Petrol Fi̇yatinin Gida Fi̇yatlari Üzeri̇ne Asi̇metri̇k Etki̇si̇: Türki̇ye Örneği̇ (original) (raw)
Related papers
Petrol Fi̇yatlarinin Gida Fi̇yatlarina Asi̇metri̇k Etki̇si̇: Türki̇ye İçi̇n Nardl Modeli̇ Uygulamasi
Yönetim ve Ekonomi Araştırmaları Dergisi, 2016
Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de 2000-2013 dönemi üç aylık verilerle petrol fiyatları ve gıda fiyatları arasındaki ilişkiyi doğrusal olmayan ARDL eşbütünleşme (NARDL) yöntemiyle incelemektir. NARDL modeli sonucunda gıda fiyatları, petrol fiyatları, enerji fiyatları ve reel gelir arasında asimetrik eşbütünleşme ilişkisinin varlığına ulaşılmıştır. Ayrıca, ampirik sonuçlar petrol fiyatlarından gıda fiyatlarına anlamlı asimetrik aktarımın mevcut olduğunu göstermiştir. Petrol fiyatlarının uzun dönemde gıda fiyatları üzerine hem pozitif hem de negatif değişmelerine ilişkin katsayıların anlamlı olduğu görülmüştür. Petrol fiyatlarındaki pozitif değişmelerdeki yüzde 1'lik artışın gıda fiyatlarında yüzde 0.47 artışa, buna karşılık petrol fiyatındaki negatif değişmelerdeki yüzde 1 azalmanın ise gıda fiyatlarında yüzde 0.19 azalışa neden olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Böylece Türkiye'de uzun dönemde petrol fiyatındaki pozitif değişmelerin negatif değişmelere göre gıda fiyatları üzerinde daha büyük etkiye neden olduğu bulgusuna ulaşılmıştır. Ayrıca model sonuçlarında reel gelir ve enerji fiyatlarına ilişkin katsayıların gıda fiyatları üzerinde beklendiği gibi anlamlı ve pozitif olduğu, reel gelir ve enerji fiyatlarındaki yüzde 1 artışın sırasıyla gıda fiyatlarında yüzde 0.24 ve yüzde 0.19 artışa yol açtığı görülmüştür.
International Journal of Management Economics and Business, 2021
Q4 dönemi için Brent tipi ham petrol fiyatlarındaki değişimlerin tüketici ve üretici fiyatları üzerindeki asimetrik etkileri incelenmektedir. Genişletilmiş Phillips eğrisi temel alınarak hem ABD doları hem de Türk lirası ile ifade edilen petrol fiyatlarındaki değişimlerin tüketici fiyat endeksi (TÜFE) ve üretici fiyat endeksi (Yi-ÜFE) üzerindeki etkileri doğrusal olmayan gecikmeleri dağıtılmış otoregresif modellerle araştırılmaktadır. Çalışmanın bulguları petrol fiyatlarının yurt içi fiyat düzeyleri üzerindeki etkisinin asimetrik olduğu hipotezini desteklemektedir. Petrol fiyatları ve çıktı açığındaki artış her iki enflasyon oranında da artışa neden olmaktadır. Bununla birlikte petrol fiyatlarındaki düşüş enflasyon oranlarını ya etkilememekte ya da görece düşük düzeyde etkilemektedir. Tahmin sonuçlarına göre Türk lirası cinsinden ifade edilen petrol fiyatındaki %1'lik artış, tüketici ve üretici enflasyon oranlarında sırası ile %0,27 ile %0,18'lik bir artışa neden olmaktadır. ABD doları cinsinden ifade edilen ham petrol fiyatlarındaki %1'lik pozitif şok ise tüketici ve üretici fiyat endekslerinde sırası ile %0,21 ve %0,17'lik bir artışa sebep olmaktadır.
Petrol Fi̇yatlarinin Diş Ti̇caret Açiği Üzeri̇ndeki̇ Etki̇si̇: Türki̇ye Örneği̇
2013
Bu calismada Turkiye’nin 1992:01-2012:04 donemine ait aylik veriler kullanilarak reel petrol fiyatlari ile dis ticaret dengesi arasindaki iliski, dogrusal olmayan esbutunlesme, dogrusal olmayan ve frekans alani Granger tipi nedensellik analizleri kullanilarak incelenmistir. Analizler sonucunda reel petrol fiyatindan dis ticaret acigina tek yonlu nedenselligin oldugu sonucuna ulasilmistir. Fakat nedensellik iliskisi sadece orta vadede gecerlidir. Buna gore Turkiye’de orta vadede petrol fiyatlarindaki oynakliklar dis ticaret aciklarinin olusmasinda etkili iken, uzun vadede dis ticaret aciklari uzerindeki etkisi kaybolmaktadir.
Üreti̇ci̇ Fi̇yatindan Gida Tüketi̇ci̇ Fi̇yatina Asi̇metri̇k İleti̇m
Fırat Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi
İklim değişikliğinin, son yıllarda tarımsal üretimde yol açtığı problemlerin yanı sıra, Covid-19 salgın sürecinin tedarik zincirinde aksamalara neden olması ve girdi maliyetlerindeki artışlar küresel gıda fiyatlarını yükseltmiştir. Küresel gıda arzında yaşanan kaygılar ve gıda fiyat artışları hükümetlerin öncelikli gündemleri arasında yer almıştır. Bu çalışmada, Türkiye'nin 2006-2021 dönemi için genel üretici enflasyonu ile gıda tüketici enflasyonu arasındaki ilişkinin, kısa ve uzun dönem asimetrik dinamikler çerçevesinde incelenmesi amaçlanmıştır. Bu kapsamda, 2006-2021 dönemine ait aylık veriler kullanılarak, üretici fiyatı endeksinin (ÜFE), tüketici fiyat endeksi (TÜFE) içerisinde yer alan gıda ve alkolsüz içecekler endeksi üzerindeki kısa ve uzun dönem asimetrik etkileri NARDL modeli yardımıyla analiz edilmiştir. Çalışmadan edilen bulgulara göre, Türkiye ekonomisinde 2006-2021 döneminde ÜFE'de meydana gelen şokların TÜFE üzerinde asimetrik etkiye sahip olduğu, ÜFE endeksinde gerçekleşen pozitif şokların negatif şoklara kıyasla daha yüksek etki sergilediği sonucuna ulaşılmıştır. ÜFE'de meydana gelen %1'lik negatif şok TÜFE üzerinde %0,92'lik bir artışa, %1'lik pozitif şok ise TÜFE %0,33'lük artışa neden olmuştur. Bu kapsamda, ÜFE'de meydana gelen yükselişlerin TÜFE üzerindeki etkisinin giderilmesi adına yapılacak düzenlemelerin ve alınacak önlemlerin uzun dönemli planlanması gerektiği vurgulanabilir.
Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi İktisadi ve İdari Bilimler Fakültesi Dergisi, 2019
Ekonomik büyüme ve kalkınma tüm dünya ülkelerinin en temel amacıdır. Artan enerji talebinin önemli bir kısmı birincil enerji kaynaklarından karşılanmasına rağmen, son yıllarda yenilenebilir enerji kaynaklarının üretim ve tüketimi de giderek artmaktadır. Bu çalışmanın amacı yenilenebilir enerji tüketiminin ekonomik büyüme üzerindeki asimetrik etkilerini ampirik olarak analiz etmektir. Türkiye"nin 1965-2017 dönemine ait verileri kullanılarak yapılan analizde, doğrusal olmayan gecikmesi dağıtılmış otoregresif model kullanılmıştır. Çalışmada ayrıca, durağanlığı test edilebilmek amacıyla, ADF, PP, Ng-P ve KPSS birim kök testlerinin yanı sıra Zivot ve Anders tarafından geliştirilen yapısal kırılmalı birim kök testi kullanılmıştır. Elde edilen bulgulara göre, değişkenler fark durağan olarak bulunmuş ve iki değişken arasında uzun dönemde asimetrik bir ilişki tespit edilmiştir. Ayrıca bulgulara göre, yenilenebilir enerji tüketimi ile ekonomik büyüme arasında doğru orantılı bir ilişki vardır. Ancak yenilenebilir enerji tüketiminde meydana gelen pozitif ve negatif şoklar, büyüme üzerinde asimetrik etkiler ortaya koymaktadır. Çalışmada yenilenebilir enerji tüketimindeki pozitif şoklarının etkisinin, negatif şokların etkisine göre daha küçük olduğu bulunmuştur. Yenilenebilir enerji tüketimindeki yüzde birlik artış ekonomik büyümeyi yaklaşık olarak yüzde 0.4 oranında artırırken, yüzde birlik azalışlar büyümeyi yüzde 0,7 oranında azaltmaktadır. Economic growth and development is the main aim of all countries worldwide. Although an important part of the increasing demand is met by primary energy sources, the production and the consumption of renewable energy sources have risen in recent years. The objective of this study is to empirically analyze the asymmetric effects of renewable energy consumption on economic growth. In the analysis conducted using Turkey's 1965-2017 period data, the nonlinear autoregressive distributed lag (NARDL) model was used. In addition to the classical unit root tests such as ADF, PP, Ng-P and KPSS, structural break unit root test, proposed by Zivot and Anders was used in order to test stationary. According to the results of unit root tests, the variables were stationary in the first degree, and an asymmetrical relationship between the two variables was determined in the longrun. Moreover, according the findins, there is a direct correlation between renewable energy consumption and economic growth. However, positive and negative shocks in renewable energy consumption have asymmetric effects on growth. In the study, it has found that the impact of positive shocks in renewable energy consumption was smaller than the effect of negative shocks. The one percent increase in renewable energy consumption increases economic growth by approximately 0.4 percent, while the one percent fall decreases growth by 0.7 percent.
Research of Financial Economic and Social Studies, 2019
ÖZ Bu çalışmanın amacı, Türkiye'de Ocak 2010-Haziran 2019 dönemi aylık veriler kullanılarak petrol fiyatlarının döviz kuru (Dolar/TL) ve Borsa İstanbul Tüm Endeksi (XUTUM) fiyatları üzerindeki asimetrik etkisi doğrusal olmayan ARDL eşbütünleşme (NARDL) yöntemiyle analiz etmektir. Çalışmadan elde edilen bulgular sonucunda, petrol fiyatlarında meydana gelen hem pozitif hem de negatif değişmeler hisse senedi fiyatlarını ve döviz kurunu uzun dönemde istatistiksel olarak etkilememektedir. Bu sonuçla, petrol fiyatlarından hisse senedi fiyatları ve döviz kuruna doğru herhangi bir asimetrik aktarım bulunamamıştır ve bu durum Türkiye'de hem hisse senedi fiyatlarının hem de döviz kurunun petrol fiyatı şoklarına karşı duyarsız olduğunu göstermektedir. Son olarak, her iki model için petrol fiyatlarında kısa dönemde meydana gelen dalgalanmalar asimetrik etkiye neden olmaktadır. ABSTRACT The purpose of this paper is to investigate the asymmetric impact of oil price changes on the Turkish Stock Market (Borsa İstanbul Stock Exchange) (XUTUM) and the exchange rate (Dollar/Lira) by applying the NARDL model. The sample period starts in January 2010 and ends in June 2019, yielding a total of 114 observations. The findings of the empirical analysis suggest that in the long run, an increase (a decrease) in oil prices does not have any impact on both the stock market returns of the Turkish Stock Market and the exchange rate in Turkey. This result indicates that the Turkish market is not very sensitive to the changes in oil price changes. In the short run, however, the asymmetry of oil price fluctuations is observed for both models.
Petrol Fiyatları ve Hisse Senedi Getirileri Arasındaki Asimetrik İlişki: Türkiye Örneği
2. ULUSLARARASI SOSYAL BİLİMLER KONGRESİ GÜMÜŞHANE, 2019
Petrol fiyatları ile makroekonomi arasındaki ilişki 1980'lerden beri yoğun bir şekilde tartışılmıştır. Petrol fiyatlarında görülen dalgalanmalar ekonomik yapı üzerinde doğrudan ya da dolaylı olarak ciddi sorunlara yol açabilmektedir. Petrol fiyatlarının hisse senedi getirileri olan ilişkisi ise karmaşıktır. Teorik olarak, petrol fiyatları ile hisse senedi getirileri arasındaki ilişki hisse senedi değerleme modeli ile açıklanabilir. Bu modele göre, hisse senedi fiyatları farklı yatırım katmanlarında beklenen gelecek nakit akımların iskonto edilmiş değerinin toplamıdır. Ampirik olarak incelendiğinde, petrol fiyatları ve hisse senedi getirileri arasındaki ilişkiye yönelik karmaşık bulgular bulunmuştur. Bu araştırma, Türkiye'de petrol fiyatlarının hisse senedi getirileri üzerindeki asimetrik etkisini incelemiştir. Başka bir ifadeyle petrol fiyatlarında meydana gelen değişimlerin hisse senedi getirileri üzerindeki doğrusal olmayan etkisinin ne olduğu analiz edilmeye çalışılmıştır. Abstract The relationship between oil prices and macroeconomics has been heavily debated since the 1980s. Fluctuations in oil prices can cause serious problems, directly or indirectly, on the economic structure. The relationship between stock returns in oil prices is complex. In theory, the relationship between oil prices and stock returns can be explained by the stock valuation model. According to this model, stock prices are the sum of the discounted values of expected future cash flows in different investment horizons. When examined empirically, complex evidence has been found for the relationship between oil prices and stock returns. This study examined the asymmetric effect of oil prices on stock returns in Turkey. In other words, the non-linear effect of changes in oil prices on stock returns has been analyzed.
Çukurova Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi
Günümüzde petrol, taşımacılıktan hane halkı tüketimine kadar kullanılmak üzere girdi sağlayan ve bu yönüyle önemli bir enerji tüketim kaynağı olmaktadır. Türkiye bu önemli enerji kaynağının yaklaşık %90'ını ithal etmektedir. Petrolde dışa bağımlılığı yüksek olan Türkiye, dünya petrol fiyat dalgalanmalarından etkilenmekte ve bunu yurtiçi fiyatlarına aktarmaktadır. Bu çalışmanın amacı, dünya petrol fiyatları ile Türkiye Tüketici Fiyat Endeksi (TÜFE) ve alt harcama grupları arasındaki asimetrik fiyat aktarımını 1994-2019 yılları arası, Enders ve Siklos'un (2001) önerdiği eşik eşbütünleşme testleri yardımı ile incelemektir. Elde edilen sonuçlara göre, Türk lirası bazlı petrol fiyatları ile TÜFE arasında uzun dönemli asimetrik ilişki tespit edilmişken alt harcama grupları için bu durum farklılaşmaktadır. Sağlık; Mobilya, Ev Aletleri ve Ev Bakım Hizmetleri dışındaki tüm harcama grupları için uzun dönemli asimetrik ilişki bulunmaktadır. Bununla birlikte, Gıda, İçki ve Tütün harcama grubu dışındaki tüm harcama grupları ve genel TÜFE için Petrol Fiyatlarında meydana gelebilecek artış yönlü pozitif bir şokun negatif şoka göre daha hızlı hata düzeltme ayarlaması yapacağı sonucuna varılmaktadır.
2021
Ara kazanç ticareti, spekülatif bir finansal işlem ve kaldıraçlı döviz kuru pozisyonudur. Bu nedenle, ara kazanç ticareti pozisyonlarında meydana gelebilecek ani bir çözülme, yüksek faiz oranına sahip para biriminin sert bir şekilde değer kaybetmesine ve döviz kuru oynaklığının artmasına yol açmakta; küresel dengesizliklere ve finansal krizlere neden olarak finansal kırılganlık ve istikrarsızlığın önemli bir kaynağı olmaktadır. Bu çalışmada, Ocak 2005-Eylül 2017 döneminde Türkiye'de ara kazanç ticaretindeki çözülmenin finansal değişkenler üzerindeki etkisi, USD/TL kur oynaklığının ve Türkiye ile Amerika Birleşik Devletleri arasındaki faiz oranları farkının yüksek ve düşük olduğu rejimler için incelenmiştir. Çalışmadan elde edilen bulgulara göre, ara kazanç ticaretindeki ani bir çözülme, faiz oranları farkının yüksek ve düşük olduğu rejimlerde, faiz oranı ve BİST 100 getirisinin azalmasına, enflasyon oranının artmasına; döviz kuru oynaklığının yüksek ve düşük olduğu rejimlerde ise Türk Lirasının değer kaybetmesine, BİST 100 getirisinin azalmasına neden olmaktadır.
PETROL FİYATLARININ CARİ İŞLEMLER ÜZERİNDEKİ ETKİSİ: TÜRKİYE VE HİNDİSTAN EKONOMİLERİNİN KARŞILAŞTIRILMASI, 2021
For economies with high external dependence on oil today, the movement of oil prices is an important indicator in terms of causing a current account deficit. In economies with high dependence on oil, it is theoretically expected that increases (decreases) in oil prices will negatively (positively) affect current operations. Oil prices tend to decline from 2014 to the present. Based on this situation, it has become very important to determine the long-term impact of changing oil prices on the current account in the economies of Turkey and India. In this study, the effect of oil prices on the current account in the Turkish and Indian economies between 1986-2019 was examined by cointegration analysis. The findings show that oil price increases (declines) in the Turkish and Indian economies have a negative (positive) effect on current operations.