Lise Öğrencilerine Yönelik Kariyer Danışmanlığı ve Mesleki Rehberlik Alanında Yapılan Deneysel Çalışmaların İncelenmesi (original) (raw)
Related papers
Liselerde Çalışan Psikolojik Danışmanların Mesleki Rehberlik ile İlgili Uygulamaları ve Görüşleri
Social mentality and researcher thinkers journal, 2023
Psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri; kişinin kendini tanıyabilmesi, anlayabilmesi, gizil güçlerini bulup geliştirebilmesi ve içinde yaşadığı çevreye etkili bir şekilde uyum sağlayarak kendini gerçekleştirmesi amacıyla sistemli ve profesyonel bir şekilde uygulanan psikolojik destek alanında sunulan hizmetlerdir (Yeşilyaprak, 2016). Sözü edilen bu hizmetler günümüzde çeşitli çalışma alanlarında karşımıza çıkıyor olsa da en yaygın olarak ülkemizin okul sistemi içerisinde yer almaktadır. Eğitimin ayrılmaz, bütünleyici ve önemli bir unsuru olarak görülen rehberlik ve psikolojik danışma hizmetlerinin esas amacı, öğrencilerin, sosyal, fiziksel, zihinsel ve duygusal gelişimlerini teşvik etmek, destekte bulunmak ve gizil güçlerini en yüksek seviyede gerçekleştirmelerine destek olmaktır (Gürgan, 2020). Bu kapsamlı hizmetin sorun alanları ve uygulama alanları eğitim kademesine göre değişmekle birlikte okul psikolojik danışmanları tarafından verilen rehberlik hizmetlerinin uygulamaları da görev yaptıkları okula göre farklılık göstermektedir. Bu aşamada özellikle lise öğrencilerinin kişisel, eğitsel ve mesleki ihtiyaçları değişkenlik gösterdiği için bu eğitim döneminde öğrencilere sunulan rehberlik ve danışmanlık hizmetleri daha çok detaylı ve kapsamlı olabilmektedir (Karataş ve Sönmez, 2019).
Education Sciences, 2011
and Şanlıurfa during 2009-2010 school year. A total of 230(45.3%) participating counselors were women and 278(54.7%) were men. The possible significant relations between the variables were tested using Chi-Square analysis. As a result of the study, it was found out that the career guidance services differ significantly according to the city where the counselor work, but not according to the stage of school, the field of graduation, professional seniority and number of students in the school they work.
MANAS Sosyal Araştırmalar Dergisi, 2019
Eğitim sistemi içinde öğrenci kişilik hizmetleri önemli bir noktada yer almaktadır. Öğrenci kişilik hizmetleri öğrencinin gelişim süreci ile ilgilidir ve eğitsel ve sosyal etkinlikleri, sağlık hizmetlerini, sosyal yardımları ve psikolojik danışma ve rehberlik faaliyetlerini kapsamaktadır. Psikolojik danışma ve rehberlik ise bu hizmetler içinde önemli bir yere sahiptir. Bu yardım hizmeti eğitim bütün kademelerinde yer almaktadır. Psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerinin sürdürülebilmesi ise başta okul psikolojik danışmanları olmak üzere; okul müdürü, müdür yardımcıları, öğrenciler, öğretmenler ve veliler olmak üzere okulu oluşturan unsurların birlikte çalışması ve iş birliği içinde olması ile mümkündür. Bu araştırmanın amacı ortaokullarda okul müdürü, müdür yardımcısı ve öğretmen olarak çalışan bireylerin psikolojik danışma ve rehberlik servisine yönelik algı ve beklentilerinin değerlendirilmesidir. Bu araştırmada betimsel tarama yöntemi kullanılmıştır. Çalışmanın örneklemini 20...
Mesleki Rehberlik Çalışmalarına İlişkin Nitel Bir Analiz: Antalya Örneği
Journal of International Social Research, 2015
Öz İş yaşamının temelleri eğitim süreci kapsamında yer alan mesleki rehberlik çalışmalarıyla doğrudan ilişkilidir. Okul Psikolojik Danışma ve Rehberlik Hizmetleri içinde yer alan mesleki rehberlik çalışmaları öğrencilerin gelecekte yapmayı düşündükleri iş ve meslekleri seçmelerinde önemli bir işlev görmektedir. Bu çalışmada Anadolu Liselerindeki ergenlerin, psikolojik danışmanların ve okul idarecilerinin liselerde yapılan mesleki rehberlik çalışmalarına ilişkin görüşlerine yer verilmiştir. Araştırma nitel araştırmanın iç içe geçen çoklu durum deseni kullanılarak yapılmıştır. Yüz yüze görüşme ile yarı yapılandırılmış görüşme formu tekniği kullanılarak veriler sesli kayıt yöntemi ile toplanmıştır. Çalışma Antalya il merkezindeki üç farklı Anadolu Lisesinde 4 okul yöneticisi, 3 psikolojik danışman (rehber öğretmen) ve 24 lise öğrencisinin gönüllü katılımı ile yapılmış olup, elde edilen verilere içerik analizi uygulanarak katılımcıların görüşleri temalar ve alt temalar altında gruplandırılmıştır. Sonuçlara göre; Okul yöneticileri mesleki rehberlik çalışmalarından ergenlerin sağladıkları yararları; ufuk açılması, meslekleri tanıma ve kendini tanıma olarak sıralarken, psikolojik danışmanlara göre okullarında yapılan mesleki rehberlik çalışmaları; Test-Anket, Sınav sisteminin tanıtılması, üniversite gezileri, bireysel görüşmeler olarak sıralamıştır. Ergenlere göre ise, mesleki rehberlik çalışmalarının kendini tanıma, bilinçli meslek seçimi, geleceği planlama ve meslekleri tanıma yönünde işlevleri olduğu belirlenmiştir. Bu bulguların dışında araştırma sorularına bağlı olarak yapılan analizler sonucunda önemli bulgulara da ulaşılmıştır. Araştırmadan elde edilen sonuçlar literatür ışığında tartışılmıştır.
Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 2010
Özet: Her kademe öğretim kurumunda olduğu gibi üniversite öğrencilerinin de değişik konularda psikolojik danışmanlık ve rehberlik hizmetlerine ihtiyaçları olmaktadır. Üniversiteler bünyesinde yer alan psikolojik danışma ve rehberlik merkezlerinin amacı; üniversitede kayıtlı öğrencilere bireysel, sosyal, eğitimsel ve mesleki alanlara yönelik psikolojik danışma ve rehberlik hizmetleri vermektir. Ayrıca üniversitelerde her sınıf için danışman öğretim elemanı görevlendirilmektedir. Bu araştırmada Mersin Üniversitesi'nde eğitim görmekte olan sınıf öğretmeni adaylarının üniversitede verilmekte olan psikolojik danışma ve rehberlik hizmetlerine ilişkin görüş ve önerilerinin ortaya koyulması amaçlanmıştır. Çalışma grubu olarak Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Sınıf Öğretmenliği Anabilim Dalı öğrencileri seçilmiştir. Çalışmaya 190 öğrenci katılmıştır. Veriler 2010-2011 öğretim yılının güz döneminde toplanmıştır. Verilerin toplanmasında açık uçlu soru formu kullanılmıştır. Sınıf öğretmeni adaylarının üniversitede verilmekte olan rehberlik ve psikolojik danışma hakkında katılım ve tanıma düzeylerinin yetersiz olduğu sonucuna ulaşılmıştır. PDRM'lerin tanıtımının daha etkili yapılması ve danışmanlara hizmet içi eğitim verilmesi önerilmiştir. Anahtar kelimeler: Mersin Üniversitesi, PDRM (Psikolojik Danışma ve Rehberlik Merkezi), sınıf öğretmeni adayı, psikolojik danışma ve rehberlik, danışman.
Kariyer Belirlemeye İlişkin Özyeterliliğin Lise Ve Üniversite Öğrencileri Açısından İncelenmesi
Araştırmada lise ve üniversite öğrencilerinin kariyer belirlemeye ilişkin özyeterlilik düzeyleri belirlenmeye çalışılmıştır. Ayrıca araştırma kapsamında lise öğrencileri ile üniversite öğrencileri arasında kariyer belirlemeye ilişkin özyeterlilik düzeyleri açısından farklılık olup olmadığı incelenmiş; bunun yanında tüm öğrencilerin sosyo-demografik niteliklerine göre (yaş, cinsiyet, çalışma durumu gibi) kariyer belirlemeye ilişkin özyeterlilik düzeylerinin farklılaşıp farklılaşmadığı tespit edilmiştir. Araştırmaya farklı lise ve üniversitelerde öğrenim gören toplam 982 öğrenci katılmıştır. Araştırma sonucunda, öğrencilerin kariyer belirlemeye ilişkin özyeterlilik düzeylerinin ortalamanın üzerinde olduğu; lise öğrencilerinin kariyer belirlemeye yönelik özyeterliliğinin üniversite öğrencilerine göre daha yüksek olduğu ve öğrencilerin kariyerlerini belirlemeye yönelik özyeterliliklerinin; cinsiyet, çalışma durumu ve yapacakları işi belirleme değişkenlerine göre farklılaştığı bulunmuştur. Öğrencilerin yaşları ile kariyerlerini belirlemeye yönelik özyeterlilikleri arasında da negatif yönlü anlamlı bir ilişki tespit edilmiştir.
Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık Alanı Öğrencilerinin Gelecek Beklentileri: Bir Durum Çalışması
Journal of Qualitative Research in Education, 2021
Dünyanın hemen her yerinde son yirmi yılda işsizlik oranlarının dramatik boyutlarda yükseldiğinden söz edilmektedir. Buna göre 1995’te yaklaşık 800 milyon olan işsiz sayısı, 21.yüzyıl başında bir milyarı geçmiştir ve işsizlik oranları siyasi iktidarların öncelikli meseleleri arasına çoktan yerleşmiş olsa da geri döndürülmesi güç biçimde yükselişini sürdürmektedir. Rehberlik ve Psikolojik Danışmanlık (RPD) alanı öğretmen adaylarının kendi geleceklerine ilişkin beklentileri ve kaygılarının ortaya konulması bu araştırmanın temel amacıdır. Nitel araştırma desenlerinden durum çalışmasına dayanan bu araştırmada farklı kademelerden sekiz kadın ve sekiz erkek öğrenciden oluşan bir çalışma grubuna yarı yapılandırılmış görüşme soruları sorularak, elde edilen veriler derlenmiştir. Araştırmada özellikle dar gelirli ailelerden geldiği anlaşılan öğrencilerin büyük çoğunluğunun gelecek beklentilerini öğretmenlik atamalarına dayandırdıkları; Kamu Personeli Seçme Sınavına (KPSS) çok büyük anlam ve önem verdikleri; önemli bir kısmının kendilerini bir an önce hayata atılmak zorunda hissetmeleri nedeniyle lisans üstü eğitim yapmak gibi bazı hayallerini ertelemek zorunda kaldıkları; geleceğe dair en önemli beklentilerinin güvenceli bir istihdam koşulu olduğu ve yaşam standartları bakımından yüksek bir beklentiye sahip olmadıkları anlaşılmıştır. RPD alanına öğretmen atamalarında yazılı sınav içeriğinin alana uygun hale getirilmesi, mülakat sürecinin daha nesnel bir hale getirilmesi ve alan dışından atamaların kaldırılması, araştırmanın önerileri arasındadır.
Okul Deneyimi Dersinde Özel Danışmanlık Hizmetlerinin Mesleki Gelişime Katkısının İncelenmesi
Özet-Bu çalışmanın amacı, Okul Deneyimi II dersi kapsamında yapılan küçük gruplarla danışmanlık çalışmalarının öğretmen adaylarının mesleki gelişimlerine katkısını belirlemektir. Özel durum çalışması kapsamında dört öğretmen adayı ile yürütülen çalışmada, okul deneyimi etkinliklerinin yapılmasında fakültedeki teorik derslere ek olarak küçük grupla danışmanlık yapılmıştır. Bu bağlamda, her ödev etkinliğinin hazırlanmasında, "neler yaptıkları", "ne gibi sorunlarla karşılaştıkları" ve "neler öğrendikleri" her hafta yazılı şekilde alınmış ve süreç sürekli kontrol edilmiştir. Bulgular, öğretmen adaylarının yapılan etkinliklerle bilgi ve becerilerini geliştirmiş, ayrıca duyuşsal öğrenmelerine olumlu etkide bulunulmuş olduğunu göstermektedir.
Bu araştırma, Düz Anlatım ve Problem Çözme yöntemlerinin kalıcılığa ve öğrencilerin erişi düzeyine etkisini saptamak amacıyla tasarlanmıştır. Eşitlenmemiş kontrol gruplu model, araştırmanın desenini oluşturmaktadır. Araştırma, Ankara ili, Beytepe İlköğretim Okulu, 6.sınıfta öğrenim gören yaklaşık 70 öğrenci üzerinde yürütülmüştür. "Atmosferde Doğal Elektriklenme: Şimşek, Yıldırım" konusu, deney grubunda Problem Çözme Yöntemiyle; kontrol grubunda ise Düz Anlatım Yöntemiyle araştırmacılar tarafından işlenmiştir. Her iki gruba uygulanan başarı ön-son test "t" testi analizi sonuçlarına göre, erişi açısından gruplar arasında anlamlı bir farka rastlanmazken; kalıcılık boyutunu ölçen Hatırlama 1 ve 2 testi sonuçlarının "t" testi analizi Problem Çözme Yönteminin kalıcılığa etkisi olduğunu göstermektedir. Problem Çözme Yönteminde cinsiyet farklılıklarının, kalıcılığa ve öğrencilerin erişi düzeyine belirgin bir etkisinin olmadığı da görülmüştür. Niteliksel veri eldesi için öğrencilere çizdirilen resimlerde, Problem Çözme Yönteminin hem öğrencilerin erişi düzeylerine hem de kalıcılığa etkisinin olduğu görülmektedir. Bu araştırmada ayrıca, Problem Çözme Yönteminin Fen Bilgisi dersine karşı tutumları artırdığı gözlenmiştir. 1.GİRİŞ Her birey, yaşantısı boyunca çeşitli sorunlarla karşılaşır ve yaşantısını düzenleyebilmek için bu sorunları çözme eğilimindedir. Bu eğilimin temeli, bilimsel yöntem ve tekniklere dayanmalıdır ki, bunlar mantıklı ve doğru çözümler olabilsin. Bilim, bir alandaki varlıkları ve olayları inceleme, açıklama, onlara ilişkin genelleme ve ilkeler bulma; bu ilkeler yardımıyla gelecekteki olayları kestirme gayretleridir. Dolayısıyla Fen Bilimleri, doğayı ve doğal olayları sistemli bir şekilde inceleme, henüz gözlenmemiş olayları kestirme gayretleri olarak tanımlanabilir (Kaptan, 1999). Ünal'a göre (1983), doğa bilimlerinin öğretilmesinde öğrencilerin sağlaması gerekli olan bazı gelişmeler şunlardır:Araştırıcı bir zihniyet, bağımsız düşünme yeteneği, bilimsel çalışmalara karşı ilgi, açık zihinlilik, temel gerçeklerin anlaşılması, çevrenin önemli etki kaynaklarına karşı duyarlılık, tabii olayların anlaşılması ve değerlendirilmesi, bilimsel problem çözmede beceri kazanılması. Birçok kaynakta, problem çözme yöntemi ve problem çözme becerisi yanlış kullanılarak; aynı kavrama işaret ettirilmektedir. Ancak, problem çözme becerisi, öğretim yöntemlerinden biri olan problem çözme yönteminin kazandırmayı hedeflediği becerilerden yalnız bir tanesidir. Demirel'e (1999) göre, problem çözme yöntemine, ilköğretim okullarından başlayarak üniversiteye kadar eğitimin her kademesinde yer verilmelidir. Tanımlardan da görüldüğü gibi, problem çözme yönteminin uygulanabileceği en uygun derslerden birisi Fen Bilgisi'dir. Problem çözme yöntemi ile öğretim yaklaşımı, bilimsel araştırma yöntemlerini işaret etmektedir; buna göre bilimsel araştırma işlem basamakları şöyle sıralanabilir (Baker, 1997): 1. Betimsel ve nedensel sorular ortaya atmak. "Nasıl?", "Nedir?" "Bu bilimsel çalışmanın anlamı nedir?" gibi sorulara yanıt aranır. 2. Çözümlenmesi gereken problemin farkına vararak, problemi belirlemek. 3. Ortaya konulan problemin çözümlenebilmesi için gözlem ve deneyler yapmak; veriler elde etmek. 4. Veriler arasında bağlantılar kurmak; problem için geçici bir çözüm bulmak (hipotez kurmak). 5. Yeni gerçeklere ulaşılabilmesi için hipoteze dayalı tahminler ileri sürmek. 6. Tahminleri deneyerek, hipotezin gerçekliğini araştırmak. 7. Bulguları kaydetmek. 8. Sonuçları yorumlamak. 9. Öngörü ve tasarımlar biçimlendirilerek kuram (teori) oluşturmak. 10. Araştırma sonuçlarından yola çıkarak, yeni bir araştırmaya başlamak. Eğitimde, bireyin öğrenmesini sağlamak kadar, öğrendiklerini unutmasını önlemek ya da en aza indirmek de önemlidir. Çünkü birey, büyük emeklerle öğrendiği bilgi, beceri ve tutumları belleğinde saklayarak, bunları gerektiğinde kullanmak ister (Uluğ, 1993). Eğitimde kullanılan yöntem ve teknikler de buna göre belirlenmelidir. Problem çözme yöntemi de bu bakış açısına göre irdelendiğinde; kalıcılığa etkisi olup olmadığı tespit edilebilir.