youth. The aim of the study was to carry out an in-depth review of the phenomenon of children's climate activism. The collective case study served as the main method. 15 cases of young climate activists from all around the world were analysed. The study sample consisted of young activists aged 7-12. The study revealed that the fight for a better tomorrow for all people and the whole planet is the essential conviction, which lies behind actions of young climate activists. By becoming public actors they demand appropriate actions to be taken by adults. The voice of children can be heard through petitions, open letters, campaigns, protests and speeches. Children's climate activism is a form of children's disagreement towards the passiveness of adults in the light of the growing environmental crisis. The causative power of children is seen as a phenomenon emerging from the network of relations established between various social actors.
Problemy Wczesnej Edukacji, 2009
Konstruowanie obrazu dzieciństwa w perspektywie psychologicznej i socjokulturowej Autorki poddają... more Konstruowanie obrazu dzieciństwa w perspektywie psychologicznej i socjokulturowej Autorki poddają analizie różne podejścia do procesu konceptualizowania dzieciństwa. W pierwszej części artykułu prezentują uniwersalny model dzieciństwa wywodzący się z dominującego w psychologii rozwojowej uniwersalnego modelu ludzkiego rozwoju. W dalszej kolejności, przywołując społeczno-kulturową perspektywę rozpatrywania rozwoju człowieka, przedstawiają wizję wielości dzieciństw. W końcowej części artykułu autorki omawiają zasadnicze paradygmaty badań nad dziećmi stosowane w głównym nurcie psychologii rozwojowej oraz w nowej socjologii dzieciństwa. "Dzieciństwo wynaleziono w XVII wieku. W następnym stuleciu zbliżyło się do formy, jaką znamy" (Postman 2001, s. 127). Dzieci i dzieciństwo w dyskursie psychologii rozwojowej Wizerunek dzieciństwa jako odrębnego etapu życia, nacechowanego zależnością, nieracjonalnością i niedojrzałością, w którym przebiega proces uczenia się, wzrostu i rozwoju zaczął kształtować się w XVIII wieku. Na powstanie takiego sposobu postrzegania dzieciństwa miały wpływ poglądy filozoficzno-pedagogiczne J. Locke'a i J.J. Rousseau oraz dokonania badawcze formującej się psychologii rozwojowej. To właśnie postęp w badaniach prowadzonych przez psychologów rozwojowych przyczynił się do powstania obrazu dzieci i dzieciństwa, który dominował na przestrzeni całego XX wieku. Powstanie teorii uczenia się na przełomie XIX i XX wieku doprowadziło do ukształtowania się rozwojowego modelu dzieciństwa, w którym dzieci są przedstawiane jako osoby uczące się. Zakładano, nawiązując do stadialnych teorii rozwoju, że natura dziecka predysponuje je do rozwijania się w toku przechodzenia przez dające się zidentyfikować stadia niezależnie od kontekstu społeczno-kulturowego. Pogląd ten budził, i nadal budzi, wiele kontrowersji i spotykał się z krytyką ze strony przedstawicieli różnych środowisk naukowych, antropologów, socjologów, a także psychologów, zwłaszcza nurtu krytycznego. Jednym z krytyków była M. Mead (1932), która poddała w wątpliwość istnienie, uznawanego przez J. Piageta za uniwersalne, stadium myślenia animistycznego w rozwoju poznawczym dziecka. Współcześnie
Since time immemorial, there has existed a stereotypical way of thinking about the gender, which ... more Since time immemorial, there has existed a stereotypical way of thinking about the gender, which is the perception of men and women through their typical features and behaviours attributed to them by the society. The gender stereotypes are formed in the process of children’s socialization in their families, preschools, and in their contacts with the mass media. Many researchers contend that during the early childhood boys and girls are socialized into separate and unequal genders. Little boys are taught independence and competence that is highly valued in the western culture. However, little girls are taught to be dependant, and passively and home-oriented features keep to be particularly developed in them. The authors of the article focus on the issue of how gender stereotypes defined by adults are shared by preschool children. The authors have used the Sex Stereotype Measure – SSM II (Best et al., 1977) to describe the knowledge of features typical for the masculinity and feminini...
Problemy Wczesnej Edukacji, 2018
The aim of the article is to compare selected Internet guides for teachers and parents. The resul... more The aim of the article is to compare selected Internet guides for teachers and parents. The results of a comparative analysis made by the authors are as follows: institutional senders prevail in terms of a category of a guide’s sender; a creation of a reality shared by its sender and receiver takes place in the guides; the language of the guides is used mainly in the informative and persuasive functions; there is a clear tendency to exaggerate threats posed by the participation in the digital world at the cost of recognizing opportunities for development. The authors of the article conclude with the statement that the discourse of the analysed guides supports traditional approach to perceiving and upbringing of children and young people.
Lubelski Rocznik Pedagogiczny, 2015
Artykuł porusza kwestię praw dziecka w ujęciu historycznym, w obecnej dobie i w przyszłości. Na w... more Artykuł porusza kwestię praw dziecka w ujęciu historycznym, w obecnej dobie i w przyszłości. Na wstępie znajduje się zwięzły opis historyczny rozwoju pojęcia ochrony praw dziecka i jego promowania. W dalszych częściach artykułu znajdziemy rozważania w obszarze trzech najważniejszych i powiązanych ze sobą kwestii dotyczących praw dziecka. Dotyczy to m.in. znalezienia równowagi między prawami i wolnościami dziecka zawartymi w Konwencji o Prawach Dziecka a prawami i wolnościami rodziców oraz związku między autonomią i odpowiedzialnością. Autorka odnosi się również do potrzeby rewizji i reformy praw dziecka.
Problemy Opiekuńczo-Wychowawcze, 2019
Interpretations of the concepts of children and childhood have significantly changed over the pas... more Interpretations of the concepts of children and childhood have significantly changed over the past centuries. In the eighteenth century childhood was ascribed a status of a separate phase of human life in which human beings learn, grow and develop. Research conducted within the developmental psychology paradigm based on the notion of childhood’s ‘naturalness’ and on the necessity and normality of development has contributed to the emergence of a universal vision of the child and childhood. This vision has been challenged by the research conducted within the sociocultural paradigm in which childhood, understood as a social construction, is neither a natural nor a universal feature of human groups but appears as a specific structural and cultural component of many societies. We focused our attention on the sociocultural interpretations of the concepts of children and childhood. Our aim is, therefore, to show the ways in which children and childhood are understood in a sociocultural pe...
Problemy Wczesnej Edukacji, 2018
The aim of the authors is to show the situation of the child in contemporary Poland at a time of ... more The aim of the authors is to show the situation of the child in contemporary Poland at a time of a policy of ‘good change’ viewed through the lens of children’s rights guaranteed by the Convention on the Rights of the Child. The authors analysed a discourse of the Ombudsmen for Children’s interventions in order to reconstruct the image of being of the child in a new socio-political reality in Poland. The analysis shows the disagreement between the assumptions of the pro-family state policy and the situation of the child in Poland. Concern about child welfare presented by the governmental authorities is apparent and insufficient, which adversely affects children’s well-being and the quality of their lives.
Social-educational contexts for the development of a child’s emotional intelligence The first par... more Social-educational contexts for the development of a child’s emotional intelligence The first part of the article contains an analysis of different models of emotional intelligence. It also describes the following four components of emotional intelligence, from the perspective of the ability model constructed by Mayer and Salovey: (a) perception, appraisal and expression of emotion, (b) emotional facilitation of thinking, (c) understanding and analysing emotion, and (d) reflective regulation of emotion to promote emotional and intellectual growth. In the subsequent parts of the paper the author considers the roles of the family and educational institutions in fostering children’s emotional intelligence. The following components of social-educational context for the child’s development are discussed: adult-child relationships (parents, teachers), educational programmes, children’s play activities, adult resources of emotional intelligence, and adults’ pedagogical and psychological kn...
Problemy Wczesnej Edukacji, 2020
The author situates her deliberations within the area of the interdisciplinary research paradigm ... more The author situates her deliberations within the area of the interdisciplinary research paradigm known as Childhood Studies. The subject of her interest is the application of the ideas of constructionism, the adoption of which played a vital role in the emergence of Childhood Studies as a separate field of studies. At the time of shaping and consolidation of the new paradigm, constructionism turned out to be the primary metatheory within it. The objective of the following article is to demonstrate the values and weaknesses of the entanglement of Childhood Studies in this theoretical perspective.
Problemy Wczesnej Edukacji, 2019
The author’s purpose is to convey the voice of the students with ADHD in the context of meanings ... more The author’s purpose is to convey the voice of the students with ADHD in the context of meanings they give to the school, themselves and their behaviours. The author therefore refers to her own research during which the younger school-aged children spoke about the situations associated with their everyday life at school. The analysis of the research material acquired by applying the individual qualitative interviews depicts the classroom as a space in which the students participating in the research face a lack of understanding from teachers and their peers, experience marginalization, exclusion and solitude.
Problemy Wczesnej Edukacji, 2015
Categories of childlike innocence, immaturity and helplessness, which constitute the idea of a ch... more Categories of childlike innocence, immaturity and helplessness, which constitute the idea of a child accepted in Western societies, are regarded as obvious and undisputed. However, more and more often their obviousness is questioned by modern researchers, particularly the representatives of the new sociology of childhood, including A.W. Corsaro, A. James, C. Jenks, A. Prout, J. Qvortrup. They move away from the universal vision of an innocent child and emphasize the variety of ways of experiencing and understanding the world by children living in different social and cultural contexts. Therefore, they present the possibility to include such categories as competence and autonomy in the considerations on the construction of the image of a child. The author, assuming the above mentioned research perspective, attempts to read Rousseau’s idea of a child in the context of three pairs of contradictory categories: innocence/corruption, immaturity/competence and dependence/ autonomy. Going o...
Prima Educatione, Jan 31, 2018
Występujące u dzieci w wieku szkolnym symptomy nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), którym częs... more Występujące u dzieci w wieku szkolnym symptomy nadpobudliwości psychoruchowej (ADHD), którym często towarzyszy niedojrzałość emocjonalno-społeczna i słabe rozumienie pojęcia czasu, niekorzystnie wpływają na ich sytuację psychospołeczną w szkole. Zakłócają one przebieg procesu uczenia się dzieci, czego efektem są osiągnięcia szkolne często niewspółmiernie niskie do posiadanych przez nie zasobów intelektualnych. Obniżają też dziecięce możliwości w zakresie przestrzegania zasad regulujących zachowanie uczniów, co negatywnie rzutuje na jakość relacji łączących ich z nauczycielami. Objawy te, ograniczając kompetencje dzieci w zakresie nawiązywania i podtrzymywania przyjaznych relacji społecznych, utrudniają im również uzyskanie akceptacji ze strony rówieśników. Za warunek pomyślnego funkcjonowania uczniów z ADHD w klasie szkolnej należy zatem uznać udzielenie im przez nauczyciela wsparcia pedagogicznego w zakresie i formie adekwatnej do ich indywidualnych potrzeb, możliwości i ograniczeń. Punktem wyjścia i kluczowym czynnikiem skuteczności tego wsparcia jest dostrzeżenie i zrozumienie przez nauczyciela wagi i istoty problemów, z jakimi borykają się uczniowie z ADHD. Pozwoli to nauczycielowi na stworzenie w przestrzeni klasy szkolnej kontekstu edukacyjnego, w którym możliwe stanie się zaspokojenie ich specjalnych potrzeb edukacyjnych. Kreowanie takiego kontekstu wiąże się z koniecznością podjęcia przez nauczyciela działań ukierunkowanych z jednej strony na łagodzenie objawów ADHD, z drugiej zaś na integrację zespołu klasowego. Działania tego rodzaju mogą zapewnić uczniom z ADHD osiągnięcie sukcesu zarówno w zakresie nabywania wiadomości i umiejętności szkolnych, jak i w wymiarze efektywnego, respektującego wymagania społeczne, zachowania się w środowisku szkolnym.