Zmiany upodobań żywieniowych i zainteresowanie kuchniami etnicznymi – przyczynek do turystyki (kulinarnej?) (original) (raw)
Related papers
Turystyka kulinarna – podejścia ‘geograficzne’ i ‘niegeograficzne’
2016
Kwestie związane z zywnością są jedną z najwazniejszych cześci skladowych turystyki, a jedzenie i picie są waznymi elementami zachowan i doświadczen turystycznych. W ostatnich latach turystyka kulinarna (gastronomiczna, czy turystyka jedzenia) stala sie przedmiotem badan wielu dyscyplin naukowych. Jedną z nich jest geografia, poniewaz turystyka kulinarna – jak i inne rodzaje turystyki – jest zjawiskiem przestrzennym, a wiec mieszczącym sie w sferze zainteresowan geografii. Ale turystyka kulinarna jest przedmiotem badan rowniez innych dyscyplin wiedzy. Zwlaszcza antropologii kulturowej, socjologii, ekonomii, nauk o zarządzaniu, a takze nauk o zywności i zywieniu itp. W związku z tym w odniesieniu do turystyki kulinarnej mozna spotkac sie z dwoma podejściami badawczymi – ‘geograficznym’ i ‘niegeograficznym’. Prezentowany artykul ukazuje wystepujące miedzy tymi dwoma ujeciami podobienstwa i roznice.
Dokąd zmierza turystyka kulturowa
2009
Gnieźnieńskie Forum Ekspertów Turystyki Kulturowej Dokąd zmierza turystyka kulturowa? Pytanie 2: Dokąd zmierza turystyka kulturowa-ku masowości czy elitarności? Dokąd zmierzać powinna? Jakie są lub mogą być plusy i minusy każdego z procesów? dr Armin Mikos v. Rohrscheidt, GHWSM Milenium/Kultur.pl Pytanie ma charakter fundamentalny dla rozwoju całej turystyki. Żeby jednak podjąć próbę odpowiedzi na nie, trzeba najpierw "dopytać": o czym dokładnie mówimy? Definicje turystyki kulturowej sięgają bowiem od ściśle elitarnych (dziedzictwo kultury wysokiej, wielkiej architektury, znaczące wydarzenia artystyczne jako cele) po takie, które zawierają w swoim zakresie praktycznie całą turystykę, co dowodnie pokazał Hughes, a na polskim gruncie zaprezentował w swoim zeszłorocznym opracowaniu Prof. A. Kowalczyk. Jeśli jednak mamy wyróżniać turystykę kulturową pośród innych rodzajów podróżowania typu turystycznego (a warto wyróżniać, bo jest to potrzebne klientom dla orientacji a rynkowi usług dla ich prawidłowej segmentacji), to trzymałbym się zaproponowanej przez siebie ("Turystyka Kulturowa …" , 2008, s. 31.) tzw. definicji funkcjonalnej, która jako kryterium rozróżnienia wskazuje zestawienie celów i aktywności, zawartych w programie konkretnej wyprawy (dla zorganizowanych wycieczek grupowych) i osobistą motywację lub też zrealizowaną na jej podstawie listę celów i aktywności (dla turystów indywidualnych i grup "prywatnych"). Przy takim rozumieniu zakresu turystyki kulturowej można ją dość sprawnie wydzielić z ogromnego spektrum pozostałych podróży i odpowiednio do tego opisywać, konstruować programy oraz tworzyć oferty. W zestawieniu istniejących form turystyki kulturowej-stosując jako kryterium podstawowe właśnie ową definicję-starałem się już pokazać istniejące bez wątpienia także aktualnie "rozwarstwienie", oddzielając (choć granice tu są często płynne), wymieniając i opisując formy typowe dla turystyki kultury wysokiej, turystyki edukacyjnej (więc ściśle poznawczej) i wreszcie dla bardzo szerokiego spektrum pozostałych form, ukierunkowanych na dziedzictwo materialnej i duchowej kultury, nie roszczące sobie pretensji do miana tej pierwszej, nazwanych przeze mnie przejawami turystyki kulturowej powszechnej lub popularnej. Zatem: dokąd zmierza współczesna turystyka kulturowa? Wydaje się, że zarówno ku elitarności, jak i masowości, czyli ku dalszemu rozwarstwieniu, i to przynajmniej w dwóch aspektach: Najpierw zatem uwyraźni się podział na turystykę kultury wysokiej i (w jej ramach) awangardowej (już teraz częściowo w swym postmodernistycznym kształcie coraz bardziej niezrozumiałej, czyli nieatrakcyjnej dla ogółu przeciętnych konsumentów zarówno samej kultury, jak i turystyki) oraz turystykę kultury powszechnej i (w jej ramach) popkultury. Klienci (pewnie nieliczni) pierwszego typu ofert będą jeździli i latali na awangardowe wystawy i festiwale muzyczne, oglądali muzea sztuki współczesnej i modne wydarzenia z gatunku performance. Jednak obok tej grupy utrzyma się w tym samym (a może jednak już różnym) segmencie liczniejsza, czyli jakby mainstreamowa grupa koneserów "klasycznego" dziedzictwa kulturowego: wybitnych obiektów architektury różnych epok, muzyki klasycznej, w tym operowej i symfonicznej, dziedzictwa dawnych cywilizacji i kulturowej substancji, przechowywanej w instytucjach większych i mniejszych miast, wątków biograficznych i innych-czasem niszowych-tematów związanych z historią i kulturą. Zwolennicy powszechnej turystyki kulturowej (których liczba w średnim okresie zapewne wzrośnie wraz z poziomem wykształcenia i poprawą warunków materialnych w licznych krajach) będą kontynuowali swoje wykupione u touroperatorów lub prywatne wycieczki, oparte o regionalne i lokalne pakiety turystyczne, mające-jak i dziś-charakter mieszany. Celami ich
Potencjał turystyki kulturowo-przyrodniczej w Polsce
Turystyka Kulturowa, 2016
Potencjał turystyki kulturowo-przyrodniczej w Polsce dr hab. Armin Mikos v. Rohrscheidt, prof. GSW Poznań /Gniezno Kwestia przedłożona do dyskusji dotyka turystyki kulturowo-przyrodniczej. Na wstępie, dla zakreślenia ram dyskusji, przytoczę definicję turystyki kulturowej, na której chciałbym oprzeć klasyfikację typowych celów wypraw, ich programów, produktów i ofert lokalnych oraz zachowań turystów: "Podróż kulturowo-przyrodnicza to taka forma turystyki, w której główny cel stanowią naturalne walory środowiska, a motywacją uczestników jest spotkanie z chronionym lub organizowanym przez człowieka dziedzictwem naturalnym albo powiększenie wiedzy o świecie otaczającym" [Mikos v. Rohrscheidt, Turystyka kulturowa. Fenomen, potencjał, perspektywy, Poznań, 2010, s. 155]. W pierwszym rzędzie o takim właśnie charakterze wyprawy (lub oferty) decyduje więc przeważająca lub przynajmniej silnie zaznaczona obecność w faktycznie realizowanym programie atrakcji i walorów naturalnych, jednak z udziałem czynnika ludzkiego, czy to jako dokonanego przekształcenia krajobrazu (np. w formie założenia winnic, parku, ogrodu czy systematycznej kolekcji roślin), zabiegu ochronnego (ustanowienia rezerwatu itd.) czy porządkującego (np. trasy dydaktycznej), albo w wypadku realizacji takiego programu, który ma na celu edukację przyrodniczą uczestników (w tym wypadku nie ma potrzeby ingerencji w same zasoby). Pytanie brzmi: Jaki jest potencjał tej formy aktywności turystycznej w naszym kraju? W jakim stopniu jest on aktualnie wykorzystywany w ofercie turystycznej? Które obszary w Polsce, krajobrazy lokalne albo poszczególne walory przyrodnicze są lub mogą stać się największymi magnesami turystyki kulturowo-przyrodniczej? Jakie są najważniejsze bariery w jej rozwoju? Wreszciejakie nowe lub już funkcjonujące i sprawdzone w naszym kraju lub poza jego granicami koncepcje, szczegółowe rozwiązania albo wprost produkty turystyczne można upowszechnić, skopiować czy wprowadzić przy niezbędnych dostosowaniach w celu zwiększenia skali i różnorodności turystyki kulturowo-przyrodniczej w Polsce, mając na uwadze także utrzymanie stanu zasobów naturalnych i integralności krajobrazów? Odpowiedzi: dr hab. Sylwia Kulczyk, UW, Warszawa W mojej odpowiedzi odniosę się po kolei do poszczególnych członów zadanego pytania. Jak ocenić potencjał tej formy aktywności turystycznej w naszym kraju? W jakim stopniu jest on aktualnie wykorzystywany w ofercie turystycznej? Połączenie aspektów przyrodniczych i kulturowych w turystyce wydaje się oczywiste i ma miejsce "od zawsze". Tak jest z perspektywy samych turystów, którzy rzadko kiedy mają ściśle sprecyzowane preferencje, najczęściej interesuje ich "wszystko". Natomiast z punktu widzenia zarządzania turystyka podzielona jest między szereg interesariuszy, z których część prezentuje optykę bardziej "kulturową", inni zaś "przyrodniczą". Zjawisko to
Zarządzanie w turystyce kulturowej – wprowadzenie do kolekcji tematycznej
Turystyka Kulturowa, 2020
Zarządzanie w turystyce kulturowej-wprowadzenie do kolekcji tematycznej Armin Mikos von Rohrscheidt 1. Czym jest i na czym polega zarządzanie w turystyce kulturowej? Turystyka kulturowa to rodzaj aktywności turystycznej, w którym "istotną motywacją odwiedzającego jest poznawanie, odkrywanie, doświadczanie i konsumpcja materialnych i niematerialnych atrakcji kulturowych/produktów w obszarze recepcji turystycznej. Te atrakcje/produkty odnoszą się do charakterystycznych, materialnych, intelektualnych, duchowych i emocjonalnych cech społeczeństwa, które obejmują sztukę i architekturę, dziedzictwo historyczne i kulturowe, dziedzictwo kulinarne, literaturę, muzykę, przemysły kreatywne i żywe kultury wraz z ich stylem życia, systemami wartości, wierzeniami i tradycjami" [UNWTO Definitions 2018, s. 18]. Z perspektywy jej uczestnika uprawianie turystyki kulturowej to podróżowanie w czasie wolnym, motywowane chęcią konfrontacji z walorami stworzonymi przez człowieka (zabytkami, tradycjami, sztuką, miastami, krajobrazami itd.), dziedzictwem własnej i obcych kultur oraz ich współczesnymi przejawami. Odpowiednio, rdzeniem produktów oferowanych turystom kulturowym jest poznawanie tak rozumianej kultury i jej osobiste doświadczanie, a najlepiejczynne w niej uczestnictwo. Twórcami programów takich doświadczeń dla turystów są zarządcy turystyki w jej obszarach docelowych, sami gospodarze zwiedzanych miejsc i obiektów, instytucje kultury i edukacji, właściciele i pracownicy wyspecjalizowanych biur podróży, organizatorzy imprez kulturalnych przyciągających turystów, popularyzatorzy dziedzictwa. Turystyczna odmiana kontaktu z dziedzictwem i uczestnictwa w kulturze ma swój specyficzny wymiar: w jej ramach są one realizowane w sposób całkowicie nieprzymuszony i w wybranym przez uczestnika trybie. Turystykę kulturową można realizować zarówno w wycieczkach grupowych, jak i indywidualnie, podróżując po szlakach kulturowych, korzystając z gotowych pakietów miejskich czy kreatywnych, jeżdżąc na cykliczne imprezy np. artystyczne lub eksplorując miejscowości lub całe obszary w ramach autonomicznych programów. Głównym celem zarządzania w turystyce kulturowej, wspólnym dla wszystkich zaangażowanych w nie podmiotów jest opracowywanie dla nich spójnych 149-nowoczesne formy interpretacji dziedzictwa i kreowania jego doświadczeń w turystyce kulturowej, w tym doświadczeń z grupy immersyjnych i kreatywnych (te teksty znajdą się docelowo w innej kolekcji). Redakcja "Turystyki Kulturowej" zaprasza badaczy, praktyków i innych potencjalnych autorów do składania takich tekstów do publikacji w naszym czasopiśmie, przewiduje także przygotowanie numerów tematycznych poświęconych przynajmniej niektórym z wymienionych powyżej obszarów problemowych. Bibliografia (tekstów zewnętrznych
Studia i Prace WNEiZ, 2016
W artykule zaproponowano ujęcie konkurencyjności międzynarodowej jako katalizatora produktywności ekonomicznej. Przyjęto, iż jest to właściwość, która określa zdolność kraju do tworzenia warunków wzrostu produktywności oraz pożądanych zachowań rynkowych w sytuacji, gdy kraje pozostałe czynią to lepiej, sprawniej i efektywniej. Tak pojęta konkurencyjność tkwi w otoczeniu procesów produkcyjnych, sprzyjając wzrostowi gospodarczemu. Słowa kluczowe: konkurencyjność międzynarodowa, wzrost gospodarczy, katalizator produktywności Wprowadzenie Celem artykułu jest ustalenie teoretycznych podstaw ekonomicznych koncepcji "konkurencyjności międzynarodowej" (rozumianej jako "konkurencyjność kraju") zaproponowanej przez Portera (1990), która jest stosowana przy sporządzaniu rankingów krajów, między innymi przez Światowe Forum Ekonomiczne (World Economic Forum-WEF) oraz Międzynarodowy Instytut Zarządzania Rozwojem
Dystans społeczny rodziców wobec innych narodowości wyznacznikiem dialogu międzykulturowego
Studia Białorutenistyczne, 2015
Termin "dystans społeczny" został wprowadzony przez Roberta Erza Parka 1 , który analizował zjawisko dystansu społeczności miejskich w stosunku do grup etnicznych. Dokonał próby określenia pomiaru pomiędzy znaczeniem wyrazów "swój" i "obcy" w odniesieniu do kontaktów ciepłych, zażyłych, poprzez obojętność, do nietolerancji, antypatii, wrogości i potępienia 2. Dystans zdefiniował jako poczucie obcości doświadczanego przez jednostki i/lub grupy w stosunku do jednostek i/lub grup, różniących się od nich miejscem w strukturze społecznej, stylem życia, religią, narodowością, wykształceniem itp. W literaturze przedmiotu zawiera się wiele perspektyw postrzegania pojęcia "dystans społeczny". Emory Stephen Bogardus podaje, że z jednej strony jest to stopień sympatii i zbliżenia, zaś z drugiej strony niechęci i unikania kontaktów i więzi 1
Dziesięć lat turystyki kulturowej w Polsce. Sukcesy i porażki
2018
The article is devoted to the development of cultural tourism in Poland as a separate branch of tourism, with particular emphasis on scientific research. The authors, using complementary research methods, have developed a critical analysis of the work of the national scientific community and the directions of ongoing research on its potential, organizational conditions and offer (part 1), scientific publications prepared and published in our country (part 2), academic didactics of cultural tourism in its various dimensions and within various fields and specializations (part 3), and also the conceptual sphere (concerning new programs, product events and exploitation systems) and the practical dimension of the organization of tourist activities, including specialized travel agencies (part 4). Based on the results of this analysis, in the summary the authors have identified the trumps, successes and strengths of Polish cultural tourism as well as shortcomings, gaps and weaknesses in it...