Bekır Sıdkı Efendı's Fezaıl-ı Menasık-ı Hajj (original) (raw)

2022, İslami ilimler dergisi

Öz İslam dini'nin beş temel şartından olan hac, fıkhî çalışmaların konusu olduğu gibi, edebî mahsullerin de farklı vesilelerle konusu edilmiştir. Hacnâme veya menazilnâme tarzında yazılan edebî eserlerin yanı sıra hac esnasında uyulması gereken kuralları ele alan "menâsik-i hac"lar da yazılmıştır. Bu ürünlerin yazılma amacı, hac vazifesi için kutsal topraklara giden hacı adayını, hac esnasında uyması gereken kurallar, emir ve yasaklar konusunda bilgilendirmektir. Bu amaçla yazılan eserlerden biri de 1110/1911 yılında Bekir Sıdkî Efendi tarafından mensur-manzum biçimde yazılan Fezâil-i Menâsik-i Hac isimli eserdir. Edebî, biyografik ve bibliyografik kaynaklarda yapılan araştırmalar neticesinde çalışmanın müellifi hakkında yeterli bilgi bulunamamıştır. Müellif, mensur mukaddimede, dünyada yaşanan sorunlara karşın Müslümanlarının içinde bulundukları ataleti, tembelliği ve dünya devletlerinin Müslümanlara yapmış oldukları zulmü ele almıştır. Fezâil-i Menâsik-i Hac adlı eserin 30 beyitlik manzum bölümünde ise haccın şartları, farzları, vacipleri ve sünnetleri hususunda kimi bilgilere yer vermiştir. Eserin son kısmında ise Birinci Dünya Savaşı öncesinde İtalyanlarla yaşanan sorunların neticesinde Osmanlı Devleti'ne ait gemilere saldırılması ve bu esnada sivilleri taşıyan gemilerin vurulması veya batırılması sonucunda vefat eden hacı adayları için yazılmış bir mersiye yer almaktadır. Matbu olan metin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı'nda Bel. Os. K. 05154'te kayıtlı olup toplamda 16 sayfadan meydana gelmektedir. Çalışmamızda ilkin menâsik kavramı ve menâsik-i haclar ile ilgili literatüre yer verilmiştir. Akabinde eserin müellifi ile ilgili tespitler paylaşılmıştır. İlgili eser incelenmiş ve eserin transkripsiyonlu metni ortaya konmuştur.

Sign up for access to the world's latest research

checkGet notified about relevant papers

checkSave papers to use in your research

checkJoin the discussion with peers

checkTrack your impact

Bekır Sıdkı Efendı's Fezaıl-ı Menasık-ı Hajj

DergiPark (Istanbul University), 2022

Öz İslam dini'nin beş temel şartından olan hac, fıkhî çalışmaların konusu olduğu gibi, edebî mahsullerin de farklı vesilelerle konusu edilmiştir. Hacnâme veya menazilnâme tarzında yazılan edebî eserlerin yanı sıra hac esnasında uyulması gereken kuralları ele alan "menâsik-i hac"lar da yazılmıştır. Bu ürünlerin yazılma amacı, hac vazifesi için kutsal topraklara giden hacı adayını, hac esnasında uyması gereken kurallar, emir ve yasaklar konusunda bilgilendirmektir. Bu amaçla yazılan eserlerden biri de 1110/1911 yılında Bekir Sıdkî Efendi tarafından mensur-manzum biçimde yazılan Fezâil-i Menâsik-i Hac isimli eserdir. Edebî, biyografik ve bibliyografik kaynaklarda yapılan araştırmalar neticesinde çalışmanın müellifi hakkında yeterli bilgi bulunamamıştır. Müellif, mensur mukaddimede, dünyada yaşanan sorunlara karşın Müslümanlarının içinde bulundukları ataleti, tembelliği ve dünya devletlerinin Müslümanlara yapmış oldukları zulmü ele almıştır. Fezâil-i Menâsik-i Hac adlı eserin 30 beyitlik manzum bölümünde ise haccın şartları, farzları, vacipleri ve sünnetleri hususunda kimi bilgilere yer vermiştir. Eserin son kısmında ise Birinci Dünya Savaşı öncesinde İtalyanlarla yaşanan sorunların neticesinde Osmanlı Devleti'ne ait gemilere saldırılması ve bu esnada sivilleri taşıyan gemilerin vurulması veya batırılması sonucunda vefat eden hacı adayları için yazılmış bir mersiye yer almaktadır. Matbu olan metin, İstanbul Büyükşehir Belediyesi Atatürk Kitaplığı'nda Bel. Os. K. 05154'te kayıtlı olup toplamda 16 sayfadan meydana gelmektedir. Çalışmamızda ilkin menâsik kavramı ve menâsik-i haclar ile ilgili literatüre yer verilmiştir. Akabinde eserin müellifi ile ilgili tespitler paylaşılmıştır. İlgili eser incelenmiş ve eserin transkripsiyonlu metni ortaya konmuştur.

TAŞKÖPRÎZÂDE AHMED EFENDİ'NİN EŞ-ŞAKÂ'İKU'N-NU'MÂNİYYE'Sİ VE ZEYİLLERİ

2022

Osmanlı Devleti'nin siyâsî ve ilmî olarak en parlak yıllarında yetişen Taşköprîzâde Ahmed Efendi, kelâm, fıkıh, tefsir, tabakat ve ilimler tarihi gibi birçok değişik alanda kitaplar te'lîf etmiş bir din ve ilim adamıdır. Tasavvufa da ilgisi olan Taşköprîzâde, Halvetiyye tarikatı müntesibidir. Bu yönüyle felsefe, kelâm ve tasavvufu birleştiren eklektik bir âlim olmuştur. Ayrıca hat sanatında mahir olan Taşköprîzâde, hat ve levhalarından elde ettiği geliri burs olarak öğrencilere hibe etmiştir. Osmanlı ulemâ ve meşâyihine dair yazdığı eş-Şakâ'iku'n-Nu'mâniyye adlı Arapça eseri Osmanlı edebiyatında biyografi yazma geleneğine öncülük etmiştir. Bu çalışmamız Taşköprülüzâde'nin hayatı, fikirleri, eserleri ve eş-Şakâ'iku'n-Nu'mâniyye adlı eseri ile söz konusu eserin Türkçeye yapılan tercüme ve zeyillerini incelemeye matuftur.

SAHAFLAR ŞEYHİZÂDE MEHMED ES'AD EFENDİ'NİN EL-VİRDÜ'L-MÜFÎD FÎ ŞERHİ'T-TECVÎD İSİMLİ ESERİ

2. MEHMED ES'AD EFENDİ'NİN HAYATI 2.1. İsmi ve Unvanları XIX. asrın ünlü âlim ve şairlerinden, Sahaflar Şeyhizâde ismiyle tanınmış, kıymetli ilmî ve mülkî görevleri yerine getirmiş olan Mehmed Es'ad Efendi; şiirlerinde Es'ad mahlasını, çalışmaya konu olan eserinde ise Seyyid Hüseyin Hamdi ismini kullanmıştır. Kaynaklarda geçtiği üzere Es'ad Efendi, babasının Sahaflar şeyhi olması sebebiyle Sahaflar Şeyhizâde, 1 üstlenmiş olduğu görevlerden dolayı da Vak'a-nüvis, Nakîbü'l-eşrâf ve Ma'ârif Nâzırı gibi unvanlarla anılmıştır. 2 2.2. Doğum Yeri ve Tarihi Mehmed Es'ad Efendi, 18 Rebîülevvel 1204 (6 Aralık 1789) yılında İstanbul'da Ayasofya civarında bir evde doğmuştur. 3

ES-SİĞNÂKÎ'NİN " EN-NİHAYE FÎ ŞERHİ'L-HİDÂYE " ADLI ESERİNİN EDİSYON KRİTİĞİ VE DEĞERLENDİRİLMESİ (TAHARET VE NAMAZ

ÖZET Fıkıh, nahiv ve kelâm alanlarında yazdığı eserlerle tanınan İmam es-Siğnâkî, VII/XII. yüzyılın sonları ile VIII/XIV. yüzyılın başlarında yaşamış çok yönlü bir âlimdir. Hanefi mezhebinde muhakkik alimlerden kabul edilir. Hanefi mezhebinin en önemli metinlerinden olan el-Hidâye üzerine yazdığı en-Nihâye, ilk şerh olması açısından önemlidir. Hanefî mezhebi çizgisinde kaleme alındığı döneme kadar oluşan fıkıh birikimden de istifade edilerek yazılan eser, el-Hidâye şerhleri başta olmak üzere kendisinden sonra yazılan birçok Hanefi eserine kaynaklık etmiştir. Taşıdığı önem sebebiyle eserin edisyon kritiğinin yapılıp değerlendirilmesi gerektiği açıktır. Bu ihtiyacı bir ölçüde gidermek amacıyla bu çalışma yapılmıştır. Çalışmamız bir giriş ve 3 bölümden oluşmaktadır. Giriş bölümünde çalışmanın planı, amacı, yöntemi ile edisyon kritikte takip edilen yöntem ele alınmıştır. Birinci bölümde metin yazarı el-Merğînânî ile şarih es-Siğnâkî hakkında bilgi verilmiş; ikinci bölümde çalışmada ele alınan en-Nihâye, geniş bir şekilde tanıtılarak değerlendirilmiştir. Üçüncü bölüm ilgili eserin temizlik ve namaz bölümlerinin edisyon kritiğine ayrılmıştır. Çalışma sonuç ve kaynakça ile sona ermektedir. Öğrencinin Adı Soyadı ZAHER ALQUDAH Numarası 108106043005 ABSTRACT Imam al-Sighnaqî, known for his works in the fields of Islamic law, Islamic theology and Arabic grammar, is a Muslim polymath who lived in the late 7 th /12 th and early 8 th /13 th centuries. He is considered one of the verifying scholars (muhaqqiq) within the Hanafi legal school. Al-Nihayah, which he composed as a commentary on al-Hidayah, which is itself one of the most important Hanafi legal texts, is important because it is the first commentary written on the Hidayah. This commentary was composed drawing on the Hanafi legal literature that had been produced until then and served as source for many Hanafi legal works, including the Hidayah commentaries, that have been composed after itself. Because of its importance, this Hidayah commentary deserves a critical edition and an analysis. This present study is meant to meet this need to some extent.

Loading...

Loading Preview

Sorry, preview is currently unavailable. You can download the paper by clicking the button above.