Sezgisel Bulanık Mantık ve Entropi Tabanlı Çok Kriterli Karar Verme Yöntemiyle Finansal Performans Analizi: BİST’de İşlem Gören Enerji Şirketleri Üzerine Bir Uygulama (original) (raw)
Related papers
ÖZET Bu çalıĢmada, hisse senetleri Borsa Ġstanbul'da iĢlem gören ondört enerji Ģirketinin finansal tabloları kullanılarak, Ģirketlerin finansal performansları TOPSIS yöntemi ile analiz edilmiĢtir. Finansal performans ölçümünde on adet oran belirlenmiĢ ve oran analizi kullanılarak, belirlenen oranlar her bir Ģirket için ayrı ayrı hesaplanmıĢtır. Daha sonra hesaplanan oranlar; TOPSIS yöntemi kullanılarak genel Ģirket performansını gösteren tek bir puana çevrilmiĢtir. Ardından Ģirketlerin sıralaması yapılarak, Ģirketler derecelendirilmiĢtir. Performans puanları Ģirketlerin derecelendirilmesinde kullanılmıĢtır. Böylece 2010-2014 aralığındaki beĢ yıl için finansal performans değerlemesi yapılmıĢ ve elde edilen sonuçlar arasında karĢılaĢtırma yapılmıĢtır. ABSTRACT In this Study, a performance measurement model is developed to rank the fourteen energy campanies on Borsa Ġstanbul. Finanacial performence of the companies analyzed by TOPSIS method. Fourteen publicly held energy companies trading in Borsa Ġstanbul are selected and ten finanacial ratios are obtained from their financial statements. Then, TOPSIS method is applied to combine different ratios to converted a single performance score. Later, The company made rank and the company were rated. Performance scores were used in the rating of the companies for the last five years in the between 2010-2014. A comparison was made between the results obtained. 1. GİRİŞ Enerji, en basit tanımıyla iĢ yapabilme yeteneğidir. Enerjiye olan ihtiyaç, tarih boyunca hep var olmuĢtur. Önceleri hayatta kalmak için kas gücüyle elde edilen enerji, zamanla doğal kaynaklar ve yakıt kullanarak, artan nüfus, insan ihtiyaçları ve teknolojiyle birlikte büyük bir hızla artmıĢtır. Sanayi devrimiyle birlikte endüstri makineleĢmiĢ, dolayısıyla enerjiye olan bakıĢ açısı yeni bir boyut kazanmıĢtır. Endüstriyi besleyen enerji için hammadde arayıĢları ülkelerin stratejilerini değiĢtirmiĢ, savaĢlar çıkmıĢ ve enerji bir güç kaynağı haline gelmiĢtir. Enerji kaynaklarında meydana gelen azalma; dünya kamuoyunun enerji üretimi ve tüketiminde daha hassas davranmasına neden olurken, sektörde faaliyet gösteren Ģirketlerin de daha çevreci politikalar izleyerek, kaynak üretim ve kullanım stratejileri geliĢtirmelerini sağlamıĢtır. Hükümetlerin uyguladıkları çevre politikalarının ve tüketicilerin çevreye karĢı duyarlılıkları, enerji Ģirketlerinin tüketicileri için daha kaliteli, sürekli, düĢük maliyetli ve özellikle çevreyle uyumlu üretim yapmalarını sağlamaktadır.
Bir işletmenin finansal performansı, hem işletme hem de işletmenin paydaşları açısından, gelecekte verilecek kararları belirlemek adına önem taşımaktadır. Bu noktada finansal performansın doğru analiz edilmesi de alınacak kararları etkileyebilecek olması adına önemlidir. İşletmelerin finansal performansları analiz edilirken, çok sayıda faktör göz önüne alınmakta ve bu doğrultuda, Çok Kriterli Karar Verme (ÇKKV) yöntemleri finansal performans analizi için uygun birer araç olarak görülmektedir. Bu çalışmada, BİST Kimya, Petrol, Plastik Endeksi’nde (XKMYA) yer alan işletmelerin finansal performansları analiz edilmiş olup, endekste yer alan 24 işletme sıralanmıştır. Bunun için literatürde daha önceden yapılmış olan benzer çalışmaların ışığında, uzman görüşleriyle belirlenmiş olan 4 ana kriter ve 15 alt kriter, AHP yöntemi ile değerlendirilerek kriter ağırlıkları elde edilmiştir. Ardından, işletmelerin performansları, 2015 yılı bilançolarından elde edilen verilere göre, VIKOR, TOPSIS, GRA ve MOORA yöntemleri ile incelenmiş olup sıralanmıştır. Çalışmanın sonucunda, gerçekleştirilen örnek uygulama ile 4 farklı ÇKKV yöntemi karşılaştırılmış olup, bu yöntemlerin finansal performans analizi için kullanılabilirliği irdelenmiştir. Karşılaştırma sonucunda, kullanılan ÇKKV yöntemlerinin, birbirlerine yakın sonuçlar verdiği belirlenmiştir. Yapılan uygulama sayesinde, BİST XKMYA Endeksi’nde yer alan işletmelerin finansal performanslarının karşılaştırılması imkânı doğmuştur.
Muhasebe Bilim Dünyası Dergisi, 2020
Demir çelik üretimi, ülke ekonomilerinde önemli göstergelerden biridir. Sanayi gelişimine büyük katkı sağlayan bu sektörde yaşanan gelişmeler ülke üretimi, refahı ve istihdamı üzerinde etkili sonuçlar doğurmaktadır. Özellikle üretim sektörü üzerinde sürekliliği sağlayan ve reel ekonominin gelişmesine ivme kazandıran demir çelik sektörünün önemi gün geçtikçe artmaktadır. Bu çalışmada BIST Ana Metal Endeksi (XMANA) kapsamında bulunan dört demir çelik üretim şirketinin 2011-2019 yılları arasındaki finansal performanslarının çok kriterli karar verme problemi olarak değerlendirilerek incelenmesi amaçlanmıştır. Performans analizinde çok kriterli karar verme yöntemlerinden Gri İlişkisel Analiz (GİA) yöntemi kullanılmıştır. Demir çelik sektöründe yer alan şirketlerin 2011-2019 yıllarına ait yedi adet finansal oran (maliyet ve kârlılık oranları) kriter olarak belirlenmiştir. Kriterler Gri İlişkisel Analiz yöntemi ile tek bir puana çevrilerek her yıla ait
Kamu Bankalarinda Performans Anali̇zi̇: Entropi̇ Ve Waspas Yöntemleri̇ İle Bi̇r Uygulama
Pamukkale University Journal of Social Sciences Institute
In this study, the performances of three public banks operating in Turkey were analysed by using Entropy and WASPAS methods of multi-criteria decision-making techniques with the data provided from the basic financial statements for 2012-2016 period. According to the results obtained in the study, the best performance for the years 2012 and 2013 belongs to Türkiye Vakıflar Bankası T.A.O., while the best performing public bank for the years 2014, 2015 and 2016 is Türkiye Cumhuriyeti Ziraat Bankası A.Ş..
International Journal of Multidisciplinary Studies and Innovative Technologies, 2019
Özet-İnşaat sektörü, Cumhuriyetin kuruluşundan itibaren Türkiye ekonomisine işsizliğin azalması, yeni yatırımlarla istihdamın arttırılması ve yurtdışına yapılan yatırımlar ile katkı sağlaması nedeniyle ekonomide lider bir sektör konumuna gelmiştir[1]. Günümüzde rekabet ortamında faaliyetlerini devam ettirmek, başarıyı elde etmek ve inovasyonu firma çıkarları doğrultusunda kullanabilmek amacıyla finansal performans zorunlu hale gelmiştir. Finansal performans kavramını tanımlayacak ve genelleyecek olursak bir firmanın elinde bulundurduğu kaynakların hangi ölçüde verimli kullanıldığı ve sektör içindeki finansal pozisyonu olarak tanımlanabilir.[1] Firmaların finansal durumu, karar verici kişileri, yatırımcıları, finansörleri vb. birçok kişi ve kurumları yakından ilgilendirmektedir. Firmaların finansal performansına şekil veren en temel faktörler oran analizleridir. Bu oranlar analiz edilerek ve yorumlanarak firmanın genel mali durumu hakkında varsayımlarda bulunulur ve gerekli kararlar alınır. Finansal performansın ölçümünde, yorumlanmasında ve analiz edilmesinde gerekenden çok sayıda faktör dikkate alındığı için çok kriterli karar verme yöntemleri kullanışlı bir yöntem olarak görülmektedir. Bu çalışmanın amacı Borsa İstanbul'da faaliyet gösteren ve İnşaat Endeksine kayıtlı 8 firmanın finansal verileri çok kriterli karar verme yöntemlerinden GİA ve TOPSIS yöntemleri kullanılarak 2017 yılına ait finansal başarılarının sıralaması ve karşılaştırılması yapılarak literatüre katkı sağlamaktır. Abstract-Since the establishment of the Republic, construction sector has become a leading sector in the economy due to decreasing unemployment, increasing employment with new investments and contributing to the Turkish economy with investments abroad.[1] In today's competitive environment, financial performance has become compulsory in order to continue business activities, achieve success and use the innovation in the interests of the firm. Defining and generalizing the concept of financial performance can be defined as the extent to which the resources used by a firm are used efficiently and its financial position within the sector.[1] Accurate analysis and interpretation of financial performance measurement is crucial for shaping future decisions. Multicriteria decision-making methods are seen as a useful tool since many factors are considered in the measurement, interpretation and analysis of financial performance. In this study, it is aimed to compare and collate the financial data of 8 companies registered in the Construction Index traded on Borsa Istanbul in 2017 using TIA and TOPSIS methods.
Finansal Tablo İlanlarının Hisse Getirileri Üzerindeki Etkisi: BİST’de Ampirik Bir Uygulama
Maliye Finans Yazıları, 2015
The aim of this study is to analysis the impact of financial statements' publications on stock returns. In this study; annual accounts in 2009, 2010 and 2011, date of publications of annual accounts in 2011and daily prices in 2012 of 167 firms traded on ISE and daily prices of BİST-100 index in 2012 were used as datum. Event study method was used to analyses the data. The results of this analysis have demonstrated that (i) investors gained abnormal returns before and after date of publications of annual accounts, (ii) abnormal returns became different in comparison with ROI values of the firms, (iii) Turkish capital market have not been a semi strong market yet and (iv) this anomaly which is demonstrated by conflicting results with efficient-market hypothesis must have occurred due to under or overreaction effect and noise trade effect in this market.