Konferencja naukowa „Oblicza pentekostalizmu – konteksty kulturowe i społeczne. Perspektywa międzywyznaniowa i religioznawcza (original) (raw)
Related papers
Chrześcijaństwo pentekostalne a doświadczenie religijne
Nurt SVD, 2019
Prezbiter archidiecezji warmińskiej, doktor habilitowany nauk humanistycznych w zakresie filozofii, pracownik naukowo-dydaktyczny Wydziału Teologii Uniwersytetu Warmińsko-Mazurskiego w Olsztynie; obszary zainteresowań: filozofia religii, filozofia społeczna; publikował m.in. w "Idei", "Filozofii Chrześcijańskiej", "Logosie i Ethosie", "Studiach Warmińskich". C hrześcijaństwo, obok judaizmu i islamu, jest jedną z dominujących religii w świecie. Powstało w obrębie kultury semickiej, ale bardzo szybko zostało powiązane z kulturą grecką. Tym samym zmieniło swój charakter i przybrało nowe formy. Podleganie zmianom jest zresztą typowe dla chrześcijaństwa. Ma ono miejsce zwłaszcza w czasach kryzysu oraz procesów inkulturacji. Wydaje się, że na przełomie wieku XX i XXI mamy również do czynienia z ważnymi zmianami dokonującymi się w łonie religii chrześcijańskiej. Związane są one z jednej strony z kryzysem religii i sekularyzacją cywilizacji zachodnioeuropejskiej, której tożsamość była historycznie kształtowana przez chrześcijaństwo. Z drugiej natomiast łączą się z ożywieniem religijnym na innych kontynentach i przenikaniem tamtejszych form religijności na teren Europy. Poniższe analizy składają się z trzech zasadniczych części. W części pierwszej będą wskazane zasadnicze tendencje przemian
Przegląd Religioznawczy, 2019
The article is an attempt at philosophical reflection on the possibility of rational justification of religion and its place in today's world by recreating Leszek Kołakowski's intellectual path to the Absolute as a guarantor of the value and its apology of Christianity in this context. Following the movement of thoughts in works from Religious consciousness and The Church Bond through The Presence of Myth to Main Currents of Marxism, the author shows how Kołakowski came to the position that faith is an inalienable element of the human condition; we cannot believe it at all, only the objects of our faith can be different. Analyzing Kołakowski's texts, taking into account their chronology, it can be seen that from the perspective of Marxism he tried to capture the essence of religion, while studying religion allowed him to see the features of religious thinking in Marxism. As a consequence, he noticed that faith, next to reason, is an indelible way of our knowledge, and the myth can be removed only by replacing it with another myth. The climax of this thinking seems to be Horror Metaphysicus-according to his own declaration-the opus magnum of Kołakowski. The author argues that the entire apology of Christianity, which dominates in the late philosophical activity of Kołakowski, should be understood in this context. The paper also shows why we should defend Christianity-even if, according to the author of The Presence of Myth, is one of the myths-as the best combination the individual and social dimension of our existence.
Państwo i Społeczeństwo, 2008
OD INDYFERENTYZMU DO NEOPOGAŃSTWA. OCENY "WARUNKÓW ZASTANYCH" W POLSCE PRZEZ ROMANA DMOWSKIEGO I JANA STACHNIUKA W ŚWIETLE ICH STOSUNKU DO RELIGII KATOLICKIEJ Celem artykułu jest prześledzenie i porównanie poglądów Romana Dmowskiego i Jana Stachniuka na problem wad narodu polskiego-powodujących według nich niż cywilizacyjny-oraz pokazaniu tychże poglądów w świetle postaw religijnych obu myślicieli. Zasadniczym jest tutaj spór nie tyle o naturę przywar narodowychktórych katalog w obu przypadkach jest bardzo podobny-co ich źródło oraz zasięg społeczny. Mówiąc krótko, Dmowski uważał je za wykwit szlachetczyzny (spowodowanej systemem pańszczyźnianym), który z racji dominacji politycznej tego stanu stał się udziałem innych warstw. Stachniuk natomiast te same przywary uznawał za z gruntu ogólnonarodowe, a ich źródła upatrywał w "polskiej ideologii grupy". Paradoksalnie, poglądy Dmowskiego w tej materii stają się najbardziej czytelne po zapoznaniu się z pracami Stachniuka. Problem polega bowiem na tym, że twórca endecji zagadnieniem wad narodowych szerzej i bezpośrednio zajmował się niemal wyłącznie we wczesnych swych pracach, z Myślami nowoczesnego Polaka na czele, gdzie indziej sprawę tę traktując wyrywkowo, marginalnie lub wręcz domyślnie. Jan Stachniuk wręcz odwrotnie, uczynił z tego podstawę swej myśli i temu zagadnieniu poświęcił niemal cały swój dorobek pisarski, a doszukując się przyczyn takiego stanu rzeczy, stworzył oryginalną historiozofię. To więc, co u Stachniuka zajmuje całe tomy i jest wyłuszczane w sposób systemowy, u Dmowskiego stanowi wyłącznie tło i często trzeba wyekstraktować jego opinie na ten temat z wywodów dotyczących spraw pozornie innych. Jest przy tym absolutnie jasne, że to właśnie poglądy i pisma Dmowskiego pobudziły do myślenia i pisania młodszego o 41 lat Stachniuka, który kilkakrotnie zresztą w swoich tekstach przywoływał tego pierwszego. Należałoby więc postawić tezę, że myśl twórcy Zadrugi wobec myśli Dmowskiego powstała według zasady indukcji, gdyż to, co napomknął twórca endecji w formie szczegółu ten drugi rozwinął w system ogólny. Również biorąc pod uwagę same kolejne prace 6 Polityka narodowa w stosunku do religii i
2009
Od kilku już lat w kalendarz spotkań naukowych organizowanych przez Wydział Teologiczny UŚ w Katowicach wpisują się majowe konferencje poświęcone różnorodnym kwestiom liturgicznym. W ramach tegorocznego spotkania organizatorzy zaproponowali podjęcie refleksji na temat zagadnień zebranych pod wspólnym tytułem „Natura i cechy zgromadzenia liturgicznego chrześcijan”. Tym razem doroczne spotkanie miało jednak szczególny charakter. W programie konferencji naukowej przewidziano bowiem ceremonię wręczenia Księgi Jubileuszowej ks. prof. dr. hab. Wincentemu Myszorowi – pierwszemu dziekanowi Wydziału Teologicznego w Katowicach – dla uczczenia 40. rocznicy jego pracy naukowej. Zasługi ks. profesora Wincentego Myszora dla rozwoju patrologii trudno przecenić, a ich bliższe omówienie przekracza możliwości krótkiego sprawozdania. Jest to zresztą niekonieczne, gdyż dorobek naukowy Jubilata, dobrze znany w gronie patrologów oraz innych miłośników chrześcijańskiego antyku, został dokładnie opracowany...
Poznańskie Studia Polonistyczne. Seria Językoznawcza, 2015
20-22 września 2010 roku w Gnieźnie odbyła się kolejna konferencja z cyklu "Język religijny dawniej i dziś (w kontekście teologicznym i kulturowym)", organizowana przez Zakład Gramatyki Współczesnego Języka Polskiego i Onomastyki UAM, Wydział Teologiczny UAM, Wydział Filologiczno-Filozoficzny Poznańskiego Towarzystwa Przyjaciół Nauk przy współpracy Komisji Języka Religijnego PAN. Jednym z tematów przewodnich były religijne aspekty piśmiennictwa związanego z "Solidarnością" i innymi ruchami społecznymi, co podyktowane było chęcią uczczenia trzydziestej rocznicy powstania NSZZ "Solidarność". Tematyka ta wyraźnie uwidoczniła się w prezentowanych tekstach, które ogniskują się wokół problemu ruchu "Solidarność" lub odnoszą się do początków ruchu solidarnościowego. Widać to między innymi w tytułach referatów: Rola religii i wiary w ruchu społecznym "Solidarność" (prof. dr hab. Stanisław Mikołajczak), "Solidarność" w pismach Jana Pawła II (prof. dr hab. Kazimierz Dopierała), Aktualność i znaczenie etyki solidarności Józefa Tischnera (ks. prof. dr hab. Paweł Bortkiewicz, s. dr Maria Krystyna Bogdan), Filmowe obrazy dławienia "Sierpnia": polskie Pasje (ks. prof. dr hab. Marek Lis), Wideo i "Solidarność"-tematyka religijna w niezależnym filmie dokumentalnym lat 80. (dr hab. Mikołaj Jazdon). Teksty rozpoczynające konferencję stanowiły zatem przypomnienie znaczenia i historii ruchów niepodległościowych, głównie "Solidarności" w historii Polski, których oddźwięk widoczny jest w różnego rodzaju tekstach kultury-również w filmie i innych sztukach wizualnych. Kolejne wystąpienia referentów ogniskowały się wokół problematyki szeroko rozumianego języka religijnego, na który referenci patrzyli nie tylko Poznańskie Studia Polonistyczne Seria językoznawcza t. 18 (38), z. 1
Apostazja współczesnej egzegezy. Benedykt XVI o niewystarczalności metody historyczno-krytycznej
Teologia i Człowiek, 2014
Benedykt XVI jest zwolennikiem stosowania metody historyczno- krytycznej, którą traktuje jako oczywiste narzędzie w warsztacie egzegetycznym. Z drugiej strony zwraca uwagę na fakt, że metoda ta ma swoje granice, a także podlega różnego rodzaju uwarunkowaniom. Według Ratzingera powstanie metody historyczno-krytycznej jednocześnie wywołało walkę o jej zasięg i kształt. Niemiecki teolog – późniejszy papież dał głębokie i szerokie podstawy (teologiczne, filozoficzne, naukowe) do spojrzenia na kryzys egzegezy, których zrozumienie umożliwia z kolei poszukiwania wyjścia z impasu egzegezy. Ratzinger dokonał oceny metody historyczno-krytycznej zarówno z perspektywy wiary, jak i niejako „z wnętrza” metody, czyli z pozycji naukowych. Zaproponował dokonanie przez nią samokrytyki oraz uczynienie nowego kroku metodologicznego – otwarcia się na odpowiednią hermeneutykę. / Benedict XVI is an adherent of use of the historical-critical method which he considers to be an obvious tool of the exegetical technique. On the other hand, Joseph Ratzinger points out that this method has its limitations and it is subject to all kinds of influence. According to Ratzinger the appearance of the historical-critical method simultaneously gave rise to the struggle for its scope and character. German theologian and subsequent pope gave proper grounds (theological, philosophical, scientific ones) for perceiving the crisis of exegesis, the understanding of which makes it possible to look for way out of an impasse in exegesis. Ratzinger appraised the historical-critical method both from the perspective of faith and from the „inside” of the method, that is from the scientific perspective. He suggested that the historical-critical method should face self-criticism, as well as make a new methodological step – become open to appropriate hermeneutics.
Archiwa, Biblioteki i Muzea Kościelne, 2022
The purpose of the article is to show the role of meszne in the emoluments of the parish vicars of the parish churches operating in the Kraków Diocese in the first half of the 16th century. Meszne was a tribute that appeared in Polish lands with colonization under German law. It was most often paid on St Martin's Day, i.e. 11 November, in grain, generally in equal amounts of rye and oats. The significance of this tribute to parsonage budgets has been addressed only marginally in the literature to date. It has been pointed out that meszne may have had a significant impact on the functioning of the parish in some cases, but more often than not it was a rather small element of income and for this reason was downplayed by some authors. A source that allows us to understand the actual role of meszne in the functioning of the parishes of the Kraków Diocese of the first half of the 16th century is the so-called Liber Retaxationum of 1529. It notes the components of the parsonage emoluments of almost all parishes then functioning in the Kraków Diocese. The results collected indicate that meszne was included in the emoluments of 45% of the parishes, and for as many as 30% it was the most important component In this situation, there is no doubt that its revenues had an impact on the functioning of the parishes. Con
Korelacja nauczania religii z katechezą parafialną we współczesnym dyskursie polskich katechetyków
Teologia i Człowiek, 2020
Streszczenie. W działalności katechetycznej Kościoła, podejmowanej wśród dzieci i młodzieży ważne miejsce zajmuje integralność. To dlatego polscy badacze w dyskursie naukowym zwracają uwagę nie tylko na przekaz wiedzy i wychowanie, ale także na mistagogię. Uwzględniając przemiany społeczne, kulturowe i religijne, słusznie za istotną uznają korelację nauczania religii z katechezą parafialną. Zgodnie twierdzą, że kryzys tradycyjnego modelu inicjacji chrześcijańskiej, który uwidacznia się m.in. w kryzysie inicjacji chrześcijańskiej w rodzinie, w kryzysie duszpasterstwa sakramentalnego i w dydaktyzmie szkolnej lekcji religii implikuje potrzebę szczególnego dowartościowania komplementarności funkcji katechezy w posłudze Kościoła. Wymaga zwrócenia uwagi na ewangelizację w nauczaniu religii oraz na mistagogiczny i wspólnotowy wymiar katechezy parafialnej. Niezastąpioną rolę odgrywa tu katechumenat rodzinny. Wyżej wymienione zagadnienia są wielokrotnie podejmowane przez polskich katechetyków. Zadanie pogłębionej refleksji staje się pilniejsze zwłaszcza dziś, w kontekście bardzo dynamicznie postępującej sekularyzacji i dechrystianizacji. Trzeba więc spojrzeć na nie z perspektywy rzetelnie przeprowadzanej diagnozy pastoralnej, by na tej podstawie wypracowywać nowe strategie korelacji nauczania religii z katechezą parafialną. Słowa kluczowe: katechetyka; korelacja; nauczanie religii; katecheza parafialna; sekularyzacja; dechrystianizacja. 88 anna zellma, ks. wojsław wojciech czupryński Abstract. correlation between religious instruction and parish catechesis in the contemporary discourse of polish catechists. In the catechetical activity of the Church conducted among children and adolescents, a significant place is given to integrity. This is the reason why in the academic discourse Polish researchers focus not only on the transfer of knowledge and education, but also on mystagogy. Taking into account social, cultural and religious transformations, they rightly consider the correlation between religious instruction and parish catechesis to be important. The researchers unanimously claim that the crisis of the traditional Christian initiation model, which is manifested, among others, in the crisis of Christian initiation in the family, in the crisis of sacramental pastoral care and in the didacticism of religious instruction at school implies the need to particularly emphasize the value of the complementary function performed by catechesis in the Church service. This requires placing an emphasis on evangelization in religious instruction and the mystagogic and community dimension of parish catechesis, with family catechumenate playing an indispensable role. The above-mentioned issues are often undertaken by Polish catechists. A deepened reflection seems to be even more urgent in contemporary times, in the context of dynamically progressing secularization and dechristianization. Therefore, it should be examined from the perspective of soundly conducted pastoral diagnosis to develop new strategies on this basis for correlating religious instruction with parish catechesis.