Ayasofya Cami̇ Hazi̇resi̇’Nde Bulunan Padi̇şah Türbeleri̇’Ndeki̇ Çi̇ni̇ Panolar (original) (raw)

2021, The Journal of Academic Social Sciences

Geleneksel Türk sanatlarının bir dalı olan çini, Orta Asya'daki ilk Türk devletlerinden bu yana, mimari kaplama seramiği olarak, genellikle saraylarda, dini mimaride ve bazı sivil yapılarda kullanılmıştır. Çini sanatı Anadolu topraklarında en parlak dönemini, aynı zamanda Osmanlı'nın Klâsik Dönemi olan, 16. yüzyılın ikinci yarısı ile 17. yüzyıl arasında yaşamıştır. 17. yüzyılın ikinci yarısından sonra Osmanlı devletinin ekonomik, sosyal ve sanatsal olarak zayıflaması, İznik çini ve seramik sanatının da giderek kalitesini yitirmesine ve atölyelerin kapanmasına neden olmuştur. Ayasofya Camii haziresinde bulunan üç padişah türbesinde yer alan çini örnekleri, Osmanlı Dönemi çini sanatının klasik dönem ve sonrasındaki çinilerin özellikleri hakkında bilgi vermesinden dolayı önemli yapılardır. Mimar Sinan'ın eseri de olan II.Selim Türbesi (1577) ve III.Murad Türbesi (1599)'ndeki çiniler klasik dönemin kaliteli, çok renkli kırmızılı sıraltı çini örneklerini yansıtırken, III.Mehmet Türbesi (1608)'nde düşük kalitede, boyaları akmış ve kırmızı rengin kahverengiye dönmüş olduğu çiniler dikkat çekmektedir. Bu çalışmada, üç padişah türbesinde de bulunan çiniler, dönem özellikleri, desen kompozisyonları ve mekanda bulundukları yer bakımından incelenmiştir.