Edukacja środowiskowa młodzieży na przykładzie programów nauczania religii rzymskokatolickiej (original) (raw)

2014, Poznańskie Studia Teologiczne

Edukacja rodowiskowa m³odzie¿y na przyk³adzie programów nauczania religii rzymskokatolickiej Przemiany cywilizacyjne zachodz¹ce we wspó³czesnym wiecie wi¹¿¹ siê z rozwojem nowych technologii informacyjnych i procesami globalizacji. Towa-rzysz¹ im zmiany w zakresie makrostruktury spo³ecznej i kulturowej. Cz³owiek uczestniczy w nowych formach aktywnoci spo³ecznej. Ma te¿ dostêp do innowacyjnych sposobów komunikowania siê z innymi osobami (np. za pomoc¹ technologii informacyjnej) oraz do nowych strategii uczenia siê i doskonalenia umiejêtnoci. Pod wp³ywem przemian cywilizacyjnych w sposób wyrany zmienia siê sytuacja wspó³czesnego cz³owieka. Dowiadcza on braku stabilizacji ¿yciowej, zaniku wiêzi rodzinnych i spo³ecznych, osamotnienia, poczucia pustki aksjologicznej, braku równowagi psychicznej. Widoczne s¹ przy tym choroby cywilizacyjne, zwane chorobami XXI wieku, takie jak np. cukrzyca, nadcinienie têtnicze, choroba wieñcowa, oty³oae, depresja. Jednoczenie nastêpuje nadmierna eksploatacja zasobów i degradacja rodowiska. W ¿yciu spo³ecznym charakterystyczne s¹ d¹-¿enia do pomniejszania lokalnych potrzeb ekonomicznych, kulturalnych i politycznych na rzecz d¹¿enia do coraz wiêkszej wspó³zale¿noci i integracji pañstw, spo-³eczeñstw, gospodarek i kultur, co prowadzi do kszta³towania siê wiatowego spo³eczeñstwa oraz zanikania kategorii pañstwa narodowego i podmiotowoci ma³ych ojczyzn. Dlatego istotn¹ rolê odgrywa systematyczna edukacja rodowiskowa m³odego pokolenia, podejmowana w kszta³ceniu szkolnym. Tego rodzaju edukacja wymaga szczególnego zainteresowania ze strony nauczycieli, którzy pra-cuj¹ z m³odzie¿¹ w gimnazjach i szko³ach ponadgimnazjalnych. Okres m³odoci jest bowiem czasem intensywnego poszukiwania w³asnego miejsca w spo³eczeñstwie. W tym procesie istotn¹ rolê odgrywa aktywnoae wszystkich osób, które s¹ zaanga¿owane w nauczanie i wychowanie m³odzie¿y. St¹d te¿ uzasadnione wydaje siê twierdzenie, ¿e edukacji rodowiskowej nie da siê w pe³ni zrealizowaae bez udzia³u nauczycieli religii. Tak postawiona teza wymaga poszukiwania odpowiedzi na pytanie, na czym polega edukacja rodowiskowa m³odzie¿y w nauczaniu religii. Interesuj¹ce s¹ równie¿ szczegó³owe pytania: co to jest edukacja rodowiskowa. Jakie s¹ jej za³o¿enia programowe w nauczaniu religii adresowanym do in teaching religion to youth, methods of environmental education included in religion lessons. Reference is made to the religion teaching curriculum in Polish schools. New educational challenges are also indicated.