Türki̇ye İle Oecd Ülkeleri̇ Arasindaki̇ Diş Ti̇careti̇n Marshall-Lerner Kurali Çerçevesi̇nde İncelenmesi̇ (original) (raw)
Related papers
Türk Diş Ti̇caret Yapisi Ve Rekabet Gücünün Oecd Ülkeleri̇ İle Karşilaştirilmasi
Eurasian Econometrics Statistics & Emprical Economics Journal
Günümüz küresel ekonomi şartlarında, ülkelerin rekabet gücünün ve etkinliğinin artırmasının yolu üretken olmasının yanı sıra ürettiği ürünleri ihraç edebilmesine bağlıdır. Ülkenin ihracat gücünün, sürdürülebilir ekonomik büyümesi üzerine önemli katkısı olduğu yönünde yaygın bir inanış vardır. Bu nedenle ülkeler uluslararası ticaret ve pazar paylarını artırma yönünde çaba göstermektedirler. Elde edilen ihraç gelirleri ekonomik büyümeye katkı sağlamasının yanı sıra ülkede alt yapı, sağlık, eğitim ihtiyaçlarının karşılanmasına ve sosyal refahı sağlamaya yönelik yeni yatırımlar yapılmasına olanak sağlayacaktır. Bu çalışmada 2000 - 2009 dönemine ait ihracat yapısı ile ilgili değişkenlerden yararlanılarak Türkiye’nin dış ticaret yapısı ve rekabet gücü, kurucusu bulunduğu OECD ülkeleri ile karşılaştırılmaktadır. Analizde veri bütünlüğü sağlanan 31 ülke ve uluslararası alanda ülkeleri karşılaştırma amaçlı kullanılan dokuz adet dış ticaret rekabet endeksi kullanılmaktadır. Karşılaştırmada ço...
Türki̇ye İle Di̇ğer Türk Cumhuri̇yetleri̇ Arasinda Diş Ti̇careti̇n Geli̇şi̇mi̇: 2000-2017 Dönemi̇
2019
SSCB’nin 1990’li yillarin basinda yikilmasiyla birlikte Turkiye ile etnik, dini, tarihi ve kulturel baglari bulunan Azerbaycan, Kirgizistan, Ozbekistan, Turkistan ve Kazakistan kapali ve sosyalist bir ekonomik sistemden cikmis ve bagimsizliklarini kazanmislardir. Kendilerine ortaklar ve modeller aramaya baslayan bu ulkeler 25 yildir uluslararasi alanda kendilerini ilk taniyan ve benzer degerlere sahip olan Turkiye ile bircok alanda isbirligi icinde bulunmaktadirlar. Bu calismada 2000-2017 yillarini kapsayan, Turkiye ile Turk Cumhuriyetleri arasindaki dis ticaret iliskiler incelenerek bolge ulkelerinin dis ticaretlerinin yonu, olcegi ve sektorel dagilimi genel olarak ortaya konulmaya calisilmistir.1990’li yillarin basindan itibaren dis ticarette liberalizasyona yonelen Turk Cumhuriyetleri ile Turkiye arasindaki ticari iliskiler surekli gelisme gostermektedir. Ancak ulkelerin sahip oldugu potansiyel dikkate alininca dis ticaret iliskilerinin olmasi gerekenin cok altinda yer aldigi go...
Finans Ekonomi ve Sosyal Araştırmalar Dergisi
Ekonomik dinamiklerin değişimi dikkate alındığında döviz kurlarının gelişmekte olan ekonomilerde var olan etkisinin azımsanamaz olduğu görülmektedir. Özellikle 1980 sonrası pek çok gelişmekte olan ekonominin uyguladığı dışa yönelik büyüme modelinde dış ticaret dengesi önemli bir değişkendir. Bu bağlamda, çalışmada Türkiye ekonomisinde 1980 sonrası uygulanan dış ticarete dayalı büyüme modeline göre 2001'de yaşanan ekonomik krizin döviz kurları ve dış ticaret dengesi incelenmiştir.
Türki̇ye İle Gürci̇stan Arasindaki̇ Diş Ti̇careti̇ni̇n Sektörel Anali̇zi̇
Uluslararası İktisadi ve İdari İncelemeler Dergisi, 2018
Bu çalışmada Türkiye'nin Gürcistan pazarındaki rekabet gücü analiz edilmeye çalışılmış, iki ülke arasında imzalanan Serbest Ticaret Anlaşmasının (STA) rekabet gücüne etkileri üzerine odaklanılmıştır. Analizde Uluslararası Standart Ticaret Sınıflandırması'na (SITC-3) ait veriler kullanılarak Açıklanmış Karşılaştırmalı Üstünlükler Endeksi (AKÜ) hesaplanmıştır. Analiz sonuçlarına göre, STA öncesi dönemde Türkiye, 2 ve 3 numaralı mal grupları hariç, diğer mal gruplarının tamamında rekabet üstünlüğüne sahip iken, bu durum STA sonrası dönemde devam ettirilememiştir. Türkiye'nin Gürcistan pazarında 1, 5, 6 ve 7 numaralı mal gruplarında avantajlı konumda olduğu; 0, 2, 3, 4, 8 ve 9 numaralı mal gruplarında ise dezavantajlı konumda olduğu analiz sonuçlarından elde edilebilmektedir. Ayrıca STA sonrası iki ülke arasındaki ticarette uzmanlaşmaya gidildiği görülmektedir. Ayrıntılı analizde ise SITC-3 basamak 2 verileri kullanılmış ve iki ülke arasında toplam 66 mal grubunun AKÜ endeks değerleri hesaplanmıştır. Buna göre, Türkiye'nin 43 adet mal grubunda Gürcistan'a karşı karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olduğu; 23 adet mal grubunda ise karşılaştırmalı üstünlüğe sahip olmadığı tespit edilmiştir.
Küreselleşme Süreci̇nde Diş Borçlarin Diş Ti̇caret Üzeri̇ne Etki̇si̇ : Türki̇ye Örneği̇
Bingöl Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 2020
Küreselleşme ile beraber artan uluslararası sermaye akımları, ekonomik gelişimlerini kendi sermaye birikimleri vasıtası ile gerçekleştiremeyen gelişmekte olan ülkeler için birçok fırsatı da beraberinde getirmiştir. Söz konusu fırsatlardan en önemlisi ise dış borçlanmalardır. Dış borçlanmaların fırsat olarak kabul edilmesi ise bu türden kaynakların ekonomik büyümeye yönelik harcamalarda kullanılması ile paralellik arz etmektedir. Bundan yola çıkılarak hazırlanan çalışmada, 1980'li yıllardan itibaren ihracata dayalı büyüme stratejisi benimseyen ülkelerden biri olan Türkiye'de, dış borçlanmaların dış ticaret üzerindeki etkileri araştırma konusu edilmiştir. Zaman serisi ekonometrik yönteminin kullanıldığı ampirik çalışmada, 1980-2018 dönemleri arası yıllık veriler kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlar, Türkiye'nin elde ettiği dış borçların, ülkenin hem ithalatı hem de ihracatı üzerinde pozitif ve istatistiki olarak anlamlı bir etki oluşturduğunu göstermiştir. Çalışmaya kontrol değişken olarak dahil edilen doğrudan yabancı yatırım girişlerinin ise dış ticaret üzerine istatistiki olarak anlamlı bir etkisinin olmadığı görülmüştür.
Erciyes Akademi, 2021
Seksenli yıllardan bu yana hız kazanan küreselleşme sürecinin ülkelere, siyasi, iktisadi ve kültürel hedeflerini gerçekleştirme yolunda büyük fırsatlar sunduğu açıktır. Ülkeler siyasi iktisadi veya güvenlik amaçlı entegrasyonlara dâhil olmakta veya çeşitli açılımlar gerçekleştirerek manevra alanlarını genişletmek istemektedirler. 'Yeniden Asya Açılımı' bu çerçevede Türkiye'ye tarihi ve kültürel bağlarını güçlendirmenin yanında, önemli aktörlerin bulunduğu geniş bir nüfuz alanında birtakım riskler ve fırsatlar sunmaktadır. Özelde Şanghay İşbirliği Örgütü üyeleri, genelde ise art bölgelerindeki güçler dikkate alındığında etnik, dini, siyasi, iktisadi çeşitlilikten oluşan geniş bir yelpaze söz konusu olmaktadır. Bu durum, Türkiye'nin bölgedeki menfaatleri açısından risk teşkil edebileceği gibi uygun stratejiler geliştirilmesi halinde avantajlar da sunabilecek niteliktedir. Burada 'Yeniden Asya Açılımı' Şanghay İşbirliği Örgütü ülkeleriyle olan ticari ilişkiler özelinde Türkiye-Asya bölgesi geneline taşınacak; yapılabilirliği tartışılacaktır
İhracatin Ni̇teli̇ği̇ndeki̇ Artişin Diş Ti̇caret Haddi̇ne Etki̇si̇: Türki̇ye Anali̇zi̇
2018
Bir ulkede uretilen urunlerin karmasiklik duzeyinin artmasi, uluslararasi ticarette ulkenin rekabetciligi ve elde ettigi katma degeri arttiran onemli bir unsurdur. Turkiye yogunlukla orta dusuk ve dusuk teknoloji duzeyinde ihracat yapmaktadir. Calismada ekonomik karmasiklik endeksinin orta siralarinda yer alan Turkiye’nin dis ticaret kompozisyonundaki urun karmasikliginin ve niteliginin artmasinin dis ticaret hadlerine etkisinin analiz edilmesi hedeflenmistir. Bunun yani sira Turkiye’nin ihracat uretiminde kullanilan ithal hammadde ve ara mamul girdisinin yogun olmasi sebebiyle ithalat degiskenin de dis ticaret hadlerine etkisinin analiz edilebilmesi icin modele dâhil edilmistir. Calismada 1995-2015 yillik verileri kullanilarak Turkiye Ekonomik Karmasiklik Endeksi ( Economic Complexity Index, ECI) ve ithalat degiskenlerinin dis ticaret hadleri uzerindeki etkisi Zivot ve Andrews (1992) yapisal kirilmali birim kok testi ve Johansen Esbutunlesme Testi (1990) ile analiz edilmistir. Cal...
Türki̇ye Ve Irak Arasindaki̇ Diş Ti̇careti̇n Çeki̇m Modeli̇ İle Anali̇zi̇
2019
Liberalization is one of the phenomenon which show its effect in the world in the last fifty years. In this regards, export and import volume of the world is increasing gradually. Since the foreign trade has a significant place for the world economy, factors affecting foreign trade has gained importance. In this context, Augmented Gravity Model, which associate distance between countries with foreign trade, measures effect of distances between countries on foreign trade and has begun to be popular in recent times, is the main subject of the study. Objective of the study is to analyze Turkey’s and Iraq’s export, import and total foreign trade volume by using augmented gravity model for the period of 1990-2016. The explanatory variables are Turkey’s, Iraq’s and their partner countries’ economic size, economic size similarity, relative factor endowment, populations, distance between capital, and common border dummies. The dependent variables are Turkey’s and Iraq’s export, import and f...
DergiPark (Istanbul University), 2023
Bu çalışmada reel efektif döviz kurunun, ürünlerin teknoloji yoğunluğuna göre sınıflandırılmasıyla ulaşılan imalat sanayi ihracat ve ithalat verileri üzerindeki etkisi incelenmektedir. Bu kapsamda, Türkiye için 1996-2018 dönemine ait çeyreklik verilerin dikkate alındığı çalışmada, reel efektif döviz kurunun yüksek, orta-yüksek, orta-düşük ve düşük teknolojili ürün gruplarının ithalat ve ihracatı üzerindeki etkisinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda; ilgili değişkenler arasındaki ilişkinin tespiti için VAR analizi kapsamında Johansen eşbütünleşme, Toda-Yamamoto nedensellik testi, etki tepki fonksiyonu ve varyans ayrıştırması yöntemlerinden faydalanılmıştır. Analizlerden elde edilen bulgulara göre; ihracat açısından yüksek teknolojili ürünlerin diğer teknoloji ürünlerine kıyasla, ithalat açısından ise yine yüksek teknolojili ürünlerin düşük teknolojili ürünlere kıyasla reel efektif kura ve şoklarına daha duyarlı olduğu ifade edilebilmektedir. Ayrıca; orta-düşük teknoloji düzeyi hariç, ürünlerin teknoloji düzeyi arttıkça ithalatın kur esnekliğinin arttığı gözlemlenmektedir. Dolayısıyla; Türkiye için reel efektif kurun, imalat sanayi dış ticareti üzerindeki etki derecesinin teknoloji yoğunluğuna göre değiştiği söylenebilmektedir. Toda-Yamamoto nedensellik analizine göre ise ihracat modellerinin hiçbirinde reel efektif kur ile ihracat arasında nedensel bir bağa rastlanmazken ithalat modellerinde, orta-yüksek teknoloji hariç diğer teknoloji düzeylerinde kurdan ithalata doğru nedensellik ilişkisi tespit edilmiştir.
2012
Bu calismada, Turkiye'deki cari islemler aciginin surdurulebilirligi; 19922012 donemi verileriyle iki farkli model kullanilarak analiz edilmistir: Birinci modelde, dis âlem gelirleri (ihracat, hizmet gelirleri, transfer odemeleri ve dis borc faiz geliri) ve dis âlem giderleri (ithalat, hizmet giderleri ve dis borc faiz odemeleri) serileri kullanilarak, zamanlararasi dis denge kisiti yaklasimiyla; ikinci modelde toplam yurtici tasarruf ve yatirim serileri kullanilarak, zamanlararasi optimizasyon yaklasimiyla, Johansen es-butunlesme yontemiyle test edilmistir. Analizde “guclu ekonomiye gecis programi” nin etkilerini gormek amaciyla, 1992-2012 donemi, iki alt donem ve tam donem olarak arastirilmistir. Sonuc olarak; Turkiye’de ilgili donemde cari islemler aciginin zayif formda surdurulebilir oldugu tespit edilmistir