Rasim Özdenören’in “Çatışma” Adlı Hikâyesine Çatışma Yöntemiyle Bir Bakış (original) (raw)

Edebî bir metni oluşturan birçok unsur olmakla beraber denilebilir ki çatışma unsuru bunlar arasında en başta gelen ögedir. Bu sebeple anlatıların hepsinde muhakkak bir çatışma görülür. Anlatıda okurdaki merak unsurunu diri tutan, anlatıyı sürükleyici kılan, okuru metne çeken çatışma yöntemi metinlerde birbirinden farklı biçimlerde karşımıza çıkmaktadır. Fikir çatışması, kuşak çatışması, fiziksel çatışma, sosyal çatışma, içsel çatışma gibi birçok çatışma türü edebî metinlerde yer almaktadır. 1960 sonrası Türk hikâyeciliğinin özgün isimlerden Rasim Özdenören, hikâyelerinde çatışma unsurunu ustalıkla kullanan yazarlardan biridir. Köyden kente göç etmiş insanların kendilerini kente ait hissedememeleri sonucunda yaşadıkları içsel çatışma, kuşak çatışması, gelenek-modernizm çatışması gibi birçok çatışma katmanları Özdenören'in hikâye dünyasında kendisine yer bulmaktadır. Yazarın, "Çatışma" adlı uzun hikâyesinde çatışma yöntemini oldukça iyi bir şekilde kullanmış olduğu görülür. Hikâyede; nesil çatışması, içsel çatışma, fiziksel çatışma gibi farklı çatışma türleri bir araya getirilmiştir. Özdenören'in, çatışma yöntemini hikâyenin başlığı olarak da kullanması, onun bu yönteme ilişkin bilgi ve birikiminin de bir yansıması olarak göze çarpar. Çatışma Nedir? Çatışma kavramı sosyal, siyasî, edebî, tarihî, felsefî, kültürel birçok olay ve olguda farklı şekillerde karşımıza çıkmaktadır. İnsanlık tarihi bir anlamda bu çatışmaların da tarihidir. Gürsel Aytaç çatışma kavramını; "karşıt şeylerin çarpışması, tartışılmasıyla karşıt değerlerin ortaya konması (Aytaç, 2019)" şeklinde tanımlar. Birbiriyle uyuşması mümkün olmayan/görünmeyen iki düşünce, kavram, eylem karşı karşıya geldiğinde oluşan gerilim bir süre sonra bu ikililik arasında bir çatışmayı meydana getirir. Birçok sınıflandırmaya tabi tutulan çatışma olgusu basitten karmaşığa, soyut ve somut konularda, nesiller arası yaşanan problemlerde, bireyin iç dünyasında birbirine tezat duygular arasında bir uyum sağlayamadığı durumlarda, bir grubun diğer bir grupla arasında meydana gelen sözlü yahut fiili sürtüşmesinde kısacası birbirinden çok farklı boyutlarda karşımıza çıkmaktadır.