Прыпіскі рэлігійнага зместу на старонках мінскага тэфсіра 1686 г. (Р214): спроба моўнага і релігіязнаўчага аналізу // Беларусь і цюркска-ісламскі свет, Мінск 2015, с.116-125 (original) (raw)
Related papers
The religious language or languages? The cohabistation of two codes in the domain of religion in Vershina – a Polish village in Siberia. Summary: People coming from Little Poland had settled in Vershina – a village located 130 km Northwards from Irkutsk, in the beginning of the 20th century. During one-hundred-year history of Vershina, the role of Polish dialect and Russian language was changing, according to the political, economical, language and cultural situation of the community. The author is considering the relationships between both codes in the domain of religion. There are different factors influencing the language and cultural situation of the group of our interest. According to the observations and results of the researches made so far, the use of two languages in the domain of religion may be considered as a kind of cultural hybrid. It is difficult to predict the future of both religious languages in Vershina, but the present state shall survive for at least several years. key words: language of religion, diglossia, Polish dialect, Russian language, minority, Siberia, assimilation, identity, revitalisation
Звароты Мітрапаліта Варшаўскага Дзіянісія на беларускай мове ў міжваенны перыяд
2020
У публікацыі друкуюцца і суправаджаюцца каментарыямі матэрыялы па гісторыі Праваслаўнай Царквы ў Польшчы міжваеннага перыяду. У навуковы зварот уводзяцца адозвы, лісты і пасланні Мітрапаліта Варшаўскага Дзіянісія да паствы і духавенства на беларускай мове. Дадзеныя дакументы – узор і асобная сфера ўжывання беларускай мовы ў аўтакефальнай Польскай Праваслаўнай Царкве перыяду 1921–1939 гг. Апублікаваныя матэрыялы будуць карысныя і цікавыя для даследчыкаў агульнай, айчыннай і царкоўнай гісторыі адзначанага перыяду, філолагаў, багасловаў і ўсіх, хто цікавіцца гісторыяй Праваслаўнай Царквы на Беларусі.
Гермес Трисмегіст у культурно-релігійному просторі Slavia Orthodoxa: письмова традиція
Skhid, 2016
Для дослідників історії ідей або дискурсу ранньомодерної доби культурного середовища Slavia Orthodoxa давно вже стала звичною парадоксальна на перший погляд ситуація, коли основними джерелами інформації про будь-яке вчення є богословські трактати або тексти із релігійним змістом. Кардинальні зміни в інтелектуальному середовищі православних книжників відбулися в XV ст. і пов'язані були зі світоглядною кризою. Такий поворот став можливим лише після падіння Візантійської імперії в 1453 р. Це стало причиною притоку нових текстів та ідей до Західної та Східної Європи, у тому числі до Великого князівства Литовського. Однією із цих ідей було вчення герметизму. Першим, хто переклав праці герметичного корпусу з давньогрецької мови латиною, був італійський натурфілософ Марсіліо Фічіно в 1461 р.
Acta Albaruthenica, 2022
We are talking about grammatical innovations in the Belarusian language: the competition of the forms дзіцятка (infant) and дзіцяткі in the genitive singular, the declinable form Езуса (Jesus) and the non-declinable form Езус in the context: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус (Saint Therese of the Child Jesus). Thus, we analyze the usages such as святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, which take place in the Belarusian-language Catholic discourse. We identify several possible reasons for choosing the form *дзіцяткі instead of дзіцятка: 1) uni ication of the ending by analogy with the form of the native singular of дзіцяці; 2) interference effect of the Russian language; 3) aligning the paradigm according to the principle of the feminine gender with the ending-i in the initial form. We tend to explain the use of the non-declinable form Езус through a tendency towards language analytism, syntagmatic relations within the gram matical structure, and the desire to avoid unwanted syntactic homonymy. *** [У артыкуле аналізуюцца граматычныя інавацыі ў беларускай мове: канкурэнцыя формаў дзіцятка і дзіцяткі ў родным склоне адзіночнага ліку, скланяльнай формы Езуса і нескланяльнай формы Езус ў кантэксце: святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса. Такім чынам, мы аналізуем ужыванні накшталт святая Тэрэза ад Дзіцятка Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцятка Езус, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езуса, святая Тэрэза ад Дзіцяткі Езус, якія маюць месца ў беларускамоўным каталіцкім дыскурсе. Мы выяўляем некалькі магчымых прычын выбару формы *дзіцяткі замест дзіцятка: 1) уніфікацыя канчатку па аналогіі з формай роднага склону адзіночнага ліку дзіцяці; 2) інтэрферэнцыйнае ўздзеянне рускай мовы; 3) выраўноўванне парадыгмы па прынцыпе жаночага роду з канчаткам -я ў пачатковай форме. Ужыванне нескланяльнай формы Езус мы схільныя тлумачыць праз тэндэнцыю да аналітызму, сінтагматычныя адносіны у межах граматычнай канструкцыі, імкненне пазбегнуць непажаданай сінтаксічнай аманіміі.]