Yerleşi̇m Yeri̇ Planlama Çalişmalarinda Coğrafi̇ Bi̇lgi̇ Si̇stemleri̇ni̇n Kullanimi: Menemen (İzmi̇r) Örneği̇ (original) (raw)

İzmi̇r İli̇ Üzeri̇ndeki̇ Olasi Etki̇lerden Dolayi Oluşan İkli̇m Deği̇şi̇kli̇ği̇ni̇n Coğrafi̇ Bi̇lgi̇ Si̇stemleri̇ Yardimiyla Modellenmesi̇

2018

Iklim Dunya uzerinde yasamin var olmasini saglayan en onemli etkenlerden biridir. Iklim, canli ve cansiz butun varliklar uzerindeki etkisinden dolayi tarih boyunca bircok bilim insani tarafindan incelenmistir. Arastirmacilar iklimi olusturan parametreleri (sicaklik, yagis, nem guneslenme suresi, ruzgâr, evapotranspirasyon vb.) farkli yontemlerle birlikte kullanarak bircok iklim siniflandirma yontemleri ortaya koymustur. Bu siniflandirmalari ortaya koyarken farkli olcutleri dikkate almislar ve bu olcutlere gore farkli siniflandirma indisleri ortaya cikarmistirlar. Siniflandirmalarla alakali bircok formul mevcuttur. Bu formullerin bazisi kisa ve basit, bazisi cok uzun ve karmasiktir. Arastirmacilar bu formulleri kullanarak farkli bolgelerde farkli iklim tipleri ortaya cikarmislardir. Calismada iki ayri iklim siniflandirma yonteminin kullanilmasi ile Turkiye Meteoroloji Genel Mudurlugu veri tabanindan alinan 1980-2011 arasindaki meteorolojik verilerinin donemler halinde incelenmis, bel...

Bölgeleri̇n Kalkinmasinda Li̇manlarin Geli̇şti̇ri̇lmesi̇: İzmi̇r Örneği̇

Bölgesel Kalkınma Dergisi, 2023

Limanlar erişimi güçlendirmeleri, üretimi ve ticareti desteklemeleri, ekonomik ve sosyal canlılığı artırmaları gibi faydaları ile bölgesel kalkınma açısından özel öneme sahiptir. Kadim bir liman şehri olan İzmir bugün 16 liman ve 92 milyon ton yük elleçleme miktarı ile büyük bir liman bölgesidir. Ancak uzun dönemli gözlemlere ve yaşanan gelişmelere rağmen, İzmir limanlarında elleçlenen yükün Türkiye içindeki payının azalma eğilimini işaret etmektedir. İzmir'in liman altyapısı ve liman hizmetlerine dair deneyiminin değişen koşullar içinde daha ileri nasıl taşınabileceğine odaklanan bir strateji çalışması İzmir Kalkınma Ajansı tarafından yapılmıştır. Analiz ve katılımcılık zemini üzerinde geliştirilen ve alanında ilk bölgesel çalışma olarak değerlendirilen İzmir Limanları Mevcut Durum Analizi ve Gelişim Perspektifi; TCDD İzmir Limanı'nın canlandırılması, Aliağa limanlarının güçlendirilmesi, Çandarlı Limanı'nın rüzgar enerjisi ekipmanları taşımacılığı üzerine ihtisaslaşması ve tüm liman bölgesinin liman otoritesi modeliyle etkin biçimde yönetilmesi önerilerini içermektedir. Bu makalede, bölgesel kalkınmada limanlara öncelik veren bir anlayış ile İzmir Bölgesi özelinde yapılan çalışmaların liman ve kalkınma literatürü ile bağlantılı biçimde aktarılması amaçlanmıştır. Elde edilen sonuçlar Türkiye' de liman bulunan bölgelerde limanların güçlendirilmesine ilişkin çalışmaların bölgesel ekonominin gelişimi açısından rol oynadığını, nitelikli analizler ve katılımcılık süreçleri ile hayata geçirilecek doğru politikaların uzun vadede liman kaynaklı gelir, iş ve katma değer artışlarına katkı sağlayabileceğini ortaya koymuştur.

Turi̇zm İşletmeleri̇ni̇n Fi̇nansman Tekni̇kleri̇ni̇ Kullanimi: İzmi̇r İli̇ Ve İlçeleri̇nde Bi̇r Araştirma

2016

Doviz kuru, faiz, ticari urun fiyat artisi vb. risklere maruz turizm isletmelerinin, yeni finansman tekniklerini ve turev urunleri kullanim duzeyini belirlemek bu calismanin amacini olusturmaktadir. Bu temel amacin yani sira, yeni finansman tekniklerinin saglanabilme imkânlari ve yeni finansman tekniklerinin kullanimi sonucu ortaya cikan avantajlarin ve dezavantajlarin belirlenmesi alt amaclar olarak belirlenmistir. Temel amac ve alt amaclar dogrultusunda nicel bir arastirma yapilmistir. Arastirmanin evreni Izmir ili ve ilcelerinde faaliyet gosteren turizm isletmeleri olarak belirlenmistir. Arastirmanin verilerinde anket teknigi kullanilmistir. Calisma sonucunda, turizm isletmelerinin finansal teknikler ve turev urunler hakkinda bilgi sahibi olduklari fakat bu yontemlere iliskin gelismeleri takip etmedikleri belirlenmistir. Ayrica bu urunlerin literaturde bahsedilen avantajlari calisma kapsamindaki isletmeler tarafindan da onaylanmistir.

Coğrafya Dersleri̇nde Keli̇me İli̇şki̇lendi̇rme Testi̇ni̇n Tani Araci Olarak Kullanilmasi: Bi̇tki̇ler Konusu Örneği̇

2020

Bu arastirma ile ortaogretim ogrencilerinin Cografya dersi kapsaminda bitkiler konusuyla ilgili olarak bilissel yapilarinin belirlenmesinde alternatif bir olcme degerlendirme araci olan Kelime Iliskilendirme Testinin (KIT) tani araci olarak kullanilmasi amaclanmistir. Arastirmanin katilimcilarini, 2018-2019 egitim ve ogretim yilinda Konya’da bir ortaogretim kurumunda ogrenim goren 10. sinif ogrencileri arasindan amacli ornekleme yontemlerinden olcut ornekleme yontemi kullanilarak belirlenmis 35 ogrenci olusturmaktadir. Verilerin toplanmasinda ogretim oncesi ve sonrasinda degistirilmeden kullanilan dort anahtar kelime (bitki, agac, cali ve ot) ile hazirlanmis Kelime Iliskilendirme Testi formu kullanilmistir. Verilerin analizinde betimsel analiz tekniklerinden olan frekans analizi teknigi kullanilmistir. Ayrica kesme noktasi teknigi kullanilarak kavram agi haritalari hazirlanmistir. Bu kavram aglarinda ogrenciler tarafindan anahtar kelimelere karsilik uretilen cevap kelimeler arasinda...

Eşdeğer Anali̇z Yöntemi̇ İle Beli̇rlenen Zemi̇ni̇n Büyütme Değerleri̇ni̇n Coğrafi̇ Bi̇lgi̇ Si̇stemleri̇ Kullanilarak Hari̇talanmasi: Eski̇şehi̇r Örneği̇

VII. UZAKTAN ALGILAMA VE CBS SEMPOZYUMU UZAL-CBS2018, 2018

Tekrarlı yükler altındaki yapılarda hasara neden olan önemli faktörlerden bir tanesi yerel zemin özellikleridir. Taşıma gücü kaybı, sıvılaşma, oturma gibi zemin problemlerinin temel nedeni deprem sırasında bu özelliklerinin değişimidir. Özellikle zemin büyütmesi, anakaya derinliği, zemin tabakalarının kalınlığı ve cinsi, zeminin dinamik özellikleri, tabakaların süreksizliği ve bölgenin topografik yapısı gibi parametrelerden etkilenmektedir. Bu çalışmada yerel zemin koşullarının zemin büyütmesine etkisini incelemek amacıyla, Kocaeli-Yarımca deprem verisi kullanılarak bir boyutlu dinamik analizler yapılmıştır. Bu amaçla öncelikle bölgede yapılmış olan 40 farklı sondaj verisi değerlendirilerek yerel zemin özellikleri belirlenmiştir. Belirlenen yerel zemin özelliklerinin dinamik davranışa etkisini incelemek için DEEPSOIL yazılımı kullanılmıştır. Yapılan analizler sonucu her sondaj için farklı büyütme değeri elde edilmiştir. Elde edilen bu büyütme değerleri Coğrafi Bilgi Sistemleri kullanılarak haritalanmıştır. Deprem hasarlarının azaltılmasına yönelik çalışmalar kapsamında Eskişehir şehir merkezi için güvenli yerleşim alanlarının belirlenmesi planlanmıştır.

İstati̇sti̇ği̇n Coğrafi̇ Bi̇lgi̇ Si̇stemleri̇nde Kullanilmasi

2007

Ozet: Bilgi sistemleri, organizasyonlarin yonetimsel fonksiyonlarini desteklemek amaci ile bilgiyi toplayan, depolayan, ureten ve dagitan sistemlerdir. Bu sistemlerde amac, planlama, arastirma ve yonetim fonksiyonlarinda kullanicinin karar verme yetenegini arttirmak ve neden ve nicinler ile en dogru karari vermesine yardimci olmaktir. Cografi Bilgi Sistemleri (CBS) de bilgi sistemlerinin ozel bir turudur. Bu bilgi sistemleri araciligiyla konumsal olan ve konumsal olmayan bilgiler toplanmakta, depolanmakta, analiz edilmekte ve gorsellestirilmektedir. CBS'yi diger bilgi sistemlerinden ve klasik haritaciliktan ayiran en onemli ozellik, CBS'nin sorgulama ve analiz yapabilmesidir. Bu ozelligi ile de CBS etkin bir Karar Destek Sistemi olarak kullanilabilmektedir. CBS, karar vericilere karar verme ve bazi sorulari cevaplandirma surecinde istatistigi de kullanarak yardimci olan bir karar destek aracidir. Bu calismada CBS'nin egitim alaninda ust yonetimler tarafindan nasil bir Ka...

Kavramsal Deği̇şi̇m Yaklaşimina Dayali Coğrafya Öğreti̇mi̇: Bi̇r Uygulama Örneği̇

Education Sciences, 2011

KAVRAMSAL DEĞĠġĠM YAKLAġIMINA DAYALI COĞRAFYA ÖĞRETĠMĠ: BĠR UYGULAMA ÖRNEĞĠ ÖZET Herhangi bir alan veya konuda bilgi sahibi olmak, fikirler geliştirebilmek için öncelikle o alana ait temel kavramların doğru, bilimsel gerçeklere uygun bir biçimde kazanılmış olması temel esastır. Öğrencilerin kavramlar hakkında sahip oldukları zihinsel yapılar, yanılgılar varsa ise bunlar ortaya çıkarılmalı ve bunları gidermeye dönük faklı yaklaşım ve öğretim yöntemleri denenmelidir. Bu kapsamda kavramsal değişim yaklaşımını temel alan öğretim yöntemlerinin çoğunda öğrencilerin kavram yanılgılarının giderilmesi ön planda tutulmaktadır. Bu amaçla kullanılan etkili yöntemlerden biri de kavramsal değişim metinleridir. Kavramsal değişim metinleri öğrencilere; yanlış fikirleri anlama, irdeleme, neden yanlış olduğunun farkına varma ve doğru bilgilerle değiştirme fırsatı vermektedir. Ayrıca kavram yanılgıları ile bilimsel olarak doğru kabul edilen bilgiler arasındaki çelişkileri ortaya koyan metinlerdir. Bu çalışmanın amacı, coğrafya öğretiminde, kavram yanılgılarının giderilmesinde kullanılabilecek, kavramsal değişim metinlerinin hazırlanmasına ve sınıf içinde uygulanmasına ilişkin bir örnek sunmaktır. Araştırmada, örnek olarak sunulan materyallerin hazırlanma süreci, şekli ve içerikleri hakkında bilgiler verileceğinden, diğer coğrafya konularında çalışma yapacak araştırmacılara ve öğretmenlere katkı sağlaması beklenmektedir.

Aricilik Faali̇yetleri̇ İçi̇n Uygun Yerleri̇n Coğrafi̇ Bi̇lgi̇ Si̇stemleri̇ İle Beli̇rlenmesi̇ Şavşat İlçesi̇ Örneği̇

Black Sea Journal of Engineering and Science, 2021

Bu calismada, cografi bilgi sistemleri kullanilarak “Agirlikli cakisma analizi” ile Artvin ili Şavsat ilcesinin aricilik icin en uygun lokasyonlarinin belirlenmesi amaclanmistir. Calisma kapsaminda bolgenin; 1) Bitki tur cesitligi, 2) Su kaynaklarina yakinligi, 3) Baki, 4) Yukseklik, 5) Yagis, 6) Egim, 7) Yerlesim yerlerine ve 8) Yollara olan uzaklik parametrelerinin haritalari olusturulmustur. Uretilen haritalara gore ilcenin yuksek daglarla cevrili bir vadide yer aldigi ve 591 m ile 3250 m araliginda degisen rakim degerlerine sahip oldugu gorulmustur. Ilcenin, ozellikle kuzey-bati kesimlerinin yuksek egime sahip oldugu, buna karsin guney-bati yonunun genis duzlukler icerdigi, bolgenin guney dogusunun yuksek ve dusuk egime sahip oldugu icin bolca cayirlarin yer almaktadir. Ic kesimlerde yol agi ve nehirlerin paralellik gosterdigi, yollarin bolgedeki nehir yataklarini takip ettigi belirlenmistir. Egim haritasi ve yerlesim yerleri haritasinin incelenmesinden bolgede daginik yerlesme ...

Coğrafya Öğretmenleri̇ni̇n Hi̇zmet İçi̇ Eği̇ti̇m Faali̇yetleri̇ne Yöneli̇k Beklenti̇ Ve Öneri̇leri̇: Ni̇tel Bi̇r Çalişma Örneği̇

lnternational Journal of Geography and Geography Education, 2019

Nitel yapıdaki bu çalışma, coğrafya öğretmenlerinin hizmet içi eğitimden beklentilerini ve bu konuya yönelik önerilerini tespit etmek için yapılmıştır. Çalışma 2014-2015 eğitim öğretim yılında, İstanbul ilinde görevli 21 coğrafya öğretmeni ile gerçekleştirilmiştir. Veriler yarı yapılandırılmış görüşme formu yardımıyla toplanmış ve betimsel analiz yöntemi ile çözümlenmiştir. Çalışmaya dahil olan coğrafya öğretmenlerince hizmet içi eğitime bakış olumludur. Hizmet içi eğitimden beklenti; amaca hizmet eden, uygun yer ve zamanda, uygun eğitimcilerle, niteliğin ön planda olduğu ve kendilerinin yenilendiği duygusunu ortaya çıkaran faaliyetlerin olmasına yöneliktir. Katılımcı coğrafya öğretmenlerince; hizmet içi eğitim konusunda lise türlerine göre farklı planlanmış, eğitim öğretim yılının içerisine zaman anlamında iyi dağıtılmış, içeriğin tatmin edici olduğu ve çeşitli dokümanları içeren, süreç sonunda başarı, katılım belgesi ve sonuç raporlarının düzenlendiği, teknik altyapısı yüksek ortamlarda seminer ya da hizmet içi eğitim beklentisi bulunmaktadır. Ayrıca coğrafya öğretim müfredatında sadeleşmenin, hizmet içi eğitim faaliyetlerinin hedefe ulaşmasında destekleyici rol oynayacağı ve bununla birlikte aynı ilçe merkezinde çalışan coğrafya öğretmenlerinin zaman zaman bir araya getirilmelerinin etkileşim açısından onlara katkı sağlayacağına yönelik öneriler de dile getirilmiştir. Coğrafya öğretmenlerinin hizmet içi eğitime yönelik beklenti ve önerilerini tespit eden bu çalışma bulgularının, hizmet içi eğitim faaliyetlerini düzenleyeceklere ve yürütücülere veri kaynağı oluşturması umulmaktadır.

MİMAR SİNAN GÜZEL SANATLAR ÜNİVERSİTESİ MİMARLIK FAKÜLTESİ -ŞEHİR VE BÖLGE PLANLAMA BÖLÜMÜ LİSANS BİTİRME ÖDEVİ KÜLTÜREL PEYZAJ ALANLARININ KORUNMASI VE SÜRDÜRÜLEBİLİRLİĞİ: İZNİK KENTİ ÖRNEĞİ

2017

Koruma anlayışı, tarihsel gelişim süreci içinde tek yapı ölçeğinden başlayarak önce alan ölçeğinde korumaya daha sonra da çeşitli yeni kavramlar üzerinden içeriği genişleyerek somut olmayan kültürel mirasın korunmasına kadar bir gelişme göstermiştir. Bu gelişme sırasında koruma literatürüne yeni dahil olan kavramlardan biri de ‘kültürel peyzaj’ kavramıdır. Kültürel peyzaj; doğa, insan ve kültürün etkileşimi sonucu oluşan bir kavramdır. Bu süreçte zaman çok önemli bir unsurdur. Kavram, bir alanın sahip olduğu doğal, kültürel ve tarihi miras değerlerini ayrı ayrı ele almak yerine bu değerleri bütüncül olarak değerlendirmekte ve geniş bir çerçeve sunmaktadır. Kavram, ilk olarak coğrafyacılar tarafından kullanılmış ve daha sonra ise başta UNESCO olmak üzere uluslararası birçok kurumun gündemine girmiştir. Çalışmaların başlangıcı olarak coğrafyacı Carl Orwin Sauer’ın 1925 yılında yayınladığı “The Morphology of Landscape” (Peyzajın morfolojisi) başlıklı makalesi gösterilmektedir. Sauer, coğrafyanın çalışma alanının sadece pozitif bilimlerle sınırlandırılmayacak kadar geniş olduğunu ve daha geniş bir perspektifle incelenmesi gerektiğini gündeme getirmiştir. Bu düşünce yapılan araştırmalarda hem doğal hem de kültürel faktörlerin bir arada incelenmesi yaklaşımını doğurmuştur. İnsan ve çevre arasındaki ilişkileri algılayabilmek ve yaşayan geleneksel kültürler ile bunların kaybolmakta olan izlerini korumak amacıyla kültürel peyzaj değerlerinin korunması ve kayıt altına alınması gerekmektedir. Bu değerlerin korunamaması kentlerin giderek özgün niteliklerini kaybetmesine neden olacaktır. Bu da tek tipleşmiş kent yerleşimlerini beraberinde getirecektir. Kentlerin sahip olduğu özgün değerlerin korunabilmesi, zamanla yitirilen değerlerin geri kazandırılabilmesi için öncelikle bu değerlerin zaman içerisinde geçirdiği değişimlerin tespit edilmesi gerekmektedir. Bu bağlamda çalışma alanı olarak ele alınan İznik kenti; özgün kültürel, doğal ve tarihi miras değerlerine sahip bir kenttir. Geçmişten bugüne kadar birçok medeniyete ev sahipliği yapmış olan bu çok katmanlı tarihi kent, günümüzde hala Helen, Roma, Bizans, Selçuklu, Osmanlı dönemlerine ait mimari anıtları, etnografik zenginlikleri ve arkeolojik alanları ile tarihe tanıklık etmeye devam etmektedir. İznik'i diğer kentlerden farklı kılan faktör; siyasi, kültürel, doğal, dini ve sanatsal özelliklerin bir arada bulunduğu ender bir kent olmasıdır. İznik’in; elverişli konumu, ılıman iklimi, gölü ve çevresindeki akarsuları, üzüm bağları, bahçeleri, zeytinlikleri ve çinileri kente özel bir kimlik kazandırmıştır. İznik Ovası’nın ulaşım açısından elverişli bir noktada bulunması, suya erişimin kolay olması ve verimli topraklara sahip olması şehrin kuruluş yeri olarak seçilmesinde etkili olmuştur. Böylelikle kentte zaman içerisinde farklı kültürel katmanlar oluşmuş ve kent, doğa ile kültürün birlikte oluşturduğu bütüncül peyzajla gelişmiştir. İznik bu açıdan sahip olduğu değerlerle önemli bir kültürel peyzaj alanıdır. İznik gibi sürekliliği olan dinamik kültürel peyzaj alanları, organik olarak geliştikleri, halkın yaşam tarzı ve aktivitelerine göre şekillendikleri için zaman içerisinde yine toplumun gelişen istek ve ihtiyaçlarına veya doğal çevre faktörlerine bağlı olarak bir değişim ve gelişim göstermektedir. Bu nedenle arazi örtüsü ve kullanımında zaman içerisinde oldukça fazla miktarda değişim meydana gelmektedir. Bu değişimler kenti kimi zaman olumlu kimi zaman da olumsuz yönde etkilemiştir. Çalışma kapsamında bu değişimlerin tespitinde kullanılan yöntemlerden biri olan tarihi peyzaj değerlendirmesi, kentteki değişimlerin genel olarak saptanması açısından geniş bir çerçeve sunmuştur ve ileride yapılacak olan çalışmalar için de altlık oluşturabilecek bir niteliğe sahiptir. Tarihi peyzaj değerlendirmesi sonucunda, 20. yüzyıl ve 21. yüzyılı kapsayan dönemlerde tarım ve zeytinciliğin hala kent için önemini koruduğu görülmüştür. Yine aynı dönem aralığında kentteki yapılaşma oranı 8 kat artmıştır. Bu artış özellikle 20. yüzyıl sonlarından itibaren daha da hızlanmıştır. Yapılaşmış alanlardaki bu hızlı artış; tarım alanlarının, bağ bahçe alanlarının ve doğal açık alanların tahrip olmasına neden olmuştur. Artan yapılaşmalar, yüzyıllardır kent için önemini koruyan doğal alanların sürdürülebilirliğini tehdit etmektedir. Çalışmada kullanılan bir diğer analiz yöntemi olan rehberli gezilerde de yerel halk, doğal alanlardaki bu değişimden bahsetmişlerdir. Bunun yanı sıra rehberli gezi yöntemi özellikle somut ve somut olmayan kültürel miras değerlerindeki değişimlerin tespiti açısından da oldukça yararlı olmuş ve nicel yöntemlerle tespit edilemeyen bilgiler elde edilmiştir. Buna bağlı olarak kent için önemli olan somut olmayan kültürel miras değerlerinin giderek yok olduğu sonucuna ulaşılmıştır. Yapılan tüm analizler sonucunda İznik’in, kente özgünlük katan, değerlerini yitirme tehdidi ile karşı karşıya olduğu görülmüştür. Bu açıdan kentte, doğal ile kültürel değerlerin oluşturduğu bütüncül kültürel peyzajın sürdürülebilirliğinin sağlanması açısından tehdit unsurları ortadan kaldırılmalı ve kaybolan değerler ise yeniden canlandırılmalıdır.