İki̇nci̇ Dünya Savaşi’nda Almanya’nın Ege Adalari’nın İşgali̇ Hakkında Türk Basınındaki̇ Haberleri̇n İncelenmesi̇ (original) (raw)

2020, Bellek uluslararası tarih ve kültür araştırmaları dergisi

ÖZ İkinci Dünya Savaşı hakkında Türkiye'de yapılan çalışmaların en önemli kaynaklarından bir basındır. Türk toplumu savaş yıllarında ülkenin de kaderini etkileyen cephelerdeki hadiseleri ve konferansları basından takip etti. 1941'de Balkanlarda yaşanan gelişmeler üzerine SSCB'ni işgaline hazırlanan Almanya, "Barbarossa" planını erteledi. Ordularının yönünü Balkanlara çevirerek, Yugoslavya ve Yunanistan'ı işgal etmiştir. Alman ordusu, Türk-Yunan sınırına dayanırken Türkiye, olası bir Alman saldırısı karşısında teyakkuz durumundaydı. Yunan direnişine yardımcı olan İngiliz birliklerini püskürtmek ve güney kanadını tamamen güvenceye almak için Alman birlikleri Ege adalarının işgaline başladı. 25 Nisan 1941'de Taşoz, Semadirek'i işgal etti. Limni ve Midilli'nin ardından 5 Mayıs'ta Sakız adasına çıkan Almanlar, Girit'in işgali için 20 Mayıs'ta "Merkür Operasyonu"nu başlatarak, o zamana değin en büyük hava indirme harekâtına başladı. Ege adalarının Almanya tarafından işgali, savaşın Akdeniz'deki seyri hakkında birçok spekülasyona neden oldu. Türk basınında da Almanya'nın sonraki hedefinin Türkiye veya Kıbrıs olacağı şeklinde değerlendirmeler yayınlandı. Bu makalede, Alman birliklerinin Ege adalarına çıkarma yaptığı zaman diliminden başlayarak Girit muharebesini takip eden süreçte, Türk basınında yayınlanmış haber ve köşe yazıları incelenmiştir. Çalışmada izlenen yöntem, gazete haberleri üzerinden hadisenin izlenişi yerine her bir gazeteye alfabetik sırayla başlık açılarak hadise üzerine yayınlanan haberlerin mukayeseli incelenmesidir. Bu doğrultudaki çalışma, 1941 Nisan ve Mayıs dönemini kapsamaktadır. Çalışmada, dönemin yedi başat gazetesinden, ege adalarının işgali ile ilgili telif ve tetkik eserlerden istifade edilmiştir. Türk basınında çıkan haberlerin dış kaynaklı olduğu ve yayıncı görüşlerinin haberler üzerindeki etki oranı ortaya koyulmuştur.