Kult świętych a tożsamość wyznaniowa – zmiany w aparacie liturgicznym wschodniosłowiańskich cyrylickich starych druków liturgicznych Ewangelii tetr (na przykładzie wydań Ławry Poczajowskiej) (original) (raw)

Parateksty drukowanych ksiąg cerkiewnych w metropolii kijowskiej jako media pamięci (druga połowa XVI–XVII wiek)

Slavica Wratislaviensia

Головним завданням паратекстів (листів-присвят, передмов тощо), якими зазвичай розпочиналися кириличні книги, надруковані у Київській митрополії, було уславлення меценатів цих видань. Здійснений у статті аналіз показує, що ці тексти розглядалися їхніми авторами як медіум пам’яті, опираючись на який будувалася колективна ідентичність тогочасного руського суспільства. Її основою було спеціально змодельоване бачення історії, яке ставало підґрунтям для інтерпретації та пояснення актуальних релігійних, культурних і навіть політичних подій.

Łacińskie źródła monodii liturgicznej z klasztoru oo. Karmelitów w Oborach

Seminare. Poszukiwania naukowe

Artykuł prezentuje w sposób syntetyczny dwa rękopisy liturgiczno-muzyczne z klasztoru oo. Karmelitów w Oborach: antyfonarz i graduał. Autor dokonuje ogólnej charakterystyki źródeł, wskazując na cechy kodykologiczne oraz zawartość. Następnie przedstawia zasób dyferencji psalmowych antyfonarza. Korzystając z kanadyjskiego projektu internetowego Rebekki Shaw (http://differentiaedatabase.ca) ustala, w jakim stopniu terminacje kodeksu oborskiego należą do powszechnie stosowanych schematów euouae, a na ile księga zawiera warianty melodyczne nieznajdujące odpowiednika w tradycji chorałowej.

Problematyczny powrót do źródeł: Niepokalane Poczęcie Najświętszej Maryi Panny w liturgii Ukraińskiego Kościoła Greckokatolickiego

Roczniki Teologiczne, 2020

The article concerns one of the most important aspects of the Eastern Catholic Churches' life, which is their faithfulness to their own rite, that is, a liturgical, theological, spiritual, and disciplinary heritage (c. 28 §1 of The Code of Canons of the Eastern Churches). The Magisterium of the Church, from the documents of the Second Vatican Council to the edition in 1996 by the Congregation for the Oriental Churches of The Instruction for the Application of the Liturgical Prescriptions of the Code of Canons of the Eastern Churches, urges these communities to rediscover the richness of their traditions, and if necessary, to prudently remove foreign borrowings and return to the sources. The example of the holiday celebrated in the Christian East on December 9 shows how difficult this process is in the Ukrainian Greek Catholic Church. The Roman reform of liturgical books (1940s), which restored the name and liturgy of the Byzantine feast: The Conception of St. Anne, when she conceived The Holy Mother of God, changed in 1891, is still waiting for full reception and implementation.

Emblematyka w Rzeczypospolitej epoki Oświecenia – metamorfozy tradycji symbolicznej

XVIII amžiaus studijos T. 6: Personalijos. Idėjos. Refleksijos, 2020

Adnotacja. Niniejszy artykuł jest pierwszym opracowaniem dotyczącym emblematyki w Rzeczypospolitej pod rządami Stanisława Augusta (1764–1795). Na podstawie źródeł, przede wszystkim opisów dekoracji okazjonalnych, określono zakres występowania i funkcje kompozycji symbolicznych w sztuce i literaturze epoki, kojarzonej jednoznacznie z odrzuceniem tradycji symbolicznej renesansu i baroku. Scharakteryzowano ówczesny status terminologiczny gatunków symbolicznych (emblema, hierogliphicum, symbolum), który zmienił się za sprawą francuskojęzycznej teorii (m.in. teorii dewizy, ikonologii, epigramu), skutkując przemianami (nie tylko emblematyki) w zakresie stylistyki i estetyki. Wskazano m. in. tendencje świadczące o zmianie myślenia o symbolice pod wpływem zainteresowania antykiem i klasycyzmem, zwiastujące nowoczesną refleksję dedykowaną symbolowi i metaforze. Słowa kluczowe: emblematyka, emblemat, hieroglifik, symbol, ikonologia, klasycyzm, dekoracja okazjonalna, oświecenie, antyk, Rzeczpo...

W trosce o właściwy przekaz przypowieści ewangelicznych w katechezie

2005

Les documents catéchétiques les plus récents mettent en évidence l’importance fondamentale de la Bible pour la catéchèse. Cependant la pratique quotidienne prouve que la Sainte Écriture est utilisée pendant le cours de catéchisme de manière bien différente. Tous les efforts visant à améliorer en continu la transmission des vérités bibliques sont donc entièrement justifiés. En étudiant l’Évangile au niveau de forme nous constatons que Jésus Christ, dans son enseignement, parlait volontiers en paraboles. Elles constituaient un bon outil pour expliquer aux auditeurs, avec les images y intégrées, les véritées surnaturelles du Royaume de Dieu. Jésus adressait son enseignement aux gens les plus simples pour lesquels le language imagé était plus compréhensible. Malgré la simplicité de la communication l’enseignement transmis par les paraboles exigeait souvent de Jésus une explication complémentaire. Suite à cela on peut en conclure qu’aussi pour les auditeurs d’aujourd’hui une bonne compré...