W odpowiedzi Adamowi Leszczyńskiemu (w sprawie artykułu Nowa ludowa historia: charakterystyka i społeczno-polityczne korzenie współczesnych narracji o historii chłopów polskich) (original) (raw)
Related papers
Studia ŹródŁoznawcze, 2007
Tak zwany "Latopis Połocki" w przekazie Wasilja Tatiščeva Rola Drohiczyna w kontaktach polsko-ruskich drugiej połowy XII wieku 1 Skąpe informacje dotyczące pogranicza polsko-ruskiego w XII wieku znajdują się w Kronice Polaków Wincentego Kadłubka oraz w Latopisie Hipackim. Braki źródłowe próbuje się uzupełnić przy pomocy Historii Rosyjskiej Wasilja Tatiščeva, zakładając, że zawiera ona również zaginione przekazy. Tatiščev (1686-1750), był absolwe urzędnikiem carskim interesował się dziejami ojczyzny, przy okazji opracowywania w 1719 r. na polecenie Piotra Wielkiego, utworu o geografii Rosji. Uznał, że poznanie historii kraju ułatwiłoby mu przygotowanie tej pracy. W latach dwudziestych XVIII wieku rozpoczął zbieranie źródeł do swojego dzieła. Zadanie nie było proste, ponieważ wówczas latopisy nie były wydane, a krytyczna wersja dziejów Rosji jeszcze nie powstała. Materiały do swojej pracy czerpał z Biblioteki Akademii Nauk oraz ze zbiorów znajdujących się w Kazaniu, Astrachaniu, Sybirsku, z których miał okazję korzystać pełniąc funkcje urzędowe, a także z kolekcji prywatnych Artemija Wołyńskiego, Teofana Prokopowicza, Dymitra Golicyna i innych 2. W swojej Historii Rosyjskiej wykorzystał Ruską Prawdę, Powieść Doroczną, Latopis Radziwiłłowski, w kopii z czasów Piotra I oraz wiele innych źródeł, które i dzisiaj znane są badaczom 3. Tatiščev przygotowując swoje dzieło "stał w rozkroku" pomiędzy wówczas nowoczesną europejską historiografią krytyczną a tradycją średniowiecznego rocznikarstwa ruskiego. O ile odrzucał wiadomości legendarne, podążając za duchem zachodnioeuropejskiej idei krytycyzmu, o tyle tworząc układ chronologiczny pracy oraz kompilując dostępne źródła, nawiązywał do tradycji latopisarskiej 4. Równocześnie studiując dostępne przekazy uzupełniał je informacjami prawdopodobnymi, tuszują przy tym fakt, że podany opis nie pochodzi ze źródła, lecz stanowi prawdopodobny wynik własnej analizy zdarzeń. Ukończona w 1749 r. praca cieszyła się znacznym uznaniem takich osobistości jak Michał Łomonosow, Iwan Bołtin i wielu innych 5. Trak-1 Niniejszy artykuł jest fragmentem pracy magisterskiej, która powstawała na seminariach Panów Profesorów Andrzeja Poppe i Sławomira Gawlasa w Instytucie Historycznym Uniwersytetu Warszawskiego. Za uwagi dziękuję Panu Doktorowi Kazimierzowi Pacuskiemu. Za pouczającą dyskusję chciałbym podziękować także Panu Profesorowi Aleksejowi Tołočko,
Czy Czesi są narodem tchórzy? Josefa Škvoreckiego dyskusja z tradycją heroiczną
Bohemistyka, 2018
In Czech cultural tradition the heroic paradigm based on respecting the imperative of sacrifice lives for the homeland is often replaced by different identity patterns in which patriotism is not the matter of "great" and spectacular gestures but it is manifested itself through daily routine and the idea of the organic work. The heroes of this work are mostly writers, journalists, scientists or-sometimes-businessmen, but it is hard to find among them soldiers and insurgents fighting for ideals in heroic way. This situation, which some poets and prose writers (f. e. Viktor Dyk or Julius Zeyer) consider as a disadvantage, is comprehensively shown in famous novel of Josef Škvorecký Cowards. W czeskiej tradycji kulturowej paradygmat bohaterski, bazuj¹cy na respektowaniu absolutnego imperatywu pooewiêcenia ¿ycia za ojczyznê zastêpowany bywa przez wzorce odmienne, w których postawa patriotyczna przejawia siê nie w "wielkich" jednorazowych i spektakularnych gestach, ale w sumie codziennych, rutynowych nierzadko dzia³añ bliskich idei pracy organicznej. Bohaterami tej pracy stawali siê w pierwszym rzêdzie pisarze, dziennikarze, uczeni, niekiedy te¿ przedsiêbiorcy, trudno woeród nich za to poszukiwaae ¿o³nierzy czy bojowników walcz¹cych i umieraj¹cych w imiê idea³ów z broni¹ w rêku. Na tê swoist¹ u³omnooeae czy niedostatek czeskiego paradygmatu to¿samooeciowego uwagê zwracali pisarze, na przyk³ad Viktor Dyk czy Julius Zeyer, kompleksow¹ wypowiedŸ na ten temat stanowi te¿ s³awna powieoeae Josefa Škvoreckiego Zbabìlci. Èeho ses bál? Co je to smrt? Smrt znamená jít ke mnì. Tvá matka zemì otvírá náruè: moûno bys jí zhrd? Pojï, poznáš, jak je náruè zemì mìkká pro toho, který splnil, co èeká. Prosím tì, matka tvá: Braò si mne, synu! Jdi, tøeba k smrti tìûko jdeš. Opustíš-li mne, nezahynu. Opustíš-li mne, zahyneš!
Barokowy hortus ludi w perspektywie geopoetyki (na wybranych przykładach literackich)
Acta Universitatis Lodziensis. Folia Geographica Socio-Oeconomica, 2016
Artykuł ukazuje barokowy hortus ludi (ogród zabaw) w perspektywie geopoetyki. Przedmiotem eksploracji są wybrane utwory poetów XVII wieku, na podstawie których badane zjawisko zostało poddane refleksji. Wykazano, na ile rzeczywiste miejsca mogły inspirować autorów opisujących szlacheckie bądź magnackie wirydarze, a z drugiej strony podjęto próbę określenia, w jakim stopniu kreacja literacka buduje miejsca poddane deskrypcji u potencjalnego odbiorcy dzieła literackiego (czytelnika). W wyniku analizy stwierdzono, że opisy barokowych hortus ludi to kreacje miejsc przetworzone w umyśle poety, odznaczające się aspektem malarskości, który może inspirować nie tylko architektów krajobrazu, ale również malarzy i innych artystów.W artykule uwzględniono także genezę barokowych ogrodów zabaw i cechy charakterystyczne parkowo-ogrodowych założeń począwszy od średniowiecza po barok. Obecny w poezji XVII wieku hortus ludi ukazano w nowym, geopoetycznym ujęciu.
Komentarz do rozdziału III części pierwszej „Marksizmu i filozofii języka” Walentina Wołoszynowa
Praktyka Teoretyczna, 2024
The commentary on the chapter "Philosophy of Language and Objective Psychology" is devoted first to establishing the functional position of this part of the book within the entirety of the considerations presented in Marxism and Philosophy of Language (MiFJ), serving as an outline for a-never realised-research programme, relation to other disciplines, reconstruction of basic assumptions, specificity of the moment of publication). The second part discusses the key contexts of MiFJ (Marrism, Lev Vygotsky's psychology), which are particularly relevant to the translated chapter.
O „Filozofii Publicznej i Edukacji Demokratycznej”
Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna, 2018
Z największą przyjemnością oddajemy do rąk Czytelników pierwszy numer czasopisma naukowo-dydaktycznego poświęconego kształceniu w zakresie filozofii, etyki oraz edukacji obywatelskiej i prawnej, któremu nadaliśmy tytuł "Filozofia Publiczna i Edukacja Demokratyczna".