Türkiye Türkçesi Ağızlarında Öteki'yi Etiketleme (original) (raw)
Related papers
Tasavvuf Geleneği̇nde “Öteki̇” Algisi
Ondokuz Mayıs Üniversitesi İlahiyat Fakültesi Dergisi, 2015
The main purpose of this article is to deal with the search for truth in the tradition of Sufism and to examine their approaches to various faiths. For his purpose, it gives some examples in terms of relationship of Muslim mystics with various followers of faiths in the history of Sufism and then, it sets forth the theoretical basis of the subject based on the views of Ibn Arabi and Mawlana Jalal al-Din Rumi
Tunceli'de Öteki Olmak: "Öteki"nin "Ötekisi"ne Bakışı Üzerine Bir Alan Araştırması (2018)
TURKISH STUDIES - SOSYAL BİLİMLER, 2018
Bu çalışma, farklı nedenlerle Tunceli’de yaşayan ve Tuncelili olmayanlar üzerine yapılmıştır. Çalışmanın temel amacı, bu kişilerin “öteki” olmayı nasıl algıladıkları ile bir “öteki” olarak kentte yaşadıkları sorunları ortaya çıkarmaya yöneliktir. Bu araştırmanın verileri, 175 kişiye uygulanan anket çalışmasından elde edilen sonuçlara dayanmaktadır. Tüm anketler, 2017 yılının Ocak ve Şubat aylarında yapılmıştır. Çalışmanın temel kavramını oluşturan “ötekilik” meselesi, cinsiyet, kimlik, dil, inanç, siyasal görüş, meslek vb. kategorilerde ele alınmıştır. Ötekilik ya da ötekileştirme esasen, kimlik, dil, inanç vb. farklılıkların insanlar tarafından sıradanlaştırılması, belli bir süre sonra bu farklılıkların doğal, kalıcı, içkin farklılıklarmış gibi algılanmasına dayanır. Üstelik her kimliğin, bir toplumsal süreç sonucunda ortaya çıktığını, kültür aşamalarında inşa edildiğini ve meşru olduğunu görmezden gelen ötekileştirme durumu, geniş genellemeler, ilgisiz çıkarımlar ve katı önyargılarla doludur. Böylelikle “öteki” kavramıyla ifadesini bulan kişiler, kitlenin/grubun genel yargısında değiştirilmesi güç bir yer işgal etmeye başlarlar. Bu yer, benzerlikler karşısında farklılıkların ikamet ettiği, biz’e karşı onlar’ın tanımlandığı, bazen kalın sınırlarla çevrili bir kültürel alanı kapsar. Dolayısıyla, Tunceli gibi ufak bir şehirde “öteki olmak”, bir takım sosyolojik gerçekleri de içerisinde taşımaktadır. Netice itibarıyla bu çalışmanın odaklandığı nokta, Tunceli’de “öteki” olarak yaşadığını düşündüğümüz insanların bu sosyolojik gerçekliklerine temas edebilmek, böylesi bir “ötekilik” durumunun günlük hayatta nasıl ve hangi şekillerde yaşadığını keşfedebilmektir.
2020
Bir kült haline gelmiş, post modern bilimkurgu filmlerinden olan Blade Runner (1982) bugün halen sorguladığımız birçok etik sorunsalını ele almakta, var ettiği imgelerle de Levinas’ın ötekisini “Replicant” olarak ete kemiğe bürünmüş bir halde bize sunmaktadır. 2019 yılında geçen olayları anlatan film, oldukça üstün yeteneklere sahip, insana özdeş olarak üretilmiş robotlardan bahsetmektedir. Dünya dışında oldukça tehlikeli işler için üretilen bu robotlar, uzayda “tehlikeye atılabilecek”, “ölümüne göz yumulabilecek” biyolojik-robotlar olarak “Replicant” başlığı altında, öteki olmak için insan eliyle üretilmişlerdir. Keşif ve kolonileşme süresi boyunca köle olarak kullanılmaktadırlar.
Bir Kimlik İşaretleyicisi Olarak Dil ve Trabzon Ağızlarında Arkaik Hususiyetler
2015
Bugun Trabzon agizlarinda olcunlu dile nispetle dilde yadirganabilecek bazi ses ve sekil ozellikleri ile birtakim soz varligi unsurlari arkaik yapilar uzerinden aciklanabilecek durumdadir. Kelime basindaki “g”lerin “k”, “d”lerin “t”, “b”lerin “p” olmasi; duzluk yuvarlaklik uyumunun ihlali; /ng/ sesinin durumu; on seste b- unsuzunun korunmasi; ek fiilin devrik kullanimi; ikili fiil bicimleri bu minvalde sayilabilir. Bu durumda Trabzon agizlari, Eski Turkce ile iliskilendirilebilecek ses ozelliklerini muhafazasi, Turkcenin tarihsel surecte gecirdigi degisme ve gelismelerin farkli zaman dilimindeki izlerini kismen tasi- masi bakimindan dikkat cekici bir mahiyet arz eder. Soz konusu malzemenin Trabzon agizlarini, soz varligi ve ses ozellikleri itibariyle Turkceye mahsus arkaik zamanlara baglar. Kitle iletisim araclarinin tartisilmaz etkisi ve egitim olanaklarinin yayginligina ragmen Trabzon agizlari, tarihsel surecte Turkcenin gecirdigi turlu degisme ve gelismeleri bir arada barindiran ...
Batı Edebiyatında "Öteki" Olgusu ve Nedenleri veya
Batı kültür dünyası, Haçlı Savaşları'nda Avrupalı olmayan Öteki'ni doğrudan tanıma fırsatı buldu. Bu tanıma sonucunda yazar ve şairler, başta kilise ve yöneticilerinin yönlendirmesi olmak üzere çeşitli nedenlerle, Öteki'ni edebiyatın konusu yaptı ve yapmaya da devam ediyor.
Yeni Türkiye Dergisi (Kazakistan Özel Sayısı- 124. Sayı) , 2022
Karşılaştırmalı çalışmalar özellikle dilcilik alanında büyük bir öneme sahiptir. Çalışmamızda Türkiye Türkçesinin Batı Grubu Ağızları içinde yer alan Antalya ağızlarının söz varlığı, Kıpçak grubu Türk dillerinin en önemlilerinden biri olan Kazakça ile karşılaştırılmıştır. Sözcük, deyim ve atasözü düzeyinde -genel Türk dili eğilimleri dışında- birçok ortak unsur bulunmuştur. Antalya ağızları elbette bir Oğuz ağzıdır. Ancak fonetik, morfolojik ve leksik bağlamda Kıpçakça denilebilecek unsurlar da taşımaktadır. Bu unsurların yazı dili öncesi Oğuz - Kıpçak dil birliği döneminin kalıntıları olabileceği de düşünülebilir. Bilindiği gibi Dîvânu Lugâti’t-Türk’te ortak dil özellerine en çok değinilen Türk boyları Oğuzlar ve Kıpçaklardır. Antalya ağızları ile Kazakçada leksik açıdan ortaklaşan unsurlara birkaç örnek vermek gerekirse: kösül- “ayak uzatmak, sereserpe uzanmak” eylemi, Ölçünlü Türkiye Türkçesinde bulunmazken Kazakçada kösil- biçiminde yer alır. Bu eylemden hareketle ölçünlü dildeki “Ayağını yorganına göre uzat!” atasözü, Antalya ağızları içinde yer alan Manavgat ağzında “Yorganıŋa göre kösül!” biçimindedir. Bu atasözünün Kazakçadaki muadili ise: “Körpeŋe karay kösil!” biçimindedir. Bir başka örnek ise şöyledir: yėrle- “(ölüyü) toprağa vermek, defnetmek” eylemi, Türkiye Türkçesi yazı dilinde bulunmazken Kazakçada bilindik fonetik değişimlerle jerle- biçimini alır. Bu durum, Türkiye Türkçesi ağızlarının onun içinde de Antalya ağızlarının zenginliğini göstermektedir. Bu çalışmada günümüz Türkiye Türkçesi yazı dilinde kullanılmayan veya fonetik açıdan farklılaşan sözler Kazakça ile ortaklıkları temelinde ele alınmıştır.
Türki̇ye Türkçesi̇ Ağizlarinda Çokluk Ekleri̇
The Journal of Academic Social Science Studies, 2017
Yazı dilimizde olduğu gibi Türkiye Türkçe si ağızlarında da çokluk e kle r ve kelime le rle ifade e dilme kte dir. İsimle rin çokluğu yapılırke n Türkçe nin yaygın ve te me l çokluk e ki +lar +le r ve onun fone tik varyantları kullanılmaktadır. +lAr e kinde n başka ge ne l Türkçe de çokluk kavramı ifade sinde kullanılan e kle r olarak +DAş, +gil, +k, +lº, +lºk, +mAn,-ºş,-k,-ºz,-sºnºz,-ºn/-ºnºz,-lAr, +mºz,-nºz, +lArI vb. gibi e kle r sayılabilir. Bir kısmı Türkiye Türkçe si ağızlarında da kullanılan bu e kle rde n bazıları isimle re ge le re k e kle ndiği ismin çokluğunu oluştururke n bir kısmı e kle ndiği ke lime yle ilgili olanların çokluğunu göste rme kte dir. Bazı e kle r de fiille re ge le re k ya fiilde n ye ni fiil türe tir ya da fiille rin çe kimle nme si sırasında fiilin bildirdiği e yle mi yapan şahısların çokluğunu göste rme k üze re kullanılırlar. Ağızlar üze rine yapılan yükse k lisans ve doktora çalışmalarında, ya yınlanan bazı ağız çalışmalarında ±lAr çokluk e kinin çe şitli se s olaylarına bağlı olarak +lar +le r yanında-la,