“İstanbul’la Rumeli Arasında Bir İrfan Köprüsü” (original) (raw)

Abstract

20. yuzyil Turk kultur, irfan, tefekkur ve edebiyat tarihinin en onemli ve velut sahsiyetlerinden olan Sâmiha Ayverdi, roman, tarih, mensur siir, hatira, mektup, biyografi gibi nesrin hemen hemen her turunde eser vermistir. Tarih, kultur, medeniyet ve butun bunlarin bir aksi gibi dusunulebilecek olan edebiyata daima “cuz / kull”, “madde / mânâ”, “sekil / oz” gibi, birbirinden ayri gorunen ama ayri dusunulmemesi gereken unsurlar perspektifinden yaklasan Ayverdi’nin tasavvufi eserlerinin yaninda “cografyaya ve mekâna” ayri bir dikkati soz konusudur. Zira Sâmiha Ayverdi, insanoglunun uzerinde yasadigi topragin sekillendirici gucunun farkindadir ve sehirlerde, kasabalarda, insanoglunun ortaya koydugu mimari eserlerin de insanin yapici ve belirleyici kudretlerinin urunu oldugunu dusunur. Bu anlamda birbirinin devami niteliginde olan Istanbul’la Rumeli’nin de Musluman-Turk’un zevkinin, estetiginin ve insa kabiliyetinin sonucu oldugunu cesitli eserlerinde vurgular. Bu calismada Ayverdi’nin...

Loading Preview

Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.

References (9)

1. 'ünü, bütün mânâların kaynağı ve esası olan ilâhî "küll" içerisinde görmüş ve göstermiştir. Ayverdi'nin İstanbul'la Rumeli'yi terkip etmekteki, beraber ele almadaki tavrı, O'nun bu "bütünü görebilme" ve "parça"yı bütün içerisinde takdir ve tahlil etme gayretinin bir devamı ve sonucudur. Bu mânâda Türklüğün menşe'i ve mebde'i olan Orta Asya da, Anadolu da, İstanbul da ve nihayet celâdeti, coşkusu, neş'esi veya hüznü ile Müslüman-Türk'ün ufkunu besleyecek, hafızasını tazeleyecek olan Rumeli de Türklük küll'ünün her bir ayrı değer taşıyan ama aynı özü besleyen cüz'leridir.
2. Ayverdi, Sâmiha.(2004). Ah Tuna Vah Tuna, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
3. Ayverdi, Sâmiha.(2000). Mesihpaşa İmamı, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
4. Ayverdi, Sâmiha.(1999). Türk Tarihinde Osmanlı Asırları, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat.
5. Beyatlı, Yahya Kemal.(2005). Aziz İstanbul, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti -Yapı Kredi Yayınları.
6. Beyatlı, Yahya Kemal.(1990). Mektuplar-Makaleler, İstanbul: İstanbul Fetih Cemiyeti Yayınları.
7. Erol, Safiye.(2004). Ciğerdelen, İstanbul: Kubbealtı Neşriyat. Okay, Orhan.(2014). Kâğıt Medeniyeti, İstanbul: Dergâh Yayınları. Özakpınar, Yılmaz.(1997). Kültür ve Medeniyet Anlayışları ve Bir Medeniyet Teorisi, Ankara: Ötüken Yayınları.
8. Tanpınar, Ahmet Hamdi.(2004). Huzur, İstanbul, Yapı Kredi Yayınları.
9. Yalap, Hakan.(2016). "Türkçeden Sırpçaya Geçen Kelime ve Eklerle Bu Unsurların Sırplara Türkçe Öğretimindeki Katkısı", Türklük Bilimi Araştırmaları Dergisi, nr. XXXIX, Bahar -2016, s. 239-259.