Bağımsız Türk Devletleri Millî Marşlarının Değerler Eğitimi Yönünden İncelenmesi (original) (raw)

Bağımsız Türk Devletlerinin Milli Marşlarının Muhtevası Üzerine

Uluslararası Beşeri Bilimler ve Eğitim Dergisi, 2024

Millî marşlar, bayrakla birlikte bir devletin mukaddes manevi değerlerinin başında gelmektedir. Bayraklar egemenliği ifade ederken millî marşlar genellikle bu egemenliğin kazanılışını anlatan, egemenlik kazanılırken ortaya konan millî bilincin ifade edilmesini ve egemenliği kaybetmemek için öğüt ifadelerinin kullanıldığı mukaddes metinlerdir. Millî marşların oluşması devletlerin bağımsızlık kazanmalarıyla paralel ortaya çıktığı için yüksek bir kutsiyet ifade eder. Devletlerin egemenlik kazanma hakkındaki tarihî tecrübeleri, toplumların millî karakterleri, dünya görüşleri, yaşadıkları coğrafya gibi birtakım olgular da bu millî marşların muhtevaları üzerinde etkili bir rol oynar. Bu bağlamda bazı ülkelerin millî marşları savaş, kahramanlık, egemenlik, kan gibi bağımsızlık mücadelesine dair kelimeler içerirken bazı ülkelerin millî marşlarında muhtevayı başka türden kelime kadroları oluşturur. Örnek vermek gerekirse İstiklal Marşı’nda savaş, egemenlik, asalet ifade eden bir kelime kadrosu mevcutken Almanya Millî Marşı’nda daha çok çalışkanlık, üretkenlik ve devamlılık ifade eden kelimeler mevcuttur. Bu durum günümüzde Türklerin savaşçı kimliği ve Almanların da çalışkanlıklarıyla bilindiği bir dünyada millî marşların millî karakterleri yansıtmasının güzel bir örneğini teşkil eder. Bu bağlamda bizim çalışmamızda Dövlәt Himni olarak adlandırılan Azerbaycan millî marşı, Memlekettik Gimni olarak adlandırılan Kazakistan millî marşı, Uluttuk Gimn olarak adlandırılan Kırgızistan millî marşı, Dävlät Mädhiyesi olarak adlandırılan Özbekistan millî marşı, İstiklal Marşı olarak adlandırılan Türkiye millî marşı ve Dövlet Gimni olarak adlandırılan Türkmenistan millî marşı ele alınacaktır. İlk bakışta Türkiye ve Azerbaycan millî marşlarında göze çarpan savaş, kahramanlık, övgü ifadeleri; Kırgızistan ve Kazakistan millî marşlarında göze çarpan tabiat unsurları ve ifade biçimleri; Özbekistan ve Türkmenistan millî marşlarında göze çarpan lider övgüsü ve sulh anlayışının sebepleri yorumlanacak ve mezkûr metinlerin muhtevaları genel itibarıyla incelenecektir. Bu inceleme yapılırken tahlilin güçlenmesi açısından farklı ülkelerin millî marşlarından da yararlanılacaktır.

2023 Eğitim Vizyonu Ekseninde Türkçe Öğretiminde Millî ve Manevî Değerler

UBEST Uluslararası Bilim Eğitim Sanat ve Teknoloji Sempozyumu Bildirileri, 2019

Türkçe dersi öğretim programı, 2005 yılında başlanan güncelleme çalışmalarının 13 Ocak 2017 tarihinde taslak hâline getirilmesinin ardından 18 Temmuz 2017 tarihinde onaylanmıştır. Yenilenen öğretim programının en belirgin özelliklerinden biri değerler eğitiminin örtük bir şekilde program içerisinde yer almasıdır. Millî değerler olarak vatan, bayrak, aile, geleneklerimiz, kültürel miras, misafirperverlik, millî bayramlar, dinî bayramlar, yurdumuz, tarihî mekânlarımız, kahramanlık ve cesaret yer almaktadır. Bu çalışmada öğretim programı, dersin genel amaçları ve MEB 2023 Eğitim Vizyonu göz önünde bulundurularak Türkçe dersinde millî ve manevî değerlerin kazandırılmasına yönelik çalışmalar irdelenmektedir. Türkçe dersi sadece dersin temel kazanımlarından ibaret değildir. Konuşma, dinleme/izleme becerileri çok geniş bir çerçeveye sahiptir. Bu beceri alanıyla ilgili yapılacak çalışmalarla değerler eğitimi çalışmaları bir arada yürütülebilecektir. Çalışmanın temel amacı örtük (zımnî) olarak ele alınan değerler eğitimi ile ilgili bazı kazanımların ders içeriğinde verilmesini esas almaktadır. (Türkçe dersi metinlerinde millî değerlerimizi haiz metinlere daha fazla yer verilmesi; EBA, Vitamin gibi e-içerik portallerinde yer alan millî ve manevî içerikli görsel, video, sunuların arttırılması; millî bayramların ve değerlerin soyut kavramlardan ziyade yaşanan, hissedilen temel dinamikler olması yönünde çalışmalar yapılması; şehitlik, gazilik, kahramanlık gibi konular işlenirken yakın çevrede bulunan şehit yakınları, gazi dernekleri gibi yerlerin ziyaret edilmesi gibi) Bu çalışmada sınıf içi etkinlik ve çalışmalarda temel dil becerilerinin kazandırılmasında kullanılan metinler üzerinden millî ve manevî değerlerin aktarımı belirlenmeye çalışılmıştır. Türkçe öğretim programında zorunlu ve seçmeli temalarda yer alacak metinlerin değerler eğitimini örtülü (zımnen) veya sezdirme metoduyla aktarması hedeflenmelidir. Metin seçiminde gösterilecek hassasiyet ise dersi işleyen öğretmenin işini daha da kolaylaştıracaktır. Türkçe öğretmenlerine yönelik yürütülecek çalışmalarla ders içi etkinliklerde bu eğitimlere gereken özen ve özverinin verilmesi sağlanmalıdır.

Türkçe Eğitiminde Milli Egemenlik ve Demokrasi Kavramlarının Kullanımı

Folklor Akademi Dergisi, 2023

Millî eğitimin, özellikle millî konuların öğretilmesinde ve bir ülkenin geçmişine, bugününe ve geleceğine dair önemli kararların alınmasında katkısı oldukça büyüktür. Hayatın en önemli duraklarından biri olan millî eğitimin insan üzerindeki rolü tartışılmaz bir gerçektir. Millî konuların öğretiminde Türkçe eğitimi ayrı bir öneme sahiptir. Bu sebeple Türkçe eğitiminin öğretim programından ders kitaplarına kadar titizlikle planlanması gerekir. Ortaokul çağı somut işlemlerden soyut işlemlere geçiş dönemi olduğu için bu dönemde millî egemenlik ve demokrasi konularında verilecek nitelikli bir eğitim oldukça önemlidir. Bu çalışmanın amacı, millî egemenlik ve demokrasi kavramlarına Türkçe eğitimi alanında ne kadar yer verildiğini tespit etmektir. Bu amaç doğrultusunda 2019 Türkçe Dersi Öğretim Programı ve 2019-2020 eğitim-öğretim yılında okutulan 5, 6, 7 ve 8. sınıf Türkçe ders kitaplarındaki millî egemenlik ve demokrasi kavramlarıyla ilişkili hedefler, kazanımlar, temalar ve metinler tespit edilmeye çalışılmıştır. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden temel nitel araştırma deseni kullanılmış, veriler doküman incelemesi yoluyla elde edilmiştir. Araştırma sonucunda elde edilen veriler içerik analizi yoluyla kategorilere ayrılmış ve ulaşılan bu bulgular betimsel analizle yorumlanmıştır. Çalışmada ilk olarak güncel Türkçe Dersi Öğretim Programı’ndaki genel ve özel amaçlara bakılmıştır. Genel amaçlarda 2 amacın, özel amaçlardan da 1 amacın millî egemenlik ve demokrasi kavramıyla ilişkili olduğu belirlenmiştir. Türkçe Dersi Öğretim Programında incelenen bir diğer bölüm, temalar bölümüdür. Programda yer verilen 16 temadan 5’inde millî egemenlik ve demokrasi kavramlarıyla doğrudan ilişkili konulara yer verildiği tespit edilmiştir. Bu tespit yapılırken temaların altında yer verilen konular önemli bir gösterge olmuştur. Millî egemenlik ve demokrasi kavramlarının temaların içindeki oranına bakıldığında, gayet iyi bir orana sahip olduğu söylenebilir. Neredeyse temaların üçte biri millî egemenlik ve demokrasi kavramlarıyla ilişkilidir. Türkçe Dersi Öğretim Programında son olarak incelenen kısım kazanımlar kısmıdır. Programda yer alan 5, 6, 7 ve 8. sınıf dinleme/izleme, okuma, konuşma ve yazma kazanımlarının hiçbirinde millî egemenlik ve demokrasi kavramlarıyla doğrudan ilişki tespit edilememiştir. Bu durum oldukça dikkat çekicidir çünkü özellikle ders kitaplarının içindeki etkinlikler, ders içi aktiviteler, sınav soruları vb. hazırlanırken kazanımlar dikkate alınmaktadır. Dolayısıyla öğrencinin en çok dikkat ettiği ve aktif olduğu bu alanlarda millî egemenlik ve demokrasi kavramlarıyla karşılaşma olasılığı düşmektedir. Bu durum programdaki bir eksiklik olarak görülebilir. Hazırlanacak olan programlarda kazanımlar içerisinde de genel ve özel amaçlara, temalara uygun olarak millî egemenlik ve demokrasi kavramlarına yer verilmesi, bu kavramların öğrenciler tarafından daha iyi özümsenmesini sağlayacaktır. Ayrıca bu kavramların öğretilmesinde, sarmal bir öğretimin planlanması, bu konuda istenilen hedeflere ulaşılmasını kolaylaştıracaktır.

Millî Eğitim Şûraları nda Vatandaşlık, Demokrasi ve İnsan Hakları Eğitimine İlişkin Alınan Kararların Değerlendirilmesi

Yuzunci Yil Universitesi Egitim Fakultesi Dergisi

Eğitimi ile alakalı her türlü konunun yetkililer ile görüşüldüğü, tartışıldığı ve karara bağlandığı geniş çaplı toplantılardır. Birincisi 1939 yılında gerçekleştirilen Millî Eğitim Şûraları günümüzde de eğitim sistemi ve sorunlarının tartışıldığı, her kesimden insana açık olup mevcut problemlere bilimsel öneriler üretmektedir. Bu yönüyle Millî Eğitim Şuraları, eğitim politikalarına yön verici bir yapı olarak varlığını devam ettirmektedir. Bu çalışmanın amacı Millî Eğitim Şûraları'nda vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimiyle ilgili alınan kararları ele alıp değerlendirmektir. Çalışmada nitel araştırma yöntemlerinden doküman inceleme kullanılmıştır. Bu bağlamda 1939'dan günümüze Millî Eğitim Şûraları Kararları'nı içeren dijital ve basılı kitaplar incelenmiştir. Sonuç olarak 1981 yılında düzenlenen X. ve 1993 yılında düzenlenen XIV. şûralar dışında, 2014'e kadar olan tüm Millî Eğitim Şûralarında vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimi kapsamında değerlendirilen konulara yer verilmiştir. Bununla birlikte vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimine ilişkin şûralarda konuşulan konuların sonuç raporlarına yansıma durumuna bakıldığında göze çarpan birtakım farklılıklar irdelenmiştir. Ayrıca kararlarda doğrudan veya dolaylı olarak vatandaşlık, demokrasi ve insan hakları eğitimine yer verildiği anlaşılmaktadır. Doğrudan

Türk Milli Eğitiminin Amaçları

Bu çalışmada Türk milli eğitiminin amaçları ve temel ilkelerinden "genellik ve eşitlik", "eğitim hakkı", "demokrasi eğitimi", "bilimsellik" ve "planlılık" ele alınmaktadır.

Değerler Eğitimi ve Milli Kimlik İnşası Çerçevesinde Türk Yurdu Dergisindeki Şiirlerin İncelenmesi

In recent years, it has been observed that values education and its related concepts are frequently included in educational programs. Value education, which starts in the family and continues at school, is important in terms of adopting values, making them a lifestyle and transferring them to future generations. The purpose of this research, 345 poems in the journal Turk Yurdu (1911-1931), which has an important place in the field of Turkish thought and literature, were examined. The research is structured as a qualitative research and is a single case study from qualitative research designs. Document review has been preferred as the data collection method. The analysis index related to the national/spiritual values mentioned in the poems used in this research has been evaluated as a data collection tool. Nelson's classification of values was adapted to the poems, which are the object of study of the research, in terms of content and the findings have been categorized according to this classification. As a result of the information given and the findings in the examined texts, it has been concluded that there are many national and moral values in the content of the poems used in the research. Based on the purpose of the research, it has been determined that the mentioned poems contain elements that will contribute to the values education in the process of national identity construction of the target audience.