Müslümanlar İçin Psikolojik Danışma Kültüre ve Dine Duyarlı Ruh Sağlığı Müdahaleleri (original) (raw)
Related papers
Sağlık Hizmetlerinde Manevi Danışmanlık ve Rehberlik, 2019
Psikolojik yardım sürecinde dinî ve manevi temelli müdahaleleri kullanmaya yönelik eğilim son yıllarda artış göstermektedir. Bu çalışmanın amacı, dinî ve manevi temelli müdahalelerin kullanıldığı bireysel psikolojik danışma uygulamalarının etkililiğini ve kullanılan müdahale türlerini araştırmaktır. Bu amaçla sekiz farklı vakada kullanılan dinî/manevî temelli müdahale ve teknikler, vaka raporlarının değerlendirilmesi yoluyla analiz edilmiştir. Araştırma kapsamında 5 kız ve 3 erkek öğrenciyle geçekleştirilen toplamda 67 seansın raporundan oluşan veri seti incelenmiştir. Psikolojik danışma sürecinin etkililiğini belirlemek için ön test, son test ve izleme uygulamalarında Kısa Semptom Envanteri (KSE) kullanılmıştır. Kullanılan dinî ve manevi müdahaleleri belirlemek için psikolojik danışma oturumlarında alınan ses kayıtları transkripte edilerek analiz edilmiştir.
Kültüre Duyarlı Psikolojik Danışma
Anadolu Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2021
Kültür, sadece farklı toplumlara mensup bireyleri birbirinden ayıran bir kavram olmayıp yaş, cinsiyet, yaşam stili ve alışkanlıklar gibi birçok faktörü içinde barındıran bir yapıya sahiptir. Bu nedenle aynı aile içinde bile farklı kültürlere mensup bireylerin olduğunu söylemek mümkündür. Gelişen teknoloji ve ulaşım kolaylığı farklı kültürlere mensup bireylerin eskiye oranla daha çok iletişim kurmasını sağlamaktadır. Bunun sonucu olarak kişilerarası diyaloglarda kültürel farklılıklardan doğan güçlükler kendini göstermektedir. Toplumsal olarak yaşanan bu zorlukların psikolojik danışma sürecine de yansıdığı görülmektedir. Bu makalede psikolojik danışma sürecinde kültür faktörünün önemi üzerinde durulmakta ve kültüre duyarlı psikolojik danışma yeterlilikleri incelenmektedir. Bu doğrultuda öncelikle kültür, kültürleşme ve çok kültürlülük kavramları açıklanmaktadır. Ardından psikolojik danışma sürecinde kültürel farklılıklardan doğan güçlüklere değinilmektedir. Bu güçlüklerin başında bir ...
Dinî Danışmanlık: Psikoterapi ile Din Eğitiminin Buluşma Noktası
Marife Dini Araştırmalar Dergisi, 2013
Bugün ülkemizde sık sık İlâhiyat Fakültelerinin programının yeniden yapılandırılması gündeme gelmekte, yeni bölüm önerileri yapılmaktadır. Bu önerilerden biri de dinî sosyal hizmet alanına yöneliktir. Bu makalenin temel konusunu bu tip öneriler ve bunların ortaya çıkardığı psikoterapi-din eğitimi ilişkisi oluşturmaktadır. Şüphesiz böyle bir ilişkinin temelinde psikoterapi-din ilişkisine dair argümanlar yer alır. Terapötik süreçte dine, dolayısıyla din eğitimine imkân tanımamanın klâsik gerekçesi Freud'un dine yüklediği anlam olsa da bugün onun geleneğine bağlı olan terapistler özellikle 'ölüm' kaygısı karşısında dine yer açmak zorunda kaldıklarını itiraf etmektedirler. Ülkemizde bu ilişkiye imkân tanıyan terapistler de vardır. Hem bu iyimser yaklaşımlar hem de toplumsal gelişmeler bu konuda din eğitimine yeni imkânlar sunmakta ve dinî danışmanlık her iki alanın buluşma noktası olarak önem kazanmaktadır. Din eğitimi alanında öteden beri yapılan konuyla ilgili çalışmaların yenileriyle desteklenmesi, bu imkânın doğru yönde değerlendirilebilmesine katkıda bulunacaktır. Anahtar Kelimeler: Din eğitimi, dinî danışmanlık, eğitim, din, psikoterapi Religious Counseling: The Meeting Point of Psychotherapy and Religious Education In recent times, reconstruction of curricula in Faculties of Theology has often come into question and recommendations have been made about setting up new academic sections in these faculties. Religious social services relate these recommendations. The main subject of this article covers such recommendations and the relationship between psychotherapy and religious education based on these recommendations. The basis of these arguments for this relationship is related to the relationship between psychotherapy and religion. Therapists recognize that they should accept religion throughout the therapeutic processes especially in the cases related to death anxiety although Freud's views on religion is the reason about the impossibility of religion, indirectly religious education, in this method. There are therapists accepted to this relation in Turkey. Both optimistic approaches and social progress provide opportunities for religious education in this issue. Religious counseling, therefore, gains importance as a meeting point of both fields. Past research on religious education is supported by recent researches which support the opportunity of combining the fields of Psychotherapy and Religious Education.
İlahiyat Tetkikleri Dergisi
Öz Bu çalışma, dinî boyutun dâhil edildiği psikolojik danışma sürecinin üniversite öğrencilerinin psikopatolojik düzeylerini gidermede etkili olup olmadığının sınanması amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Mardin Artuklu Üniversitesine bağlı farklı birimlerde lisans düzeyinde öğrenim gören on beş öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bu öğrencilerden yedisine bireysel psikolojik danışma; sekizine ise dinî boyutun dâhil edildiği bireysel psikolojik danışma uygulanmıştır. Deneklerin seçilmesinde ve uygulamanın etkililiğini ölçmede Kısa Semptom Envanteri (KSE) kullanılmıştır. KSE, psikolojik danışma müdahalesinden önce, müdahale süreci bittikten hemen sonra ve son test uygulandıktan 6 ay sonra danışanlara uygulanmıştır. Psikolojik danışma müdahalesinin danışanların psikopatolojik düzeyleri üzerindeki etkisini test etmek amacıyla toplanan veriler, SPSS 21.0 paket programı kullanılarak çözümlenmiş ve Mann-Whitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda dinî boyutun dahil edildiği bireysel psikolojik danışma uygulamasının üniversite öğrencilerinin psikopatoloji düzeylerini düşürmede kalıcı bir etkiye sahip olduğu ve somatizasyon, obsesif-kompulsif düşünceler, depresyon ve anksiyete alt boyutları ile genel psikopatoloji düzeyini düşürmede bireysel psikolojik danışmadan daha etkili olduğu saptanmıştır.
Bugün ülkemizde sık sık İlâhiyat Fakültelerinin programının yeniden yapılandırılması gündeme gelmekte, yeni bölüm önerileri yapılmaktadır. Bu önerilerden biri de dinî sosyal hizmet alanına yöneliktir. Bu makalenin temel konusunu bu tip öneriler ve bunların ortaya çıkardığı psikoterapi-din eğitimi ilişkisi oluşturmaktadır. Şüphesiz böyle bir ilişkinin temelinde psikoterapi-din ilişkisine dair argümanlar yer alır. Terapötik süreçte dine, dolayısıyla din eğitimine imkân tanımamanın klâsik gerekçesi Freud’un dine yüklediği anlam olsa da bugün onun geleneğine bağlı olan terapistler özellikle ‘ölüm’ kaygısı karşısında dine yer açmak zorunda kaldıklarını itiraf etmektedirler. Ülkemizde bu ilişkiye imkân tanıyan terapistler de vardır. Hem bu iyimser yaklaşımlar hem de toplumsal gelişmeler bu konuda din eğitimine yeni imkânlar sunmakta ve dinî danışmanlık her iki alanın buluşma noktası olarak önem kazanmaktadır. Din eğitimi alanında öteden beri yapılan konuyla ilgili çalışmaların yenileriyle desteklenmesi, bu imkânın doğru yönde değerlendirilebilmesine katkıda bulunacaktır. In recent times, reconstruction of curricula in Faculties of Theology has often come into question and recommendations have been made about setting up new academic sections in these faculties. Religious social services relate these recommendations. The main subject of this article covers such recommendations and the relationship between psychotherapy and religious education based on these recommendations. The basis of these arguments for this relationship is related to the relationship between psychotherapy and religion. Therapists recognize that they should accept religion throughout the therapeutic processes especially in the cases related to death anxiety although Freud’s views on religion is the reason about the impossibility of religion, indirectly religious education, in this method. There are therapists accepted to this relation in Turkey. Both optimistic approaches and social progress provide opportunities for religious education in this issue. Religious counseling, therefore, gains importance as a meeting point of both fields. Past research on religious education is supported by recent researches which support the opportunity of combining the fields of Psychotherapy and Religious Education.
İlahiyat Tetkikleri, 2019
Bu çalışma, dinî boyutun dâhil edildiği psikolojik danışma sürecinin üniversite öğrencilerinin psikopatolojik düzeylerini gidermede etkili olup olmadığının sınanması amacıyla yapılmıştır. Araştırma, Mardin Artuklu Üniversitesine bağlı farklı birimlerde lisans düzeyinde öğrenim gören on beş öğrenci ile gerçekleştirilmiştir. Bu öğrencilerden yedisine bireysel psikolojik danışma; sekizine ise dinî boyutun dâhil edildiği bireysel psikolojik danışma uygulanmıştır. Deneklerin seçilmesinde ve uygulamanın etkililiğini ölçmede Kısa Semptom Envanteri (KSE) kullanılmıştır. KSE, psikolojik danışma müdahalesinden önce, müdahale süreci bittikten hemen sonra ve son test uygulandıktan 6 ay sonra danışanlara uygulanmıştır. Psikolojik danışma müdahalesinin danışanların psikopatolojik düzeyleri üzerindeki etkisini test etmek amacıyla toplanan veriler, SPSS 21.0 paket programı kullanılarak çözümlenmiş ve MannWhitney U ve Wilcoxon İşaretli Sıralar Testleri kullanılarak analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda dinî boyutun dahil edildiği bireysel psikolojik danışma uygulamasının üniversite öğrencilerinin psikopatoloji düzeylerini düşürmede kalıcı bir etkiye sahip olduğu ve somatizasyon, obsesif- kompulsif düşünceler, depresyon ve anksiyete alt boyutları ile genel psikopatoloji düzeyini düşürmede bireysel psikolojik danışmadan daha etkili olduğu saptanmıştır. This study was conducted to test whether the psychological counseling process, including the religious dimension, is effective in eliminating the psychopathological levels of university students. The research was conducted with fifteen students studying at undergraduate level at different departments of Mardin Artuklu University. Seven of these students were applied individual psychological counseling; and eight individuals were applied psychological counseling including religious dimension. Brief Symptom Inventory (BSI) was used to select subjects and to measure the effectiveness of the application. The BSI was administered to counselors immediately before the psychological counseling intervention, immediately after the intervention period was over, and 6 months after the last test was administered. The data collected to test the psychological counseling intervention on the psychopathological levels of the clients were analyzed using the SPSS 21.0 package program and the Mann-Whitney U and Wilcoxon Marked Ranks tests were used. As a result of the research, it was determined that the individual psychological counseling application which included the religious dimension had a permanent effect on the decrease of the psychopathology levels of the university students, and that it was more effective than the individual psychological counseling without lowering the general psychopathology level with somatization, obsessive-compulsive thoughts, depression and anxiety sub-dimensions.
Journal of Ibn Haldun Studies, Ibn Haldun University, 2021
Öz: Psikoloji bilimi 1700'lü yılların ikinci yarısından itibaren ortaya çıkmış ve dini alanda meydana gelen boşluğu doldurma gibi bir işleve sahip olmuştur. Modern psikolojinin çıkış noktasını ilk günah öğretisi ve batının insana karamsar bakış açısı oluşturmuş bu yüzden de insan muammasını anlama noktasında sorunlar yaşanmıştır. İnsanı doğru çözümleyememe beraberinde yanlış reçetelerin ortaya çıkmasına yol açmıştır. Ancak transpersonel psikoloji ve sonrasında pozitif psikoloji yaklaşımının ortaya çıkmasıyla birlikte manevi alana yönelmenin önemli olduğu anlaşılmıştır. Bu süreçten sonra Taoizm ve Hinduizm merkezli kadim manevi geleneklerin psikolojik terapi ve iyi oluşta kullanılmaya başlandığı görülmektedir. Ancak İslam maneviyatı ile ilgili çalışmalar psikoloji sahasında uzun yıllar yapılmamıştır. Bu noktada Malik Badri'nin ve Rajhid Skinner'in İslami Psikoloji kapsamındaki çalışmaları, Robert Frager'in sûfî terapi ile ilgili teorik ve pratik çalışmaları, Mustafa Merter'in nefs psikolojisi kapsamında yaptığı teorik ve pratik çalışmalar ve rüya analizi çalışmaları ile Erciyes Üniversitesi öncülüğünde 2014 yılında başlatılan Maneviyat Psikolojisi sempozyumları önem arzeden çalışmalardır. İslam dünyasında psikoloji ile ilgili çalışmaların tarihine baktığımızda El Kindi ile başlayan süreçte, ilk Müslüman psikiyatrist olarak görülen Belhî'nin kaygı ve depresyon terapisi ile ilgili çalışmaları, İbni Sina ve Farabi'nin çocuk ve ergenlik psikolojisi ile ilgili tespitleri, Gazali'nin Davranışçı Psikolojinin önemli ismi Skinner'den asırlar önce şartlı refleks teorisini ortaya atması, Mevlânâ'nın Mesnevisinde çağları ve psikoloji bilimini de aşan hikâye ve yorumları, İbrahim Hakkı Erzurumî'nin Marifetnâme'de tıbbi ve psikolojik tespitleri, Abdürrezzak Kâşâni'nin tefsirinde modern psikolojinin insan tasavvurunu aşan tanımlamaları ve tespitleri psikolojinin İslam dünyasında aslında yeni olmadığını göstermektedir. Uzun yıllar İslam'a ve Müslüman ilim insanlarına soğuk duran modern psikolojinin kendisi için de önemli olan bu değerleri araştırıp istifade etmesinin vakti çoktan gelmiştir. Kur'an'ın nefs, kalp ve ORC-ID: M. Atak 0000-0003-2913-411X * Bu çalışma İbn Haldun Üniversitesi tarafından 20-21 Aralık 2019 tarihinde İstanbul'da düzenlenen "Uluslararası İslam'da Medeniyet Bilimleri Tarihi Sempozyumu" adlı bilimsel etkinlikte sunulan bildirinin gözden geçirilmiş halidir.
Ruh Sağlığı Din İlişkisi Araştırmalarına Bir Bakış
In this study, I tried to examined the processes which are influential on the negative results of related some studies and the positive results on altered studies which are conducted about the sanity and religion relationship. Besides, it is tried that fixing theorically the reasons of differentation of results. It is determined that it is affected to occure different results concerning with the subjects that given meanings to concepts such as “ sanity”, “piety”, “signs of piety” ect. and the demographic, personal and environmental features of test subjects which shop around on them in the framework of content of these concepts.