Bi̇reysel Ve Toplumsal Bellek Aktariminda Yadi̇gâr Nesne Okumalari (original) (raw)

2022, Social mentality and researcher thinkers journal

Bellek, disipliner bir kavram olarak sosyoloji, felsefe, psikoloji, tarih, edebiyat, antropoloji, kültür alanlarının birlikteliğinde sözlü ve yazılı anlatımın yansıra görsel anlatımın enstrümanları ile bireysel ve toplumsal geçmişi referans alan bir mecra oluşturmaktadır. "Yaşanmış deneyden kaynağını alan bellek son derece özneldir. Tanık olduğumuz olgulara, tanığı, hatta aktörü olduğumuz olaylara ve bunların ruhumuza kazıdığı izlenimlere bağlıdır." (Traverso, 2009: 10). Geçmiş deneyimlere ilişkin bilgiler zihinde yer edinip bu güne dâhil olarak, belleğin nesnelleştirilmesinde ve onun korunmasında önemli role sahip olmuşlardır. Bu bağlamda bellekte yer alan görüntüler, insanların yaşama dair ilişki kurduğu tüm alanlara ait anlatılar oluşturur. Geride kalan yaşama dair argümanların hatırlama unutma deneyimi üzerinden bireysel ve toplumsal bellekte yer edinmesi daha önce deneyimlediği anlatılardan oluşmaktadır. "İnsanların bilinçlerinde iz bırakan olaylar, nesneler, kişiler bellek aracılığıyla saklanır ve hatırlanırlar. Diğer bir ifadeyle, bellek geçmişin hatırlanmasını sağlamaktır. Bireylerin ayrı ayrı belleklere sahip olmasının yanında, bu bireysel belleklerin toplamından meydana gelen toplumun tümüne ait, onlardan farklı bir geçmiş bilincinden bahsetmek de mümkündür. Toplumlara, gruplara, ailelere özgü ve kolektif olarak oluşturulmuş geçmiş bilinci toplumsal hafıza olarak nitelendirilmektedir. Ancak hafıza geçmişte e