ANTİK ÇAĞ KONUT MİMARİSİNE SİDE'DEN BİR ÖRNEK: PERİSTYL AVLULU EV Fatma Çağım ÖZCAN (original) (raw)
Related papers
BİR KARA MİZAH ÖRNEĞİ: SERMET ÇAĞAN'IN AYAK BACAK FABRİKASI OYUNU
Sermet Çağan is one of the significant cornerstones of the turning point which Turkish theatre went through between 1960 and 1970. Çağan founded a Theatre Association titled Teachers' Union of Turkey (TÖS) through relative freedom opportunities offered by political conditions of the given period and he organized a tour including all cities of the country to make people meet theatre. He did not neglect to criticize social, political and religious problems in his works through Black Humour. Transformations, which started upon the declaration of Republic in every field of social and political life, naturally emerged in art and theatre as well. The importance attached to art in general and art of theatre in specific shows that revolutions were not only limited to regime shift, but they were also a part of Cultural Revolution based on Englightment. This approach made theatre one of the building blocks of the culture which was taken serious and supported by the State.The foundation of new theatre communities in post-1950 period vitalized this art in society by means of the increase in theatre works in parallel with the increase in theatre writers. Repercussions of the movement in politics on the variety of both themes and genres revealed a dynamic theatre. The foundation of Regional and City theatres eased the meeting between this art and people. In parallel with the effect of leftist movement on almost every genres of Turkish literature, theatre plays written as social criticism had variety in terms of quality and gained momentum in terms of quantity. All these positive developments caused excessive attention of audience to socialist plays. This attention of audience encouraged artists who stood forefront in socialist theatre communities and caused a socialist theatre depression. Such untimely divisions weakened casting and talentless players took the stage. Each socialist theatre started to look for a writer on a common perspective; and opted sloganist theatre to transmit particular views to audience unless such a writer was found. This "gloomy inexperienced teachers'" theatre, which mitigated the function of theatre to teach audience, completely detracted audience from theatre and stayed alone with a group of audience who expected to see their own ideas. In parallel with the political atmosphere escalated in society, there were efforts to move theatre plays from buildings to streets, squares and meetings. In such an environment including slogans, declarations and discussions, to stage the plays based solely on ideological fractions led to tensions from time to time. In such a period, Sermet Çağan showed up. Having been interested in theatre since his childhood, Sermet started to write his works in a period when Demokrat Parti era ended in Turkish politics due to the movement of 27 May 1960. A new Constitution was prepared and new institutions emerged such as Constitutional Court. A new wave of freedom, which had not existed before, brought along a brand new idealism as well. This phenomenon was articulated through liberal movement in Europe and led to differentiation in the perception ways of life and society in Turkey. Each day, a new political party, association and labour union was being founded. Turkish society was moving towards being an organized society. 1960s was the period when Socialist Realism was active in almost every literary genre and authors were inclined to write in this line. Initially this literary wave developed within the scope of social awareness and criticism, yet evolved into a sloganist and solely ideological discourse in following years. This evolution reduced artistic concern and aesthetical quality. Although political conditions of the era reshaped by coups had some tiny advantages for artists from time to time, they were generally against artists and silenced them through censorship. Sermet Çağan is one of the authors who had significant works by merging epic theatre genre of Bertolt Brecht with his socialist persona. Çağan’s work titled Ayak Bacak Fabrikası which started with the view of people who dance with abundance songs and happiness and had a crippled, tired and unhappy end, is one of the most powerful plays of our literature in terms of political criticism. Having the intention of bringing a personality to audience/readers, the author went on a tour across Turkey despite all financial impossibility along with his theatre group founded by means of Teachers' Union with the purpose of bringing theatre to large masses. The author invited audience to questions events with a rationalist criticism rather than emotions and did not give up his purpose despite all reactions. The author came to the forefront in his period thanks to his plays having repercussions of his idealist personality and had awards abroad. In this play, he created a carnivalesque world through grotesque elements. He narrates how elites and authoritarians, who are not comfortable with the happiness of citizens, exploit people by hiding their commercial concerns behind the concepts such as "religion" and "homeland". He believed that many authorities realized their plans and individual interests by means of these two concepts; he also reports that coups and administrative changes did nothing but weaken public to be more poor and helpless. The fact that Sermet Çağan touches upon "Homeland" concept in his work can be associated with the initiative titled "Motherland Front" suggested by the Power to protect their own authority in 1960s. In those years, people were forced to take part in this front which led to a polarization and reaction since those, who refused to do so, were accused of being traitor. Student movement started and participation to this movement increased with people and military officers; then the government banned political activities and censored publications/broadcasting. Çağan is a wonderful theatre writer who truly initialized dialectic theatre approach of Bertolt Brecht and merged it with traditional Turkish theatre and he also made a great revolution through TÖS which is the first teachers' union including the whole Turkey. In this play, Sermet Çağan says that people cannot be saved from being economically poor nomatter which system rules. He tries to emphasize that administrators, who actually come from people, get politizated after a while and become one gear of the wheel exploiting people. ÖZET 1960’lı yılların politik tiyatro temsilcilerinden Sermet Çağan, eserlerinde toplumsal değişime katkı sunmayı amaçlayan bir yazardır. Muhalif duruşuyla döneme damgasını vuran yazar, “kültürsüzleşme” salgınına karşı çıkarak halkı var olan adaletsiz sistemi eleştirme konusunda bilinçlendirme ve eğitme misyonu yüklenir. Toplumsal sorunları, yer yer imgesel bir dille anlatmaya çalışan yazar, aydın-halk arasındaki iletişimsizliğe de vurgu yapar. Bertolt Brecht’in Epik Tiyatro tarzının edebiyatımızdaki önemli temsilcilerinden biri olan Çağan, tiyatronun propaganda yapma işlevinden yararlanır. Yazar, askerî darbelerin sürdüğü yıllarda, Marksist kuramın da etkisiyle oyunlarında sınıf bilinci yaratmaya çalışır.Ayak Bacak Fabrikası, yazarın toplumsal yaşamda İktidar – Halkarasındaki ilişkileri sömürü düzeyinde eleştirdiği bir eserdir. Çağan,otoriteyi oluşturan çıkarına düşkün belli bir sınıfın her dönemde sözsahibi olarak devletin imkânlarına ortak olduğunu savunur. Bu sınıfın“Vatan” ve “Din” kavramlarıyla halkı manevi anlamda da sömürdüğüneişaret eder. Yazar, ahlâk ve hukuk kavramlarının da yöneticilertarafından nasıl yozlaştırıldığını vurgular. Ahlaki yargıların bakış açısınagöre nasıl anlam değiştirdiğini, yarattığı kimlikler üzerinden ortayakoymaya çalışır. Eserde ezilen sınıf ile ezen sınıf arasındaki ilişkiler,ideolojik bir yaklaşımla kara mizah şeklinde yer yer grotesk ve gülünçtarzda sunulur. Oyun, insan bedeninin düzey yitimine uğratılarak egemen ideolojide anlamın taşıyıcısı olma fonksiyonuna da vurgu yapar. Sermet Çağan, Ayak Bacak Fabrikası’nda bir değerler dizgesi olarak ideolojik bir temellendirmeyle politik bir söylem geliştirir.
DEVLETİN DOĞDUĞU YER: ANTİK ÇAĞ ORTADOĞUSU'NDA İDARİ HAYAT
Bilgi - Sosyal Bilimler Dergisi, 2004
Tarihçilerin “Medeniyetlerin Şafağı” olarak adlandırdıkları Eski Ortadoğu’nun, “devlet” kavramının ilk olarak ortaya çıktığı yer olması dolayısıyla, idare tarihinde önemli bir yeri vardır. Bu bölgede devlet kurumunun ve kamu yönetimi teşkilatının ortaya çıkmasına rol oynayan iki önemli etken bulunmaktadır: Coğrafi alanın özelliği ve sosyal boyut. Özellikle farklı kültür ve medeniyetlerin buluşma ve kaynaşma yeri olan bu bölgede halkın müşterek sorunlara kolektif yaklaşma zorunluluğu, sürekli bir idari yapılanmanın oluşmasına katkı yapmıştır. Bu bölge kavimlerinin sahip olduğu ruhsal ve mitik kökenli yönetim anlayışı (hiyerokrasi) da, “evrende düzeni sağlayan Tanrı’nın yeryüzündeki yansıması olan devlet ve devlet kurumları”nın oluşmasına psikolojik destekte bulunmuştur. Bu makalede, Eski Ortadoğu’nun iki temel medeniyet havzası olan Mezopotamya ve Mısır’ın siyasi ve idari yapıları, günümüz kamu yönetimi kavramları yardımıyla karşılaştırılmaktadır.
The ancient city of Attouda is located in the Hisar neighbourhood of Sarayköy district of Denizli province, on the border area of two ancient regions. The architectural fragments belonging to the city’s buildings can be seen in courtyard of the mosque, squares of villages and in front of houses. The city had an important position in the region. Its name was changed in the 2nd century BC during the Pergamene period. Attouda made good use of her chances and developed continuously. Use of marble in architectural construction started in the 1st century and increased in the 2nd century AD. The remains attested on site indicate a very developed settlement at Attouda for a mountain city. Attouda was probably the meeting place for religious, economic and political occasions on Mount Salbakos and the region. Therefore, the city was clearly commercial center as well. This commercial vivacity made the city, which was easy to reach, a wealthy commercial center. Animal husbandry was preferred due to lack of cultivable area. This situation, a destiny of mountain settlements, however, was turned to an advantage by Attouda on the contrary to many settlements with similar location. It is understood that this commercial livelihood has continued here until recently.
ANTİK ÇAĞ'DAN ORTA ÇAĞ'A FİLOZOF KADINLAR
Felsefe tarihi boyunca, bugüne kadar erkek filozoflar ve onların düşüncelerinden bahsedilmiştir. Kadın filozofların görüş ve fikirleri ise göz ardı edilmiş ve ne yazık ki yalnızca 20. Yüzyıl ve sonrasında var olmuşlar gibi bir kanı ortaya çıkmıştır. Oysaki daha antik çağda Stoalı Apollonias ve Philochorus tarafından yalnızca kadın filozofları ele alan iki yazı yazılmıştır lakin bu yazılar tarihin kayıp sayfaları arasındadırlar. 1 Ayrıca en bilinen filozoflardan biri olarak değerlendirilen Sokrates'in akıl hocalarından birisi de tarihin ünlü kadın filozoflarından olan Miletli Aspasia'dır. Sokrates bugün herkesçe bilinen meşhur diyalog yöntemini ondan öğrenmiştir. Kadın filozofların bu gölgede kalışının sebebi cinsiyetçi bir ayrım olup olmadığı bilinmese de düşüncenin özerkliğinin baki olduğu herkesçe kabul görmektedir. Kadın filozoflar dediğimizde feminist felsefeden ziyade kadın filozofların düşünceleri ve kadın filozofların felsefeye katkısı akla gelmelidir. Bu yazıda Antik Çağ ve Orta Çağ'da yaşamış olan felsefenin unutulan yüzleri: kadın filozoflar anlatılacaktır. Antik Çağ dünyası hakkında kısa bir bilgilendirmenin ardından dönemin ünlü kadın filozoflarından; Krotonlu Theano, Miletli Aspasia, Diotima ve İskenderiyeli Hypatia hakkında bilgi verilecektir. Devamında ise Orta Çağ dönemine geçiş yapılarak dönem hakkında kısa bir bilgilendirmenin ardından dönemin ünlü kadın filozoflarından; Bingenli Hildegard, Sienalı Caterina ve Christine de Pizan hakkında bilgi verilecektir. ANTİK ÇAĞ Antik Çağ'ın insanları çevrelerindeki şeylerin sadece görülerine dayandırmayıp sorgulamaya ve üzerinde derin düşünmeye değer şeyler olduğu kanısına vardılar ve buda felsefenin doğuşuna sağlam bir zemin hazırladı. Dönemin gözde konusu Doğa idi. Yunanlılar Dünya'yı, var oluşu, evreni ve Doğa'yı sorgulamaya başladılar. Bu sorgulamalar içinde Antik Yunan'da kadının yerini anlamak istersek yaşam standartlarına bakmamız bizi azda olsa aydınlatacaktır. Antik Yunan'ın kadınları, özellikle evli olanlar, evden yalnız başlarına çıkamazlardı, aileleri ve kadın arkadaşları dışında herhangi biri ile görüşmelerine izin verilmezdi ve dolayısı ile çevreleri bu insanlarla sınırlıydı. 2 Hal böyle olunca kız çocuklarının 1 Maritt Rullman vd. , Kadın Filozoflar, çev.
GEÇ ANTİK ÇAG’DA BİR KIRSAL YERLEŞİM: DEDE HARABELERİ
GEÇ ANTİK ÇAG’DA BİR KIRSAL YERLEŞİM: DEDE HARABELERİ, 2019
MÖ 3. yüzyıl ile MS 7. yüzyıl sonuna dek yaklaşık 1000 yıl iskân görmüş olan Dede Harabeleri, bu süreç içerisinde tarımsal üretime yönelik kırsal bir yerleşim olarak varlık göstererek Hellenistik Dönem’den Geç Antik Dönem’e kadar bu kimliğini kesintisiz korumuş olmalıdır. Gerçekleştirilen kurtarma kazıları sonucunda, yerleşimde en az beş ayrı mimari tabakanın oluştuğu ve erken dönemden geç dönemlere doğru yerleşimin sınırlarının sürekli genişlediği tespit edilmiştir. Ağırlıklı olarak tarımsal üretime yönelmiş kırsal bir yerleşim şeklinde tanımlanmakla birlikte; Dede Harabeleri’nde yaşayanların standart bir yaşam tarzı içinde, standart tek bir iş koluyla meşgul olmadıklarını; tarımsal üretimin yanı sıra dokumacılık, hayvancılık ve maden işçiliği gibi birden fazla faaliyeti aynı anda gerçekleştirdiklerini söyleyebiliriz. Dede Harabeleri’nde “işlevsellik” her zaman ön plandadır. Yaşam tamamen üretime yönelik faaliyetler çerçevesinde şekillenmiş ve bu durum yerleşim dokusunun tamamına nüfus etmiştir. Burada mimari, devşirme malzemenin yanı sıra doğadan elde edilen tüm malzemeler, hiçbir işleme tabi tutulmadan gelişigüzel kullanılarak şekillendirilmiştir. Gerek kullanılan seramikler; gerekse mimari sadece araç olarak görülmüş; amaç ise her zaman pratik üretim olmuştur. Türkiye’de kırsal yerleşim arkeolojisi açısından bugüne dek yapılan araştırmaların yetersiz olması nedeniyle barındırdığı kırsal nüfusun dinamik ve üretken yaşamını ortaya koyan Dede Harabeleri bu açıdan Geç Antik Çağ arkeolojisinde farklı bir yere sahip olacak eşsiz bir laboratuvar görünümündedir.
ANTİK ÇAĞ KILIKIA SİKKELERİNDE DİNSEL TASVİRLER
Bu tezde, Antik Çağ'da Kilikia Bölgesi kentleri tarafından bağımsız ve yarı bağımsız olarak M.Ö. 5. Yy. (yak. 450) -M.S. 3. Yy. (yak. 260) tarihlerinde basılmış olan sikkeler üzerindeki dinsel tasvirler incelenmiştir.
ANTAKYA'NIN GELENEKSEL EVLERİNİN AVLU ÖZELLİKLERİ ÜZERİNE BİR İNCELEME
The large garden openings in the middle of the buildings, which can be open or closed, are called courtyards. In Turkish architecture, courtyards are open to the sky and open to the sky and it is one of the most important parts of social and cultural life. Antakya's courtyard houses, most of which belong to the 18th and 19th centuries, are the most important places reflecting the socio-cultural life of the region.However, there are some difficulties in protecting and transferring these houses to future generations. These houses, which have preserved their original characteristics to a large extent until recent years, have either been abandoned or largely underwent structural changes due to population growth and distorted urbanization. The fact that the new developments are destroying the past and developing in an unhealthy and unidentified way constitutes a big problem for the field. The correct investigation and determination of the cultural accumulation of Antakya with modern methods is one of the problems to be solved. Therefore, within the scope of this research, the traditional houses and courtyard structures of Antakya were examined, although the courtyards are places that offer rational solutions for the people of the region in terms of climate and socio-cultural aspects, it was concluded that they could not be protected adequately. As a result, in this study it is emphasized that conservation and sustainability of courtyard houses should be maintained, evaluated in current usage, and nowadays it is necessary to create courtyard houses with these qualifications.
AFET KÜLTÜRÜNÜN DEĞERLENDİRİLMESİNE BİR ÖRNEK ANTAKYA ŞEHRİ
Afetlere karşı insanlık olarak geliştirilen ve paylaşılan bilgi ve davranış kalıplarının tamamı olarak değerlendirilen afet kültürü, eskiden beri insan yaşamı açısından önemli olmuştur. Bu çalışmada Antakya şehrinde afet kültürünün değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Çalışma amacı kapsamında Antakya şehir sakinlerinin afetlere karşı oluşturdukları bilgi, düşünce ve davranış kalıpları tespit edilmiştir. Konu ve alan bakımından ilgili literatürün taranması şeklinde başlatılan çalışma veri toplama ve değerlendirme aşaması olmak üzere iki aşamada gerçekleştirilmiştir. Veri toplama aşamasında kentsel alanın afet kültürünü ölçmek için 11 adet açık uçlu sorudan oluşan anket yapılmıştır. Şehir alanının tamamını kapsayacak şekilde gerçekleştirilen anket 1000 kişiye uygulanmıştır. Çalışmanın ikinci aşamasında ise anket verileri kullanılabilir şekilde düzenlenmiş ve değerlendirilmiştir. Nihai aşamada ise elde edilen veriler coğrafi bir bakış açısıyla metne aktarılmıştır. Çalışma sonuçları Antakya şehrinde yaşayanların herhangi bir doğal afete hazır olmadığını göstermiştir. Şehir sakinlerinin en çok yaşadığı ve zarar gördüğü afetler, öncelikle deprem, daha sonra ise sel ve taşkınlardır. Ancak insanlar bu afetler konusunda şu ana kadar herhangi bir önlem almamış ve almayı da gereksiz masraf olarak görmektedirler. Ayrıca insanların geneli şehrin en riskli kesimleri olarak Asi Nehri'nin kenarını işaret etmelerine karşın, şehirde nüfusun en yoğun olduğu sahada bu kesimdir. Acil olarak Antakya şehrinde afetler konusunda ortak hafıza esasına dayalı bir şekilde çalışmalar başlatılmalıdır. Bu çalışmaların kalıcı ve sağlıklı olabilmesi için de şehir insanının bilinçlendirilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda anket sonuçlarında da anlaşıldığı kadarıyla sık ve periyodik aralıklarla eğitim seminerleri düzenlenebilir. Afetler konusunda uzmanların ve yerel halkın katıldığı açık oturumlar ve paneller gerçekleştirilebilir.