Cumhuriyet Döneminde Haymana Nüfusu: İstatistiki Veriler Üzerinden Bir Değerlendirme (1923-1950) (original) (raw)
Related papers
Tarihi Coğrafya Açısından Haymana Kazasında Nüfus (1831-1914
Tarihi Coğrafya Açısından Haymana Kazasında Nüfus (1831-1914), 2019
Araştırma sahası günümüz itibariyle Ankara ili Haymana ilçesi’ni kapsamaktadır. XIX. Yüzyılda Ankara Sancağı’nın en yoğun nüfuslu kazalarından biri olan Haymana, batıdan Sivrihisar, doğudan Bâla, güneyinden ise Konya Vilayetine bağlı Akşehir kazası ile çevrelenmekteydi. Çalışmanın amacı Ankara Sancağı’na bağlı Haymana Kazası’nın XIX. Yüzyıl ortalarındaki nüfus özelliklerini tarihsel gelişim süresi içerisinde incelemektir. Çalışma süresince 1831 yılından 1914 yılına kadar ayrı zaman dilimlerinde saha üzerinde yoğunlaşan nüfus ile ilgili araştırmaların bulguları birbirine eklenmeye çalışılmış, karşılaştırmalar yapılmış ve yapılan değerlendirmeler sonucunda yeni bulgulara ulaşılmıştır. Araştırmamızın dayandığı kavramsal temelleri ortaya koyabilmek adına öncelikle Haymana çevresi XIX. Yüzyıl tarihi coğrafya konuları için geniş bir literatür çalışması yapılmıştır. Literatür çalışması, Haymana Kazası’nın içinde yer aldığı monografik çalışmaların derlenmesi ve değerlendirilmesiyle meydana getirilmiştir. Arşiv incelemesi ve arazi çalışmalarının ardından elde edilen bilgiler ile haritalar çizilmiş, sonraki aşamada ise genel bir değerlendirme yapılarak nüfus konusunda kazanın sosyal tarihi açısından önemli bilgilerin ortaya çıkarılmasına çalışılmıştır
CHP Parti Müfettiş Raporlarına Göre Haymana Kazasının Sosyo Ekonomik Durumu (1935-1950)
CHP Parti Müfettiş Raporlarına Göre Haymana Kazasının Sosyo Ekonomik Durumu (1935-1950), 2022
Tefti Daireleri Müteaddid vilayetler bir dairei tefti iye olmak üzere, memleket tefti m nt kalar na taksim olunacak ve her m nt kada bir müfetti bulundurulacakt r. M nt ka müfetti i, o m nt kadaki mutemetler ile f rka te kilat na merbut heyetleri tefti ve murakabe eder"
2020
In 1930, an attempt was made to transition to the second multiparty life in the history of the Republic. Although the Liberal Republican Party was founded in a guided manner, it achieved significant success in a short period of time and met with the intense interest of its masses. This situation led to the confusion in the organization of Republican People's Party. The ruling party administration has decided to send delegations of deputies from the provincial organizations to eliminate the tremor caused by the Liberal Republican Party and to examine the situation in the provinces after the Liberal Party. 26 delegations were assigned to 46 provinces. Delegations served at the end of 1930 and early 1931. The delegations assigned to the provincial organization of the People's Party of the Republic sent reports to the General Secretariat of the Party, including the observations and studies. In these reports, it was revealed that there were important problems in the provincial organization of the Republican People's Party both in terms of organization and functioning of the organizations. It is also stated that the people and even the members of the party have not yet adopted the party principles and regime. The reports included many suggestions for strengthening the party organization. These proposals had been effect in the formation of the new regulation and changes in the party management.
Atatürk Dönemi Nüfus Politikası Çerçevesinde 1927 ve 1935 Nüfus Sayımlarının Karşılaştırmalı Analizi
Journal of Atatürk, 2024
Türkiye, erken Cumhuriyet Dönemi’nde muhtelif meselelerin çözümüne yoğunlaşmış olup bunlardan biri de demografik yapı/nüfus olmuştur. Nitekim Türkiye nüfusunun niceliği ve niteliği meselesi, devletin idare ve karar verme mekanizmalarına yol gösterecek argümanları ihtiva etmesi bakımından önemli görülmüştür. Bu önemine binaen, Atatürk döneminde nüfusun artırılması yönünde bir politika uygulanmıştır. Bu süreçte nüfus konusunda belirlenen amaçlara ulaşabilmek maksadıyla çeşitli icraatlar hayata geçirilmiştir. Aynı zamanda mevcut nüfusun miktarını ve niteliğini tespit etmek için ilki 1927 ve ikincisi ise 1935 yılında olmak üzere iki genel nüfus sayımı gerçekleştirilmiştir. Tüm bu malumatlar ekseninde hazırlanan makalenin konu kapsamını, Atatürk döneminde Türkiye Cumhuriyeti’nin nüfus politikası ve bu kapsamda gerçekleştirilen nüfus sayımları oluşturmaktadır. Bu iki nüfus sayımının ilk defa kapsamlı ve karşılaştırılmalı ele alındığı bu çalışmada dönemin gazeteleri ve resmi istatistik dokümanları başta olmak üzere bazı Cumhuriyet Arşivi belgelerinden ve konuya ilişkin literatürden istifade edilmiştir. İki nüfus sayımı sonucunda ortaya çıkan nüfus verileri ve bulgular, nicel ve nitel yöntemler ile ele alınarak karşılaştırmalı olarak analiz edilmiştir.
Nüfus Defterlerine Göre Hoyran Kazası nın Demografik Yapısı (1831-1847)
Cedrus, 2020
Öz: Osmanlı Devleti kuruluş döneminden itibaren vergi mükellefi şahısları tespit etmek amacıyla belli aralıklarla sayımlar yapmıştır. Klasik dönemin tahrir geleneğinin uzantısı olarak 17. yüzyılda avarız ve cizye defterleri Osmanlı Devleti'nin nüfusu hususunda fikir sahibi olmamıza imkân sağlarken 19. yüzyıla gelindiğinde ülkedeki değişim ve gelişmelere paralel olarak sayımlar yeni bir boyut kazanarak yerini daha ayrıntılı veriler elde edebileceğimiz temettuat defterlerine bırakmıştır. Tahrir, cizye, avarız ve temettuat sayımları defterleri daha ziyade vergi mükellefi tebaayı tespit mukabilinde yapılırken, çalışmamızın esasını oluşturan nüfus defterleri ise 1826'da Yeniçeri Ocağı'nın lağvından sonra yeni ordunun asker ihtiyacını karşılamak amacıyla 1830-1831 yıllarında ülke genelindeki erkek nüfusun tespiti için yapılmıştır. İmparatorluktaki bu nüfus sayımları tedrici olarak 1904 yılına kadar devam etmiştir. Bu nüfus defterleri sayımı yapılan bölgenin erkek niceliğini görmemizin yanında yaş, doğum, ölüm, eşkâl, meslek ve göç gibi nüfusun niteliğini de gösteren bilgiler ihtiva etmiştir. Çalışmamızın amacı ise 1831 ve 1847 tarih aralığını kapsayan nüfus defterindeki veriler doğrultusunda Hoyran Kazası'nın nüfusu, nüfusun bu yıllar arasındaki değişimini, askerlik durumlarını, göç, meslek ve eşkâl kayıtları gibi toplumsal özellikleri ortaya koymak ve değerlendirmektir.
Mediterranean Journal of Humanities, 2016
Öz: Osmanlı Devleti, Yeniçeri Ocağını kaldırdıktan sonra yeni kurduğu modern ordunun ihtiyaç duyduğu insan ve finansman kaynaklarını tespit etmek amacıyla 1831'den itibaren nüfus sayımları yapmıştır. Ülke genelinde yapılmaya çalışılan bu sayımlar imparatorluğun farklı bölgelerinde farklı zamanlarda uygulanabilmiştir. Modern anlamda ilk modern nüfus sayımı, başkentten uzak küçük bir kaza olan Hısnımansur'da ancak 1835 yılında yapılabilmiştir. Bu çalışma bahsi geçen sayımın verilerine göre şehirde yaşayan gayrimüslim cemaatin demografik durumunu tespit etmeyi hedeflemektedir. Bu çalışmada şehrin genel nüfusu, yaklaşık nüfusun beşte birlik kısmını oluşturan gayrimüslim cemaatinin nüfus yapısı, şehirdeki iş ve meslek kolları, gayrimüslimlerin uğraştığı meslekler ile gayrimüslim cemaatin şehrin ekonomik faaliyetleri içerisindeki konumu incelenmiştir.
Kadim 1, 2021
This study aims to determine the demographic status of urban nonmuslims of Anatolia in the first half of the sixteenth century. It surveys urban nonmuslims either sharing the same quarters with Muslims or having social and economic relations with the Muslim population. This study's primary sources are the tax registers giving information on socio-demographic aspects like the number of nonmuslim settlements and inhabitants. The article also investigates entitlements and names recorded in the registers to analyze some tendencies towards nonmuslim populations. Thus, it presents that nonmuslim groups had lived in harmony in the Ottoman Empire until the nationalism movements of the nineteenth century. Anadolu'daki şehirli gayrimüslimlerin on altıncı yüzyılın ilk yarısındaki demografik durumuna odaklanan bu çalışmanın temel kaynağını, gayrimüslimlerin yerleştikleri yerler, sayıları ve bu yerleşimlerde sâkin nüfus gibi sosyo-demografik hususlara dair bilgiler veren tahrir defterleri oluşturmaktadır. Çalışmada sicillere de müracaat edilerek burada kayıtlı isim ve unvanlardan hareketle gayrimüslim nüfusun gösterdiği eğilimler tartışılmaktadır. Müslümanlarla aynı mahalleyi paylaşan ya da onlarla sosyal ve ekonomik ilişkilere giren şehirli gayrimüslimleri ele alan makalede, on dokuzuncu yüzyılda ortaya çıkan milliyetçilik hareketleri öncesinde, Osmanlı İmparatorluğu'ndaki gayrimüslim grupların toplumsal uyum içinde yaşadıkları ortaya konulmaktadır.