İslâmî Duyarlılık Çerçevesinde Cahit Zarifoğlu’nun Çocuk Hikâyeleri (original) (raw)
Related papers
Çocuk İmgesinin Cahit Zarifoğlu ve Paul Eluard’ın Şiirlerinde Kullanımı
Although the “child” image in both Cahit Zarifoğlu and Paul Eluard’s poetry are similar in many aspects, the very image makes different connotations in other aspects. Childhood, defined as the age span ranging from birth to adolescence, is a period which almost every poet makes reference to. Poets make use of this rich source to a great extent for inspiration. The images of a person standing at the death’s door and a child welcoming life with arms wide open appear in different forms in the works of a believing poet and another whose works are not faith-oriented. The child image used by all poets in a way bears apparent differences in the works of these two poets with different origins of civilization. By looking at the way in which these two poets from different cultural backgrounds use this image, we can speak of the possibility to differentiate both their poetry rhetorics from the other and the semantic codes in which they use the said image. Whilst Cahit Zarifoğlu speaks of the purity in a child’s point of view and almost introduces this point of view as a model, Paul Eluard takes the child as an important figure of life. Both poets use the child image together with bird image. In Zarifoğlu’s works, the child occasionally symbolizes hope, innocence and love. In Eluard’s works, however, the child image can be read as the explanation of the dilemma between a person standing at the death’s door and another who is eager to embrace life to its full potential. Although this dilemma causes a certain kind of sadness in the poet’s life, Eluard still finds the meaning of life and nature in the child. In Cahit Zarifoğlu’s works, child is a means of measure for everything. Any state of mind is described over the child. For instance, the poet uses the expressions “happy as a child”, “unhappy like a child”, “sad as a child” or “excited as a child”. Coming from a socialist background, Eluard uses the child image as a special symbol of something that makes one feel alive and breathing inspite of the dullness of life. In this study, we have investigated the approaches of two poets from different cultural and religious backgrounds to the “child” image in their works with a contrastive and comparative analysis.
Cahit Zarifoğlu’nun eserlerinde dini ve manevi unsurlar
2013
Anahtar Kelimeler: Cahit Zarifoğlu, Din Psikolojisi, Dini ve Manevi UnsurlarÖZETCahit Zarifoğlu’nun Eserlerinde Dini ve Manevi UnsurlarCahit Zarifoğlu, Türk Edebiyatı’nın önde gelen isimlerinden biridir. Başta şiir olmak üzere, hikaye, roman, mektup, günlük, deneme, tiyatro ve çocuk hikayeleri gibi geniş bir yelpazede eserler vermiştir. O, iyi bir edebiyatçı olmasının yanı sıra, İslamî duyarlılığa sahip entelektüel bir kişiliğe de sahiptir. Coşkun ve aşk dolu bir dinî anlayışla maruftur. 1940 ile 1987 yılları arasında yaşayan yazarımız, dünyada ve ülkemizde gerçekleşen pek çok büyük değişikliğe ve çalkantıya şahitlik etmiştir. Cahit Zarifoğlu, etrafında gerçekleşen sosyal hadiselere karşı ilgisiz ve tepkisiz kalmamış, aksine, siyasi, sosyal, güncel, sanatsal ve teolojik birçok konuda fikirler üreterek kamuoyunu etkilemeyi başarabilmiş bir şahsiyettir. Bu çalışmamızda, Zarifoğlu’nun eserlerinde geçen dini ve manevi unsurları ele aldık. Dokümanter yöntem kullanarak oluşturduğumuz bu ç...
Türkiyat Mecmuası, 2024
Bu çalışmada, Cahit Zarifoğlu’nun İns adlı öyküsü göstergebilim yöntemiyle incelenmiştir. Bu yöntemle, sinematografik anlatı tekniği kullanılarak insanoğlunun tarihî seyrinin işlendiği öyküdeki anlam katmanları, semboller ve karşıtlıklar açıklanmaya çalışılmıştır. Öykü, yoğun imgelerle ve mistik gönderimlerle donatılmış çok katmanlı bir yapıya sahiptir. Çalışmada bu yapı, göstergebilim yöntemi kullanılarak; temel karşıtlıklar, izlekler ve dönüşümler üzerinden ortaya konulmuştur. Çalışmanın ilk bölümünde, öykünün anlatı düzeyi incelenmiştir. Bu başlık altında öyküde yapılan kesitleme işlemi, anlatı izlencesi kapsamında; dönüşümler, anlatı izlencesinin evreleri ve eyleyenler örnekçesi açıklanmıştır. İlgili kısımda, edebî olanda anlatım ve içerik olmak üzere iki temel düzlem olduğundan bahsedilmiş ve göstergebilimin araçlarıyla bu düzlemlerin anlatı çeperindeki ilişkileri çözümlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde öykünün söylem düzeyi analiz edilmiştir. Söylem düzeyinde izleğe yönelik roller kategorize edilmiş ve daha sonra sembolik göndermelerin anlatıda nasıl kullanıldığı hakkında detaylı bilgi verilmiş, bu kullanımlar göstergebilimin araçları ile tahlil edilmiştir. Araştırmanın son bölümünde mantık-anlam düzeyi incelenmiştir. Bu kısımda öykünün mantıkanlam düzeyinin hakîkat/giz ekseninde oluştuğu ifade edilmiştir. Bu eksen, anlam/anlam yoksunluğu; dil yoksunluğu/dil yoksunu olmama karşıtlıkları ile şekillendirilmiştir. Sonuç olarak yoğun sembolik gönderimlerle insanlığın tarihî serüvenini ele aldığı belirtilen öyküde, bu sürecin İns’in varoluşa yönelik anlam inşası üzerinden aktarılmaya çalışıldığı ve en nihayetinde hakîkat/giz ekseninde İns’in dil yetisini elde ederek anlama yani vahdete eriştiği ifade edilmiştir. --- This study uses the semiotic method to analyze Cahit Zarifoğlu’s (1974) multilayered story İns [Humans]. The story uses the cinematographic technique to form layers of meaning, symbols, and oppositions in an attempt to explain the depicted historical journey of humankind. The study uses the semiotic method to reveal the structure of the story through its basic oppositions, themes, and transformations. The narrative level of the story is analyzed first. Under this heading, the article explains the story’s segmentations, transformations, phases of the narrative schedule, and prototype of the actants. The study then analyzes the story’s discursive level, categorizing the roles of the narrative before providing detailed information about how the narrative uses symbolic references, with the tools of semiotics being used to analyze these usages. The study finishes by analyzing the logico-semantic level. This section states the logico-semantic level of the story to have been formed along the axes of hakîqat [truth] and ghiz [secret]. This axis was shaped by the opposites of meaning and lack of meaning and of being language deprived and not being language deprived. Resolutely, the article states the story to deal with the historical journey of humanity through the use of intense symbolic references, where the attempt has been made to express this process through human beings’ construction of meaning with regard to existence, ultimately along the axes of hakîqat and ghiz. The character İns attains understanding (i.e., wahdat [unity]) by acquiring the ability of language.
Ömer Seyfetti̇n’İn Hi̇kâyeleri̇nde Çocuk Ve İnanç Tasavuru
HİKMET-Akademik Edebiyat Dergisi (Journal Of Academic Literature), 2021
Religion and belief are one of the most important factors affecting people in many aspects (cognitive, affective, behavioral, etc.), as well as having a strong influence on the shaping of individual and social life. Religion, which has many sociological and psychological functions, varies regarding to the developmental stages of the individual. The religious development process, taking its place in the affective structure, which is one of the developmental stages, has its own characteristics. In this study, it is aimed to examine the conception of belief /god in the stories of Ömer Seyfettin, one of the pioneers of Turkish children's literature, in terms of child education. In this study, in which qualitative research method was used, the data were obtained by the documentation technique. Content analysis technique was applied for the analysis of the data.
Cahit Zarifoğlu Şiirinde İyilik ve Kötülük İmgeleri
2019
Geçmişten bugüne bakıldığında gerek kutsal kitaplarda yer almış gerekse hem felsefenin hem edebiyatın ilgi alanı içerisinde olmuş iyilik ve kötülük kavramlarının genelde Türk şiiri özelde ise Cahit Zarifoğlu şiirinde önemli bir yeri vardır. İyilik ve kötülük imgeleri şairlerin şiirinde gerek çeşitli ortaklıklar gerekse farklılıklar ekseninde kimi zaman bir tekamül sürecinde olmuş kimi zamansa değişim göstermiştir. Bu yönüyle ilgili konu çalışılmaya değer olarak görülmüş ve bu tezin omurgasını oluşturmuştur. Şairlerin imge anlayışları, iyilik ve kötülük kavramlarına olan bakışı yer yer değişse de, onları belli çerçeveler içinde ortak kılan yönler de söz konusudur. Bu çalışmada çeşitli imge tanımları birçok edebiyat tarihçisinin ve şairin gözünden ele alınmış, imgenin kaynaklarına ve imgenin sınıflandırılmasına değinilmiştir. Türk şiirinde iyilik ve kötülük imgelerine genel bir bakış sağlanmış, bu imgeler kapsamında Zarifoğlu şiiri incelenmiştir. Şairin şiirinde etkisi çokça görülen İ...
Cahit Zarifoğlu'nun İns Öyküsünün Göstergebilim Yöntemiyle İncelenmesi
Türkiyat Mecmuası, 2024
Bu çalışmada, Cahit Zarifoğlu’nun İns adlı öyküsü göstergebilim yöntemiyle incelenmiştir. Bu yöntemle, sinematografik anlatı tekniği kullanılarak insanoğlunun tarihî seyrinin işlendiği öyküdeki anlam katmanları, semboller ve karşıtlıklar açıklanmaya çalışılmıştır. Öykü, yoğun imgelerle ve mistik gönderimlerle donatılmış çok katmanlı bir yapıya sahiptir. Çalışmada bu yapı, göstergebilim yöntemi kullanılarak; temel karşıtlıklar, izlekler ve dönüşümler üzerinden ortaya konulmuştur. Çalışmanın ilk bölümünde, öykünün anlatı düzeyi incelenmiştir. Bu başlık altında öyküde yapılan kesitleme işlemi, anlatı izlencesi kapsamında; dönüşümler, anlatı izlencesinin evreleri ve eyleyenler örnekçesi açıklanmıştır. İlgili kısımda, edebî olanda anlatım ve içerik olmak üzere iki temel düzlem olduğundan bahsedilmiş ve göstergebilimin araçlarıyla bu düzlemlerin anlatı çeperindeki ilişkileri çözümlenmeye çalışılmıştır. Çalışmanın ikinci bölümünde öykünün söylem düzeyi analiz edilmiştir. Söylem düzeyinde izleğe yönelik roller kategorize edilmiş ve daha sonra sembolik göndermelerin anlatıda nasıl kullanıldığı hakkında detaylı bilgi verilmiş, bu kullanımlar göstergebilimin araçları ile tahlil edilmiştir. Araştırmanın son bölümünde mantık-anlam düzeyi incelenmiştir. Bu kısımda öykünün mantıkanlam düzeyinin hakîkat/giz ekseninde oluştuğu ifade edilmiştir. Bu eksen, anlam/anlam yoksunluğu; dil yoksunluğu/dil yoksunu olmama karşıtlıkları ile şekillendirilmiştir. Sonuç olarak yoğun sembolik gönderimlerle insanlığın tarihî serüvenini ele aldığı belirtilen öyküde, bu sürecin İns’in varoluşa yönelik anlam inşası üzerinden aktarılmaya çalışıldığı ve en nihayetinde hakîkat/giz ekseninde İns’in dil yetisini elde ederek anlama yani vahdete eriştiği ifade edilmiştir.
Cahit Zarifoğlu'nun Çocuk Hikâyelerinde Kuş Motifi.docx
2018
Şiir, roman, hikâye, deneme, günlük gibi Türk edebiyatının birçok türünde kalem oynatan ve ömrünün son yıllarında çocuk kitaplarına yönelen Cahit Zarifoğlu, çocuklara yönelik hikâye ve şiirleriyle bu alanda da önemli bir boşluğu doldurmuştur. Türk edebiyatında çocuklara yönelik çalışmaların eksikliğini fark eden ve çocuklar için özel olarak kitaplar yazmanın gereğine inanan Zarifoğlu, önce kendi çocuklarına sonra tüm çocuklara iyiliği, güzelliği, erdemi ve insan olmanın değerini vurgulayan kıssalar anlatmıştır. Çocukları yetişkinlerin bir alt modeli olarak görmeyen, aksine her birinin ayrı bir dünya olduğuna inanan Zarifoğlu çocukları ideal insan çizgisine, yüce değerler bütününe ulaştırmak ve onların ruhunu yaşken yontmak ister gibi hikâyelerini titizlikle kaleme almıştır. Za¬ri¬foğ¬lu çocuk hikâyelerinde alegorik kurguya vermiştir. Bu çalışmada ele alınan birçok hikâyede simgeler ve imgelerle dolu bir söyleyiş görülür. Aynı zamanda hikâyelere çocukların gözünden bakabilen Zarifoğlu onların hayal gücünü de kullanarak fantastik türün ön plana çıktığı anlatılar oluşturmuştur. Böylelikle çocukların ilgisi ve dikkatini çeken yazar, hikâye kitaplarıyla Türk edebiyatında işlenmemiş bir alana girerek çocuk edebiyatında da önemli bir iz bırakmıştır.
Ömer Seyfettin'in Seçme Hikâyelerinde Çocuk ve Çocukluk Figürü
ÖZET Ömer Seyfettin, Türk hikâyeciliğin en önemli isimlerinden birisidir. Olayların yaşandığı dönemle ilgili bize çeşitli ipuçları veren Maupassand tarzındaki kısa, yer yer mizahi hikâyeleri; sade bir Türkçe ile yazıldığı için günümüze kadar çok okunagelmiş ve klasikleşmiştir. Bazı öykülerinde kendi çocukluk anılarına yer vermesi, bazılarında da çocuk kahramanları anlatması; onun bir çocuk edebiyatçısı olarak algılanmasına neden olsa da yaşadığı 36 yıllık kısa ömründe, yazarın çocuk edebiyatçısı olma gibi bir amacı olmamıştır. Bu çalışma ile Ömer Seyfettin’in seçme hikâyelerindeki çocuk ve çocukluk unsuru; hikâyelerdeki olay, kurgu, dil ve anlatımın çocuklar üzerinde meydana getireceği olası etkiler incelenerek yazarın çocuk edebiyatındaki yerinin sorgulanması amaçlanmıştır. 100'ü aşkın hikâyesi mevcut olmasına karşın çocukların, yazarı sadece birkaç bilindik hikâyesinden tanıdığı gerçeğinden yola çıkarak kütüphanelerin çocuk kitaplıklarında sıkça görülen on dokuz (19) hikâye, bu kıstaslara göre incelenmiş ve değerlendirilmiştir. Değerlendirmeye alınan öyküler şunlardır: Diyet, Kaşağı, And, Gizli Mâbed, Forsa, Bomba, Kütük, Başını Vermeyen Şehit, Ferman, Pembe İncili Kaftan, Topuz, İlk Cinayet, Yalnız Efe, Perili Köşk, Üç Nasihat, İlk Namaz, Yüksek Ökçeler, İlk Düşen Ak, Falaka. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden doküman incelemesi desenine uygun olarak yürütülmüş, elde edilen bulgular betimsel analizlerle yorumlanmıştır. Yapılan incelemelerde bu hikâyelerden yalnızca 7’sinin (Kaşağı, And, İlk Cinayet, İlk Namaz, Yalnız Efe, İlk Düşen Ak ve Falaka) çocuk ya da çocukluk ile alakalı olduğu, geri kalanlarda herhangi bir çocuk figürü içermediği ya da çocukluk kavramı ile ilgili olmadığı; hatta “Topuz, Başını Vermeyen Şehit, Bomba, Ferman” hikâyelerinde çocuklar bir yana, yetişkinlerin bile okurken ürperecekleri bazı şiddet ve ölüm sahneleri içermesi dolayısıyla çocuk psikolojisi açısından sakıncalı olarak değerlen¬dirilebilecek şiddet unsurlarının yer aldığı görülmüştür. Anahtar Sözcükler: Ömer Seyfettin, çocuk edebiyatı, çocukluk, öykü ve çocuk psikolojisi, hikâye.