Türkiye’de OSB’lerin Dönüşümü: Çerkezköy OSB Yenilik Merkezi Tasarımı ve Kurulması (original) (raw)

2022, Türkiye’de OSB’lerin Dönüşümü: Çerkezköy OSB Yenilik Merkezi Tasarımı ve Kurulması

Çerkezköy OSB Yenilik Merkezi’nin faaliyete geçirilmesiyle birlikte OSB’nin ve bölgesel yenilik sisteminin sanayi ve teknoloji üssü haline gelmesi ve firmaların rekabet gücünün artırılması amaçlanıyor. “Türkiye'de Organize Sanayi Bölgelerinin Dönüşümü: Çerkezköy OSB Yenilik Merkezi Tasarımı ve Kurulması” kitabı, gerek Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı, gerekse ekosistemdeki diğer aktörler ve sanayicilerin görüşleri ve pilot uygulamalar ile alandaki rapor ve çalışmaların geliştirilmesi ve güçlendirilmesine katkı sağlıyor. Bu yayın, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından desteklenen, Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı ile UNDP iş birliğinde yürütülen “OSB’lerde Teknoloji Geliştirme Projesi” çerçevesinde hazırlandı. Bu çalışmanın amacı Çerkezköy OSB’de kurulması planlanan yenilik merkezinin kuruluşu ve sürdürülebilirliği için fiziksel, beşerî sermaye ve iktisadi bir zeminin olup olmadığını anlamak ve YM’nin stratejisi ve yol haritasını belirlemektir. Bu çerçevede ilk olarak başta TÜİK olmak üzere çeşitli kurumlardan temin edilen istatistiksel veriler ışığında Çerkezköy OSB’nin mevcut durumu içinde yer aldığı Tekirdağ ili ve Çerkezköy ilçesi bağlamında -verilerin bulunduğu durumlarda ilçe (Çerkezköy) bazında, bulunmadığı durumlarda ise analizler il (Tekirdağ) bazında yapılmıştır- bazı temel sosyo-ekonomik ve coğrafik göstergeler üzerinden analiz edilmiştir. Daha sonra Çerkezköy OSB’nin 2018-2022 Stratejik Planı, Çerkezköy OSB Dijitalleşme Çalışmaları 2018-2019-2020 ve Çerkezköy OSB Sürdürülebilirlik Raporu 2018 dokümanlarını ve OSB’deki 60 firmaya uygulanan anket çalışmasının verilerini kullanarak Çerkezköy OSB’nin mevcut durumu ortaya konulmuştur. Özellikle son yıllarda dijitalleşme ve sürdürülebilirlik çalışmaları adımlarına atıfla hem OSB’nin hem de firmaların fiziksel şartlarının uygun olduğu anlaşılmıştır. Çerkezköy OSB’de faaliyet gösteren firmaların çalışanları, OSB yönetimi ve firmalar açısından bir değerlendirme yapıldığında, bir diğer ifadeyle OSB’nin beşerî sermayesine bakıldığında, YM’nin hizmetlerini benimseyecek kritik bir kitlenin (hem bilgi hem de ilgi bakımından) olduğu değerlendirilmektedir. Durum analizine göre Çerkezköy OSB’deki firmaların genelde büyük ölçekli, yerli ve yaşça büyük olduğu görülmektedir. YM’nin, Çerkezköy OSB’nin 2018-2022 Stratejik Planı’nda beceriler, iş birliği ve Ar-Ge ve yenilik konularında belirlenen zayıf noktaların güçlendirilmesi için faydalı olabileceği öngörülmektedir. YM’nin stratejisi ve yol haritası bu zayıf yönlerin geliştirilmesi ve tehditlerin yönetilebilmesi için hazırlanmıştır. Bir diğer aşamada YM’nin faaliyetlerinin odağını belirlemek için Çerkezköy OSB’de 60 firmanın katılımıyla bir ihtiyaç analizi yapılmış, firmalara OSB’nin sağlayabileceği potansiyel hizmetlerin firmaların rekabetçiliğinin artmasında ne kadar önemli olduğu sorulmuştur. 5 ana başlık altında (beceri geliştirme, iş birliği geliştirme, verimlilik artırma, yenilikçiliği artırma ve diğer hususlar) 26 potansiyel hizmet alanı konusunda firmaların görüşleri alınmıştır. Sonuçta firmaların önem sırasına göre iş birliğini geliştirme, beceri geliştirme ve yenilikçiliği arttırma ile ilgili potansiyel hizmetleri önemli bulduğu görülmüştür. Bu üç alandaki gelişmelerin OSB’de bulunan firmaların Ar-Ge ve yenilikleri yönetme kapasitelerini artıracağı, bu yolla firmaların daha rekabetçi olacağı öngörülmektedir. Mevcut durum analizi ve ihtiyaç analizi sonuçlarına göre kurulması planlanan YM beceri geliştirme, iş birliği geliştirme ve yenilikçiliği artırma faaliyetlerine odaklanarak Çerkezköy OSB 2018-2022 Stratejik Planı’nda ifade edilen zayıflıkların giderilmesine yardımcı olabilir. Ancak bunun için özellikle YM’nin kuruluşu ve kısa-orta vadenin iyi planlanması gerekmektedir. Bu çalışmada son olarak YM için kısa, orta ve uzun vadeli hedefleri içeren bir strateji ve yol haritası oluşturulmuştur. Buna göre, YM için Çerkezköy OSB’nin vizyon ve misyon ifadeleriyle örtüşen bir vizyon ve misyon belirlenmiş, daha sonra bunlara uygun amaç-hedef- eylem sistematiği oluşturulmuştur. Amaçlar ve hedefler kuruluş, kısa-orta vade, orta-uzun vade ve uzun vade olarak detaylandırılmış ve hedefler çıktılarla ilişkilendirilmiştir. YM’nin kuruluşundan itibaren özellikle ilk 24 aylık süre için bir yol haritası oluşturulmuştur.