Ahmet Tekin, "Osmanlı-İngiliz Diplomatik ve Ticari İlişkileri Tarihine Bir Katkı: 1612 Ahidnâmesi", S. 82 (2024/1), s. 133-167. (original) (raw)
Related papers
Doğu Seyahatnamesi Bir Dominikan Keşişin Anadolu ve Ortadoğu Yolculuğu 1289-1291
2019
Ricoldus de Monte Crucis, 1243 yilinda Floransa dogumlu bir kesistir. Cesitli universitelerden teoloji bilgilerini tahsil ettikten sonra, 1267’de Dominikan tarikatina mensup olmustur. Ardindan 1286 senesinde Papa’nin emriyle dogudaki Kutsal Topraklari ziyaret etme adi altinda misyonerlik faaliyetinde bulunmustur. Adini pek duymamis olsak da eserinde dogudaki Hristiyanlar ve Muslumanlar hakkinda 13. Yuzyil’a ait onemli bilgiler aktarmaktadir. Yaptigi yorumlarla aslinda oryantalizmin temellerini atmistir dersek yanlis olmaz. Ayrica Bagdat’in Mogol istilasina ugradigi ve Ortadogu’da Latin egemenliginin son bulundugu donemleri anlatan nadir eserlerdendir.
Salomon Schweigger Seyahatnamesi ndeki Illustrasyonların Degerlendirilmesi
V. INTERNATIONAL HALICH CONGRESS ON MULTIDISCIPLINARY SCIENTIFIC RESEARCH, 2023
Seyahatnameler toplumların tarihine ışık tutan önemli yazılı kaynaklardır. Bu durum göz önüne alındığında, Salomon Schweigger tarafından kaleme alınmış Ein newe Reiss Beschreibung auss Teutschland nach Constantinopel und Jerusalem (Sultanlar Kentine Yolculuk) adlı seyahatname, 16. Yüzyıl’da Osmanlı’nın içinde bulunduğu durumu aktarması açısından değerlidir. 1577 yılında Viyana’dan yola çıkarak İstanbul’a gelen Kutsal Roma İmparatorluğu elçisi Johann Joachim von Sinzendorf’un heyetinde yer alan Alman Luteriyen vaiz Salomon Schweigger’ın kaleme aldığı ve 1608 yılında yayınlanan seyahatname, Osmanlı tarihi, kültürü, mimarisi, sanatı, siyasi ve sosyal hayatı açısından değerli bilgiler sunmaktadır. Osmanlı Devleti’ne gerçekleştirilen görsel materyallerle desteklenmiş erken dönem seyahatnamelerinden birisi olan Schweigger seyahatnamesi içerisinde çok sayıda illüstrasyon barındırmaktadır. Schweigger’ın Osmanlıya dair verdiği bilgilerin yanı sıra seyahatnamenin orijinal baskısı içerisinde kullanılan bu ahşap baskı teknikli illüstrasyonlar son derece özeldir. İllüstrasyonlar içerisinde Osmanlı devlet adamlarını, İstanbul başta olmak üzere Osmanlı coğrafyasındaki tarihi yerleri, mimari eserleri, toplumun gelenek ve göreneklerini, devletin protokollerini, sosyal ve kültürel hayatından kesitleri görmek mümkündür. Schweigger’ın mesleği göz önüne alındığında taraflı tutuma sahip olacağı düşünülse de yazarın objektif bilgiler verdiği konular olduğu söylenebilir. Özellikle 16. Yüzyıl gibi erken bir dönem söz konusu olunca, oldukça değerli bakış açıları ve izlenimler ortaya konduğu aşikârdır. Bu bildiride Salomon Schweigger tarafından kaleme alınmış Sultanlar Kentine Yolculuk adlı seyahatnamede yer alan ahşap baskı teknikli illüstrasyonlar analiz edilerek, Sanat Tarihi açısından seyahatnamelerde yer alan tasvirlerin önemi ortaya konmaya çalışılacaktır.
2020
Osmanli Devleti, kendisinden onceki Turk Devletlerinden ve Islami gelenekten tevarus ettigi bir teskilatlanma ile varligini uzun asirlar surdurebilmistir. Osmanli Devlet Teskilâti’ni ilmiye, kalemiye(burokratlar), seyfiye (askeri zumre) denilen uc sac ayagi temsil etmekteydi. Osmanli ilmiye sinifi, Islami bir egitim kurumu olan medrese usulune uygun bir tahsilden sonra icazetle mezun olup egitim, hukuk, fetva ve baslica dini hizmetlerine gore merkezi burokraside kadi, nakibu’l-esraf, seyhu’l-islam, kazasker, muderris, hekimbasi ayrica camilerde gorev yapan imam ve muezzinler gibi onemli makamlari doldururlardi. Bu sebeple ilmiye teskilâtinin bozulmasi, Osmanli Devleti icin onemli problemlerin basinda gelmektedir. Muhimme defterleri ise Divan-i humayunda tutulmakta olup, divanda gorusulen; devletin ic ve dis meseleleri ile ilgili siyasi, iktisadi, askeri, sosyal ve dini konulardan onemli olanlarin kaydedildigi defterler olup reisu’l-kuttâb gozetimindeki katipler tarafindan yazilmakta...