Agnieszka Zabłocka-Kos | University of Wroclaw (original) (raw)
Uploads
Papers by Agnieszka Zabłocka-Kos
Biuletyn historii Sztuki, 2024
"Artium Quaestiones", 2016
https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/artium\_quaestiones2016/0031/text\_ocr
Cytując swego mistrza i nauczyciela Karla Schäfera, Max Berg (1870-1947) jasno zadeklarował swoją... more Cytując swego mistrza i nauczyciela Karla Schäfera, Max Berg (1870-1947) jasno zadeklarował swoją wolę zmiany oblicza miast. Prezentowany tu nieznany odczyt architekta został wygłoszony najprawdopodobniej we Wrocławiu w 1924 lub 1925 r., o czym świadczą informacje dotyczące m.in. zaprojektowanej przez Berga nowej hali wystawowej na Terenach Wystawowych we Wrocławiu otwartej w marcu 1925 roku. W tymże roku architekt, skonfliktowany z władzami komunalnymi, opuścił Wrocław i przeniósł się do Berlina. Jego wypowiedź była skierowana, być może, do radnych miejskich i wiązała się z koncepcją przeprowadzenia kolorystycznej "rewaloryzacji" miasta, którą realizowano tu, z umiarkowanym zresztą sukcesem, w latach 1926-1930. Niewykluczone, że referat ten stanowi swoiste memento, pożegnanie z Wrocławiem, który architekt chciał widzieć jako miasto kolorowe i radosne. Berg piastował w latach 1909-1925 funkcję miejskiego architekta we Wrocławiu. Jego najwybitniejszym dziełem jest Hala Stulecia otwarta w 1913 r. i stanowiąca główną budowlę Wystawy Stulecia zorganizowanej z okazji 100. rocznicy wybuchu tzw. wojen wyzwoleńczych. Ogłoszenie odezwy Do mojego ludu przez pruskiego króla Fryderyka Wilhelma III (Wrocław, marzec 1813 r.) dało asumpt do zorganizowania na Śląsku pospolitego ruszenia. Zapoczątkowało ono wojnę stron sprzymierzonych przeciw Napoleonowi i doprowadziło do wielkiej klęski armii francuskiej pod Lipskiem w październiku 1813 roku. Hala Stulecia była nowatorskim-pod względem konstrukcyjnym i formalnym-dziełem, wykonanym całkowicie z betonu, i jest uznawana za budowlę stanowiącą kamień milowy na drodze rozwoju modernizmu. Miała także ogromne znaczenie dla kształtowania poglądów architekta na temat kolorystyki-jej betonowa powierzchnia została bowiem pokryta swego rodzaju "werniksem" w kolorze złota, co dało budowli nie tylko lekkość, lecz także wpisało ją w symbolikę kryształu. Berg w swoim odczycie zwrócił uwagę na historyczne znaczenie koloru w kształtowaniu przestrzeni miejskiej i na możliwości "budowania kolorem" architektury poprzez umiejętne wydobywanie struktury elewacji i wnętrz. Dał też bogaty przegląd rodzajów farb, szczególnie podkreślając walory farb mineralnych firmy Keim, chętnie wówczas (i dziś) stosowanych do malowania elewacji. W jego wypowiedzi uderza także czynnik emocjonalny. Architekt, przytaczając znaną i szeroko w tym czasie komentowaną wiedzę na temat oddziaływania kolorem na widza i ewokowania określonych emocji, kreślił wizję architekta jako demiurga, który-umiejętnie wprowadzając kolor na powierzchnię ścian i elewacji-jest w stanie uczynić społeczeństwo lepszym i szczęśliwszym.
Rezension zu: Malte Rolf, 'Imperiale Herrschaft im Weichselland. Das Königreich Polen im Russ... more Rezension zu: Malte Rolf, 'Imperiale Herrschaft im Weichselland. Das Königreich Polen im Russischen Imperium (1864–1915)', De Gruyter Verlag Oldenbourg, München 2015, 531 ss., 31 il. Seria "Ordnungssysteme. Studien zur Ideengeschichte der Neuzeit", Hrsg. J. Baberowski, A. Doering-Manteuffel, L. Raphael, Bd. 43 Includes a summary in English
Rezension zu: Manifest modernizmu: siedziba Bauhausu w Dessau. Na marginesie książki Robina Rehma... more Rezension zu: Manifest modernizmu: siedziba Bauhausu w Dessau. Na marginesie książki Robina Rehma Das Bauhausgebäude in Dessau. Die ästhetischen Kategorien Zweck, Form, Inhalt, Gebrüder Mann Verlag, Berlin 2005 Includes a summary in English
Porta Aurea , 2020
The following article presents the issue of the fortification of Riga and associated plans of the... more The following article presents the issue of the fortification of Riga and associated plans of the suburbs in 17th and 18th centuries (plans of Johann van Rodenburg and Rudolf Friedrich Härbel), as well as the projects of the transformation of the former fortification zones in the 19th century. Additionally, this article covers the issue of an unknown plan of Riga from 1843. In 1812, as a result of an intentional arson during the Russian campaign, the suburbs have been completely destroyed. This prompted Filippo Paulucci to create a new plan that, among others, carefully delineated the transformation of glacis into a wide esplanade. In 1856, after the Crimean War, a decision has been made to defortify the city. In November 1857, in a very solemn manner, the process of Riga’s defortification began. Torch-bearing citizens participated in marches across the city and took part in concerts and collective singing – during all these festivities, the city was being brightly illuminated. This event was an amalgamation of solemn state celebrations and folk, carnival-like fiesta. Celebrations connected to the process of Riga’s defortification belong to a small group of defortifications in European cities celebrated so uproariously.
Architect Johann Daniel Felsko, at the beginning of 1857, created a remarkably interesting plan of building on former fortification grounds, as well as a new idea of spacial development of the city. Felsko used a modern division into functional zones: trading-communication zone (port, depots, railway station, and “gostiny dvor” (“merchant yard”)) and representative-park zone (palaces, elegant revenue houses, public buildings), which, at that time, was still a great rarity. The conception utilized in Riga definitely overtook the ideas for the Vienna Ring Road (second half of 1857). In my opinion, Felsko’s idea shares the most similarities with former fortification zones in Frankfurt am Main, which were reclaimed in 1806. However, his plan was never faithfully realized.
Out of numerous projects concerning an esplanade and promenade on the grounds of former glacis emerged, in the second half of the 19th century, one of the most interesting and beautiful European promenade complexes. Some of the first public buildings were the railway station Riga-Daugavpils and the theatre; later, school buildings, Riga Technical University and numerous palaces and houses were erected there. At the beginning of the 20th century Riga was the third biggest and industrially developed city east of Oder, reaching over 470,000 citizens in 1913, following Warsaw and Wrocław. Its spatial development ideas, created in the 19th century, were then fully realized.
"Herito" no 13, 2013
Historical exhibitions have not been and, seemingly, will not ever be objective. And so, by creat... more Historical exhibitions have not been and, seemingly, will not ever be objective. And so, by creating a certain vision of the past, an exhibition permanently shapes historical awareness Consequently, it is extremely important, how one attains it, what one takes from history, and in what way one shows it.
"Herito" No 13, 2013
Artykuł ukazał się w numerze 13/2013 Wystawy historyczne, w założeniu obiektywne, nie są takie i ... more Artykuł ukazał się w numerze 13/2013 Wystawy historyczne, w założeniu obiektywne, nie są takie i chyba nie będą. Wystawa kreuje pewną wizję przeszłości, kształtując tym samym trwale świadomość historyczną. Niezwykle ważne jest więc, jakimi środkami do tego się dochodzi, co wybiera się z historii i jak się ją pokazuje.
ACTA HISTORIAE ARTIS SLOVENICA no1 , 2020
“Quart”, No 1, 2020
https://journals.ub.uni-heidelberg.de/index.php/quart/article/view/72503/66011
Biuletyn historii Sztuki, 2024
"Artium Quaestiones", 2016
https://digi.ub.uni-heidelberg.de/diglit/artium\_quaestiones2016/0031/text\_ocr
Cytując swego mistrza i nauczyciela Karla Schäfera, Max Berg (1870-1947) jasno zadeklarował swoją... more Cytując swego mistrza i nauczyciela Karla Schäfera, Max Berg (1870-1947) jasno zadeklarował swoją wolę zmiany oblicza miast. Prezentowany tu nieznany odczyt architekta został wygłoszony najprawdopodobniej we Wrocławiu w 1924 lub 1925 r., o czym świadczą informacje dotyczące m.in. zaprojektowanej przez Berga nowej hali wystawowej na Terenach Wystawowych we Wrocławiu otwartej w marcu 1925 roku. W tymże roku architekt, skonfliktowany z władzami komunalnymi, opuścił Wrocław i przeniósł się do Berlina. Jego wypowiedź była skierowana, być może, do radnych miejskich i wiązała się z koncepcją przeprowadzenia kolorystycznej "rewaloryzacji" miasta, którą realizowano tu, z umiarkowanym zresztą sukcesem, w latach 1926-1930. Niewykluczone, że referat ten stanowi swoiste memento, pożegnanie z Wrocławiem, który architekt chciał widzieć jako miasto kolorowe i radosne. Berg piastował w latach 1909-1925 funkcję miejskiego architekta we Wrocławiu. Jego najwybitniejszym dziełem jest Hala Stulecia otwarta w 1913 r. i stanowiąca główną budowlę Wystawy Stulecia zorganizowanej z okazji 100. rocznicy wybuchu tzw. wojen wyzwoleńczych. Ogłoszenie odezwy Do mojego ludu przez pruskiego króla Fryderyka Wilhelma III (Wrocław, marzec 1813 r.) dało asumpt do zorganizowania na Śląsku pospolitego ruszenia. Zapoczątkowało ono wojnę stron sprzymierzonych przeciw Napoleonowi i doprowadziło do wielkiej klęski armii francuskiej pod Lipskiem w październiku 1813 roku. Hala Stulecia była nowatorskim-pod względem konstrukcyjnym i formalnym-dziełem, wykonanym całkowicie z betonu, i jest uznawana za budowlę stanowiącą kamień milowy na drodze rozwoju modernizmu. Miała także ogromne znaczenie dla kształtowania poglądów architekta na temat kolorystyki-jej betonowa powierzchnia została bowiem pokryta swego rodzaju "werniksem" w kolorze złota, co dało budowli nie tylko lekkość, lecz także wpisało ją w symbolikę kryształu. Berg w swoim odczycie zwrócił uwagę na historyczne znaczenie koloru w kształtowaniu przestrzeni miejskiej i na możliwości "budowania kolorem" architektury poprzez umiejętne wydobywanie struktury elewacji i wnętrz. Dał też bogaty przegląd rodzajów farb, szczególnie podkreślając walory farb mineralnych firmy Keim, chętnie wówczas (i dziś) stosowanych do malowania elewacji. W jego wypowiedzi uderza także czynnik emocjonalny. Architekt, przytaczając znaną i szeroko w tym czasie komentowaną wiedzę na temat oddziaływania kolorem na widza i ewokowania określonych emocji, kreślił wizję architekta jako demiurga, który-umiejętnie wprowadzając kolor na powierzchnię ścian i elewacji-jest w stanie uczynić społeczeństwo lepszym i szczęśliwszym.
Rezension zu: Malte Rolf, 'Imperiale Herrschaft im Weichselland. Das Königreich Polen im Russ... more Rezension zu: Malte Rolf, 'Imperiale Herrschaft im Weichselland. Das Königreich Polen im Russischen Imperium (1864–1915)', De Gruyter Verlag Oldenbourg, München 2015, 531 ss., 31 il. Seria "Ordnungssysteme. Studien zur Ideengeschichte der Neuzeit", Hrsg. J. Baberowski, A. Doering-Manteuffel, L. Raphael, Bd. 43 Includes a summary in English
Rezension zu: Manifest modernizmu: siedziba Bauhausu w Dessau. Na marginesie książki Robina Rehma... more Rezension zu: Manifest modernizmu: siedziba Bauhausu w Dessau. Na marginesie książki Robina Rehma Das Bauhausgebäude in Dessau. Die ästhetischen Kategorien Zweck, Form, Inhalt, Gebrüder Mann Verlag, Berlin 2005 Includes a summary in English
Porta Aurea , 2020
The following article presents the issue of the fortification of Riga and associated plans of the... more The following article presents the issue of the fortification of Riga and associated plans of the suburbs in 17th and 18th centuries (plans of Johann van Rodenburg and Rudolf Friedrich Härbel), as well as the projects of the transformation of the former fortification zones in the 19th century. Additionally, this article covers the issue of an unknown plan of Riga from 1843. In 1812, as a result of an intentional arson during the Russian campaign, the suburbs have been completely destroyed. This prompted Filippo Paulucci to create a new plan that, among others, carefully delineated the transformation of glacis into a wide esplanade. In 1856, after the Crimean War, a decision has been made to defortify the city. In November 1857, in a very solemn manner, the process of Riga’s defortification began. Torch-bearing citizens participated in marches across the city and took part in concerts and collective singing – during all these festivities, the city was being brightly illuminated. This event was an amalgamation of solemn state celebrations and folk, carnival-like fiesta. Celebrations connected to the process of Riga’s defortification belong to a small group of defortifications in European cities celebrated so uproariously.
Architect Johann Daniel Felsko, at the beginning of 1857, created a remarkably interesting plan of building on former fortification grounds, as well as a new idea of spacial development of the city. Felsko used a modern division into functional zones: trading-communication zone (port, depots, railway station, and “gostiny dvor” (“merchant yard”)) and representative-park zone (palaces, elegant revenue houses, public buildings), which, at that time, was still a great rarity. The conception utilized in Riga definitely overtook the ideas for the Vienna Ring Road (second half of 1857). In my opinion, Felsko’s idea shares the most similarities with former fortification zones in Frankfurt am Main, which were reclaimed in 1806. However, his plan was never faithfully realized.
Out of numerous projects concerning an esplanade and promenade on the grounds of former glacis emerged, in the second half of the 19th century, one of the most interesting and beautiful European promenade complexes. Some of the first public buildings were the railway station Riga-Daugavpils and the theatre; later, school buildings, Riga Technical University and numerous palaces and houses were erected there. At the beginning of the 20th century Riga was the third biggest and industrially developed city east of Oder, reaching over 470,000 citizens in 1913, following Warsaw and Wrocław. Its spatial development ideas, created in the 19th century, were then fully realized.
"Herito" no 13, 2013
Historical exhibitions have not been and, seemingly, will not ever be objective. And so, by creat... more Historical exhibitions have not been and, seemingly, will not ever be objective. And so, by creating a certain vision of the past, an exhibition permanently shapes historical awareness Consequently, it is extremely important, how one attains it, what one takes from history, and in what way one shows it.
"Herito" No 13, 2013
Artykuł ukazał się w numerze 13/2013 Wystawy historyczne, w założeniu obiektywne, nie są takie i ... more Artykuł ukazał się w numerze 13/2013 Wystawy historyczne, w założeniu obiektywne, nie są takie i chyba nie będą. Wystawa kreuje pewną wizję przeszłości, kształtując tym samym trwale świadomość historyczną. Niezwykle ważne jest więc, jakimi środkami do tego się dochodzi, co wybiera się z historii i jak się ją pokazuje.
ACTA HISTORIAE ARTIS SLOVENICA no1 , 2020
“Quart”, No 1, 2020
https://journals.ub.uni-heidelberg.de/index.php/quart/article/view/72503/66011