Kokebe, Czutyk, dos Gesl i inne. Żydowskie toponimy Lublina (original) (raw)
Related papers
Rzemiosło żydowskie w Lublinie i jego instytucje w latach trzydziestych XX wieku
2020
Jewish crafts in Lublin and their institutions in the 1930s The paper attempts to reconstruct the condition of Jewish crafts in Lublin in the 1930s after the new legal regulations for industry were introduced in 1927 (“The act on industry law”). Crafts in Lublin in this period were ethnically strongly polarized between the two groups. Jews owned 60 percent of all the workshops in the city, while Poles held the rest of the crafts and services. Jewish craftsmen dominated mainly in textile (tailoring) and leather (shoemaking) industries and services like hairdressing or photography. The article focuses primarily on quantitative and statistic aspects of the discussed topic. Jewish craft organizations (craft guilds), supporting institutions (credit institutions for craftsmen) and Jewish personnel of the Lublin Chamber of Crafts are also presented.
Budownictwo i Architektura
Sposób postrzegania miejskiej przestrzeni oraz zespół znaczeń, które ta przestrzeń przenosi, pozostaje różny w zależności od grupy odbiorców przekazu. Dla badania znaczeń oraz sposobu funkcjonowania miejskich przestrzeni na styku dwóch kultur zastosowano w niniejszym opracowaniu metodę bazującą na badaniach morfologii miasta oraz antropologii i analiz kultury. Studium przypadku podejmuje temat relacji pomiędzy strukturami urbanistycznymi zasiedlonymi w okresie przed drugą wojną światową przez społeczność żydowską, a aspektami życia codziennego właściwymi dla tej społeczności. Podczas gdy różnorodność stylów życia cechująca społeczność żydów polskich była w owym czasie znaczna, pewne cechy dają się klarownie wyodrębnić, szczególnie w odniesieniu do społeczności zachowującej tradycyjne formy życia społecznego. Cechy te wyraźnie przekładały się na formy struktur, gdzie omawiane grupy społeczne zamieszkiwały. Trzy główne obszary życia społecznego związane z trzema podstawowymi sferami ż...
Tak zwani „tutejsi” na Polesiu jako zagadnienie polityczne w Polsce w latach 1921–1939
Sprawy Narodowościowe, 2013
So-called ‘tutejsi’ in Polesia as a political issue in Poland, 1921–1939This article is an attempt to present the problem of repercussions of the assumption made in the Second Polish Republic that in Polesia there was a compact several hundred thousand group of people that do not have a modern national consciousness. In the interwar period this group was commonly referred to as ‘tutejsi.’ The issue is examined from three perspectives. The first is to reconstruct the position taken in this case by the Polish science, especially the authors gathered around the Institute for Nationalities Affairs (Instytut Badań Spraw Narodowościowych). The second part of the article presents opinions functioning about so-called ‘tutejsi’ in the Polish public opinion. The difference between points of view arising in the 1920s and ’30s is exposed here. The third part focuses on the actions taken by the Polish authorities. In the first half of the ’20s an assumption was formulated that in Polesia this gr...
Eksterminacja żydów wileńskich i dzieje getta wileńskiego (1941–1944)
2010
Wstęp Historia wileńskiej wspólnoty żydowskiej nareszcie stała się przedmiotem badawczego zainteresowania historyków z całego świata. Do II wojny światowej Wilno było jednym z najważniejszych w Europie ośrodków żydowskiej kultury, nauki, oświaty i wiedzy rabinicznej. W przeddzień wojny sowiecko-niemieckiej mieszkało tam około 58 tys. Żydów, a do końca okupacji hitlerowskiej przetrwało zaledwie kilka tysięcy. Tragiczny koniec Litewskiego Jeruzalem do dzisiaj porusza zarówno historyków na Litwie i w świecie, jak i szerokie kręgi społeczeństwa. Ten okres w historii Żydów wileńskich został opisany w światowej historiografii, znalazł też odbicie w bogatej literaturze wspomnieniowej i martyrologicznej. Najwięcej prac poświęconych tej tematyce ukazało się w Izraelu i USA. W ostatnich latach studia nad Holokaustem rozwinęły się także na Litwie. Na pierwszym miejscu trzeba tu wymienić opracowania badaczy z Państwowego Muzeum Żydowskiego im. Gaona Wileńskiego. Najważniejszym jednak studium poświęconym gettu wileńskiemu i eksterminacji tutejszych Żydów jest praca profesora Yitzhaka Arada Ghetto in flames (Getto w płomieniach), wydana w Nowym Jorku w 1982 r. 1 Arad zrekonstruował w niej najważniejsze wydarzenia i etapy historii getta wileńskiego: masowy mord ponarski (1941 r.), okres stabilizacji getta (1942/1943) i jego likwidację we wrześniu 1943 r. Zamieścił także w pracy statystykę ofiar, opisał strukturę i działanie wewnętrznej administracji getta, działalność antyfaszystowską oraz aktywność władz okupacyjnych, odpowiedzialnych za eksterminację. Źródłem ważnym dla badania dziejów getta są dzienniki i wspomnienia, których ukazało się wiele, w wielu językach. W niniejszym artykule opieram się na świadectwach osób, które widziały Holokaust lub go przeżyły, opublikowanych po litewsku, niemiecku, rosyjsku, polsku i angielsku. Szczególnie cenne są książki Grigorijusa Šurasa (Grigorija Schura) 2 , Hermana Kruka 3 , Kazimierza
Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 2010
Nieznane listy metropolity kijowskiego Hipacego Pocieja-ważne źródło do początków unii brzeskiej Unicki metropolita kijowski Hipacy (imię świeckie Adam) Pociej (1541-1613) należy do grona najciekawszych, ale też najbardziej kontrowersyjnych postaci Rzeczypospolitej końca XVI i początków XVII wieku 1. Powodem tego było jego uwikłanie w jeden z najbardziej brzemiennych w skutki konfliktów wewnętrznych ówczesnego państwa polsko-litewskiego. chodzi o spór, rozstrzygający się na płaszczyźnie wyznaniowej (polemicznej), a także politycznej i prawnej, między zwolennikami unii brzeskiej (1595/96) a jej przeciwnikami. Konflikt ten, jak każdy mający 7
Nieznane listy metropolity kijowskiego Hipacego Pocieja — ważne źródło do początków unii brzeskiej
Odrodzenie i Reformacja w Polsce, 2010
Nieznane listy metropolity kijowskiego Hipacego Pocieja-ważne źródło do początków unii brzeskiej Unicki metropolita kijowski Hipacy (imię świeckie Adam) Pociej (1541-1613) należy do grona najciekawszych, ale też najbardziej kontrowersyjnych postaci Rzeczypospolitej końca XVI i początków XVII wieku 1. Powodem tego było jego uwikłanie w jeden z najbardziej brzemiennych w skutki konfliktów wewnętrznych ówczesnego państwa polsko-litewskiego. chodzi o spór, rozstrzygający się na płaszczyźnie wyznaniowej (polemicznej), a także politycznej i prawnej, między zwolennikami unii brzeskiej (1595/96) a jej przeciwnikami. Konflikt ten, jak każdy mający 7
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2021
Streszczenie W publikacji autor prezentuje akta wizytacji podkrakowskiej parafii pw. Narodzenia Najświętszej Marii Panny w Zielonkach. Wzmiankowana po raz pierwszy w XIV wieku parafia przez lata pozostawała pod patronatem krakowskiej kapituły katedralnej, potem (1531-1878) Akademii Krakowskiej (Uniwersytetu Jagiellońskiego). Od końca XVIII wieku zielonecka świątynia była uznawana za kościół filialny krakowskiej kolegiaty św. Anny. Przybliżonych zostało w formie edycji tekstu źródłowego sześć akt wizytacji parafii Zielonki znajdujących się w zasobie Archiwum Kurii Metropolitalnej w Krakowie. Teksty pochodzą z lat: 1598 (AV Cap 15, i AV Cap 65-compendium), 1603 (AV 4), 1610 (AV Cap 28), 1618 (AV Cap 38 i AV Cap 40), 1629 (AV Cap 42) i 1663 (AV 8). Wizytacje te mają formę rękopisów i sporządzone zostały w języku łacińskim. Celem autora było dokonanie możliwie wiernej edycji tych źródeł, aby udostępnić je szerszemu gronu odbiorców i badaczy. Ingerencje wydawcy w tekst źródłowy ograniczyły się do rozwinięcia skrótów zastosowanych przez pisarzy dla większej czytelności tekstu. Tekst został opatrzony przypisami tekstowymi, bibliograficznymi oraz terminologicznymi. Podjęte czynności edytorskie są zgodne z zasadami naukowej edycji źródeł historycznych dla tekstów nowożytnych. W rezultacie autor prezentuje pięć pełnych tekstów wizytacji i jeden wyciąg zawierający decreta executiva visitationum (AV 4) opatrzone aparatem krytycznym. Praca ta stanowi kontynuację publikacji akt wizytacji parafii Zielonki, których XVIII-wieczną część opublikowano na ła